Έντεκα σημεία – “κλειδιά” διέπουν την εξ αποστάσεως εργασία, τα οποία συνδέονται με συγκεκριμένες υποχρεώσεις των εργοδοτών και ταυτόχρονη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, αν και υπάρχουν πολλά ερωτηματικά και πλήθος… κενών.
Πιο συγκεκριμένα:
- Η συστηματική εξ αποστάσεως παροχή της εξαρτημένης εργασίας μέσω της τεχνολογίας, (Τηλεργασία), διέπεται από τους όρους των συμβάσεων πλήρους, μερικής, εκ περιτροπής ή άλλης μορφής απασχόλησης, σαν να παρεχόταν στον φυσικό χώρο εργασίας.
- Εργοδότης και εργαζόμενος συμφωνούν για την πρόσληψη με Τηλεργασία ή έχουν τη δυνατότητα να το πράξουν με μεταγενέστερη συμφωνία. Η σχετική αναγγελία πρέπει να γίνει με ηλεκτρονική δήλωση στο σύστημα “ΕΡΓΑΝΗ”.
- Ο εργοδότης οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του εργαζομένου για Τηλεργασία, είτε για λόγους δημόσιας υγείας, είτε κινδύνου της υγείας του τελευταίου. Ωστόσο, μπορεί να αρνηθεί την εξ αποστάσεως εργασία, εάν επικαλεστεί σπουδαίο και σοβαρό λόγο, ο οποίος να είναι και αντικειμενικός. Τους λόγους για κάτι τέτοιο πρέπει να τους εκθέσει εγγράφως στον εργαζόμενο.
- Ο εργαζόμενος που δεν αποδέχεται την Τηλεργασία, οφείλει να καταθέσει εγγράφως προς τον εργοδότη τους αντικειμενικούς λόγους για τους οποίους επιθυμεί τη φυσική παρουσία στον εργασιακό του χώρο και όχι την εξ αποστάσεως εργασία.
- Εντός 8 ημερών από την έναρξη της τηλεργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει εγγράφως, με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο, ακόμη και με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail) προς τον εργαζόμενο, τα λεπτομερή καθήκοντά του κατά την περίοδο της εξ αποστάσεως εργασίας, το ωράριο, τον τρόπο υπολογισμού και το πρόσθετο κόστος με το οποίο επιβαρύνεται, όπως οι δαπάνες τηλεπικοινωνιών, πρόσθετου εξοπλισμού και συντήρησής του. Το κόστος αυτό δεν αποτελεί εισόδημα για τον εργαζόμενο, αλλά πρόσθετη κάλυψη λειτουργικών δαπανών και δεν υπόκειται σε φόρο ή ασφαλιστική εισφορά. Αν ο εξοπλισμός ανήκει στον εργαζόμενο, στη σύμβαση προσδιορίζεται και ο τρόπος αποκατάστασης του κόστους χρήσης του για την τηλεργασία. Υποχρέωση του εργοδότη είναι η εξειδίκευση των περιορισμών στη χρήση του εξοπλισμού, όπως είναι το Διαδίκτυο, καθώς και οι κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης, ενώ πρέπει να είναι σαφής η ιεραρχική σύνδεση του τηλεργαζόμενου με τους προϊσταμένους του στην επιχείρηση, οι αναφορές που θα δίνει, καθώς και η αξιολόγησή του.
- Σε περίπτωση συμφωνίας για τη λεγόμενη “τηλετοιμότητα”, πρέπει να προσδιορίζονται τα χρονικά όρια και οι προθεσμίες ανταπόκρισης του τηλεργαζόμενου. Ωστόσο, υπάρχουν και τα “ψιλά γράμματα”, καθώς ο εργαζόμενος δεν μπορεί να είναι πάντα διαθέσιμος για την εργασία που του ανατίθεται. Μάλιστα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι απαιτείται 10ωρο ανάπαυσης πριν από την επανέναρξη της Τηλεργασίας.
- Πρέπει να ορίζονται ρητά οι όροι υγιεινής και ασφάλειας της τηλεργασίας καθώς και οι διαδικασίες αναγγελίας εργατικού ατυχήματος. Ωστόσο, τι γίνεται στην περίπτωση που ο τηλεργαζόμενος γλιστρήσει από την καρέκλα του σπιτιού του κατά την ώρα παροχής εργασίας και μείνει ανάπηρος; Σε αυτό το επίπεδο, δεν έχει διευκρινιστεί αν πρόκειται για εργατικό ατύχημα, ενώ επίσης δεν έχει αποσαφηνιστεί εάν δικαιούται αναρρωτική άδεια στην περίπτωση που έχει προβλήματα στο μυοσκελετικό του σύστημα και τον αυχένα λόγω της Τηλεργασίας.
- Η παροχή εργασίας εξ αποστάσεως προστατεύει τα επαγγελματικά και προσωπικά δεδομένα, ενώ στη συμφωνία εργοδότη και τηλεργαζόμενου πρέπει να αναφέρονται τα στοιχεία επικοινωνίας των συνδικαλιστικών εκπροσώπων στην επιχείρηση.
- Ο εργοδότης υποχρεούται να τηρεί το ωράριο εργασίας και να σέβεται την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου.
- Απαγορεύεται ρητά η χρήση της κάμερας (web cam) για τον έλεγχο του τηλεργαζόμενου. Σε περίπτωση που τεθεί σε λειτουργία οιοδήποτε σύστημα ελέγχου, αυτό πρέπει να σέβεται τη νομοθεσία περί δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να επιβάλλεται από τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης και να περιορίζεται αυστηρά μέσα στο πλαίσιο των καθηκόντων και υποχρεώσεων του τηλεργαζόμενου. Σε σχέση με τα προσωπικά δεδομένα, δεν έχει ξεκαθαριστεί εάν ο εργοδότης, που έχει διαθέσει τον εξοπλισμό στον τηλεργαζόμενο, μπορεί να ανοίγει και τα e-mail του ή να τον ηχογραφεί. Αν αυτό συμβεί μονομερώς από την πλευρά του εργοδότη, τότε είναι αξιόποινη πράξη, εκτός και αν υπάρχει η έγγραφη συναίνεση του τηλεργαζόμενου.
- Ο εργοδότης είναι υπεύθυνος για την προστασία της υγείας και της επαγγελματικής ασφάλειας του τηλεργαζόμενου, σύμφωνα τις ισχύουσες διατάξεις.