Σε ένα κουβάρι πολλών κατηγοριών αναδρομικών βρίσκεται μπλεγμένος εδώ και δύο χρόνια ο ΕΦΚΑ, ανακοινώνοντας συνεχώς νέες καθυστερήσεις στις πληρωμές των δικαιούχων oι οποίες οφείλονται στις χρονοβόρες διαδικασίες του επανυπολογισμού των συντάξεων αλλά και στην απουσία λογισμικού.
Ως εναλλακτική λύση για να αποφύγει νέες καθυστερήσεις, ο φορέας προτάσσει την πληρωμή των συνταξιούχων κατά κύματα, με τακτικές και εμβόλιμες πληρωμές με στόχο να έχουν εξοφληθεί όλοι έως το τέλος του χρόνου.
Πρόκειται για δικαστικές αποφάσεις που αφορούν την επιστροφή της παρακράτησης της εισφοράς αλληλεγγύης στους συνταξιούχους του Δημοσίου και των Σωμάτων Ασφαλείας, καθώς και στην επιστροφή αναδρομικών από τις κομμένες επικουρικές και τα δώρα σε όλους ανεξαιρέτως τους συνταξιούχους.
Αναδρομικά νόμου Βρούτση
Οι νέοι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα που υπέβαλαν αιτήσεις συνταξιοδότησης μετά τον Οκτώβριο του 2019 και 150.000 παλαιοί συνταξιούχοι που συνταξιοδοτήθηκαν πριν από τον Μάιο του 2016 είναι οι δύο μεγάλες κατηγορίες δικαιούχων που δεν έχουν λάβει εδώ και 23 μήνες τις αυξήσεις και τα αναδρομικά του νόμου Βρούτση.
Τα αναδρομικά απορρέουν από τον επανυπολογισμό των συντάξεων βάσει των βελτιωμένων ποσοστών αναπλήρωσης για συνταξιούχους με ασφαλιστικό βίο από 30,1 έως 40 έτη. Επίσης, στην oυρά θα περιμένουν, πιθανόν έως το τέλος του χρόνου, οι δύσκολες περιπτώσεις επανυπολογισμού που απαιτούν χρονοβόρες διαδικασίες.
Η καθυστέρηση 23 μηνών στην καταβολή των αυξήσεων και των αναδρομικών οφείλεται στην απουσία λογισμικού για να υπολογιστούν οι νέες συντάξεις με τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης για τη συγκεκριμένη κατηγορία συνταξιούχων.
Παράλληλα, οι 150.000 παλαιοί συνταξιούχοι που υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης πριν από τον Μάιο του 2016 θα πρέπει να περιμένουν τις αυξήσεις και τα αναδρομικά μέσα στο φθινόπωρο, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο οι πληρωμές να καθυστερήσουν έως το τέλος του χρόνου. Οι αυξήσεις δεν ξεπερνούν τα 50 ευρώ, καθώς οι περισσότεροι παλαιοί συνταξιούχοι διατηρούν προσωπική διαφορά και θα δοθούν σε 5 ετήσιες δόσεις, όπως προβλέπει ο νόμος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένονται περισσότερα από τρία κύματα πληρωμών, καθώς με χωριστή πληρωμή θα δοθούν πρώτα οι αυξήσεις, με άλλη τα αναδρομικά και με άλλη θα πιστωθούν τα χρήματα από τον καθυστερημένο επανυπολογισμό των δύσκολων περιπτώσεων, οι οποίες απαιτούν χρονοβόρες διαδικασίες και θα μείνουν πίσω για να μην μπλοκάρονται όλες οι καταβολές και θα πληρωθούν με καθυστέρηση πιθανότατα μετά το φθινόπωρο.
Το ίδιο συνέβη άλλωστε και στην περίπτωση 29.032 νέων συνταξιούχων που δεν πληρώθηκαν τα αναδρομικά τον προηγούμενο μήνα επειδή καθυστερεί ο επανυπολογισμός.
Πρόκειται για ειδικές περιπτώσεις, όπως απασχολούμενοι συνταξιούχοι, συντάξεις λόγω θανάτου όπου ο θανών απεβίωσε μετά τον Οκτώβριο του 2019, καθώς και περιπτώσεις δικαιούχων που απεβίωσαν επίσης μετά τον Οκτώβριο του 2019 και τα ποσά θα καταβληθούν στους κληρονόμους τους. Οι έλεγχοι για τις περιπτώσεις αυτές είναι πιο περίπλοκοι και γι’ αυτό χρειάζεται σχετικά περισσότερος χρόνος. Τελευταίοι στην ουρά θα μείνουν οι κληρονόμοι, για τους οποίους εξετάζεται το ενδεχόμενο να ενεργοποιηθεί ειδική πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων, όπως είχε συμβεί και με τα αναδρομικά του 11μήνου.
