Στον ασφαλιστικό νόμο Κατρούγκαλου, που έχει τεθεί σε ισχύ από από 13/5/2016, «κρύβονται» συνεχείς αναδρομικές ανατροπές που θα αναστατώνουν τις αποδοχές των ασφαλισμένων και ειδικότερα των συνταξιούχων, είτε λίγο είτε πολύ, τα επόμενα… τρία χρόνια.
Οι σημαντικότερες εξ αυτών των ανατροπών, οι οποίες μάλιστα θα εφαρμοστούν αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2016 μέχρι τον Ιανουάριο του 2019, είναι οι ακόλουθες :
· Οι αναδρομικές παρακρατήσεις στις επικουρικές συντάξεις και τα μερίσματα για το διάστημα Ιουνίου-Ιουλίου (ή Ιουνίου-Αυγούστου σε ορισμένες περιπτώσεις) και το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου αντίστοιχα, οι οποίες θα ξεκινήσουν τον Οκτώβριο του 2016 και θα φέρουν μέχρι και διπλάσιες μειώσεις στις παραπάνω παροχές (π.χ. στις επικουρικές συντάξεις του ιδιωτικού τομέα) την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2016.
· Ο αναδρομικός συμψηφισμός των ασφαλιστικών εισφορών που θα καταβληθούν από επαγγελματίες και αγρότες το α’ εξάμηνο του 2017 σε σχέση με εκείνες οι οποίες θα καταβληθούν στο β’ εξάμηνο του 2017.
· Η μη καταβολή «αναδρομικών» ονομαστικών αυξήσεων στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις από 1/1/2018 λόγω της αναμενόμενης αύξησης του ΑΕΠ το 2017.
· Η μη καταβολή «αναδρομικών» ονομαστικών αυξήσεων στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις (εφόσον αυξηθεί το ΑΕΠ το 2018) λόγω του συμψηφισμού τους με τις αρνητικές «προσωπικές διαφορές» (από 1/1/2019) που θα προκύψουν μετά τον επανυπολογισμό τους μεταξύ Σεπτεμβρίου 2016-Σεπτεμβρίου 2017.
Πιο αναλυτικά :
1. Αν και οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις του Δημοσίου ξεκίνησαν πρακτικά στον Αύγουστο του 2016, έπρεπε βάσει του νόμου Κατρούγκαλου να γίνουν από 1/6/2016. Οι περικοπές που δεν πραγματοποιήθηκαν το δίμηνο Ιουνίου-Ιουλίου 2016 θα ενσωματωθούν μέσω παρακρατήσεων στις καταβολές των επικουρικών συντάξεων από τον ερχόμενο Οκτώβριο και έπειτα.
Από τον ερχόμενο Οκτώβριο θα ξεκινήσουν και οι αναδρομικές παρακρατήσεις στις καταβολές των μερισμάτων του Δημοσίου, τα οποία αν και έπρεπε να μειωθούν από 1/1/2016, άρχισαν να παίρνουν την «κατιούσα» από τον περασμένο Ιούνιο.
Επίσης, αναδρομικές παρακρατήσεις θα γίνουν στις καταβολές των επικουρικών συντάξεων του ιδιωτικού τομέα το τρίμηνο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2016 για τις περικοπές που δεν πραγματοποιήθηκαν στο τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου 2016 (οι περικοπές στις επικουρικές του ιδιωτικού τομέα ξεκινούν πρακτικά στις 2/9/2016).
2. Ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει από 1/1/2017 την επιβολή εισφοράς 20% επί του εισοδήματος που δηλώνουν οι επαγγελματίες για χάρη του κλάδου της κύριας ασφάλισής τους.
Πληροφορίες αναφέρουν πως το α’ εξάμηνο του 2017 θα καταβληθεί η εισφορά επί του 50% του εισοδήματος που δηλώθηκε για το 2015 (δεδομένου ότι μέχρι τις αρχές-μέσα του 2017 δεν αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η δήλωση των εισοδημάτων του 2016) και στο β’ εξάμηνο του 2017 θα καταβληθεί η εισφορά αυτή επί του 50% του εισοδήματος που θα δηλωθεί για το 2016.
Ωστόσο, κάποια στιγμή κατά το β’ εξάμηνο του 2017 θα γίνει αναδρομικός επανυπολογισμός των εισφορών που καταβλήθηκαν στο α’ εξάμηνο του 2017, με βάση τα εισοδήματα που δηλώθηκαν για το 2016.
Αν οι εισφορές που καταβλήθηκαν το α’ εξάμηνο του 2017 είναι οι μικρότερες από εκείνες που έπρεπε να καταβληθούν (με βάση το εισόδημα που δηλώθηκε για το 2016), τότε θα υπάρξει αναδρομική αύξηση της ασφαλιστικής επιβάρυνσης των επαγγελματιών κατά την αντίστοιχη διαφορά.
Αν οι εισφορές που καταβλήθηκαν το α’ εξάμηνο του 2017 είναι μεγαλύτερες από εκείνες που έπρεπε να καταβληθούν (με βάση το εισόδημα που δηλώθηκε για το 2016), τότε θα υπάρξει αναδρομική μείωση της ασφαλιστικής επιβάρυνσης των επαγγελματιών κατά την αντίστοιχη διαφορά.
3. Την περασμένη εβδομάδα, ο υπ. Εργασίας κ. Γιώργος Κατρούγκαλος δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξή του πως «τώρα που θα ανεβαίνει η οικονομία, θα ανεβούν και οι συντάξεις».
Ωστόσο, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ούτε η οικονομία «ανεβαίνει» δεδομένη ότι το α’ εξάμηνο καταγράφηκε ύφεση, αλλά ούτε και οι συντάξεις προβλέπεται -στον νόμο που ο ίδιος ο κ. Κατρούγκαλος εισήγαγε- προβλέπεται να «αυξηθούν».
Αντίθετα, στην έκθεση του ΓΛΚ, η οποία συνοδεύει το νέο ασφαλιστικό, προβλέπεται ότι το 2018 δεν θα δοθεί καμία αύξηση στους ήδη υφιστάμενους συνταξιούχους του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ο οποίος θα συσταθεί από 1/1/2017) και του Δημοσίου, με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα έχουμε αύξηση του ΑΕΠ το 2017.
Η μη αύξηση στο ονομαστικό επίπεδο των κύριων συντάξεων αναδρομικά το 2018 θα φέρει μείωση στο πραγματικό επίπεδό τους, δεδομένου ότι η αναμενόμενη αύξηση του ΑΕΠ το 2017 θα φέρει αύξηση και του πληθωρισμού, ο οποίος θα έχει «ροκανίσει» το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.
4. Εξάλλου, ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει πως δεν θα δοθεί καμία αύξηση στις περισσότερες κύριες συντάξεις και το 2019.
Οι κύριες συντάξεις, οι οποίες δεν θα αυξηθούν αναδρομικά σε ονομαστικό επίπεδο (δεδομένης της αναμενόμενης αύξησης του ΑΕΠ το 2018), και άρα θα μειωθούν σε πραγματικό επίπεδο, θα είναι εκείνες που -μετά τον επανυπολογισμό τους- θα βρεθούν σε χαμηλότερο επίπεδο από το σημερινό.
Αντί να δοθούν αυξήσεις σε αυτές τις συντάξεις, θα διατηρηθεί η «προσωπική διαφορά» μεταξύ του επιπέδου τους πριν και μετά τον επανυπολογισμό τους προκειμένου να μη μειωθούν σε ονομαστικούς όρους.