Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε, από σήμερα έως και την Πέμπτη, 29 Απριλίου 2021 ώρα 21.00, το σχέδιο νόμου για την «Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας των λαϊκών αγορών και του υπαίθριου εμπορίου».
Όπως σημειώνει το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, «προωθείται ο εκσυγχρονισμός στη διαδικασία αδειοδότησης, στη δραστηριοποίηση και προώθηση των προϊόντων στις υπαίθριες αγορές, η επαγγελματικοποίηση του κλάδου και η ανάπτυξη υπαίθριων δραστηριοτήτων που προάγουν την εξωστρέφεια των ελληνικών προϊόντων, κινητοποιούν τις καταναλωτικές μονάδες και εντείνουν τον ανταγωνισμό μεταξύ των δραστηριοποιούμενων».
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η διαδικασία αδειοδότησης θα πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσα από το πληροφοριακό σύστημα (ΟΠΣΠΑ) ενισχύοντας τη διαφάνεια μεταξύ των φορέων λειτουργίας και των δραστηριοποιούμενων, διαμορφώνεται δημόσιο προφίλ των κατόχων θέσεων, αναγνωρίζονται κοινωνικά αλλά και επαγγελματικά μόρια για την απόκτηση άδειας και θέσης δραστηριοποίησης, εισάγονται οι θεσμοί των πρότυπων αγορών και του street food και χρησιμοποιείται η ψηφιακή πλατφόρμα e-καταναλωτής για την ανάρτηση των τιμών των βασικών αγαθών.
Σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο σχέδιο νόμου στο μέρος που αφορά στις «εξουσιοδοτικές διατάξεις»:
– Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται οι όροι διάθεσης των προϊόντων και των υπηρεσιών στο υπαίθριο εμπόριο.
– Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται τα είδη πώλησης για τον παραγωγό και επαγγελματία πωλητή, καθώς και κάθε ζήτημα σχετικά με αλλαγή και προσθήκη πωλούμενων προϊόντων, καθώς και τη συνδυαστική πώληση. Επίσης καθορίζονται η μορφή και τα αναγραφόμενα στοιχεία στην πινακίδα που οφείλουν να τηρούν στα σημεία πώλησης (πάγκους) οι παραγωγοί και επαγγελματίες πωλητές λαϊκών αγορών.
– Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται οι όροι δραστηριοποίησης πωλητών στο υπαίθριο εμπόριο, καθώς και οι τομείς διατιθέμενων προϊόντων ανά είδος στις λαϊκές αγορές.
– Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται οι γενικοί όροι και τα είδη διάθεσης προϊόντων και υπηρεσιών στις βραχυχρόνιες αγορές.
– Με απόφαση του ηπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις έκδοσης της βεβαίωσης δραστηριοποίησης ετήσιας διάρκειας στο υπαίθριο εμπόριο, σχετικά με τη συμμετοχή πωλητών σε βραχυχρόνιες αγορές.
– Με αποφάσεις του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται: α) τα στοιχεία της άδειας χορήγησης θέσης – δραστηριοποίησης παραγωγού και επαγγελματία πωλητή υπαίθριου εμπορίου, β) τα στοιχεία της άδειας χορήγησης θέσης δραστηριοποίησης χειροτέχνη-καλλιτέχνη και γ) τα στοιχεία της βεβαίωσης δραστηριοποίησης ετήσιας διάρκειας υπαίθριου εμπορίου για συμμετοχή σε βραχυχρόνιες αγορές.
– Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων εξειδικεύονται οι όροι και οι προϋποθέσεις αδειοδότησης των καντινών σε ιδιωτικό χώρο.
– Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές της άδειας χορήγησης θέσης-δραστηριοποίησης πωλητή (παραγωγού και επαγγελματία πωλητή, χειροτέχνη καλλιτέχνη), καθώς και της βεβαίωσης δραστηριοποίησης ετήσιας διάρκειας στο υπαίθριο εμπόριο.
– Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων ρυθμίζονται η λειτουργία και οι όροι χρήσης, κάθε θέμα που σχετίζεται με το Πληροφοριακό Σύστημα, καθώς και κάθε θέμα που σχετίζεται με τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας λαϊκής αγοράς.
