Οι παρασκευασμένες ή διατηρημένες σε άρμη επιτραπέζιες ελιές (6-ψήφιος κωδικός 2005700) κατατάσσονται ως το σημαντικότερο εξαγόμενο αγροτικό προϊόν μας στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την επεξεργασία των στατιστικών στοιχείων των αρμόδιων αρχών, από τα γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων των πρεσβειών Αγίου Φραγκίσκου, Νέας Υόρκης, Ουάσιγκτον και Σικάγο.
Σε τέσσερις ευρύτερες κατηγορίες/κλάδους προϊόντων, κατανέμονται οι ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ: Τρόφιμα/ποτά, βιομηχανικά προϊόντα (προϊόντα χαλκού, σιδήρου, αλουμινίου, χημικά, πλαστικά κλπ.), δομικά υλικά και πετρελαιοειδή και από την ετήσια έκθεση των γραφείων ΟΕΥ των πρεσβειών μας: «Η οικονομία των ΗΠΑ και οι διμερείς οικονομικές σχέσεις με την Ελλάδα, 2020», που δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική σελίδα του υπουργείου Εξωτερικών, για τις εξαγωγές, από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τη διετία 2019 – 2020 προκύπτουν τα εξής στοιχεία:
-Η σταθερότητα του μεριδίου των δομικών υλικών, που κατέλαβαν το 2020 μερίδιο 9%, έναντι 8% το 2019. Σημειώνεται ωστόσο η πτώση της αξίας των εξαγωγών ελληνικών τσιμέντων, με αξία 81,6 εκ. ευρώ το 2020 έναντι 93,5 εκ. ευρώ το 2019.
-Η πτώση του μεριδίου των βιομηχανικών προϊόντων, που κατέλαβαν το 2020 μερίδιο 29% έναντι 33% το 2019. Η σχετική πτώση, δεδομένου ότι η κατηγορία αυτή μονοπωλείται από δύο κατά βάσιν προϊόντα, ήτοι σωλήνες σιδήρου/χάλυβος και τα προϊόντα αλουμινίου, οφείλεται στην πολύ μεγάλη πτώση των προϊόντων αλουμινίου (44,7 εκ. ευρώ αξία το 2020 έναντι 114,2 το 2019), η οποία κατά πάσα πιθανότητα αποδίδεται στο πλήγμα που υπέστη ο κατασκευαστικός κλάδος από την πανδημία του κορωνοϊού.
-Η σημαντική πτώση του μεριδίου των πετρελαιοειδών, που έπεσαν στο 12% το 2020, έναντι 18% το 2019. Εικάζεται ότι η εν λόγω πτώση οφείλεται επίσης στις αναταραχές στην παγκόσμια αγορά καυσίμων, εξαιτίας της πανδημικής κρίσης. Σε απόλυτα νούμερα, σημειώνεται η πτώση του βασικού κωδικού των πετρελαιοειδών “2710” (Λάδια από πετρέλαιο ή ασφαλτούχα ορυκτά και συναφή παρασκευάσματα) με αξία 78,4 εκ. ευρώ το 2020 έναντι 183,42 εκ. ευρώ το 2019. Επισημαίνεται ότι, για άλλη μια χρονιά, όπως έχουμε επισημάνει και σε παλαιότερα σημειώματά μας, ο εν λόγω κωδικός εμφανίζει αμελητέα κίνηση στα στοιχεία της αμερικανικής υπηρεσίας.
-Το προϊόν «Λαχανικά παρασκευασμένα ή διατηρημένα χωρίς ξύδι, μη κατεψυγμένα» (Κωδικός 2005) ήταν το πρώτο εξαγόμενο προϊόν μας στις ΗΠΑ το παρελθόν έτος, καταγράφοντας συνολική αξία εξαγωγών 136,3 εκ., ευρώ έναντι 140,38 εκ. ευρώ το 2019. Το ίδιο προϊόν εμφανίζεται επίσης πρώτο στη λίστα της αρμόδιας αμερικανικής υπηρεσίας, με καταγεγραμμένη αξία 161,4 εκ. δολάρια ΗΠΑ., έναντι 167,42 εκ. δολάρια το 2019. Υπογραμμίζεται ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των εν λόγω εξαγωγών αφορά στις παρασκευασμένες ή διατηρημένες σε άρμη επιτραπέζιες ελιές (6-ψήφιος κωδικός 2005700), γεγονός που τις κατατάσσει, για άλλη μια χρονιά, στο σημαντικότερο εξαγόμενο αγροτικό προϊόν μας στις ΗΠΑ.
