Σε πείσμα της πολλαπλής κρίσης –υγειονομικής, οικονομικής και ελληνοτουρκικής- που αντιμετωπίζει η χώρα, το κυβερνητικό επιτελείο, μαζί με το ξεμπλοκάρισμα εμβληματικών πρότζεκτ, όπως το Ελληνικό, και την προσέλκυση μεγάλης κλίμακας επενδύσεων, όπως η πρόσφατη της Microsoft, έχει εντάξει στο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα που προωθεί και τη διαχείριση μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων, οι οποίες είχαν κι έχουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν συμβάλλοντας σημαντικά στην ενίσχυση της παραγωγικής δυνατότητας της ελληνικής οικονομίας.
Η ΔΕΗ, η ΕΛΒΟ, η ΕΑΒ, η ΛΑΡΚΟ, τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας είναι ελεγχόμενες από το Δημόσιο επιχειρήσεις, οι οποίες αντιμετωπίζουν χρόνια προβλήματα και αγκυλώσεις που έως τώρα οι προηγούμενες κυβερνήσεις και ειδικότερα η τελευταία των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έκρυβαν «κάτω από το χαλί» με αποτέλεσμα κάποιες εξ αυτών να θεωρούνται σκέτα «κουφάρια» και ξεγραμμένες από τον οικονομικό χάρτη.
Αρχής γενομένης από τη ΔΕΗ, η οποία όταν πριν από δεκαπέντε μήνες που ανέλαβε την εξουσία η σημερινή κυβέρνηση, αποτελούσε, σύμφωνα με τα λεγόμενα του αρμόδιου υπουργού Κωστή Χατζηδάκη, «ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να εκραγεί» και να παρασύρει μαζί της μεγάλο μέρος του παραγωγικού δυναμικού της χώρας, η κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή πρόγραμμα εξυγίανσης των ελεγχόμενων από το κράτος επιχειρήσεων.
1.ΔΕΗ: Τον Αύγουστο του 2014 η είχε κεφαλαιοποίηση περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ πριν από τις ευρωεκλογές η χρηματιστηριακή αξία της επιχείρησης υποχώρησε στο 1/7 περίπου του ποσού αυτού. Κι αυτό, γιατί η προηγούμενη κυβέρνηση δεν υιοθέτησε το σχέδιο της «μικρής» ΔΕΗ καταλήγοντας σε μία «κουτσή» ΔΕΗ που έσερνε τη χώρα σε μια προοπτική «χωρίς ΔΕΗ». Έναν χρόνο μετά, η επιχείρηση κατέγραψε κέρδη προ φόρων 55 εκατ. ευρώ το α’ εξάμηνο του 2020 ενώ την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2019 είχε ζημίες 318 εκατ. ευρώ. Η τιμή της μετοχής της έχει σχεδόν τριπλασιαστεί, διαθέτει κεφαλαιοποίηση η οποία ξεπερνάει το 1 δισ. ευρώ, ενώ το σημαντικότερο είναι ότι έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη μακροπρόθεσμων επενδυτών και έχει πετύχει την πιστοληπτική της αναβάθμιση. Μετατράπηκε μέσα σε 14 μήνες, από μία δυσκίνητη εταιρεία με χρέη, ζημιές, αγκυλώσεις και κίνδυνο βιωσιμότητας, σε μία σύγχρονη ενεργειακή δύναμη με κερδοφορία και κυρίως με πολύ αισιόδοξες προοπτικές, όπως υποστηρίζουν αρμόδια κυβερνητικά στελέχη.
2. ΕΛΒΟ (Ελληνική Βιομηχανία Όπλων): Είναι μια εταιρεία με μακρά ιστορία που από το 2014 τελεί σε ειδική εκκαθάριση. Μέχρι σήμερα, έχουν διενεργηθεί, χωρίς αποτέλεσμα, δύο δημόσιοι πλειοδοτικοί διαγωνισμοί (τον Απρίλιο 2017 και τον Αύγουστο 2018) και ένας διαγωνισμός, με ελεύθερη διαπραγμάτευση, τον Φεβρουάριο 2019, ο οποίος ματαιώθηκε. Έτσι, τον Μάρτιο 2020, ο εκκαθαριστής προχώρησε εκ νέου σε δημόσια πρόσκληση διεξαγωγής του διαγωνισμού εκποίησης βασικών περιουσιακών στοιχείων της εταιρείας, με ελεύθερη διαπραγμάτευση. Ως όρος του διαγωνισμού, λόγω και του τομέα δραστηριοποίησης της εταιρείας, επιφυλάχθηκε στο Δημόσιο το δικαίωμα να μετέχει στη νέα εταιρεία κατά ποσοστό 21%. Έπειτα από έξι χρόνια παλινωδιών και ατελέσφορων διαδικασιών, εμφανίστηκε –για πρώτη φορά– νομότυπα υποψήφιος πλειοδότης που είναι ένωση προσώπων που θα λάβει τη μορφή ελληνικής ΑΕ. Θα ακολουθήσει η υπογραφή της σύμβασης μεταβίβασης και, πλέον, η εταιρεία μπορεί να αποτελέσει πόλο ανάπτυξης για τη Βόρεια Ελλάδα και στήριξης της τοπικής κοινωνίας, με τη δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας.
