Η Τουρκία παρέλαβε την Παρασκευή την πρώτη «παρτίδα» των S-400 Triumph στο πλαίσιο της διμερούς συμφωνίας με τη Ρωσία αψηφώντας τις αμερικανικές προειδοποιήσεις για κυρώσεις εξαιτίας της συμφωνία ύψους 2,5 δισεκ. δολαρίων με τη Μόσχα.
Οι S-400 – ή SA-21 Growler, όπως είναι γνωστοί στους κόλπους του ΝΑΤΟ – είναι ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα αεράμυνας παγκοσμίως.
Όταν αναπτύσσεται ως τμήμα μιας ευρύτερης στρατιωτικής υποδομής, οι S-400 έχουν την ικανότητα να εξαλείψουν ένα ευρύ φάσμα απειλών, συμπεριλαμβανομένων των αεροσκαφών, drone, αλλά και πυραύλων κρουζ.
Πώς δουλεύει το σύστημα
1) Το ραντάρ λήψης εντοπίζει και προσδιορίζει όλους τους εναέριους στόχους εντός εμβέλειας
2) Οι λεπτομέρειες των στόχων μεταβιβάζονται στo κέντρο διοίκησης
3) Το πλήρωμα του κέντρου διοίκησης, επιλέγει τον βέλτιστο τύπο πυραύλου και το όχημα εκτόξευσης στην καλύτερη θέση και διατάσσει την εκτόξευση (πυραύλου)
4) Το ραντάρ εμπλοκής αρχικά καθοδηγεί τους πυραύλους προς το στόχο
5) Εάν ο πύραυλος έχει ημι-ενεργοποιημένο το αυτοκατευθυνόμενο σύστημα (τον δικό του δέκτη ραντάρ), μπορεί να χτυπήσει τον στόχο βάσει των δεδομένων του ραντάρ εμπλοκής
6) Εάν ο πύραυλος έχει ενεργοποιημένο το αυτοκατευθυνόμενο σύστημα (τον δικό το πομπό και δέκτη ραντάρ), μπορεί να χτυπήσει τον στόχο του χρησιμοποιώντας το δικό του ραντάρ
Αν και αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει την Τουρκία για τις συνέπειες της απόκτησης του εν λόγω συστήματος, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει προχωρήσει με τη συμφωνία. Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, δεν έχει πει ακόμα πού θα αναπτυχθούν τα δύο συστήματα S-400.
Η πρωταρχική ανησυχία της Ουάσινγκτον είναι ότι η αγορά της Τουρκίας θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια του νέου αεροσκάφους F-35 του ΝΑΤΟ.
Αξιωματούχοι των ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι ο Ρωσικός στρατός θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τους S-400 της Άγκυρας για να συλλέξει ευαίσθητα δεδομένα για τα «αόρατα» αεροσκάφη πέμπτης γενιάς που πρόκειται – μελλοντικά – να αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της αεροπορίας των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ.
Οι πύραυλοι και οι εμβέλεια τους
Τέσσερις διαφορετικοί τύποι πυραύλων μπορούν να φέρονται από τους εκτοξευτές
Έως 16 ανά όχημα
1) 9Μ96Ε για στόχους σε ύψος έως 20 Km (εμβέλεια 40 χλμ)
2) 9M96E2 για στόχους σε ύψος έως 30 Km (εμβέλεια 120 χλμ)
Έως 4 ανά όχημα
3) 48Ν6 για στόχους σε ύψος έως 27 Km (εμβέλεια 250 χλμ)
4) 40N6 για στό0χους σε ύψος έως 30 Km (εμβέλεια 400 χλμ)
Η Τουρκία αμφισβητεί τους αξιωματούχους των ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι θα προστατεύσει την ασφάλεια του F-35 διασφαλίζοντας ότι το νέο σύστημα S-400 δεν θα συνδέεται με την ευρύτερη, ολοκληρωμένη αμυντική αρχιτεκτονική της Τουρκίας. Οι ΗΠΑ παραμένουν δυσαρεστημένες από την πρόταση αυτή, σημειώνουν οι FT.
Το Πεντάγωνο αναμένεται να αναστείλει την αγορά 100 αεροσκαφών F-35 από την Τουρκία, καθώς και να αποκλείσει τουρκικές βιομηχανίες από την παραγωγή εξαρτημάτων για το αεροσκάφος.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι κυρώσεις όχι μόνο μπορούν να βλάψουν την τουρκική οικονομία, αλλά θα μπορούσαν επίσης να υπονομεύσουν τις μελλοντικές ικανότητες των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και τη μακροπρόθεσμη θέση της χώρας στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Τι στόχους μπορεί να αντιμετωπίσει το σύστημα
Μαχητικά αεροσκάφη
Stealth αεροσκάφη
Μη επανδρωμένα αεροχήματα
Πυρομαχικά κατευθυνόμενα με ακρίβεια
Αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου
Πυραύλους κρουζ
Βαλλιστικούς πυραύλους μέσου βεληνεκούς
Η Άγκυρα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει επιπλέον οικονομικές κυρώσεις που θα μπορούσαν να πλήξουν την τουρκική αμυντική βιομηχανία αλλά και την εύθραυστη τουρκική οικονομία.
