Ο ι μεταβιβάσεις ακινήτων είναι οι… παράπλευρες απώλειες από τις αναρτήσεις των δασικών χαρτών, καθώς εκατομμύρια στρέμματα σε όλη τη χώρα, και κυρίως στα νησιά, μπαίνουν σε καθεστώς ομηρίας μέχρι να ξεκαθαρίσει ο χαρακτήρας τους. Μηχανικοί και συμβολαιογράφοι μιλούν για πάγωμα των δικαιοπραξιών σε ποσοστό έως και 60% στα νησιά, καθώς η πορεία της κύρωσης των δασικών χαρτών βάζει πολλούς αστερίσκους στις μεταβιβάσεις. Οπως αναφέρουν στο «business stories» συμβολαιογράφοι, το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στις περιοχές όπου δεν υπάρχει το τεκμήριο της κυριότητας του Δημοσίου, καθώς όπου υπάρχει οι δασικές εκτάσεις και τα δάση (σ.σ.: αποτυπώνονται στον χάρτη ως ΔΔ) περιέρχονται αυτοδίκαια στο Δημόσιο, εκτός και αν υπάρχει τίτλος ιδιοκτησίας από την πλευρά των ιδιωτών.
Για τις μεταβιβάσεις, τα υποθηκοφυλακεία και τα κτηματολογικά γραφεία ζητούν από τους πολίτες ένα πρόσφατο τοπογραφικό, το οποίο θα πρέπει να συνοδεύεται από βεβαίωση μηχανικού ότι είναι από ακίνητο που βρίσκεται σε περιοχή όπου έχει αναρτηθεί ο χάρτης. Οι μηχανικοί δηλώνουν ιδιαίτερα προβληματισμένοι, καθώς καλούνται να βεβαιώσουν αυτό που βλέπουν στην ανάρτηση και εφόσον, για παράδειγμα, πρόκειται για δασωμένο αγρό να το αποτυπώσουν.
Μέχρι σήμερα για να γίνει μια μεταβίβαση χρειαζόταν πράξη χαρακτηρισμού από το Δασαρχείο. Ομως με την ανάρτηση των χαρτών η διαδικασία αυτή έχει παγώσει και οι μηχανικοί καλούνται να προχωρήσουν με βάση την εικόνα του δασικού χάρτη. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που έχουν προτείνει πάγωμα της ανάρτησης ώστε να ξεμπλοκάρουν οι μεταβιβάσεις, ένα αίτημα όμως που οι αρμόδιες πηγές αναφέρουν ότι δεν μπορεί να γίνει δεκτό καθώς υπάρχουν νομικά κωλύματα για να προχωρήσει. Οι μηχανικοί υποστηρίζουν ότι το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει εξάμηνη παράταση για την υποβολή αντιρρήσεων μέχρι να ξεκαθαρίσει το πλαίσιο των ρυθμίσεων που ετοιμάζονται, αλλά η ανάρτηση συνεχίζεται, με αποτέλεσμα να διογκώνονται τα προβλήματα. Να σημειωθεί ότι η εξάμηνη παράταση μαζί με τη μείωση του τέλους της υποβολής των αντιρρήσεων κατά 50% πρόκειται να θεσμοθετηθούν με τη μορφή τροπολογίας στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για την ανακύκλωση.
Ερχεται ρύθμιση
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με το υπουργεία Δικαιοσύνης και Οικονομικών προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα αγκάθια των δασικών χαρτών στις συμβολαιογραφικές πράξεις (αποδοχές κληρονομιάς, μεταβιβάσεις). Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να εκδοθεί εγκύκλιος που θα σταλεί σε υποθηκοφυλακεία και συμβολαιογράφους και θα επιτρέπει όλες τις μεταβιβάσεις σε ιδιοκτησίες και αγροτικό χαρατήρα. Παράλληλα προωθεείται νομοθετική ρύθμιση από το ΥΠΕΝ, ωστε να μπορούν να γίνουν μεταβιβάσεις ακόμα σε ιδιοκτησίες που μόνο ένα τμήμα τους είναι δασικό. Πρόκειται για πρωτοβουλίες με τις οποίες θα αντιμετωπιστούν τα μεγάλα κενά των χαρτών, ώστε να προχωρήσουν με ασφάλεια οι δικαιοπραξίες πριν την κύρωσή τους, που θα βάλει την οριστική «πινελιά» στον χαρακτήρα των εκτάσεων.
