Το άνοιγμα της οικονομίας μετά το lockdown, η εντυπωσιακή ανάκαμψη των τουριστικών εισπράξεων καθώς και των εξαγωγών, οδήγησαν σε θεαματική μείωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας κατά 2,8 δισ. ευρώ στο εννιάμηνο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης Ελλάδος, το αντίστοχο περυσινό διάστημα, το έλλειμμα είχε διαμορφωθεί στα 5,6 δισεκ. ευρώ.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, λόγω της αύξησης του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών και της βελτίωσης των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων, οι οποίες αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την επιδείνωση του ισοζυγίου αγαθών. Το Σεπτέμβριο του 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020, λόγω της βελτίωσης του ισοζυγίου υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου αγαθών και των ισοζυγίων πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων.
Το Σεπτέμβριο του 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 270 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020 και διαμορφώθηκε σε 177 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στην αύξηση των εισαγωγών, η οποία ήταν μεγαλύτερη από εκείνη των εξαγωγών. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 52,5% και οι εισαγωγές κατά 53,2% (σε σταθερές τιμές οι αντίστοιχοι ρυθμοί αύξησης ήταν 18,3% και 21,5%). Οι εξαγωγές και οι εισαγωγές χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 36,7% και 30,9% αντίστοιχα σε τρέχουσες τιμές (σε σταθερές τιμές οι αντίστοιχοι ρυθμοί ήταν 26,9% και 25,6%).
To πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών υπερδιπλασιάστηκε, ως αποτέλεσμα της βελτίωσης κυρίως του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου μεταφορών, ενώ το έλλειμμα του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών αυξήθηκε. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 124,4% και 150,8% αντίστοιχα). Ειδικότερα, οι εισπράξεις και οι αφίξεις διαμορφώθηκαν στο 75,4% και στο 58,6% εκείνων του Σεπτεμβρίου του 2019 αντίστοιχα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου μεταφορών αυξήθηκε, κυρίως λόγω της βελτίωσης του πλεονάσματος του ισοζυγίου των θαλάσσιων μεταφορών κατά 30,8%.
Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε έλλειμμα έναντι πλεονάσματος τον αντίστοιχο μήνα του 2020, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2020, κυρίως λόγω της αύξησης των πληρωμών της γενικής κυβέρνησης.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατέγραψε μείωση κατά 2,8 δισεκ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 5,6 δισεκ. ευρώ.
Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη αύξηση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών σε απόλυτα μεγέθη. Οι εξαγωγές και οι εισαγωγές σημείωσαν αύξηση κατά 32,8% και 30,1% αντίστοιχα σε τρέχουσες τιμές (σε σταθερές τιμές οι αντίστοιχοι ρυθμοί αύξησης ήταν 14,2% και 10,6%). Οι εξαγωγές και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 25,7% και 25,2% αντίστοιχα σε τρέχουσες τιμές (σε σταθερές οι αντίστοιχοι ρυθμοί αύξησης ήταν 20,6% και 23,2%).
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται πρωτίστως στη βελτίωση του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών, η οποία όμως αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 89,0% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 139,3% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2020, αντιπροσωπεύοντας το 43% και 54,4% των αφίξεων και των εισπράξεων του 2019 αντίστοιχα. Οι καθαρές εισπράξεις από μεταφορές μειώθηκαν κατά 14,8%.
Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων κατέγραψε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος την αντίστοιχη περίοδο του 2020, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, ενώ το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης.
Το Σεπτέμβριο του 2021, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε πλεόνασμα έναντι ελλείμματος τον αντίστοιχο μήνα του 2020 και διαμορφώθηκε σε 174 εκατ. ευρώ. Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 3,2 δισεκ. ευρώ.
Το Σεπτέμβριο του 2021, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) μειώθηκε κατά 532 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Σεπτέμβριο του 2020 και διαμορφώθηκε σε 2,5 εκατ. ευρώ. Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων περιορίστηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020, από 7,0 δισεκ. ευρώ σε 2,4 δισεκ. ευρώ.
Το Σεπτέμβριο του 2021, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση κατά 91 εκατ. ευρώ, ενώ οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού παρουσίασαν αύξηση κατά 288 εκατ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην αύξηση κατά 1,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση κατά 2,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε μικρή αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού. Η μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στη μείωση κατά 2,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), που αντισταθμίστηκε μερικώς από την αύξηση κατά 1,0 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 837 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 3,8 δισεκ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην αύξηση των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 17,9 δισεκ. ευρώ. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 2,6 δισεκ. ευρώ και σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 1,4 δισεκ. ευρώ.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στην αύξηση κατά 2,6 δισεκ. ευρώ των δανείων που έχουν χορηγηθεί σε μη κατοίκους και στη στατιστική προσαρμογή (κατά 2,6 δισεκ. ευρώ) που συνδέεται με την έκδοση χαρτονομισμάτων, οι οποίες αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση κατά 1,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 14,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).
Στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2021, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 12,2 δισεκ. ευρώ.