– Με κοινή απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής μπορεί να θεσπίζονται όροι και προϋποθέσεις δραστηριοποίησης των κατόχων αδειών υπαίθριου εμπορίου σε χώρους αρμοδιότητας των Οργανισμών Λιμένων, Λιμενικών Ταμείων, σε μαρίνες του Ε.Ο.Τ, σε πλοία και σε μόνιμα αγκυροβολημένα πλοία ή πλωτά μέσα, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
– Με κοινή απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων και των κατά περίπτωση συναρμόδιων υπουργών εξειδικεύονται οι υποχρεώσεις των ελεγκτικών οργάνων και δίνονται κατευθυντήριες γραμμές για την άσκηση των ελέγχων.
Ποιους αφορά το σχέδιο νόμου ανά μορφή υπαίθριου εμπορίου
- Στις λαϊκές αγορές δραστηριοποιούνται ως πωλητές:
α) οι κάτοχοι άδειας δραστηριοποίησης παραγωγού πωλητή υπαίθριου εμπορίου,
β) οι κάτοχοι άδειας δραστηριοποίησης επαγγελματία πωλητή υπαίθριου εμπορίου.
- Στις αγορές χειροτεχνών-καλλιτεχνών δραστηριοποιούνται οι κάτοχοι θέσης δραστηριοποίησης χειροτέχνη-καλλιτέχνη.
- Στις βραχυχρόνιες αγορές δραστηριοποιούνται ως πωλητές:
α) οι κάτοχοι ετήσιας βεβαίωσης δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο,
β) οι δραστηριοποιούμενοι πωλητές στο υπαίθριο εμπόριο (λαϊκές αγορές – στάσιμο και πλανόδιο εμπόριο),
γ) οι κάτοχοι θέσης δραστηριοποίησης χειροτέχνη-καλλιτέχνη.
- Στις αγορές παραγωγών βιολογικών προϊόντων δραστηριοποιούνται ως πωλητές οι δικαιούχοι, σύμφωνα με την υπ’ αρ. 1978/157498/26.8.2019 κοινή απόφαση των υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β΄2710).
- Στις υπαίθριες αγορές παραγωγής και πώλησης έτοιμου φαγητού επί του δρόμου (street food markets) δραστηριοποιούνται ως πωλητές (φυσικά ή νομικά πρόσωπα), οι αδειούχοι κινητών καντινών και φορητών εγκαταστάσεων έψησης.
- Στο στάσιμο εμπόριο δραστηριοποιούνται ως πωλητές:
α) οι κάτοχοι άδειας δραστηριοποίησης παραγωγού πωλητή υπαίθριου εμπορίου,
β) οι κάτοχοι άδειας δραστηριοποίησης επαγγελματία πωλητή υπαίθριου εμπορίου,
γ) οι κάτοχοι άδειας δραστηριοποίησης της παρ. 2 του άρθρου 29.
- Στο πλανόδιο εμπόριο δραστηριοποιούνται ως πωλητές:
α) οι κάτοχοι άδειας για πλανόδια δραστηριοποίηση παραγωγού πωλητή υπαίθριου εμπορίου,
β) οι κάτοχοι άδειας για πλανόδια δραστηριοποίηση επαγγελματία πωλητή υπαίθριου εμπορίου.
Χωρικοί περιορισμοί
Η δραστηριοποίηση των πωλητών (φυσικών ή νομικών προσώπων, όπου επιτρέπεται) υπόκειται σε χωρικούς περιορισμούς ως εξής:
α) Ο κάτοχος άδειας/δικαιώματος δραστηριοποίησης παραγωγού και επαγγελματία πωλητή υπαίθριου εμπορίου δραστηριοποιείται, ανά τομέα υπαίθριου εμπορίου:
αα) στις λαϊκές αγορές των Περιφερειών στις προκηρύξεις των οποίων έλαβε μέρος, σε όλη την Επικράτεια,
αβ) για το στάσιμο εμπόριο στο προκαθορισμένο σημείο από τους δήμους, στις προκηρύξεις των οποίων έλαβε μέρος σε όλη την Επικράτεια,
αγ) για το πλανόδιο εμπόριο εντός των διοικητικών ορίων της Περιφέρειας στην προκήρυξη της οποίας έλαβε μέρος, και κατ’ ανώτατο όριο σε τρεις περιφέρειες,
αδ) για τις βραχυχρόνιες αγορές σε όλη την Επικράτεια, στις προκηρύξεις των δήμων στις οποίες έλαβε μέρος,
αε) για τις πρότυπες αγορές στο προκαθορισμένο σημείο από τον δήμο, στην προκήρυξη του οποίου έλαβε μέρος,
αστ) για τις αγορές ειδικού σκοπού στο προκαθορισμένο σημείο από την Περιφέρεια, στην προκήρυξη της οποίας έλαβε μέρος.