-Αξιοσημείωτη χαρακτηρίζεται ότι ήταν η άνοδος της αξίας των τυροκομικών προϊόντων με 30,65 εκ., ευρώ έναντι 27,7 το 2019, παρά το γεγονός ότι οι σημαντικότεροι κωδικοί ελληνικών τυριών είχαν πληγεί από τους επιπρόσθετους δασμούς της κυβέρνησης Trump, στο πλαίσιο της αντιδικίας ΗΠΑ- ΕΕ για τις επιδοτήσεις στις βιομηχανίες κατασκευής αεροσκαφών. Εικάζεται ότι η δασμολογική ανακατάταξη των τυροκομικών μας προϊόντων στην οποία κατέφυγαν πολλοί εισαγωγείς ευνόησε τη διατήρηση των εισαγωγών σε υψηλά επίπεδα.
-Υπογραμμίζεται το γεγονός ότι για την U.S.A-I.T.C, το 2ο σημαντικότερο ελληνικό προϊόν που εξήχθη στις ΗΠΑ το 2020 ήταν τα ξυραφάκια, με αξία 100,6 εκ. ευρώ έναντι 125,69 εκ. ευρώ το 2019, ενώ η ΕΛΣΤΑΤ δεν καταγράφει καν το ανωτέρω προϊόν.
-Το 2020 σημειώθηκε πτώση των εξαγωγών ελληνικού ελαιόλαδου, με αξία 34,9 εκ., ευρώ έναντι 38,85 εκ. ευρώ το 2019. Τα αμερικανικά στοιχεία ωστόσο καταγράφουν σταθερότητα για το εν λόγω προϊόν, με 42 εκ. δολάρια για το 2020 έναντι 42,9 δολάρια για το 2019.
-Σημειώνεται, σε ό,τι αφορά στις εισαγωγές της χώρας μας από τις ΗΠΑ ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η κατηγορία προϊόντων με την υψηλότερη αξία εισαγωγών στην Ελλάδα από τις ΗΠΑ για το 2020 είναι η υπό τον κωδικό “2709” (Λάδια ακατέργαστα, από πετρέλαιο ή από ασφαλτούχα ορυκτά), με αξία 201,5 εκ. ευρώ, έναντι 212,85 εκ. ευρώ το 2019. Σημειωτέον ότι το εν λόγω προϊόν καταγράφεται σε χαμηλότερη αξία από την αρμόδια αμερικανική υπηρεσία, με 173,3 εκ. δολάρια καθιστώντας το δεύτερο στη σχετική κατάταξη. Αντιθέτως, η αμερικανική υπηρεσία καταγράφει ως πρώτο προϊόν το υπό τον κωδικό “2711” (Aέρια πετρελαίου και άλλοι αέριοι υδρογονάνθρακες) με 238,5 εκ. δολάρια έναντι 101,1 το 2019, προϊόν που για την ΕΛΣΤΑΤ καταγράφεται ως δεύτερο, με αξία 114,1 εκ. ευρώ για το 2020.
Σημειώνεται ότι η μεγάλη απόκλιση μεταξύ των συγκεντρωτικών στοιχείων των δύο αρμόδιων αρχών, αποδίδεται σχεδόν κατά το ήμισυ στην αναντιστοιχία των δεδομένων για τις εισαγωγές πετρελαιοειδών, καθώς βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, τα αμερικανικής προέλευσης πετρελαιοειδή κατέγραψαν αξία της τάξεως των 343 εκ. ευρώ ενώ, βάσει των στοιχείων της αμερικανικής αρχής ξεπέρασαν τα 460 εκ. δολάρια.
