Ο διπλωματικός πυρετός που επικρατεί το τελευταίο διάστημα γύρω από το λιβυκό ζήτημα, αποδεικνύει τις δυνατότητες που έχει η χώρα αλλά και τα κενά που έχει αφήσει με την αναβλητικότητα και τη αμυντική στάση των τελευταίων χρόνων απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
Η έντονη διπλωματική κινητικότητα οδήγησε λίγες ώρες πριν τη Διάσκεψη του Βερολίνου, την Αθήνα να στέλνει μηνύματα σε «εχθρούς και φίλους», με την αιφνιδιαστική επίσκεψη του Λίβυου στρατάρχη Χάφταρ η οποία ενόχλησε ιδιαίτερα την Αγκυρα, ότι δεν θα μείνει άπραγη όταν διακυβεύονται κυριαρχικά της δικαιώματα.
Ο Πρωθυπουργός και ο Υπουργός Εξωτερικών με τρεις κινήσεις στη διπλωματική σκακιέρα κατάφεραν να υπερκεράσουν τα τετελεσμένα που επιχειρήθηκαν με εκβιαστικό τρόπο από την Τουρκία και με την ανοχή του Βερολίνου, η Αθήνα να αποκτήσει κομβικό ρόλο στη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη.
Κάνοντας σαφές σε όλους τους τόνους τη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι δεν λαμβάνει μέρος.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δημοσιοποίησε την απόφαση της Αθήνας να ασκήσει βέτο στην περίπτωση που προκριθεί λύση για τη Λιβύη η οποία δεν θα προβλέπει ρητά ότι είναι άκυρα τα μνημόνια Σάρατζ – Ερντογάν.
Είχε στη συνέχεια τηλεφωνική επικοινωνία με την Άνγκελα Μέρκελ στην οποία εξέφρασε τη δυσαρέσκεια της χώρας μας.
Και όλα αυτά όταν είχε φτάσει στην Αθήνα ο Λίβυος στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ.
Κατά τη συναντήσεις που είχε με τον Έλληνας πρωθυπουργό και τον Υπουργό Εξωτερικών, ο στρατάρχης Χάφταρ ανέπτυξε αναλυτικά τον αντιπαραγωγικό ρόλο που διαδραματίζουν οι έξωθεν παρεμβάσεις στην χώρα του, στο στρατιωτικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο.
Εκτίμησε ότι ο λιβυκός λαός θα πρέπει να αφεθεί να αποφασίσει για το μέλλον του μέσω μιας πανεθνικής συνέλευσης, χωρίς αποκλεισμός. Ο στρατάρχης κατήγγειλε ειδικότερα τον αρνητικό παρεμβατικό ρόλο της Τουρκίας και δήλωσε ότι αμφότερα τα μνημόνια Σάρατζ – Τουρκίας είναι άκυρα, επειδή αντιβαίνουν στο διεθνές δίκαιο αλλά και επειδή έχουν υπογραφεί από κυβέρνηση που δεν έχει την προς τούτο νομιμοποίηση.
Παράλληλα η Ελλάδα εγκαινιάζει μια νέα στρατηγική της ενεργητικής και επιθετικής διπλωματίας. Για πολλά χρόνια η ελληνική εξωτερική πολιτική κινήθηκε με παθητικότητα και πολλές καθυστερήσεις με αποτέλεσμα σε πολλές των περιπτώσεων να χάνεται το momentum.
Πλέον τα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά δεδομένα μεταβάλλονται συνέχεια και με ταχύτητα και οποιαδήποτε μη συμμετοχή και καθυστέρηση καλύπτεται σε βάρος των κυριαρχικών συμφερόντων και μειώνουν τη διεθνή επιρροή της χώρας.
Με όλες τις κινήσεις το τελευταίο διάστημα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές που μίλησαν στο newpost, η Ελλάδα δείχνει σε κάθε κατεύθυνση ότι είναι αποφασιστικός παίχτης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων. Είναι παράγοντας σταθερότητας, όμως αυτό δεν σημαίνει πως, «όταν χρειαστεί δεν θα χτυπάει το χέρι της στο τραπέζι».
Με την επιστολή που έστειλε σε Ευρωπαίους ηγέτες, καθώς και στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Βαν ντερ Λάιεν ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέστησε σαφές ότι η ακύρωση του «μνημονίου» Τουρκίας-Λιβύης είναι για την Ελλάδα ύψιστης προτεραιότητας. Αλλά όχι μόνο αυτό. Έδειξε ότι η κυβέρνηση θα υπερασπιστεί με αποφασιστικότητα τα εθνικά συμφέροντα με οποιοδήποτε τρόπο.
Στην επιστολή επισημαίνει με σαφήνεια:
Α) Ότι η Ελλάδα έχει ζωτικά συμφέροντα από τις εξελίξεις στη Λιβύη
Β) Υπενθυμίζει την απόφαση του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην οποία αναφερόταν με σαφήνεια ότι το “μνημόνιο” Τουρκίας-Λιβύης παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών, δεν είναι σύμφωνο με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα για τρίτες χώρες. Επίσης εξέφραζε την ομόφωνη αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο απέναντι σε αυτές τις ενέργειες της Τουρκίας.