β) Ο κάτοχος άδειας δραστηριοποίησης χειροτέχνη-καλλιτέχνη δραστηριοποιείται:
βα) στις αγορές χειροτεχνών-καλλιτεχνών των δήμων,
ββ) σε βραχυχρόνιες αγορές σε όλη την επικράτεια.
γ) Ο κάτοχος βεβαίωσης δραστηριοποίησης στο υπαίθριο εμπόριο δραστηριοποιείται σε βραχυχρόνιες αγορές σε όλη την επικράτεια.
δ) Ο κάτοχος άδειας ή βεβαίωσης δραστηριοποίησης ρακοσυλλέκτη στο υπαίθριο εμπόριο δραστηριοποιείται μόνο σε αγορές ρακοσυλλεκτών σε όλη την επικράτεια.
Επιλογή χώρου
Η λειτουργία υπαίθριων αγορών επιτρέπεται σε καθορισμένους από τον αρμόδιο φορέα λειτουργίας ελεύθερους και ανεξάρτητους χώρους, δημόσιους ή δημοτικούς (ιδιόκτητους ή μισθωμένους), ή ιδιωτικούς (για λαϊκές και βραχυχρόνιες αγορές), όπως πλατείες, πάρκα και γενικότερα ανοικτούς χώρους, καθώς και εκκλησιαστικούς χώρους, οι οποίοι επιτρέπουν την εύκολη πρόσβαση στο καταναλωτικό κοινό, την ομαλή κυκλοφορία και την ασφάλεια με ευθύνη του φορέα λειτουργίας. Στην περίπτωση που τέτοιοι χώροι δεν είναι εφικτό να βρεθούν, μπορεί να επιλεγούν κατάλληλοι δρόμοι. Οι χώροι λειτουργίας των υπαίθριων αγορών καθορίζονται ύστερα από γνώμη της αρμόδιας αστυνομικής αρχής, για την κυκλοφοριακή επίπτωση από τη λειτουργία τους και δεν πρέπει να παρεμποδίζεται η πρόσβαση σε σχολεία, νοσοκομεία, σταθμούς του αστικού και του προαστιακού σιδηρόδρομου, σταθμούς υπεραστικών λεωφορείων, αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, μνημεία, χώρους άσκησης θρησκευτικής λατρείας, εισόδους κατοικιών και καταστημάτων και οργανωμένες ξενοδοχειακές μονάδες, καθώς και η λειτουργία των ανωτέρω, ούτε να δυσχεραίνεται ο εφοδιασμός κάθε είδους καταστημάτων και ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.
Με την επιφύλαξη των διατάξεων αρμοδιότητας του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, η κατασκευή και τοποθέτηση στους χώρους λειτουργίας των υπαίθριων αγορών στεγάστρων-σκιάδων ανοιχτού τύπου, μεταλλικών ή μη, πακτωμένων στο έδαφος με μπετόν ή μη, δεν μεταβάλλει τον χαρακτήρα της αγοράς σε μη υπαίθρια.
Εντός έξι μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου όλοι οι φορείς λειτουργίας των λαϊκών αγορών συντάσσουν Κανονισμό Λειτουργίας καθώς και τοπογραφικό διάγραμμα, για κάθε λαϊκή αγορά που λειτουργεί στα διοικητικά τους όρια, στο οποίο απεικονίζονται τα όρια που αυτή καταλαμβάνει, οι θέσεις που καλύπτουν οι παραγωγοί και επαγγελματίες με αρίθμηση και συνακόλουθα το αντικείμενο εκμετάλλευσης κάθε πάγκου και οι κενές θέσεις. Σε περίπτωση έκτακτων αναγκών, όπως πανδημιών και σεισμών, ο φορέας λειτουργίας ορίζει με απόφασή του, επιπλέον των καθορισμένων χώρων, χώρους λειτουργίας αγορών, εντός των ορίων του ίδιου δήμου και συντάσσει τοπογραφικό διάγραμμα.
Ίδρυση, μετακίνηση, επέκταση και κατάργηση λαϊκών αγορών
Η ίδρυση ή κατάργηση των λαϊκών αγορών αποφασίζεται από το οικείο δημοτικό συμβούλιο ύστερα από γνωμοδότηση της αρμόδιας αστυνομικής αρχής για τις κυκλοφοριακές επιπτώσεις.