Τα 20 κορυφαία ελληνικά εξαγόμενα προϊόντα σε ΗΠΑ το 2020
Σύμφωνα με τα στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ, τα 20 κορυφαία εξαγόμενα προϊόντα (κατά τετραψήφιους Κωδικούς Συνδυασμένης Ονοματολογίας) της χώρας μας προς τις ΗΠΑ τo 2020, είναι τα ακόλουθα:
Λαχανικά παρασκευασμένα ή διατηρημένα χωρίς ξύδι, μη κατεψυγμένα
Τσιμέντα υδραυλικά, στα οποία περιλαμβάνονται και εκείνα που δεν είναι σε σκόνη
Λάδια από πετρέλαιο ή ασφαλτούχα ορυκτά και συναφή παρασκευάσματα
Λοιπά προϊόντα (εμπιστευτικού εμπορίου)
Παρασκευάσματα διατροφής που δεν κατονομάζονται ούτε περιλαμβάνονται αλλού
Οπτάνθρακας (κοκ) από πετρέλαιο, άσφαλτος από πετρέλαιο κλπ.
Ελάσματα και ταινίες, από αργίλιο
Ελαιόλαδο και τα κλάσματά του
Τυριά και πηγμένο γάλα για τυρί
Καρποί και φρούτα και άλλα βρώσιμα μέρη φυτών, παρασκευασμένα ή διατηρημένα, με ή χωρίς προσθήκη ζάχαρης
Αντιστάσεις ηλεκτρικές, ρεοστάτες και ποτενσιόμετρα (εκτός από θερμαντικές αντιστάσεις)
Πέτρες κατάλληλες για λάξευση ή για την οικοδομική, φυσικές, άλλες από σχιστόλιθο, επεξεργασμένες και τεχνουργήματα από αυτές
Μέρη από ιπτάμενα και διαστημικά οχήματα των κλάσεων 8801 και 8802
Φύλλα και ταινίες, λεπτά, από αργίλιο (έστω και τυπωμένα ή επικολλημένα σε χαρτί, χαρτόνι, πλαστικές ύλες ή παρόμοια υποθέματα)
Λαχανικά, καρποί και φρούτα και άλλα βρώσιμα μέρη φυτών, παρασκευασμένα ή διατηρημένα με ξίδι ή οξικό οξύ
Σωλήνες από χαλκό
Προϊόντα ομορφιάς ή φτιασιδώματος (μακιγιάζ) παρασκευασμένα και παρασκευάσματα για τη συντήρηση ή τη φροντίδα του δέρματος
Συσκευές ηλεκτρικές, για το κλείσιμο, τη διακοπή, την προστασία ή τη σύνδεση ηλεκτρικών κυκλωμάτων
Προϊόντα αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής ή μπισκοτοποιίας
Ψάρια, βρώσιμα, νωπά ή διατηρημένα με απλή ψύξη (εκτός από φιλέτα και άλλη σάρκα ψαριών της κλάσης 0304).
Διμερείς σχέσεις
Στα συμπεράσματα της ετήσια έκθεσης αναφέρονται τα εξής σχετικά με τις διμερείς σχέσεις:
Αναφερόμενοι στο ιδιαίτερα καλό επίπεδο οικονομικών σχέσεων Ελλάδας-ΗΠΑ, κατά τελευταία δεκαετία, επισημαίνεται ότι πραγματοποιείται, από το 2018, ο θεσμοθετημένος ετήσιος Στρατηγικός Διάλογος (ΣΔ) Ελλάδας-ΗΠΑ, ως πλατφόρμα ενισχυμένης συνεργασίας σε σειρά τομέων κοινού ενδιαφέροντος (περιφερειακής συνεργασίας, άμυνας/ασφάλειας, επιβολής του νόμου και καταπολέμησης της τρομοκρατίας, ενέργειας, παιδείας/πολιτισμού), συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου και των επενδύσεων, κομβικών οικονομικών θεμάτων διμερούς συνεργασίας. Λόγω συνθηκών πανδημίας, ο ΣΔ Ελλάδας-ΗΠΑ διεξήχθη κατά το 2020 μέσω τηλεδιασκέψεων, ωστόσο α) τον Ιανουάριο του 2020 κυρώθηκε από την ελληνική Βουλή η αναβαθμισμένη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (Ελλάδας-ΗΠΑ, η οποία είχε υπογραφεί κατά την επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών ΗΠΑ κ. Πομπέο στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 2019), για περαιτέρω ενίσχυση της ελληνο-αμερικανικής αμυντικής συνεργασίας, και β) υπεγράφη η Επιστημονική και Τεχνολογική Συμφωνία (STA /Science-Technology Agreement) για ενίσχυση των διμερών ΣΔΙΤ (Συμπράξεων Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα) στην καινοτομία, ενισχύοντας την ηγετική θέση της χώρας μας ως κόμβου έρευνας και τεχνολογίας στην Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Στο πλαίσιο των εργασιών της διμερούς Ομάδας Εργασίας “Εμπόριο και Επενδύσεις”, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να εκφράζουν το ενδιαφέρον τους για συνεργασία σε σειρά τομέων κοινού ενδιαφέροντος (ενδεικτικά: καινοτομία/τεχνολογία, νεοφυείς επιχειρήσεις, ενέργεια, πληροφορική, τουρισμός, υποδομές), αναγνωρίζοντας ότι η Ελλάδα διαχειρίστηκε επιτυχώς την υγειονομική κρίση, χαρακτηρίζεται από σταθερό και ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον και η οικονομία της αναμένεται να σημειώσει θετική πορεία κατά τα επόμενα έτη.
