Γιατί συμφέρει η επένδυση – Πόσα βάζετε ανάλογα με το εισόδημα – Αυξήστε “έξυπνα” την αξία του ακινήτου σας και μειώστε τις δαπάνες θέρμανσης – ψύξης
Όροι, προϋποθέσεις και δικαιολογητικά – Ποια είναι τα “ψιλά γράμματα” του Εξοικονομώ – Αυτονομώ
Σε μία από τις πλέον αποδοτικές επενδύσεις αναμένεται να εξελιχθεί το πρόγραμμα “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”, καθώς χιλιάδες ιδιοκτήτες κατοικιών σε ολόκληρη τη χώρα έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν ριζικά την εικόνα της εστίας τους.
Εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες με λίγα λεφτά μπορούν να εξοικονομήσουν πολλά περισσότερα και ταυτόχρονα να αυξήσουν την αξία της κατοικίας τους, μειώνοντας τα βάρη.
Δυνητικοί δικαιούχοι του προγράμματος είναι το 95% των κτηρίων σε ολόκληρη την επικράτεια, κάτι που σημαίνει ότι το πρόγραμμα αυτό θα συνεχίσει να υφίσταται για πολλά χρόνια. Η απόσβεση των ιδίων κεφαλαίων που θα διαθέσουν οι δικαιούχοι θα είναι πολύ μεγάλη στο μέλλον με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αξία αυτή καθαυτή της α΄ κατοικίας, αλλά και τις τιμές πώλησης και ενοικίασης για όσους επιθυμούν να το πράξουν στο μέλλον.
Οι αλλαγές στο “Εξοικονομώ – Αυτονομώ” καθιστούν πιο ευέλικτο το πρόγραμμα, έτσι ώστε να συμπεριληφθούν όσο γίνεται περισσότεροι δικαιούχοι και να επιταχυνθεί η διαδικασία ενεργειακής αναβάθμισης περισσότερων κτηρίων σε ολόκληρη την επικράτεια. Η έναρξη υποβολής των αιτήσεων ανά περιφέρεια, μετά και την τελευταία παράταση που έδωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ορίζεται ως εξής:
– Για την Περιφέρεια Θεσσαλίας από τις 09/12.
– Για τις Περιφέρειες Ηπείρου και Ιονίων Νήσων από τις 11/12.
– Για την Περιφέρεια Αττικής από τις 14/12.
– Για τις Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδος και Πελοποννήσου από τις 16/12.
– Για την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδος από τις 18/12.
– Για τις Περιφέρειες Κρήτης, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου από τις 21/12.
– Για τις Περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης από τις 11/01/2021.
– Για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας από τις 13/01/2021.
– Για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας από τις 15/01/2021.
– Για τις Πολυκατοικίες από τις 18/01/2021.
Οι οκτώ ουσιαστικές αλλαγές που καθιστούν το πρόγραμμα πιο ελκυστικό είναι οι εξής:
1. Απλοποιούνται οι εισοδηματικές κατηγορίες και διευρύνονται τα εισοδηματικά όρια.
2. Γίνεται πιο… βατή η ελάχιστη ενεργειακή απαίτηση – στόχος σε σχέση με την κατάταξη στις επιμέρους κατηγορίες.
3. Αυξάνονται τα βασικά ποσοστά επιχορήγησης.
4. Αίρονται οι περιορισμοί της μίας αίτησης ανά ωφελούμενο, που υπήρχε τα
προηγούμενα χρόνια.
5. Η ενεργειακή αναβάθμιση αφορά πλέον κατοικίες ενεργειακής κατηγορίας Γ
και κάτω.
6. Αυξάνεται ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός.
7. Εισάγονται νέες επιλέξιμες παρεμβάσεις.
8. Δίνεται ως κίνητρο συμμετοχής στο πρόγραμμα η επίτευξη του ελάχιστου ενεργειακού στόχου.
9. Παρέχονται επιπλέον κίνητρα για τις πολυκατοικίες που αποτελούν ένα ξεχωριστό κεφάλαιο του κτηριακού αποθέματος της χώρας.
Οι διαφορές με το προηγούμενο πρόγραμμα
Το νέο πρόγραμμα “Εξοικονομώ – Αυτονομώ” είναι πιο… πλούσιο σε σχέση με το προηγούμενο, καθώς έχουν γίνει πολλές νέες και εξαιρετικά σημαντικές προσθήκες.
Πιο συγκεκριμένα, πέρα από την αλλαγή κουφωμάτων, εγκατάστασης αερίου και ηλιακού θερμοσίφωνα ή τεντών, προστίθεται μια ολοκληρωμένη παρέμβαση εξοικονόμησης ενέργειας με εξωτερικές θερμοπροσόψεις, θερμομόνωση δώματος, “έξυπνα” συστήματα φωτισμού, ψύξης – θέρμανσης και νερού κ.ά.