Υπενθυμίζουμε ότι εκτός από τις 29.032 ειδικές περιπτώσεις οι υπόλοιποι περίπου 65.000 νέοι συνταξιούχοι έχουν λάβει τις αυξήσεις και τα αναδρομικά. Ο μέσος όρος των αναδρομικών ήταν για τον δημόσιο τομέα 989 ευρώ και για τον ιδιωτικό 863,70 ευρώ. Από τις επόμενες τακτικές πληρωμές (συντάξεις Σεπτεμβρίου που πληρώνονται τέλη Αυγούστου) οι εν λόγω συνταξιούχοι θα βλέπουν σε μόνιμη βάση αυξήσεις 5,1% κατά μέσο όρο στις συντάξεις τους.
Πότε η προσωπική διαφορά απορροφά την αύξηση
Απαραίτητη προϋπόθεση για να λάβουν αυξήσεις οι συνταξιούχοι είναι αφενός να έχουν συμπληρώσει περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης και αφετέρου να μη διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά. Το κλειδί στην υπόθεση της προσωπικής διαφοράς είναι η αύξηση του νόμου Βρούτση να είναι μεγαλύτερη του ποσού της προσωπικής διαφοράς, ώστε να μειωθεί το ύψος της προσωπικής διαφοράς και το υπόλοιπο ποσό να πιστωθεί στον λογαριασμό τους.
Για παράδειγμα, συνταξιούχος ΔΕΚΟ με 41,6 χρόνια υπηρεσίας παίρνει σύνταξη 1.479 ευρώ με προσωπική διαφορά 110 ευρώ. Με τον νέο επανυπολογισμό του νόμου Βρούτση θα δει αύξηση κατά 192 ευρώ, από την οποία τα 110 ευρώ θα συμψηφιστούν με την προσωπική διαφορά και τα υπόλοιπα 82 ευρώ θα πιστωθούν στον λογαριασμό του.
Ο εν λόγω συνταξιούχος αναμένεται να μηδενίσει την προσωπική του διαφορά το 2023, όταν, όπως προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου, θα επανέλθουν οι αναπροσαρμογές μισθών και συντάξεων.
Οι υπόλοιποι συνταξιούχοι, των οποίων η προσωπική διαφορά είναι μεγαλύτερη της αύξησης, θα έχουν όφελος μόνο στα χαρτιά και όχι στην τσέπη. Δηλαδή θα δουν λογιστική διαφορά στα εκκαθαριστικά τους και το όφελός τους θα είναι η μείωση της προσωπικής διαφοράς.
Αναδρομικά ύψους 4 δισ. από την επιστροφή της εισφοράς αλληλεγγύης
Πολιτική λύση θα κληθεί να δώσει η κυβέρνηση για να διαχειριστεί την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου τον περασμένο Απρίλιο, το οποίο έκρινε αμετάκλητα αντισυνταγματική την παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης από τους συνταξιούχους του Δημοσίου και των Σωμάτων Ασφαλείας, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την επιστροφή αναδρομικών.
Δικαίωμα στα αναδρομικά έως και 10.296 ευρώ από την επιστροφή των κρατήσεων θα έχουν και όσοι δεν είχαν καταθέσει προσφυγές, καθώς και οι κληρονόμοι των συνταξιούχων.
Σύμφωνα με την Ενωση για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ), τα αναδρομικά υπολογίζονται συνολικά σε 4 δισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να επιστρέψει η κυβέρνηση σε 500.000 συνταξιούχους.
Αναδρομικά 2,5 δισ. από την επιστροφή δώρων και επικουρικών
Η επόμενη δέσμη αναδρομικών -ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ- που προκαλεί πονοκέφαλο στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αφορά στην επιστροφή των κομμένων δώρων και των μειώσεων επικουρικών που αναμένεται να επιδικάσει το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Η κυβέρνηση έχοντας προεξοφλήσει το γεγονός ότι η απόφαση θα είναι θετική για τις οργανώσεις συνταξιούχων που προσέφυγαν στο ΣτΕ εξετάζει ήδη εναλλακτικούς τρόπους αποπληρωμής των αναδρομικών, ώστε να μη δημιουργηθεί δημοσιονομικό πρόβλημα στον κρατικό προϋπολογισμό.
Οι διεκδικήσεις αφορούν 723 εκατ. ευρώ για τα αναδρομικά των επικουρικών και 1,875 δισ. ευρώ για τα δώρα δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που δικαιούνται όλοι ανεξαιρέτως οι συνταξιούχοι.
