Τον πλέον φιλόδοξο στόχο του προσχεδίου αποτυπώνει η εκτίμηση του προϋπολογισμού για ενίσχυση των επενδύσεων κατά 30,4% το 2021. Αυτό αποτελεί και το μεγάλο στοίχημα για την ελληνική κυβέρνηση αφού ο στόχος για ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7,5% το 2021 εξαρτάται σημαντικά – εφόσον υπάρξει σταδιακή αποκλιμάκωση των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημία- από την υλοποίηση του προγραμματισμού των επενδύσεων και από τη μέγιστη δυνατή απορρόφηση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το επόμενο έτος η Ελλάδα αναμένει υπερδιπλασιασμό των κοινοτικών κονδυλίων, σε σχέση με το 2019, και η αύξηση των επενδύσεων προκαλείται κυρίως από την ενίσχυση των επενδύσεων στις κατασκευές (κατά 36,5% σε σχέση με το 2020 και κατά 48,3% σε σχέση με το 2019).
Η συγκεκριμένη πρόβλεψη γίνεται υπό την παραδοχή ότι η επίπτωση του Ταμείου Ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία (άμεση και έμμεση) θα είναι της τάξης των 4,8 δισ. ευρώ. Οι πόροι αυτοί ενισχύουν την ανάκαμψη της χώρας προσθέτοντας δύο ποσοστιαίες μονάδες στην ανάπτυξη το 2021, ανεβάζοντάς την από το 5,5% (σενάριο βάσης), στο 7,5% (τελική πρόβλεψη Προσχεδίου). Στο δυσμενές σενάριο για την εξέλιξη της πανδημίας, είτε εντός του 2020, είτε στο δεύτερο τρίμηνο του 2021, η ανάπτυξη στο επόμενο έτος θα περιοριστεί, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 4,5% με 5%.
Για το έτος 2021 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 6,750 εκατ. ευρώ, με κατανομή της συνολικής δαπάνης μεταξύ των έργων που θα συγχρηματοδοτηθούν από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ύψους 6 δισ. ευρώ και εκείνων που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, ύψους 750 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα το προσχέδιο του ελληνικού προϋπολογισμού που αναρτήθηκε ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καταγράφεται από την ελληνική κυβέρνηση μία λίστα με προσωρινά σχέδια δημόσιων επενδύσεων και ιδιωτικών επενδύσεων για την προώθηση της οικονομικής ανάκαμψης. Η εστίαση είναι σε επενδύσεις στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, ιδίως σε ασφαλείς και βιώσιμες μεταφορές, στην καθαρή και αποδοτική χρήση ενέργειας, στις περιβαλλοντικές και ψηφιακές υποδομές, όπως και στις δεξιότητες υψηλής ικανότητας.
Αναλυτικά τα πρότζεκτ που περιλαμβάνει το Draft Budgetary Plan
Α. Έργα ασφαλών και βιώσιμων μεταφορών
Τα περισσότερα από τα έργα έχουν ήδη συγχρηματοδοτηθεί ή πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020». Υπάρχουν συνολικά 65 έργα μεταφορών με συνολικό προϋπολογισμό 4.020 εκατομμύρια ευρώ που περιλαμβάνονται στον συνολικό σχεδιασμό των Επιχειρησιακών Προγραµµάτων και αντιστοιχούν σε επενδύσεις για ασφαλείς και βιώσιμες μεταφορές, καθώς και καθαρές αστικές μεταφορές. Μεταξύ αυτών υπάρχουν τέσσερα σημαντικά έργα προϋπολογισμού 980 εκατομμύρια ευρώ. Από τα ήδη επιλεγμένα έργα μεταφορών, τα 40 είτε βρίσκονται υπό κατασκευή είτε πρόκειται να συναφθούν συμβάσεις κατά το επόμενο έτος και συνεπώς θα συνεισφέρουν στον προϋπολογισμό του 2021 με συνολικό ποσό 392 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτές οι επενδύσεις αφορούν συστήματα μεταφορών, όπως αναβάθμιση σιδηροδρομικών και οδικών δικτύων, παρεμβάσεις για τη βελτίωση της ασφάλειας των μεταφορών, αναβάθμιση των αερολιμενικών και λιμενικών υποδομών, καθώς και υποδομές για καθαρές αστικές μεταφορές (γραμμές μετρό στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη).
