Οι ανατροπές, οι τάσεις, οι νέες συνήθειες και οι εκτιμήσεις των ειδικών για τη μετά-covid εποχή
Κάθετη πτώση των τιμών πώλησης και των ενοικίων σε τουριστικά και εμπορικά ακίνητα αλλά και σε κατοικίες τύπου Airbnb, αλλά και αξιοσημείωτη περιορισμένη ζήτηση για αγορά εξοχικών κατοικιών, μονοκατοικιών και οικοπέδων άνω των 4 στρεμμάτων, αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά της κτηματαγοράς αυτήν την περίοδο.
Οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσες έως και… ανατρεπτικές, σηματοδοτώντας νέα δεδομένα στην κτηματαγορά.
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην παρούσα φάση σχετίζεται με τις εξής θεαματικές αλλαγές, τόσο στην προσφορά και ζήτηση για αγορά, όσο και στην αντίστοιχη για ενοικίαση ακινήτων.
1. Στα ακίνητα τύπου Airbnb, τόσο στο Λεκανοπέδιο Αττικής, όσο και στη Θεσσαλονίκη, καταγράφεται η αυξημένη διάθεσή τους για ενοικίαση σε… συμβολικές τιμές σε σχέση με αυτές που περίμεναν οι ιδιοκτήτες τους. Αυτό συμβαίνει, γιατί η κάθετη πτώση της τουριστικής κίνησης άφησε τις περισσότερες ιδιοκτησίες στα… αζήτητα. Πολλοί ενοικιαστές βρίσκουν ακίνητα που απέφεραν μηνιαίο εισόδημα €3.000 και €4.000, να διατίθενται με ενοίκια €500 ή €600! Πολλοί ιδιοκτήτες που είχαν πάρει δάνειο για να τα ανακαινίσουν συμβιβάζονται πλέον με… συμβολικά ενοίκια, έτσι ώστε να καλύψουν τα βασικά έξοδα, δηλαδή τις δόσεις των δανείων όπου υπάρχουν, τον ΕΝΦΙΑ και τα λειτουργικά έξοδα, (ρεύμα, κοινόχρηστα, ύδρευση κλπ.).
2. Το τελευταίο τρίμηνο κλείνουν μαζικά εμπορικά καταστήματα σε διάφορες περιοχές των μεγάλων πόλεων, καθώς οι έμποροι δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ή θεωρούν ότι είναι… τελειωμένοι, παρά τα μέτρα στήριξης από την κυβέρνηση. Τα λουκέτα συμπιέζουν περαιτέρω τις τιμές των ενοικίων και πέραν της υποχρεωτικής μείωσης κατά 40% λόγω Covid-19, υπάρχουν και οι ιδιοκτήτες που προχωρούν σε
προαιρετική μείωση του μηνιαίου μισθώματος σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση καταστήματος στον Πειραιά, όπου το μηνιαίο μίσθωμα των €2.000 υποχώρησε στα €700, δηλαδή ο ιδιοκτήτης αποδέχθηκε μείωση κατά 65% και όχι 40% που επιβλήθηκε υποχρεωτικά από την κυβέρνηση, μόνο και μόνο για να μην του μείνει το μαγαζί.
3. Χιλιάδες ιδιοκτήτες εμπορικών ακινήτων που ανήκουν στους κλάδους της εστίασης και της ψυχαγωγίας αποδέχονται “κουρέματα” ενοικίων, ενώ στις περιπτώσεις ζήτησης καταστημάτων για delivery καταγράφεται ακόμη και αύξηση των ενοικίων, σε σχέση με τη χρήση του προηγούμενου μισθίου.
4. Οι παράγοντες της κτηματαγοράς περιμένουν ακόμη χειρότερες μέρες για τα εμπορικά καταστήματα, ενώ παρατηρείται και εγκατάλειψη μισθίων για γραφεία, καθώς η τηλεργασία έχει οδηγήσει πολλούς στην απόφαση να δουλέψουν από το… σπίτι τους.
5. Μεγάλο είναι το χτύπημα στα εμπορικά κέντρα, όπου καταγράφονται λουκέτα καταστημάτων αλλά και κάθετη μείωση των ενοικίων, καθώς η κίνηση έχει συρρικνωθεί θεαματικά και οι μηνιαίοι τζίροι των καταστημάτων σε πολλές περιπτώσεις έχουν περιοριστεί στους αντίστοιχους 2-3 ημερών προ κορωνοϊού!
Οι απόψεις των παραγόντων της κτηματαγοράς συγκλίνουν προς την κατεύθυνση της περαιτέρω κατάρρευσης των τιμών των ενοικίων της επαγγελματικής στέγης από τον επόμενο μήνα, καθώς θα αρχίσουν να φαίνονται τα απόνερα της βύθισης του τουριστικού ρεύματος και της… εξαφάνισης πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ από την αγορά.
Αν προστεθεί και η παράμετρος της κατάρρευσης των εισοδημάτων, αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξει νέο μεγάλο πλήγμα στην κατανάλωση, που με τη σειρά της θα οδηγήσει σε πτώση των τζίρων και σε νέα λουκέτα. Θα λειτουργήσει δηλαδή ένα σπιράλ μετάδοσης της κρίσης, ανάλογο με την εξάπλωση του κορωνοϊού!