Γ) Τονίζει προς τους ηγέτες της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας που μετέχουν στη διάσκεψη του Βερολίνου ότι περιμένουμε ότι ως θεματοφύλακες των κοινών αποφάσεων θα συμβάλουν στην υλοποίησή τους.
Στην τηλεφωνική επικοινωνία με την Άνγκελα Μέρκελ την Παρασκευή το πρωί, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την δυσαρέσκειά του για τη μη ικανοποίηση του αιτήματος της Ελλάδας για πρόσκληση στο Βερολίνο. Η κυρία Μέρκελ ανέφερε πως η διαδικασία αφορούσε αποκλειστικά τις προσπάθειες εκεχειρίας και εξέφρασε στο τέλος την πλήρη στήριξή της στις ελληνικές θέσεις περί ακυρότητας του «μνημονίου».
Πιο θερμές υπέρ των ελληνικών απόψεων στην περιοχή είναι οι θέσεις της γαλλικής πλευράς, πράγμα που αναμένεται να επισφραγιστεί και με την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Παρίσι στις 29 Ιανουαρίου όπου θα έχει συνάντηση με τον Εμανουέλ Μακρόν.
Σε αυτές τις συνθήκες η κατάπλευση της ναυαρχίδας του γαλλικού στόλου, του αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle στην Ανατολική Μεσόγειο, κάθε άλλο παρά τυχαία είναι, αν συνδυαστεί μάλιστα με τα πολλαπλά μηνύματα αντίθεσης στις κινήσεις της Τουρκίας που έχουν σταλεί από το Παρίσι προς την Αγκυρα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δηλώνει δημοσίως, ώστε να είναι σαφές σε κάθε παράγοντα της ΕΕ, ότι δεν υπάρχει «καμία περίπτωση η Ελλάδα να συναινέσει σε πολιτική λύση στη Λιβύη, η οποία να μην έχει ως προϋπόθεση την ακύρωση αυτών των απαράδεκτων “μνημονίων΄”, ειδικά του “μνημονίου” διευθέτησης των δήθεν θαλασσίων ζωνών μεταξύ της Λιβύης και της Τουρκίας». Η κυρία Μέρκελ εξέφρασε τη στήριξή της στην ελληνική θέση περί ακυρότητας του «μνημονίου».
Η κίνηση της επίσκεψης του Στρατάρχη Χάφταρ στην Αθήνα, μετά και την επίσκεψη του Νίκου Δένδια στη Βεγγάζη είναι ένα σαφές μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση ότι η Ελλάδα έχει λόγο και ρόλο στις εξελίξεις στη Λιβύη.
Όπως εξηγούν συνεργάτες του Πρωθυπουργού, τα αποτελέσματα του ταξιδιού του στις ΗΠΑ, άρχισαν ήδη να καταγράφονται. Οι δηλώσεις από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι «σε αντίθεση με όσα προτείνει η Τουρκία, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο όπως αποκρυσταλλώνεται στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, τα νησιά έχουν γενικά δικαίωμα στην ΑΟΖ και στην ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα στον ίδιο βαθμό με οποιαδήποτε άλλη χερσαία περιοχή» είναι εξαιρετικά σημαντικές υπερ των ελληνικών θέσεων.
Οι στενές σχέσεις με το Ισραήλ είναι κομβικής σημασίας για τις εξελίξεις στην περιοχή. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε την Πέμπτη με τα προεδρεία των Ελληνοαμερικανικών και Αμερικανοεβραϊκών οργανώσεων που βρίσκονται σε περιοδεία στην Κύπρο, το Ισραήλ και την Ελλάδα.
Υψηλού συμβολισμού είναι και η παρουσία του στο Αουσβιτς. Καθώς στον εορτασμό της 75ης επετείου από την απελευθέρωση του Άουσβιτς θα συμμετέχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στις 27 Ιανουαρίου, επιζώντες του στρατοπέδου της ναζιστικής φρίκης, καθώς και από άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης, θα συγκεντρωθούν από όλο τον κόσμο στην Πολωνία για να δώσουν το παρών στις επετειακές εκδηλώσεις.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας με τα ταξίδια του σε Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Μαρόκο και τις συνεχόμενες διπλωματικές επαφές ουσιαστικά στόχευσε στο να δημιουργηθεί ένα σοβαρό ανάχωμα μέσα στον Αραβικό κόσμο για την Τουρκία και τις βλέψεις της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Ελληνική διπλωματία κατάφερε σε σύντομο χρονικό διάστημα να ενισχύσει τις επαφές με των αραβικό κόσμο ενώ σταθερά στενές είναι και οι σχέσεις με την Αίγυπτο.
Όλες αυτές οι προσπάθειες άνοιξαν τον δρόμο αλλά και κορυφώνουν τις διπλωματικές κινήσεις με την επίσκεψη στις αρχές Φεβρουαρίου του Πρωθυπουργού στη Σαουδική Αραβία.