Ειδικά για τις λαϊκές αγορές των δήμων της Περιφέρειας Αττικής και της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, η απόφαση για την ίδρυση ή κατάργηση λαμβάνεται από το οικείο Περιφερειακό Συμβούλιο, ύστερα από πρόταση του οικείου δημοτικού συμβουλίου και γνωμοδότηση της αρμόδιας αστυνομικής αρχής για τις κυκλοφοριακές επιπτώσεις.
Για τη μετακίνηση, την επέκταση, τη χωροθέτηση και την εν γένει λειτουργία των λαϊκών αγορών αποφασίζουν οι υπηρεσίες των φορέων λειτουργίας, με βάση χωροταξική μελέτη. Για την επέκταση λαϊκών αγορών που λειτουργούν στην Περιφέρεια Αττικής και τη Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης ζητείται και η γνώμη του οικείου δήμου. Για τις λαϊκές αγορές των δήμων της Περιφέρειας Αττικής και της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, την πρωτοβουλία ίδρυσης νέας λαϊκής αγοράς έχει είτε το Δημοτικό είτε το Περιφερειακό Συμβούλιο.
Σε περίπτωση ίδρυσης νέας λαϊκής αγοράς, η απόφαση αυτή συνοδεύεται από αίτημα είτε για κάλυψη των νέων θέσεων με τη διαδικασία της προκήρυξης είτε για τη χορήγηση νέων θέσεων δραστηριοποίησης ανά κατηγορία προϊόντων για τη στελέχωση της αγοράς.
Επιπλέον στην απόφαση αυτή, οριοθετείται ο ακριβής χώρος λειτουργίας της λαϊκής αγοράς και καθορίζονται ο αριθμός των θέσεων αυτής για παραγωγούς και επαγγελματίες πωλητές και οι κατηγορίες των θέσεων δραστηριοποίησης ανά αντικείμενο εκμετάλλευσης. Σε κάθε νέα λαϊκή αγορά η αναλογία των θέσεων παραγωγών προς επαγγελματίες πωλητές είναι 1 προς 1.
Πρότυπες λαϊκές Αγορές
Οι φορείς λειτουργίας δύνανται να ιδρύουν, με απόφασή τους, πρότυπες λαϊκές αγορές, με ελάχιστο περιεχόμενο την ομοιομορφία των πάγκων, τις σταθερές υποδομές αποχέτευσης και ηλεκτροδότησης, κάδους ανακύκλωσης, χώρους αναψυχής και δικαίωμα δραστηριοποίησης σε αυτές ελεύθερων επαγγελματιών με διαφορετικό αντικείμενο από τα προβλεπόμενα στο παρόν. Ομοίως, οι φορείς λειτουργίας είναι αρμόδιοι για τη σύνταξη του κανονισμού λειτουργίας των προτύπων λαϊκών αγορών. Ο κανονισμός αυτός δημοσιεύεται και καταχωρίζεται στο Πληροφοριακό Σύστημα (Ο.Π.Σ.Π.Α.) από τους φορείς λειτουργίας.
Σε περίπτωση μη καταχώρισης του κανονισμού και του τοπογραφικού διαγράμματος στο πληροφοριακό σύστημα Ο.Π.Σ.Π.Α. εντός 3 μηνών από την έκδοσή του, οι φορείς λειτουργίας υπόκεινται στις κυρώσεις.
Καθορισμός τελών δραστηριοποίησης πωλητών
Για τη δραστηριοποίηση σε θέση (λαϊκές αγορές, αγορές χειροτεχνών-καλλιτεχνών, βραχυχρόνιες αγορές, στάσιμο εμπόριο) και πλανοδίως (πλανόδιο εμπόριο) ισχύουν τα ακόλουθα:
α. Οι υφιστάμενοι κατά την έκδοση του παρόντος κάτοχοι άδειας πωλητές (παραγωγοί και επαγγελματίες πωλητές) λαϊκών αγορών, στάσιμου και πλανόδιου εμπορίου καταβάλλουν ημερήσιο τέλος θέσης για τη δραστηριοποίηση σε λαϊκές αγορές και την κάλυψη των πάσης φύσεως λειτουργικών αναγκών της λαϊκής αγοράς. Με απόφαση του Φορέα Λειτουργίας της λαϊκής αγοράς, καθορίζονται το ύψος του ημερήσιου τέλους, ο τρόπος καταβολής του και κάθε άλλο ζήτημα, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
Οι υπόχρεοι καταβολής του ημερήσιου τέλους στους φορείς λειτουργίας των λαϊκών αγορών απαλλάσσονται από το τέλος υπέρ δήμων για την καθαριότητα και αποκομιδή των απορριμμάτων των χώρων που χρησιμοποιούνται από τις λαϊκές αγορές και από το τέλος για τη χρήση των χώρων λειτουργίας των λαϊκών αγορών ή όποια άλλη οικονομική επιβάρυνση για παρεχόμενες από τους δήμους και τις Περιφέρειες υπηρεσίες, σχετικές με τη λειτουργία των λαϊκών αγορών.
