Δεν υπάρχει χειρότερη αποτυχία για ένα οίκο αξιολόγησης – ή οποιαδήποτε μορφή παρόχου «intelligence» του οποίου η ικανότητα πρόβλεψης και αξιολόγησης είναι το βασικό του «εμπόρευμα» – από το να μην έχει προειδοποιήσει για μια κρίση πριν αυτή συμβεί (και o «συναγερμός» να είναι επαρκώς καταγεγραμμένος).
Έτσι, ένας από τους βασικούς οίκους αξιολόγησης, η Moody’s, έχοντας αντιληφθεί τη νομοτέλεια του τουρκικού εκτροχιασμού, κάνει ότι μπορεί για να αποφύγει αιτιάσεις για ολιγωρία και παράγει έγκαιρα το υλικό που εκ των υστέρων θα αποδεικνύει ότι και πρoέβλεψε τον κίνδυνο και προειδοποίησε για αυτόν, αναφέρει το newmoney.
Ο οίκος αξιολόγησης, λίγες μέρες μετά την υποβάθμιση της Τουρκίας (11 Σεπτεμβρίου) και την επείγουσα προειδοποίηση με την οποία τη συνόδευσε για επικείμενη Κρίση Ισοζυγίου Πληρωμών (δηλαδή ξαφνικό τσουνάμι λουκέτων, capital controls και ΔΝΤ), επανήλθε με ένα ενημερωτικό σημείωμα υπό την μορφή ερωτήσεων και απαντήσεων, στο οποίο δίνει έμφαση στα εξής:
«Τα συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο των 20 ετών και η θέση swap της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας έχει διπλασιαστεί από την αρχή του έτους. Ως αποτέλεσμα, ο κίνδυνος μια κρίση του ισοζυγίου πληρωμών να πυροδοτήσει απότομη οικονομική προσαρμογή (σ.σ. κωδική ονομασία για κραχ) και εκτροχιασμό του ισολογισμού της κυβέρνησης (σ.σ. κωδική ονομασία για χρεοκοπία του κράτους) έχει αυξηθεί σημαντικά».
«Μετάφραση παρακαλώ;»
«Η θέση swap της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας», στην οποία αναφέρεται η Moody’s δεν είναι άλλη από τα «αναγκαστικά δάνεια» σε δολάρια που παίρνει με εντολή Ερντογάν η κεντρική τράπεζα από τις εμπορικές τράπεζες (τις οποίες γεμίζουν με δολάρια οι Τούρκοι που δε θέλουν να κρατούν λίρες στα χέρια τους ούτε για να πάνε στο περίπτερο).
Η θέση swap η οποία έχει διπλασιαστεί από την αρχή του έτους περιλαμβάνει επίσης τα δανεικά δολάρια που έχει πάρει ο Ερντογάν από το Κατάρ του Εμίρη-συμμάχου του τα οποία του χάρισαν μια περίοδο ηρεμίας στις αγορές συναλλάγματος (από τις αρχές Μαϊου ως τις αρχές Αυγούστου – είναι το ευθύγραμμο τμήμα στο παρακάτω διάγραμμα).
Αυτά τα swaps λοιπόν είναι χρέη σε δολάρια που ανατιμώνται καθημερινά όσο η λίρα πέφτει – και κανονικά πρέπει να επιστραφούν όλα. Ο Εμίρης θα τα πάρει σε είδος, αφού έχει υπογράψει μνημόνια για έργα και realestate – έτσι ακόμα και σε περίπτωση χρεοκοπίας θα του μείνουν πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία. Οι Τούρκοι πολίτες είναι αμφίβολο τί θα λάβουν…
Η πιθανότητα να μην μπορέσουν να επιστραφούν αυτά τα δανεικά δολάρια από την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας είναι το είδος της χρεοκοπίας που θα πάθει η Τουρκία – και θα είναι βίαιη: «απότομη», στη διάλεκτο της Moody’s.
Η πιθανότητα να μην μπορέσουν ποτέ να επιστραφούν μεγαλώνει όσο η λίρα υποτιμάται – το χρέος παραμένει σε δολάρια και σκληρό νόμισμα. Και η λίρα υποτιμάται συνεχώς: «Παρά την παρέμβαση αυτή, η λίρα έχει υποτιμηθεί περίπου 25% σε σχέση με το δολάριο ΗΠΑ από την αρχή του έτους «, αναφέρει η Moody’s.
Η υποχώρησή της το τελευταίο δεκαήμερο ακολουθεί παραβολική τροχιά. (Στο διάγραμμα όσο πιο ψηλά ανεβαίνει η ισοτιμία τόσο πιο χαμηλά πέφτει η λίρα)
«Παρέμβαση» = Κωδική ονομασία για Colpo Grosso Ερντογάν
Ποιο είναι το Colpo Grosso του παμπόνηρου Ερντογάν; Μια φάμπρικα όπου η ανασφάλεια των Τούρκων, δημιουργεί ζήτηση για δολάρια τα οποία εν συνεχεία απαλλοτριώνει ο Ερντογάν για να γίνουν «πυρομαχικά» του.
Ο μηχανισμός είναι απλός: Ο Τούρκος που αγωνιά για το νοικοκυριό ή την επιχείρησή του αλλάζει τις λίρες του σε δολάρια. Στη συνέχεια τα καταθέτει στις τράπεζες. Στη συνέχεια τα δανείζεται η κεντρική τράπεζα, και με αυτή θα είχε καύσιμο για παρεμβάσεις στις αγορές συναλλάγματος. Πιο απλά, ο κρύος ιδρώτας των Τούρκων για τις καταθέσεις τους γίνεται δολάρια και καύσιμο για την μεγαλομανία του.
Το πρόβλημα με αυτή την «παρέμβαση» (η οποία οι παγκόσμια ανάλυση έχει ήδη κράξει ως αποτυχημένη) είναι ότι δεν μπορεί να κρατήσει για καιρό. Η έλλειψη εμπιστοσύνης, γίνεται σύντομα η ακίδα που σκάει τη φούσκα – και τότε το γαϊτανάκι των δανεικών καταρρέει. Η Moody’s ήδη δεν τον εμπιστεύεται.
Αλλά αυτό δε φαίνεται να απασχολεί τον Τούρκο ηγέτη, ο οποίος έχοντας συνειδητοποιήσει τα όρια του ανθρώπινου χρόνου, παίζει τα ρέστα του (η μάλλον τα ρέστα των Τούρκων πολιτών) για την απόπειρα του να υπερβεί τον ανθρώπινο χρόνο και να μπει στην ιστορία. Να γίνει όνομα διώρυγας, αεροδρομίου… πυραμίδας.
Το πρόβλημα είναι ότι έφαγε τα δολάρια για να αγοράσει χρόνο και αυτά που μένουν δε φτάνουν ούτε για να γυρίσει τα δανεικά, όχι για να κατασκευαστούν άλλα έργα.
Εν αναμονή του σκασίματος της φούσκας, η Moody’s μπορεί να ισχυριστεί ότι… «εγώ πάντως προειδοποίησα» -και μάλιστα με έμφαση…