Όπως φαίνεται και από τον σχετικό πίνακα, τα ποσοστά επιδότησης φτάνουν έως και το 85%, ανάλογα με το εισόδημα του δυνητικού δικαιούχου, ενώ φτάνουν στο 95% για τις περιοχές με “ειδικό βάρος”, όπως για παράδειγμα αυτές που βρίσκονται γύρω από τις λιγνιτικές μονάδες των νομών Φλώρινας, Κοζάνης και Αρκαδίας. Ειδικότερα, σε αυτό το καθεστώς εντάσσονται οι Δήμοι Κοζάνης, Βοΐου, Βελβεντού, Εορδαίας, Σερβίων, Φλωρίνης, Αμυνταίου, Πρεσπών, Μεγαλόπολης και Γορτυνίας.
To πρόγραμμα θεωρείται… γαλαντόμο σε σχέση και με τα οικονομικά κριτήρια που πρέπει να πληροί ο δυνητικός δικαιούχος, καθώς, το μέγιστο ύψος της επιχορήγησης ανέρχεται στα €50.000 και καλύπτει περισσότερες από μία αιτήσεις με συνολικό προϋπολογισμό €100.000. Τα ποσοστά επιδότησης κυμαίνονται μεταξύ 35%-65% και στο νέο «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» καθιερώνονται δύο πρόσθετες επιδοτήσεις ως μπόνους.
Η πρώτη με τον κωδικό “COVID-19 premium” περιλαμβάνει επιδότηση επιπλέον 10% για τις αιτήσεις που θα υποβληθούν φέτος και του χρόνου, ενώ η δεύτερη αφορά μεμονωμένα διαμερίσματα και μονοκατοικίες ενεργειακής κατηγορίας Η και Ζ, οι οποίες θα λάβουν επιπλέον επιδότηση 10%, εφόσον αναβαθμιστούν στην ενεργειακή κατηγορία Β.
Ποιες οι προϋποθέσεις
Οι επιλέξιμες κατοικίες πρέπει να τηρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές, προκειμένου οι ιδιοκτήτες να ενταχθούν στο πρόγραμμα και να αξιοποιήσουν μια πολύ καλή ευκαιρία για την ενεργειακή αναβάθμιση.
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η οικονομική κρίση αναγκαστικά θα “φρενάρει” πολλούς που δεν θα έχουν ούτε το ελάχιστο ποσό προκειμένου να προχωρήσουν σε μια τόσο σπουδαία και αποδοτική κίνηση.
Προκειμένου μια κατοικία να κριθεί επιλέξιμη και να ενταχθεί στο πρόγραμμα, πρέπει να είναι νόμιμη, να είναι “τακτοποιημένη”, να μην έχει κριθεί κατεδαφιστέα και να χρησιμοποιείται ως α΄ κατοικία.
Επιπλέον, πρέπει να έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ. Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να γνωρίζουν ότι η νομιμότητα της κατοικίας αποδεικνύεται βάσει οικοδομικής άδειας, ενώ η κύρια χρήση της που πρόκειται να αναβαθμιστεί ενεργειακά, πρέπει να αποδεικνύεται από τη φορολογική δήλωση του χρήστη για τα 3 τελευταία έτη με βάση το έτος αναφοράς.
Επίσης, οι δυνητικοί δικαιούχοι πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχουν τρεις τύποι αιτήσεων, οι οποίες αφορούν μονοκατοικία ή μεμονωμένο διαμέρισμα, αλλά και πολυκατοικίες τύπου Α και Β.
Η αίτηση για τις πολυκατοικίες τύπου Β αφορά αποκλειστικά τις κοινόχρηστες παρεμβάσεις, ενώ η χρήση κατοικίας των διαμερισμάτων προκύπτει από το πρακτικό της γενικής συνέλευσης σε συνδυασμό με το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης.
Ποια δικαιολογητικά πρέπει να προσκομίσετε
Η έγκριση και σωστή προετοιμασία ως προς τη συγκέντρωση των απαραίτητων δικαιολογητικών αποτελεί το… ήμισυ της επιτυχούς ένταξης στο πρόγραμμα “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”.
Βασικό μέλημα του ιδιοκτήτη είναι να προχωρήσει στην κατάλληλη επιλογή του πολιτικού μηχανικού που θα αναλάβει τη διαδικασία της ενεργειακής αναβάθμισης.
Όλα τα δικαιολογητικά έγγραφα υποβάλλονται ηλεκτρονικά και σε διαφορετικές φάσεις. Πιο συγκεκριμένα, πρέπει να προσκομιστούν τα εξής:
1. Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ), το οποίο εκδίδεται από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή σε δυο στάδια της αίτησης.
2. Το δελτίο αστυνομικής ταυτότητας ή το διαβατήριο του φυσικού προσώπου που καταθέτει την αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα.
3. Οικοδομική άδεια και πιστοποιητικό τακτοποίησης (όπου έχει γίνει) για το ακίνητο που πρόκειται να επιδοτηθεί για την ενεργειακή αναβάθμιση.
4. Αποδεικτικό πληρωμής του Ενιαίου Τέλους Ακινήτων ή λογαριασμός ρεύματος από τον σχετικό πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας.