A/εταιρείες και Α/αξιωματούχοι αναγνωρίζουν τις σημαντικές δυνατότητες της Ελλάδας ως πύλης προς την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και ως κόμβου για το εμπόριο, την ενέργεια και τις μεταφορές.
Από αμερικανικής πλευράς εκφράζεται ενδιαφέρον για το ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και δημόσιων διαγωνισμών, και για τη Βόρεια Ελλάδα ειδικότερα (λιμένες Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, ενώ η Αλεξανδρούπολη εξελίσσεται σε κόμβο μεταφοράς αμερικανικού φυσικού αερίου προς την Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη και διασυνδέσεις με γειτονικές χώρες). Ειδικότερα ως προς τη συνεργασία στον τομέα ενέργειας, οι ΗΠΑ θεωρούν την Ελλάδα στρατηγικό και αξιόπιστο εταίρο, μακροπρόθεσμα, λαμβανομένου υπόψη του ενδιαφέροντος ΗΠΑ για ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση ενεργειακών πόρων στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, όπου ΗΠΑ και Ελλάδα υποστηρίζουν ανάλογες επιλογές. Η ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ αφορά και την έρευνα υδρογονανθράκων, καθώς η ExxonMobil (μαζί με Total και ΕΛΠΕ) δραστηριοποιείται στα οικόπεδα νότια και νοτιοδυτικά της Κρήτης, ενώ η Ελλάδα εισάγει LNG από τις ΗΠΑ, που κατά το 2020 ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής της (48%).
Δεδομένων των θετικών εξελίξεων στην αντιμετώπιση της πανδημίας σε Ελλάδα και ΗΠΑ, προγραμματίζεται η δια ζώσης διεξαγωγή του Τρίτου Γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου στην Ουάσιγκτων, ΗΠΑ, το φθινόπωρο του 2021.
Αναφορικά με τις διμερείς εμπορικές συναλλαγές, κατά το 2020 ο διμερής όγκος εμπορίου ανήλθε σε 2,68 δισ. δολάρια παρουσιάζοντας ετήσια πτώση 9,1% (στοιχεία US Census). Ειδικότερα, οι ελληνικές εξαγωγές ανήλθαν κατά το 2020 σε 1,3 δισ. δολάρια, καταγράφοντας μείωση 14% ως προς το 2019, ενώ οι ελληνικές εισαγωγές από τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 1,38 δισ., δολάρια εμφανίζοντας μικρή ετήσια μείωση 4%. Η Ελλάδα διατηρούσε εμπορικό πλεόνασμα με τις ΗΠΑ για οκτώ συνεχόμενα χρόνια, το οποίο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπηρεσίας Census, φαίνεται να ανατρέπεται κατά το 2020, ενώ, ωστόσο, υπάρχει αναντιστοιχία ως προς τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ σύμφωνα με την οποία (καθώς η αξία των α/ εισαγωγών είναι μικρότερη έναντι των στοιχείων Census) το εμπορικό πλεόνασμα διατηρείται, τάξης 139,7 εκ. δολάρια για το 2020.
Κατά το πρώτο τετράμηνο του 2021, σύμφωνα με στοιχεία USITC, οι ελληνικές εξαγωγές σημείωσαν αύξηση 11% ως προς την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους (από 452 εκ. δολάρια σε 502 εκ δολάρια), ενώ οι ελληνικές εισαγωγές από τις ΗΠΑ σημείωσαν μείωση 20% (από 576 εκ. δολάρια σε 461 εκ.δολάρια).
