Λέγονται πολλά για τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή και τα περισσότερα είναι δίκαια. Ολοι –πλην ίσως της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου– γνωρίζουν πώς διογκώθηκαν τα ελλείμματα την περίοδο 2007 – 2009, αυτά που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία.
Του Πάσχου Μανδραβέλη
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ολοι είδαν την πορεία του δημόσιου χρέους, από τα 180 δισ. το 2004 στα 300 δισ. το 2009. Κάτι πήρε το αυτί τους από την εξομολόγηση του κ. Γιώργου Αλογοσκούφη, ο οποίος πήγε να ζητήσει έκτακτα μέτρα για να μην εκτροχιαστεί η οικονομία και ο πρώην πρωθυπουργός απάντησε «Ασ’ το γι’ αργότερα».
Βεβαίως, πολλά λέγονται και για την υποκριτική του στάση του 2009. Υποκριτική διότι από τη μία ζητούσε τη συναίνεση της αντιπολίτευσης για το πάγωμα των μισθών του Δημοσίου ως υπεύθυνος πρωθυπουργός και από την άλλη, ως ανεύθυνος κυβερνήτης, μοίραζε 500 εκατ. εν μια νυκτί στους αγρότες, ή προσλάμβανε παρανόμως μέσω του ΟΑΕΔ δεκάδες χιλιάδες σταζιέρ και διπλασίαζε το προσωπικό του μετρό σε ένα μήνα.
Κι αν πρέπει να χρεωθεί στον κ. Γιώργο Παπανδρέου ανευθυνότητα, που δεν συναίνεσε στα τότε «σκληρά μέτρα», τι πρέπει να ειπωθεί για τον ίδιο τον κ. Καραμανλή που όχι μόνο δεν πάγωσε τους μισθούς στο Δημόσιο («κι ας έπεφτε ηρωικώς», όπως λένε κάποιοι), αλλά την ίδια ακριβώς στιγμή άνοιγε ακόμη μεγαλύτερες πληγές στον προϋπολογισμό με προσλήψεις και δωράκια στους αγρότες;
Η ιστορία δεν γράφεται με υποθέσεις, αλλά αν το έλλειμμα του 2009 παρέμενε στα επίπεδα του 2008 (δηλαδή 9,4% του ΑΕΠ και ουχί 15,6%) η κατάσταση πιθανότατα θα ήταν διαχειρίσιμη.
Την εποχή της «υπευθυνότητας» του κ. Καραμανλή (2008 – 2009) το δημόσιο χρέος φούσκωσε με επιπλέον 36 δισ.
Περασμένα, αλλά όχι ξεχασμένα. Ακόμη πληρώνουμε εκείνον τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Υπάρχει όμως και η δεύτερη αποτυχία του κ. Καραμανλή, που δεν συζητείται καθόλου: η σιωπή του.
Η χώρα ζει τη μεγαλύτερη κρίση της μεταπολίτευσης. Οι πολίτες τα έχουν χαμένα. Η ακροδεξιά στην απεχθέστερή της μορφή αλωνίζει. Το μεταναστευτικό μπορεί να εκραγεί. Οι γεωπολιτικές ισορροπίες στην περιοχή αλλάζουν. Η οικονομία εκτροχιάζεται ξανά. Κι όμως, ο κ. Καραμανλής είναι ο μόνος απών. Δεν νιώθει την ανάγκη να μιλήσει στον λαό που κάποτε του έδωσε το εκπληκτικό 45,36%; Να παρεμβαίνει για να διορθώσει κάποια πράγματα που θεωρεί στραβά; Ακόμη και η ελάχιστη εμπειρία είναι πολύτιμη σε μια τέτοια κρίση.
Ακόμη και ο θείος του, από την αυτοεξορία του στο Παρίσι, μίλησε κάμποσες φορές για τα δεινά και τα προβλήματα του έθνους. Κι αυτή δεν είναι η μόνη διαφορά του Κωνσταντίνου με τον Κώστα. Ο εθνάρχης στα χρόνια της σιωπής του δεν ήταν βουλευτής. Δεν είχε τυπική υποχρέωση να μιλήσει. Αντιθέτως, οι εκπρόσωποι του έθνους πληρώνονται από τον ελληνικό λαό όχι για να σηκώνουν απλώς το χέρι τους στις ψηφοφορίες, αλλά και να μιλούν εξ ονόματός του. Οι παρεμβάσεις στη Βουλή είναι η μισή και ίσως πιο σημαντική δουλειά ενός βουλευτή. Διαμορφώνουν πολιτικές.
Κι όμως. Ακόμη και σ’ αυτή τη χαλαρή αποστολή δεν ανταποκρίθηκε ο κ. Καραμανλής. Δεν είπε ποτέ στον ελληνικό λαό τι πρέπει να γίνει.
Οχι μόνο από ηθική υποχρέωση, που εκ των πραγμάτων έχει ένας πρώην πρωθυπουργός σε μια χώρα που έχει αλαλιάσει από την κρίση. Αλλά και από τυπική υποχρέωση που έχουν και οι τριακόσιοι της Βουλής.