3. ΕΑΒ (Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία): Αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη αεροναυπηγική εταιρεία, που όμως αντιμετωπίζει διαχρονικά δομικά προβλήματα. Για τη στήριξή της, το υπουργείο Οικονομικών έλαβε πλέγμα μέτρων και δράσεων σε όλα τα επίπεδα ενώ ρόλο συντονιστή ανέλαβε πρόσφατα ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης. Ήδη καταγράφεται ενδιαφέρον από το εξωτερικό για επενδύσεις, συνεργασία και εν τέλει τη διάσωση της επιχείρησης. Το σενάριο που εξετάζεται είναι να δημιουργηθεί σε πρώτη φάση joint venture με μεγάλο σχήμα του εξωτερικού που θα αναλάβει να τρέξει γρήγορα τα έργα, τα οποία η ΕΑΒ, για λόγους δημοσίου λογιστικού και χαμηλής παραγωγικότητας, δεν μπορεί να εκτελέσει στους χρόνους που πρέπει, για να διεκδικήσουμε και νέες δουλειές και στην πορεία ακόμα και εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή στο μετοχικό της κεφάλαιο. Ο στρατηγικός επενδυτής θα συμμετάσχει και σε όλα τα βάρη της εταιρίας, αλλά θα λάβει υπόψη του και τα μεγάλα συμβόλαια για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα προγράμματα της Lockheed Martin αλλά και ενδεχομένως μια καινούργια συνεργασία με την Dassault Rafale.
4. Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ): H δημοσίευση της προκήρυξης του διαγωνισμού για την πώληση των στοιχείων του ενεργητικού του λεγόμενου «στρατιωτικού σκέλους» της ΕΝΑΕ πραγματοποιήθηκε στις 9.10.2020. Ο διαγωνισμός αναμένεται να διεξαχθεί στα μέσα Νοεμβρίου. Προκειμένου να υπάρξει μεγιστοποίηση του δυνητικού επενδυτικού ενδιαφέροντος και διασφάλιση της λειτουργικής συνέχειας της επιχείρησης, δρομολογήθηκε από το υπουργείο Οικονομικών, τα συναρμόδια Υπουργεία, την ΕΤΑΔ και την ειδική διαχείριση, η επίλυση σειράς ζητημάτων.
5. Ναυπηγεία Ελευσίνας: Με τη συμμετοχή της αμερικανικής U.S. International Development Finance Corporation (DFC) και της ΟΝΕΧ στα ναυπηγεία της Ελευσίνας δομιμάζεται το κυβερνητικό σχέδιο να οικοδομηθεί εκ νέου στη χώρα ναυπηγική βιομηχανία. Επί του παρόντος βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία «due diligence», όπου ανταλλάσσονται στοιχεία μεταξύ της DFC, της ONEX και των Ναυπηγείων Ελευσίνος. Ζητούμενο παραμένει η χρηματοδότηση της ONEX από την DFC προκειμένου να ολοκληρωθεί η συμφωνία εξαγοράς των Ναυπηγείων. Το ύψος της ζητούμενης χρηματοδότησης κυμαίνεται στα 100 εκατομμύρια δολάρια εκ των οποίων ποσό των 41,4 εκατ. ευρώ προσλαμβάνει τον χαρακτήρα του επείγοντος για την κάλυψη μισθοδοτικών αναγκών του προσωπικού των Ναυπηγείων.
6. ΛΑΡΚΟ: Η κυβέρνηση αξιοποίησε κυριολεκτικά την τελευταία ευκαιρία διάσωσης της εταιρείας, καταθέτοντας τον Φεβρουάριο τροπολογία για τη διάσωση της, επιδιώκοντας την ανάληψή της από ιδιώτη επενδυτή μέσα από μια διαδικασία γρήγορη και συμβατή με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η τροπολογία προέβλεπε τον ορισμό ειδικού διαχειριστή, δίνοντας περιθώριο ενάμιση χρόνου για την πώληση μέρους ή του συνόλου του ενεργητικού της. Σκοπός είναι η ΛΑΡΚΟ να συνεχίσει τη λειτουργία της, αλλά και να διενεργηθεί δημόσιος διεθνής διαγωνισμός για την ιδιωτικοποίησή της, προκειμένου να είναι όχι μόνο βιώσιμη αλλά ανταγωνιστική στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον.