β. Ο επιμερισμός των εσόδων που προκύπτουν από την καταβολή του ημερήσιου τέλους γίνεται ως εξής:
βα. Για έσοδα που εισπράττονται από τις Περιφέρειες Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας από λαϊκές αγορές αρμοδιότητάς τους, ποσοστό 50% περιέρχεται στις οικείες Περιφέρειες και ποσοστό 50% στους δήμους, στα γεωγραφικά όρια των οποίων λειτουργούν λαϊκές αγορές, με εγγραφή στους προϋπολογισμούς τους για την αντιμετώπιση των λειτουργικών αναγκών που προκύπτουν από τη λειτουργία των λαϊκών αγορών, την προμήθεια και χρήση κινητών τηλεφώνων για την κάλυψη των αναγκών επικοινωνίας των υπηρεσιών ελέγχου και τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Η απόδοση του ποσού που περιέρχεται στους δήμους, γίνεται το αργότερο κάθε εξάμηνο με συντελεστές κατανομής που με τη σειρά τους υπολογίζονται με βάση τον αριθμό των πωλητών που δραστηριοποιήθηκαν στις λαϊκές αγορές κάθε δήμου κατά το προηγούμενο έτος. Οι συντελεστές κατανομής ορίζονται με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, η οποία εκδίδεται μέχρι το τέλος Ιανουαρίου κάθε έτους. Το εν λόγω ποσό είναι το μοναδικό ανταποδοτικό τέλος προς τους δήμους για τη λειτουργία των λαϊκών αγορών στους χώρους αυτών με τη μορφή τελών καθαριότητας, τελών κατάληψης πεζοδρομίου και χρήσης κοινόχρηστων χώρων. Στο ποσοστό αυτό δεν υπολογίζεται το αναλογούν χαρτόσημο, το οποίο είναι ενιαίο για όλη τη χώρα.
Για έσοδα που εισπράττονται από τους λοιπούς φορείς λειτουργίας των λαϊκών αγορών, δηλαδή τους δήμους της λοιπής επικράτειας, ποσοστό 75% περιέρχεται σε αυτούς και ποσοστό 25% στην οικεία Περιφέρεια και αποδίδεται το αργότερο κάθε εξάμηνο, με απόφαση του οικείου δήμου. Το ποσό αυτό εγγράφεται ως έσοδο στους προϋπολογισμούς των αντίστοιχων Περιφερειών.
γ. Ειδικά για τη δραστηριοποίηση στο στάσιμο εμπόριο (παραγωγός, μη παραγωγός πωλητής) καταβάλλεται τέλος κατάληψης κοινόχρηστου χώρου. Με απόφαση του οικείου δήμου καθορίζονται το ύψος του τέλους, ο τρόπος πληρωμής και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
δ. Για τη δραστηριοποίηση στο πλανόδιο εμπόριο καταβάλλεται τέλος δραστηριοποίησης στο πλανόδιο εμπόριο. Με απόφαση της οικείας περιφέρειας καθορίζονται το ύψος του τέλους, ο τρόπος πληρωμής και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.
- Για τους κατόχους άδειας χειροτέχνη-καλλιτέχνη, καθώς και τους πωλητές βραχυχρόνιων αγορών καταβάλλονται τέλη σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Κανονισμό λειτουργίας αγοράς από τον αρμόδιο φορέα λειτουργίας.
- Από το εισπραττόμενο τέλος από τους φορείς λειτουργίας των λαϊκών αγορών της περιφέρειας Αττικής και της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, ποσοστό 2,5% αποδίδεται στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για την υποστήριξη λειτουργίας και τη συντήρηση του Πληροφοριακού Συστήματος για το υπαίθριο εμπόριο.