Λίστα
Έργα ασφαλών και βιώσιμων μεταφορών
1. Η εν εξελίξει κατασκευή του μετρό Θεσσαλονίκης,
2. Η επέκταση της γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας,
3. Ηλεκτροκίνηση του νέου τμήματος σιδηροδρομικής γραμμής «Κιάτο-Ροδοδάφνη»,
4. Εγκατάσταση σύγχρονου συστήματος σηματοδότησης και ETCS-Level 1 στο σιδηροδρομικό τμήμα «Θεσσαλονίκη-Ειδομένη». Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 980 εκατομμύρια ευρώ, συγχρηματοδοτούμενος από το ESIF (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές μεταφορών, Περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη 2014-2020»)
Β. Καθαρή και αποδοτική παραγωγή και χρήση ενέργειας
Συνολικά, 689 έργα με προϋπολογισμό 4.055 εκατ. ευρώ περιλαμβάνονται στον συνολικό σχεδιασμό του ΕΠ «Υποδομή μεταφορών, περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη 2014-2020» και αντιστοιχούν σε επενδύσεις για καθαρή και αποδοτική παραγωγή και χρήση ενέργειας, καθώς και περιβαλλοντική υποδομή. Μεταξύ αυτών υπάρχουν τρία σημαντικά έργα με προϋπολογισμό 380 εκατομμύρια ευρώ. Από τα ήδη επιλεγμένα ή υπό αξιολόγηση περιβαλλοντικά έργα, 543 είτε βρίσκονται υπό κατασκευή είτε πρόκειται να συναφθούν συμβάσεις κατά το επόμενο έτος και συνεπώς θα συνεισφέρουν στον προϋπολογισμό 2021 με συνολικά 402 εκατομμύρια ευρώ. Αυτές οι επενδύσεις αφορούν έργα διαχείρισης αποβλήτων (διαχείριση οικιακών απορριμμάτων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για μηχανικές βιολογικές και θερμικές διεργασίες, χώρους υγειονομικής ταφής κ.λπ.), έργα διαχείρισης λυμάτων, δίκτυα διανομής νερού, έργα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων κτιρίων.
Λίστα
Εργα για καθαρή και αποδοτική παραγωγή και χρήση ενέργειας
• Ολοκληρωμένη διαχείριση αποβλήτων της Πελοποννήσου
• Δίκτυα λυμάτων και διαχείρισης λυμάτων στο Δήμο Μαραθώνα,
• Επεξεργασία και διαχείριση λυμάτων στη Δυτική Αττική.
Προϋπολογισμός: 380 εκατομμύρια ευρώ, συγχρηματοδότηση από το ESIF (ΕΠ «Υποδομή μεταφορών, περιβάλλον και βιώσιμη ανάπτυξη 2014-2020»)
Γ. Ψηφιακές υποδομές
Μία από τις παρεμβάσεις του «National Next Generation Broadband Access Plan 2014-2020″ για την ανάπτυξη ευρυζωνικής υποδομής επόμενης γενιάς, προκειμένου να αυξηθεί η διαθεσιμότητα τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών σε περιοχές που δεν διαθέτουν υψηλή και γρήγορη πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Ο στόχος της δράσης είναι να αναπτυχθεί ένα εκτεταμένο δίκτυο οπτικών ινών όσο το δυνατόν πιο κοντά στον τελικό χρήστη που θα παρέχει στους χρήστες σύνδεση στο Διαδίκτυο με ταχύτητες 100Mbps ή τουλάχιστον 100Mbps – αναβαθμίσιμη σε gigabit. Ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται σε 869 εκατομμύρια ευρώ και χρηματοδοτείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα-επιχειρηματικότητα-καινοτομία 2014-2020»).
Όσον αφορά τις ψηφιακές δεξιότητες, υπάρχουν δώδεκα 12 έργα με συνολικό προϋπολογισμό 86,5 εκατομμύρια ευρώ
Δ. Έργα έρευνας και καινοτομίας
Η έρευνα και η καινοτομία ενισχύεται μέσω της συνεργασίας του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και η αντιστροφή του “brain drain” ενισχύεται μέσω της κινητοποίησης του ιδιωτικού τομέα.
1. Περιοχή Καινοτομίας στην Αττική: δημιουργία μιας Περιφέρειας Καινοτομίας που έχει
έχει εγκριθεί ως έργο Σύμπραξης Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).
2. Ίδρυση Τεχνολογικού Πάρκου 4ης Γενιάς στη Θεσσαλονίκη
3. Εθνικό μητρώο μέσω της πλατφόρμας «ELEVATE GREECE» με στόχο την
παρακολούθηση, προώθηση και υποστήριξη των νεοσύστατων καινοτόμων επιχειρήσεων
4. Κίνητρο έκπτωσης φόρου για επενδυτές σε νεοσύστατες επιχειρήσεις από το
Εθνικό μητρώο
5. «Έρευνα – Δημιουργία – Καινοτομία», μια δράση που προέρχεται από το Επιχειρησιακό Σχέδιο 2014-2020 με στόχο τη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ της βιομηχανίας και της ακαδημαϊκής κοινότητας
6. Δημιουργία δικτύων καινοτομίας
7. Ίδρυση Κέντρων Ικανότητας
8. Επιδημιολογική μελέτη του Covid-19
9. Ενισχυμένο ρόλος του νέου Εθνικού Συμβουλίου Τεχνολογίας, Έρευνας και
Καινοτομία
10. Εισαγωγή νομοθετικών μεταρρυθμίσεων σχετικά με τις εταιρείες Spin-Off
