Μερικά ρίσκα δεν πρόκειται να εξανεμιστούν από ορισμένες αναπτυσσόμενες αγορές, παρόλη την αναμενόμενη ανάκαμψη το 2021, στην οποία ποντάρουν αναλυτές και επενδυτές.
Αν και οι αναταράξεις που δημιουργήθηκαν από την πανδημία του κορωνοϊού έχουν αντικατασταθεί με τον οπτιμισμό που έπεται των εμβολίων και των κινήσεων των κεντρικών τραπεζών, μερικά δεδομένα θα παραμείνουν αμετάβλητα, όσον αφορά τις αναπτυσσόμενες αγορές των $30 τρισεκατομμυρίων (34% του παγκόσμιου ΑΕΠ).
1. Τα εμβόλια
Τα πολλαπλά εμβόλια θα βοηθήσουν στην ανάκαμψη των οικονομιών. Παρόλα αυτά, τράπεζες όπως η HSBC Holdings Plc προειδοποιούν ενάντια σε όποιο περίσσιο ενθουσιασμό, αφού αρκετές αναπτυσσόμενες οικονομίες δεν πρόκειται να λάβουν τα εμβόλια τόσο σύντομα όσον οι ανεπτυγμένες χώρες. Αναμένονται προβλήματα στην μεταφορά των εμβολίων όσο και στον εμβολιασμό και τις ιατρικές υποδομές των αναπτυσσόμενων χωρών.
2. Η χρηματοοικονομική στρατηγική
Οι κεντρικές τράπεζες αναπτυσσόμενων οικονομιών ακολουθούν τις κινήσεις των κεντρικών τραπεζών στις ανεπτυγμένες χώρες, μειώνοντας τα επιτόκια σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά του 2008. Αρκετές εξ αυτών επίσης προχώρησαν και σε αγορές ομολόγων. Με τα εμβόλια να βρίσκονται ήδη καθοδόν, όμως, και τις πληθωριστικές τάσεις να αυξάνονται, αρκετές κυβερνήσεις αναμένεται να δεχθούν πίεση προς αύξηση των επιτοκίων, κάτι που θα γίνει πολύ αισθητό το 2021, σύμφωνα με τον Ζαν-Σαρλ Σαμπόρ, της BNP Paribas Asset Management του Λονδίνου.
3. Το χρέος
Τα πακέτα ανάκαμψης στις αναπτυσσόμενες αγορές οδηγούν το χρέος σε ιστορικά υψηλά. Η Βραζιλία, παραδείγματος χάριν, ξοδεύει το 8% του ΑΕΠ της για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της πανδημίας. Το 2021 θα είναι και το έτος κατά το οποίο πολλές από τις χώρες θα προσηλωθούν στην αποπληρωμή του χρέους αυτού. Υπάρχουν ήδη αρκετά σημάδια που ανησυχούν τους αναλυτές. Η Moody’s Investors Service προειδοποιεί πως το χρέος της Τουρκίας θα εκτιναχθεί άνω του 40% του ΑΕΠ το 2020, σε σχέση με 32,5% το 2019. Η πιστοληπτική αξιολόγηση της Νοτίου Αφρικής έχει ήδη μειωθεί μετά από ανησυχίες για τη χειροτέρευση του χρέους, ενώ το ολοένα και αυξανόμενο έλλειμμα της Κολομβίας απειλεί τη δική της αξιολόγηση. Η Fitch Ratings αναμένει αρνητικές επιπτώσεις δεκαετίας στις αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ευρώπης, ενώ η Oxford Economics υποστηρίζει πως το αυξανόμενο χρέος θα επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη και ανάκαμψη της Λατινικής Αμερικής.
4. Το πίβοτ του Τζο Μπάιντεν
Η νίκη του Μπάιντεν στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2020 σημαίνει καλά νέα για τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, αλλά υπάρχουν ακόμη φόβοι πως η κυβέρνησή του δε θα αποτελέσει κάτι το καθόλα θετικό στο μέλλον. Το ρωσικό ρούβλι επέδειξε πτώση πριν τις εκλογές λόγω των φόβων πολιτικών πιέσεων μετά από τη νίκη του Μπάιντεν. Παράλληλα ο Ερντογάν, κατά του οποίου ο Μπάιντεν έχει βάλλει αρκετές φορές, και ο Σαλμάν μπιν Αμπντουλαζίζ της Σ. Αραβίας αναμένουν -επίσης- πιέσεις από τις ΗΠΑ. Ο νέος πρόεδρος της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου θα επιδιώξει την μείωση των κυρώσεων προς το Ιράν έτσι ώστε να επιστρέψει στο τραπέζι η συμφωνία για τα πυρηνικά, ενώ από την άλλη, η Σ. Αραβία, το Ισραήλ και η Αίγυπτος αναμένεται να δεχθούν πιέσεις, σύμφωνα με το Eurasia Group.
5. Η άνοδος της Κίνας
Η Κίνα βρίσκεται στο προσκήνιο της παγκόσμιας ανάκαμψης από τον κορωνοϊό, αποτελώντας τη μόνη οικονομία με θετικά πρόσημα ανάπτυξης. Το ριμπάουντ αναμένεται να συνεχιστεί και το 2021. Οι State Street Global Markets και JPMorgan Asset Management αναμένουν πως η κυβέρνηση του Μπάιντεν θα εξομαλύνει τις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα. Την ίδια στιγμή, η άνοδος της οικονομικής αυτοδυναμίας της Κίνας θα την φέρει όλο και περισσότερο στο προσκήνιο του παγκόσμιου γεωπολιτικού παιχνιδιού.