Από τα ανωτέρω εισπραττόμενα ποσά από τους φορείς λειτουργίας των αγορών χειροτεχνών-καλλιτεχνών και των βραχυχρόνιων αγορών το ποσό απόδοσης ανέρχεται στο 2%.
- Προς διευκόλυνση των δευτεροβάθμιων συνδικαλιστικών οργάνων (ομοσπονδίες) των πωλητών λαϊκών αγορών, πέραν του ημερήσιου τέλους, συνεισπράττεται και συνδρομή υπέρ των οργάνων αυτών. Το ποσό της συνδρομής δεν αποτελεί δημόσιο έσοδο ή ανταποδοτικό τέλος ή έσοδο του φορέα λειτουργίας και εισπράττεται πέραν του ημερήσιου τέλους. Η απόδοσή του στις δικαιούχες οργανώσεις γίνεται με σεβασμό στην ανεξαρτησία τους από τους φορείς λειτουργίας. Έως την πρώτη εβδομάδα του Δεκεμβρίου, εκάστου έτους, με ισχύ το επόμενο έτος, οι ενδιαφερόμενες συνδικαλιστικές οργανώσεις, εφόσον το επιθυμούν, καταθέτουν στους φορείς λειτουργίας αίτηση για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, στην οποία περιλαμβάνονται η απόφαση του αρμοδίου οργάνου, σύμφωνα με το καταστατικό της οργάνωσης για το ύψος της συνδρομής, ο κατάλογος των πρωτοβάθμιων φορέων – μελών τους και οι λαϊκές αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται τα πρωτοβάθμια αυτά όργανα. Το ποσό της συνδρομής, που εισπράττεται με τη διαδικασία της παρούσας, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% του ημερήσιου ανταποδοτικού τέλους.
Οι πωλητές που δεν είναι μέλη πρωτοβάθμιων σωματείων-μελών των ομοσπονδιών, με αίτησή τους στον φορέα λειτουργίας, απαλλάσσονται από την καταβολή της συνδρομής αυτής.
- Σε περίπτωση προπληρωμής του τέλους της θέσης δραστηριοποίησης για ολόκληρο το έτος, ο φορέας θα παρέχει έκπτωση 5% επί της συνολικής αξίας.
Καθημερινά έως τις 8:00 π.μ. οι τιμές στην πλατφόρμα e-Καταναλωτής
Για την ορθή λειτουργία του υπαίθριου εμπορίου και την ορθή παρακολούθηση των χορηγούμενων αδειών υπαίθριου εμπορίου, την ανανέωση των στοιχείων αυτών, των διενεργούμενων ελέγχων και την επιβολή και είσπραξη των προστίμων τηρείται ηλεκτρονική βάση δεδομένων. Ως ηλεκτρονική βάση, που θα χρησιμοποιηθεί, ορίζεται το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης (Ο.Π.Σ.Π.Α.), το οποίο υλοποιείται από τη γενική διεύθυνση Ψηφιακής Πολιτικής και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και εποπτεύεται από τη γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή.
Στο πληροφοριακό σύστημα για το υπαίθριο εμπόριο λειτουργεί ψηφιακή πλατφόρμα, η οποία διαλειτουργεί με την ψηφιακή πλατφόρμα e-Καταναλωτής της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, στην οποία ο κάθε δραστηριοποιούμενος στην αγορά πωλητής εισάγει, κατά την περίοδο λειτουργίας της αγοράς, καθημερινά έως τις 8:00 π.μ. Η παράλειψη της καταχώρησης επιφέρει πρόστιμο ύψους 500 ευρώ. Στοιχεία που καταχωρούνται στην πλατφόρμα είναι ο αριθμός θέσης πωλητή και τιμή εκκίνησης και διαθέσιμη ποσότητα ανά προϊόν. Η καταχώρηση αφορά νωπά οπωροκηπευτικά προϊόντα και νωπά είδη αλιείας και υδατοκαλλιέργειας.
Δραστηριοποίηση στην παρασκευή και πώληση έτοιμου φαγητού και ποτών επί του δρόμου (street food market)
Σε δημόσιο ή δημοτικό (ιδιόκτητο ή μισθωμένο) ή ιδιωτικό υπαίθριο χώρο, επιτρέπεται η ανάπτυξη επιχειρήσεων μαζικής εστίασης: α) επιχειρήσεις παρασκευής ή και προσφοράς τροφίμων και ποτών σε κινητούς ή προσωρινούς χώρους και β) κινητές καντίνες.
