Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει τις χωρίς προηγούμενο αγορές ομολόγων στα πλαίσια της ποσοτικής χαλάρωσης, παρά τις ενδείξεις ότι η ανάπτυξη και η πληθωρισμός στην ευρωζώνη παρουσιάζουν σημεία ανάκαμψης. Με την απόφαση αυτή η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ και τα υπόλοιπα μέλη της ΕΚΤ επιδιώκουν να κερδίσουν περισσότερο χρόνο για να δουν εάν η ευρωπαϊκή οικονομία θα ξεφύγει οριστικά φέτος από την κρίση της πανδημίας.
Επίσης η ΕΚΤ με την κίνησή της αυτή δείχνει ότι θα αφήσει την πρωτοβουλία στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ για να αρχίσει να κλείνει εκείνη πρώτη τη στρόφιγγα της ρευστότητας. Στελέχη της FED έχουν ήδη αρχίσει να δίνουν σήμα για σταδιακή αλλαγή κατεύθυνσης, προς μια λιγότερο διευκολυντική νομισματική πολιτική. Δεν είναι καθόλου τυχαίο άλλωστε ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ έφτασε τον περασμένο μήνα το 5% σε ετήσια βάση που είναι τα υψηλότερα επίπεδα από το 2008.
Η ΕΚΤ ουσιαστικά παίρνει μεγάλο στοίχημα απέναντι στο δολάριο. Ποντάρει ότι με μια συνεχιζόμενη πολύ χαλαρή νομισματική πολιτική, το ευρώ δεν θα ενισχυθεί άλλο έναντι του αμερικανικού νομίσματος στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος, στηρίζοντας με τον τρόπο αυτό τη δραστηριότητα και την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και ειδικά όσων πραγματοποιούν μεγάλες εξαγωγές. Το τελευταίο διάστημα έχουν αυξηθεί οι φωνές από αναλυτές αλλά και πολιτικούς όπως ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και νυν πρόεδρος της Μπούντεσταγκ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για πιο αυστηρή νομισματική πολιτική ενόψει της αύξησης του πληθωρισμού.
Ο πληθωρισμός αυτός προβληματίζει βέβαια και την ίδια την ΕΚΤ –αν και παραμένει σε χαμηλότερα επίπεδα από τις ΗΠΑ. Η κεντρική τράπεζα της ευρωζώνης αναθεώρησε προς τα επάνω τις προβλέψεις για την άνοδο των τιμών φέτος, από το 1,5% στο 1,9% που είναι και ο στόχος της. Αυτό οφείλεται κυρίως στην άνοδο των τομών της ενέργειας. Ο πληθωρισμός προβλέπεται να πέσει στο 1,5% την επόμενη χρονικά και στο 1,4% το 2023. Η ΕΚΤ προβλέπει επίσης ανάπτυξη 4,6% φέτος από 4% που προέβλεπε αρχικά και 4,7% για το 2022 από 4,1%.
Η Λαγκάρντ δικαιολόγησε την απόφαση της ΕΚΤ να διατηρήσει αμετάβλητη την πολιτική λέγοντας ότι αν και η οικονομία ξανανοίγει σταδιακά και οι τιμές αυξάνονται, οι προβλέψεις κάνουν λόγο για νέο φρένο του πληθωρισμού το 2022. Ανέφερε επίσης ότι παραμένουν προκλήσεις στο μέτωπο της οικονομίας και ότι θα ήταν πρόωρο, όπως το χαρακτήρισε, να κλείσει η στρόφιγγα της ρευστότητας και να απειληθεί η ανάπτυξη.
Όπως ανέφερε μεταξύ άλλων στην επίσημη ανακοίνωσή της η ΕΚΤ:
-Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50% αντιστοίχως. Το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσει ότι οι προοπτικές για τον πληθωρισμό συγκλίνουν σθεναρά προς επίπεδο πλησίον, σε επαρκή βαθμό, αλλά κάτω του 2%, εντός του χρονικού ορίζοντα προβολής που εξετάζει και ότι αυτή η σύγκλιση αντανακλάται κατά τρόπο συνεπή στη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού.
-Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να διενεργεί καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP), το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1,85 τρισ. ευρώ, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022 και, σε κάθε περίπτωση, μέχρις ότου το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι η κρίση του κορωνοϊού έχει λήξει. Βάσει κοινής αξιολόγησης των συνθηκών χρηματοδότησης και των προοπτικών για τον πληθωρισμό, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP το επόμενο τρίμηνο θα εξακολουθήσουν να διενεργούνται με ρυθμό σημαντικό υψηλότερο από ό,τι τους πρώτους μήνες του έτους»
-Επίσης αναφέρεται ότι η διενέργεια καθαρών αγορών στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) θα συνεχιστεί με ύψος 20 δισεκ. ευρώ μηνιαίως. Το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει ότι οι μηνιαίες καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος APP θα διενεργούνται για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο προκειμένου να ενισχυθεί η διευκολυντική επίδραση των επιτοκίων πολιτικής του και ότι θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.
– Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει καταλλήλως όλα τα μέσα που διαθέτει προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί προς επίπεδα συμβατά με την επιδίωξή του κατά τρόπο διαρκή.
-Το Διοικητικό Συμβούλιο θα διενεργεί τις αγορές με ευελιξία σύμφωνα με τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά και με σκοπό να αποτρέψει την υιοθέτηση αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης που δεν συμβαδίζουν με την αντιστάθμιση της προς τα κάτω επίδρασης που ασκεί η πανδημία στην προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού. Επιπλέον, η ευελιξία των αγορών ως προς τον χρόνο, τις κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού και τις χώρες θα συνεχίσει να στηρίζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Αν μπορούν να διατηρηθούν ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης με ροές αγορών στοιχείων ενεργητικού που δεν οδηγούν σε εξάντληση του συνολικού ποσού του προγράμματος PEPP στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των καθαρών αγορών του, το ποσό αυτό δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί στο ακέραιο. Ομοίως, το συνολικό ποσό μπορεί, εφόσον χρειαστεί, να αναπροσαρμοστεί με σκοπό τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης οι οποίες θα συμβάλουν στην αντιστάθμιση της αρνητικής διαταραχής που ασκεί η πανδημία στην πορεία του πληθωρισμού.