6. Τα πολιτικά ρίσκα
Κατά τη διάρκεια του 2020 υπήρξαν πολλές εσωτερικές πολιτικές αναταράξεις σε αναπτυσσόμενες οικονομίες, κάτι που αποτελεί και κλειδί για το 2021. Οι διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας στην Ταϊλάνδη απειλούν την ανάκαμψη, σύμφωνα με την Maybank Kim Eng Research. Στη γειτονική Μαλαισία, ο πρωθυπουργός Μουγιντίν Γιασίν δέχεται ήδη πιέσεις για ανακήρυξη εκλογών. Στην Ευρώπη, η Πολωνία έχει καταρρακωθεί από διαδηλώσεις για το νόμο κατά των αμβλώσεων. Στη Λατινική Αμερική, η Χιλή αναθεωρεί ολόκληρο το Σύνταγμά της, ενώ στο Περού υπάρχουν διαδηλώσεις στους δρόμους μετά την απομάκρυνση του Μαρτίν Βιζκάρα.
7. Η αναδιαμόρφωση της Λατινικής Αμερικής
Το χρέος των χωρών της Λατινικής Αμερικής αυξήθηκε το 2020. Η Αργεντινή και το Εκουαδόρ επήλθαν σε συμφωνία με τους ομολογιούχους, αλλά η ευφορία αυτή δεν κράτησε για πολύ. Τα αργεντίνικα ομόλογα έχουν επιδείξει μεγάλη πτώση λόγω των φόβων για ανικανότητα της κυβέρνησης προς προάσπιση της ανάκαμψης μετά την πανδημία, αλλά και για τις επερχόμενες συνομιλίες της χώρας με το ΔΝΤ. Το χρέος του Εκουαδόρ έχει επίσης αυξηθεί λόγω της δημοφιλίας του αριστεριστή Αντρές Αραούζ ο οποίος μπορεί και να κερδίσει τις επόμενες εκλογές, κάτι που θα ενισχύσει τη μεταβλητότητα των τιμών, σύμφωνα με την Amherst Piperpont Securities LLC.
8. Οι κινήσεις της Τουρκίας
Η Τουρκία είχε κι αυτή πολλά πρωτοσέλιδα το 2020 με τη λίρα να βρίσκεται σε μεγαλύτερη πτώση από οποιοδήποτε άλλο νόμισμα εκτός από το αργεντίνικο πέσο, παγκοσμίως. Η κυβέρνηση της γείτονος δεν προχώρησε σε αύξηση των επιτοκίων μέχρι το Νοέμβριο, όταν απολύθηκε ο κεντρικός τραπεζίτης από τον Ερντογάν, και ο νέος επικεφαλής της τράπεζας προχώρησε στη μεγαλύτερη αύξηση των επιτοκίων εδώ και μια διετία. Αν και ο «σουλτάνος» έχει υποσχεθεί να ακολουθήσει τακτικές υποστηρικτικές ως προς τις αγορές, οι επενδυτές αναμένουν πράξεις, κι όχι λόγια. Ο επικεφαλής της τράπεζας Νατσί Ακμπάλ ανέφερε την Τετάρτη πως η χώρα θα προχωρήσει σε σύσφιξη της χρηματοοικονομικής πολιτικής για τη μείωση του πληθωρισμού, προσπαθώντας να κρατήσει τις τιμές στα ίδια επίπεδα. Η Goldman Sachs Group Inc., αναφέρει από την πλευρά της πως η Τουρκία θα χρειαστεί περισσότερες κινήσεις για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών.
9. Τα προβλήματα στην Αφρική
Μία μικρή χώρα ακόμη και στην «οικογένεια» των αναπτυσσόμενων οικονομιών αποτελεί μία από τις -αρνητικές- εκπλήξεις του 2020, μετά το πατατράκ χρέους στη Ζάμπια. Συνεχίζοντας μια πολιτική γενναίου δανεισμού από το 2012, η Ζάμπια έγινε η πρώτη χώρα στην Αφρική η οποία χρεωκόπησε, μετά από την άρνηση των ομολογιούχων για πάγωμα των επιτοκίων. Η κυβέρνηση της χώρας βρίσκεται σε συνομιλίες με το ΔΝΤ.
10. Ηθικές επενδύσεις
Οι επενδύσεις που συνδέονται με την καταπολέμηση της περιβαλλοντική αλλαγή και των κοινωνικοοικονομικών κρίσεων είναι, πια, mainstream, ενώ αναμένεται να γίνουν ακόμη πιο δημοφιλείς το 2021. Οι μετοχές και τα ομόλογα περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG) τα έχουν πάει πολύ καλύτερα σε σχέση με τα στάνταρ του επενδυτικού κόσμου, εν μέσω του ξεπουλήματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις ανά τον αναπτυσσόμενο κόσμο έχουν προχωρησει σε πωλήσεις-ρεκόρ μετοχών και ομολόγων ESG. Με την Κίνα να προχωρά σε εκ νέου υπόσχεση για την καταπολέμηση της περιβαλλοντικής αλλαγής, και τον Τζο Μπάιντεν να είναι θερμός υποστηρικτής της παγκόσμιας μάχης κατά της περιβαλλοντικής αλλαγής, οι επενδύσεις σε «πράσινη ενέργεια» έχουν δείξει τεράστια αύξηση, σύμφωνα με στοιχεία της Bloomberg Intelligence.