Η παρασκευή και πώληση έτοιμου φαγητού και ποτών επί του δρόμου, επιτρέπεται με τήρηση των όρων υγιεινής και ασφάλειας για τη διάθεση προϊόντων τροφίμων και αρμόδιος φορέας λειτουργίας των εν λόγω αγορών είναι ο οικείος δήμος ο οποίος αναλαμβάνει την έκδοση του Κανονισμού Λειτουργίας, την κατάρτιση τοπογραφικού διαγράμματος, την προκήρυξη θέσεων και λοιπές υποστηρικτικές υπηρεσίες για την εύρυθμη λειτουργία αυτών, όπως υπηρεσίες καθαριότητας, φύλαξης, διαφήμισης και τουριστικής προβολής. Ο φορέας λειτουργίας μπορεί να αναθέτει την παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών σε εξωτερικούς συνεργάτες/ιδιώτες.
Για την ίδρυση-λειτουργία του χώρου παρασκευής και πώλησης έτοιμου φαγητού και ποτών λαμβάνεται απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, και σε αυτήν εμπεριέχονται απαραιτήτως ο χώρος διενέργειας της αγοράς, ο αριθμός των χορηγούμενων θέσεων δραστηριοποίησης, η χρονική διάρκεια της αγοράς, το ωράριο λειτουργίας, τα πωλούμενα είδη, η υποχρέωση τήρησης ομοιόμορφης εξωτερικής διαμόρφωσης των καντινών, με αναλυτική περιγραφή αυτής, και η υποχρέωση διάθεσης προϊόντων σε ευπαθείς ομάδες.
Η λειτουργία του χώρου παρασκευής και πώλησης έτοιμου φαγητού και ποτών δύναται να ανατίθεται σε φορέα που προκύπτει από τη σύμπραξη Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), με απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, η οποία κοινοποιείται στην οικεία περιφέρεια. Η απόσταση του χώρου παρασκευής και πώλησης έτοιμου φαγητού από τα άκρα των δημοτικών και λαϊκών αγορών δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη των διακοσίων μέτρων, στους δήμους του λεκανοπεδίου Αττικής και σε δήμους με πληθυσμό πάνω από 50.000 κατοίκους. Σε κάθε άλλη περίπτωση η ανωτέρω απόσταση δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη των 100 μέτρων. Η διάθεση των θέσεων δραστηριοποίησης και η χορήγηση της άδειας γίνονται με προκήρυξη του δήμου μέσω ηλεκτρονικού διαγωνισμού με κριτήριο την υψηλότερη οικονομική προσφορά.
Η διάρκεια χορήγησης άδειας δραστηριοποίησης είναι από ένα μήνα έως τρία έτη με δικαίωμα ανανέωσης. Ο κάτοχος ανανεώνει τη θέση δραστηριοποίησης που κατέχει για ίδιο χρονικό διάστημα, αποδεχόμενος το οικονομικό τίμημα που του προτείνει ο δήμος. Σε διαφορετική περίπτωση, η θέση επαναπροκηρύσσεται με τιμή εκκίνησης του πλειοδοτικού διαγωνισμού το ανωτέρω προσφερθέν τίμημα.
- Δικαίωμα συμμετοχής στην προκήρυξη έχουν οι κάτοχοι (φυσικά ή νομικά πρόσωπα):
α) επιχειρήσεων παρασκευής ή και προσφοράς τροφίμων και ποτών σε κινητούς ή προσωρινούς χώρους και
β) κινητών καντινών, σύμφωνα με την υπό στοιχεία Υ1γ/Γ.Π/οικ.47829/21.6.2017 (Β΄ 2161) απόφαση του υπουργού Υγείας.
Υπαίθριες ψυχαγωγικές δραστηριότητες
Για την άσκηση ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, όπως ενδεικτικά, πίστες αυτοκινητιδίων, μουσικές συναυλίες, επιδείξεις και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, που ασκούνται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα ως εμπορικές δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους, απαιτείται αυτοτελής άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας.
Αρμόδια αρχή για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας υπαίθριων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων είναι οι δήμοι της χώρας. Οι εν λόγω δραστηριότητες είναι διάφορες από το υπαίθριο εμπόριο και δεν υπάρχει περιορισμός στη δραστηριοποίηση των φυσικών ή νομικών προσώπων που έχουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.