Αν η διαμάχη κλιμακωθεί περαιτέρω, ορισμένοι αναλυτές φοβούνται ότι θα μπορούσε να προκαλέσει μακροπρόθεσμη ζημιά στη σχέση της Άγκυρας με τις ΗΠΑ, να οδηγήσει την Τουρκία πιο κοντά στη Μόσχα και τέλος να θέσει σε κίνδυνο τον ρόλο της χώρας στο ΝΑΤΟ.
Τι λέει η Ελλάδα
«Ο εξοπλισμός της Άγκυρας με S-400 είναι κάτι που μας ανησυχεί από την ώρα που ανακοινώθηκε. Είναι μια δυνατότητα που προκύπτει για τη γείτονα χώρα, την οποία δε μπορούμε να την πάρουμε και να τη θεωρήσουμε σαν αμυντική δυνατότητα, όπως χαρακτηρίζεται από την Τουρκία», τόνισε πριν από λίγο καιρό ο πρώην υπουργός Αμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης.
Ένας αντιπλοίαρχος του ελληνικού πολεμικού Ναυτικού εν αποστρατεία, εξήγησε για ποιο λόγο η Ελλάδα δεν έχει να φοβηθεί κάτι από τη ρωσοτουρκική συμφωνία.
«Η Ελλάδα δεν απειλείται από το S-400, ωστόσο, ως ΝΑΤΟική χώρα ακολουθεί την ίδια γραμμή. To ρωσικό σύστημα δεν είναι επιθετικό, αλλά πρόκειται για αντιαεροπορική άμυνα. Η ανησυχία που υπάρχει είναι μόνο στα πλαίσια της πολιτικής του ΝΑΤΟ, που συνεχίζει την επέκτασή του», επισημαίνει στο Sputnik, o Τριαντάφυλλος Φωτιάδης, Αντιπλοίαρχος του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού εν αποστρατεία.
Η Ουάσινγκτον έχει εκφράσει τον προβληματισμό ότι εάν η Τουρκία λάβει τόσο τους S-400, όσο και τα F-35, θα δημιουργηθεί κίνδυνος ασφάλειας, καθώς όπως έχει υποστηρίξει, εμπειρογώμονες της Ρωσίας θα μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες σε σχέση με την τεχνολογία των μαχητικών αεροσκαφών.
Από την πλευρά της, η Άγκυρα έχει επιμείνει ότι οι S-400 δεν συνδέονται με κανέναν τρόπο με την ασφάλεια στο ΝΑΤΟ, στις ΗΠΑ ή τα F-35.
«To ΝΑΤΟ δυσκολεύεται και ζορίζεται με την επιλογή των Τούρκων, γιατί τα S-400 μπορούν να αναγνωρίσουν και να αναχαιτίσουν τα δικά του συστήματα. Η εμβέλεια τους είναι πολύ μεγάλη. Και φυσικά μιλάμε για τα οικονομικά οφέλη και τα κέρδη. Με απλά λόγια, το ΝΑΤΟ δεν θέλει η Ρωσία να έχει περισσότερα κέρδη από αυτούς και προσπαθεί να τη στριμώξει με κάθε τρόπο», προσθέτει ο Τριαντάφυλλος Φωτιάδης.
Η Τουρκία, όπως αναφέρεται στη συμφωνία για την προμήθεια ρωσικών πυραύλων S-400, θα πληρώσει το ποσό των 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Περισσότερες τεχνικές λεπτομέρειες για την αμυντική λειτουργία του συστήματος δίνει ο στρατιωτικός εμπειρογνώμονας Αλεξέι Ανπιλόγκοφ.
«Τα συστήματα S-300 και S-400 είναι αμυντικά όπλα, οι S-400 προορίζονται για να καλύψουν την Άγκυρα και την Κωνσταντινούπολη βάσει όσων γνωρίζω. Για την Ελλάδα, αυτό δεν αποτελεί ευθεία απειλή. Θέλω να υπογραμμίσω ότι αυτά τα συστήματα δεν διαθέτουν βλήματα εδάφους — επιφάνειας. Με τους S-400 δεν μπορεί να πλήξει κανείς στόχους ή το έδαφος.
Συνεπώς, η Τουρκία έχει δικαιώματα, ακριβώς όπως η Ελλάδα είχε δικαιώματα όταν απέκτησε τους S-300», τονίζει μεταξύ άλλων.
«Οι Έλληνες έχουν επίσης πυραύλους Patriot, τους οποίους προμηθεύτηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Τώρα οι ΗΠΑ δεν θα προμηθεύσουν (σ.σ. Patriots) στην Τουρκία. Από την άποψη της ισορροπίας δυνάμεων, η τοποθέτηση των S-400 δεν φαίνεται επιθετική απέναντι στα ελληνικά συμφέροντα στα νησιά του Αιγαίου», προσθέτει ο εμπειρογνώμονας.