Τι αλλαγές ετοιμάζει το ΥΠΕΝ
Το ΥΠΕΝ προσανατολίζεται παράλληλα σε σημαντικές αλλαγές το επόμενο διάστημα στο θέμα των δασικών χαρτών, έχοντας ήδη ετοιμάσει τις προτάσεις του για τους δασωμένους αγρούς και τις εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις. Στόχος είναι οι αλλαγές αυτές να εξασφαλίσουν την έγκριση του ΣτΕ, γι’ αυτό και θα προχωρήσει στην έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων (Π.Δ.) που θα ελεγχθούν από το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο. Η πολιτική του υπουργείου θα επικεντρωθεί στην άποψη ότι με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις δεν θα μεταβληθεί ο δασικός χαρακτήρας των εκτάσεων αλλά η μελλοντική τους χρήση και μόνο για αγροτικές δραστηριότητες. Με τα Π.Δ., το ΥΠΕΝ θα επιτρέψει σε όσους καλλιεργούν σήμερα εκτάσεις να διατηρήσουν τη νομή και τη χρήση τους και σε όσες περιπτώσεις αποδεικνύεται κυριότητα προ του 1975 να κατοχυρώσουν και την ιδιοκτησία τους.
Το ΥΠΕΝ θα προχωρήσει σε σημαντικές αλλαγές και σε θέματα ιδιοκτησίας. Στις περιοχές όπου δεν υπάρχει το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου, το τελευταίο θα πρέπει με τη σειρά του να αποδείξει την ιδιοκτησία του. Αντίστοιχα, για να αποδείξει ότι έχει την ιδιοκτησία μιας έκτασης ένας ιδιώτης θα αρκούν νόμιμοι τίτλοι 20ετίας και όχι παλαιότεροι (1946) όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.
Tα στατιστικά
Σε σύνολο 131.590.415 στρεμμάτων, που είναι η συνολική έκταση της ελληνικής επικράτειας, «σαρώθηκαν» για την κατάρτιση των δασικών χαρτών 130.821.826 στρέμματα. Από τις περιοχές ανάρτησης δασικών χαρτών εξαιρέθηκαν από τη θεώρηση εκτάσεις που αφορούν σε σχέδια πόλης και οικισμούς, καθώς και περιοχές υπαγωγής σε πολεοδομικές διατάξεις που υπολογίζονται σε 6.554.415 στρέμματα (ποσοστό 5,01% του δασικού χάρτη). Τελεί υπό ανάρτηση τμήμα των περιοχών της αρμοδιότητας Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής, που αφορά σε 768.589 στρέμματα (ποσοστό 0,58% της επικράτειας). Με βάση τα τελικά στοιχεία, από το σύνολο των περιοχών που θεωρήθηκαν και αναρτήθηκαν δασικοί χάρτες (124.267.411 στρ.) προκύπτει ότι οι εκτάσεις που δεν διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας ως δάση, δασικές ή χορτολιβαδικές ανέρχονται σε 45.032.739 στρέμματα (36,24%), με ένδειξη στους δασικούς χάρτες (ΑΑ, ΠΑ). Αντίστοιχα, εκτάσεις που διέπονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας ως δάση και δασικές καταλαμβάνουν έκταση 79.234.672 στρέμματα (63,76%) και αποτυπώνονται στον δασικό χάρτη ως εξής:
■ Ανέκαθεν δάση-δασικές εκτάσεις (ΔΔ) και με τελεσίδικες πράξεις χαρακτηρισμού 67.356.187 στρ., ήτοι ποσοστό 54,20%.
■ Δάση και δασικές εκτάσεις στην ιστορική αεροφωτογραφία – άλλης μορφής στην πρόσφατη, δηλαδή εκχερσωμένα δάση/δασικές εκτάσεις (ΔΑ) 2.284.996 στρ., σε ποσοστό 1,84%.
■ Αλλης μορφής (μη δασικές) εκτάσεις στην ιστορική αεροφωτογραφία – δάση/δασικές εκτάσεις στην πρόσφατη, σήμερα ως δασωμένοι αγροί (ΑΔ), 6.889.985 στρέμματα, σε ποσοστό 5,54%.
■ Χορτολιβαδικές εκτάσεις – 1.900.156 στρέμματα, σε ποσοστό 1,53%.
■ Ως αναδασωτέες (ΑΝ) απεικονίζονται εκτάσεις εμβαδού 824.154 στρεμμάτων (ποσοστό 0,66%), οι οποίες δεν εμπίπτουν παράλληλα σε κάποιες από τις προηγούμενες κατηγορίες δάσους/δασικής έκτασης, αλλά στις ΑΑ, ΠΑ ή ΧΧ, ΧΑ, ΠΧ, για τις οποίες οφείλεται η διερεύνηση ως προς τη διατήρηση ή άρση της απόφασης αναδάσωσης.