Ο χρόνος άσκησης υπαίθριων δραστηριοτήτων με ψυχαγωγικό αντικείμενο προσωρινού χαρακτήρα, σε ένα συγκεκριμένο χώρο, δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 4 συνεχόμενους μήνες. Σε αντίθετη περίπτωση θεωρείται ότι οι υπαίθριες δραστηριότητες με ψυχαγωγικό αντικείμενο έχουν μόνιμο χαρακτήρα και εφαρμόζονται οι αντίστοιχες διατάξεις. Οι μεμονωμένες ψυχαγωγικές δραστηριότητες ακολουθούν τους όρους και τις προϋποθέσεις των αυτοτελών ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων και αρμόδια υπηρεσία για την αδειοδότηση τους είναι αυτή της κύριας δραστηριότητας.
Βραχυχρόνιες αγορές
Οι βραχυχρόνιες αγορές διακρίνονται σε θρησκευτικές (ολιγοήμερες, Χριστούγεννα – Πάσχα), πανηγύρια – παζάρια, επετειακές – πολιτιστικές – εποχιακές, κυριακάτικες και αγορές ρακοσυλλεκτών. Ειδικά για τις αγορές ρακοσυλλεκτών δραστηριοποιούνται ρακοσυλλέκτες που κατέχουν άδεια η οποία έχει εκδοθεί, βάσει διατάξεων προγενέστερων νόμων, καθώς και ρακοσυλλέκτες που τους έχει χορηγηθεί βεβαίωση δραστηριοποίησης ετήσιας διάρκειας αποκλειστικά για ρακοσυλλέκτη, μέλη αναγνωρισμένων πρωτοβάθμιων ή δευτεροβάθμιων ενώσεων της κατηγορίας αυτής. Οι θέσεις αποδίδονται με κλήρωση ή/και με μοριοδότηση, σύμφωνα με κριτήρια, τα οποία καθορίζονται από τον αρμόδιο φορέα στον κανονισμό λειτουργίας της αγοράς.
Επιπλέον για τις αγορές ειδικού σκοπού και εμποροπανηγύρεις ορίζεται ότι οι περιφέρειες της χώρας, πλην των περιφερειών Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας αναπτύσσουν θεματικές υπαίθριες αγορές ειδικού σκοπού, για την ανάδειξη και προώθηση τοπικών και μη προϊόντων.
Για τις θέσεις άσκησης υπαίθριου στάσιμου εμπορίου αυτές βρίσκονται σε δημόσιους, δημοτικούς (κοινόχρηστους ή ιδιόκτητους) ή ιδιωτικούς χώρους.
Σημειώνεται ότι οι άδειες και θέσεις στάσιμου εμπορίου που έχουν χορηγηθεί σε πωλητές στη βάση του προϋφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου δεν θίγονται. Η ανανέωσή τους γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου νόμου.
Πλανόδιο εμπόριο
Για την άσκηση υπαίθριας πλανόδιας εμπορικής δραστηριότητας, απαιτείται η κατοχή άδειας για πλανόδια δραστηριοποίηση παραγωγού ή επαγγελματία πωλητή. Όποιος ασκεί πλανόδιο εμπόριο επιτρέπεται να παραμένει στάσιμος μόνο κατά τη διάρκεια της συναλλαγής.
Δεν επιτρέπεται η άσκηση πλανόδιου εμπορίου σε δημοτικές κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό άνω των 5.000 κατοίκων και οι περιφέρειες υποχρεούνται να αναρτούν στο κεντρικό τους κατάστημα, στον οικείο διαδικτυακό τόπο, και στο πληροφοριακό σύστημα Ο.Π.Σ.Π.Α. κατάλογο με τις δημοτικές κοινότητες της περιφέρειάς τους, στις οποίες επιτρέπεται η άσκηση πλανόδιου εμπορίου.
Για την παρασκευή και παροχή τροφίμων και ποτών σε διερχομένους καταναλωτές, οι κάτοχοι άδειας για πλανόδια δραστηριοποίηση, με αντικείμενο εκμετάλλευσης κινητή καντίνα και φορητές εγκαταστάσεις έψησης μπορούν να παραμένουν στάσιμοι στο ίδιο σημείο, μέσα στα όρια της ίδιας Τοπικής ή Δημοτικής Κοινότητας ή του ίδιου δήμου, κατά περίπτωση, χωρίς την προϋπόθεση τήρησης των πληθυσμιακών περιορισμών της και με απόφαση του οικείου δήμου καθορίζονται η χρονική διάρκεια της στάσιμης παραμονής, η συχνότητα αυτής και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