5. Έντυπο με τις προτεινόμενες παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης.
6. Αναλυτική οικονομική προσφορά των υποψηφίων αναδόχων προμηθευτών και των εταιρειών με τις οποίες θα συνεργαστεί ο ιδιοκτήτης για την εκτέλεση των εργασιών που καλύπτονται από το πρόγραμμα “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”.
7. Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 από το πρόσωπο που αιτείται την ένταξη στο πρόγραμμα.
8. Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986 από τους συνιδιοκτήτες του ακινήτου, εφόσον υπάρχουν περισσότεροι του ενός.
9. Τελευταίο εκκαθαριστικό σημείωμα της Εφορίας.
10. Το τελευταίο αντίγραφο φορολογικής δήλωσης του ατόμου που θα υποβάλει την αίτηση, εφόσον η συγκεκριμένη κατοικία χρησιμοποιείται από τον ίδιο. Εάν έχει γίνει πρόσφατα αλλαγή της χρήσης του ακινήτου και δεν αποδεικνύεται από το έντυπο Ε1 της Φορολογίας Εισοδήματος, θα απαιτηθεί και η κατάθεση υπεύθυνης δήλωσης για τη χρήση του κτηρίου ως κατοικίας.
11. Για ακόμη μεγαλύτερη… σιγουριά οι ενδιαφερόμενοι ιδιοκτήτες πρέπει να καταθέσουν και το έντυπο περιουσιακής κατάστασης Ε9.
12. Αν η κατοικία χρησιμοποιείται από συγγενή του ιδιοκτήτη, (π.χ. τέκνο), τότε απαιτούνται κάποια επιπλέον έγγραφα για την αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα, τα οποία θα γνωστοποιήσει στον ενδιαφερόμενο ο πολιτικός μηχανικός.
13. Για τις κατοικίες που ενοικιάζονται ή παραχωρούνται δωρεάν, απαιτείται αντίγραφο του Εντύπου Ε2 για τα μισθώματα ακινήτων, καθώς και υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 του ενοίκου ότι χρησιμοποιεί το συγκεκριμένο ακίνητο ως κατοικία.
14. Για τις κατοικίες που χρησιμοποιούνται από συγκύριο, απαιτείται η προσκόμιση του εντύπου Ε1 της φορολογικής δήλωσης, εφόσον το χρησιμοποιεί αυτός ως κατοικία.
Τα εισοδηματικά κριτήρια του “Εξοικονομώ – Αυτονομώ”
Ποιες δαπάνες και εργασίες επιδοτούνται
1. Αντικατάσταση κουφωμάτων
2. Μόνωση στέγης και ταράτσας
3. Θερμομόνωση εξωτερικών τοίχων
4. Συστήματα ψύξης – θέρμανσης, Ηλιακός θερμοσίφωνας, Συστήματα σκίασης
5. Συστήματα ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
6. Φωτοβολταϊκός Σταθμός για ιδιοπαραγωγή (net metering)
7. Συστήματα αποθήκευσης ενέργειας
8. Εγκατάσταση φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων
9. Συστήματα “Smart Home”
10. Κοινόχρηστες παρεμβάσεις, (για πολυκατοικίες), αναβάθμιση ασανσέρ, αναβάθμιση συστήματος φωτισμού.
Παράδειγμα 1
Ιδιοκτήτης κατοικίας προχωρά στην αναβάθμιση τουλάχιστον κατά δύο κατηγορίες της α΄ κατοικίας του. Το συνολικό ποσό δαπανών φτάνει στα 50.000 ευρώ και η επιδότηση που δικαιούται είναι 65%+10%+10%, αν προσθέσουμε και το διπλό μπόνους του 10%. Άρα, το συνολικό ποσοστό επιδότησης μπορεί να ανέλθει στο 85%. Εξαντλώντας το μέγιστο όριο δαπανών, το πρόγραμμα τον επιχορηγεί με €42.500, οπότε θα βάλει από την τσέπη του τα υπόλοιπα €7.500.
Αν αυτά τα €7.500 αποτελούν κατάθεση, ο ετήσιος τόκος που θα έπαιρνε ο δικαιούχος είναι… €7,5 – €15,00! Το δυνητικό ετήσιο όφελος από την ενεργειακή αναβάθμιση της οικίας του σίγουρα είναι πολλαπλάσιο.
Παράδειγμα 2
Έστω ιδιοκτήτης με το ανώτατο ύψος εισοδήματος, που επιδοτείται με ποσοστό 35% για τις δαπάνες ενεργειακής αναβάθμισης της κατοικίας του. Αν λάβει τα δύο μπόνους, δηλαδή το COVID-19 και το premium ενεργειακό για αναβάθμιση τουλάχιστον κατά 2 κατηγορίες, τότε το ποσοστό της επιδότησης ανέρχεται σε 55%. Αν οι δαπάνες ενεργειακής αναβάθμισης ανέρχονται σε €40.000, τότε θα λάβει ως επιχορήγηση τις €22.000 και θα καλύψει τα υπόλοιπα €18.000 από την τσέπη του.