Ως προς τις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις (FDI), σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας οι ΗΠΑ κατατάσσονται μεταξύ των κορυφαίων 10 χωρών προέλευσης ΑΞΕ στην Ελλάδα κατά την τελευταία δεκαετία. Ορισμένα παραδείγματα επενδύσεων ΗΠΑ στην Ελλάδα είναι (ενδεικτικά) οι εταιρείες: NCH Capital, York Capital, Phillip Morris, Wyndham, Third Point, Oaktree, Deloitte, Google και ONEX, ενώ πιο πρόσφατα, νέες δραστηριότητες στην Ελλάδα ανακοίνωσαν οι εταιρείες: Tesla (2018), Pfizer (2020), Cisco (2020), Microsoft (2020) και Amazon Web services (2021). Λαμβανομένων υπόψη των παραπάνω επισημάνσεων περί ήδη εκπεφρασμένου αμερικανικού ενδιαφέροντος στο πλαίσιο του Στρατηγικού Διαλόγου, υφίσταται σημαντικό περιθώριο περαιτέρω ανάπτυξης επενδύσεων από πλευράς ΗΠΑ. Αντίστοιχα, οι ΗΠΑ είναι ο δεύτερος σημαντικότερος προορισμός ελληνικών ΑΞΕ, με συνολικό απόθεμα που υπερβαίνει τα 3 δισ. δολάρια.
Συναφώς, σημειώνεται ιδιαιτέρως η βελτίωση των προοπτικών ανάπτυξης αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα, λαμβανομένης υπόψη της θετικότατης έκβασης αφαίρεσης της χώρας μας, τον Απρίλιο 2020, από τον Κατάλογο Παρακολούθησης (Watch List) της ετήσιας ειδικής Έκθεσης Special 301 του 2020 (στοιχείων έτους 2019, ευθύνης σύνταξης του Γραφείου USTR), καθόσον ήδη από το 2019 η Ελλάδα παρουσιάζει ικανοποιητική βελτίωση του βαθμού προστασίας Δικαιωμάτων Διανοητικής Ιδιοκτησίας (IPR), ενώ και κατά την τελευταία αντίστοιχη ειδική έκθεση Special 301 του έτους 2021, οποία ανακοινώθηκε 30.4.2021, ισχύει το ίδιο (καμία αναφορά στη χώρα μας γενικώς ή ειδικώς). Σηματοδοτήθηκε επομένως η ανάλογη βελτίωση επιχειρηματικού κλίματος στην Ελλάδα, δεδομένου ότι, και ιδίως για ΗΠΑ, είναι απολύτως αναγνωρίσιμη και μετρήσιμη η σχέση μεταξύ περιβάλλοντος προστασίας IPR και ανάπτυξης οικονομικών δραστηριοτήτων.
Ως προς την ανάπτυξη εμπορικών δραστηριοτήτων στην αμερικανική αγορά, η ελληνική επιχειρηματική κοινότητα θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη ορισμένες δυσκολίες εισόδου στην αμερικανική αγορά.
Συγκεκριμένα, ως προς τις ελληνικές εξαγωγές αντιμετωπίζονται ζητήματα κυρίως σε θεματικές:
1) Μη Δασμολογικά Εμπόδια πρόσβασης προϊόντων στην αγορά ΗΠΑ [ κυρίως σε αγροδιατροφικά προϊόντα για την εισαγωγή των οποίων α) απαιτείται αναγνώριση ισοδυναμίας προδιαγραφών και συστημάτων παραγωγής της ενδιαφερόμενης χώρας εξαγωγής, (για κρέας, πουλερικά και αυγά, αρμοδιότητας α/Υπηρεσίας FSIS, με εκκρεμότητα αιτήματος χώρας μας για κρέας χοίρου και αμνοεριφίων, νωπό κρέας / προϊόντα πουλερικών και προϊόντα αυγού) ή β) έγκριση πρωτοκόλλου εισαγωγής κατόπιν αιτήματος της ενδιαφερόμενης χώρας (για φρέσκα φρούτα και λαχανικά, αρμοδιότητας α/Υπηρεσίας APHIS, με εκκρεμότητα αιτήματος χώρας μας για μήλα, αχλάδια και κεράσια και όχι για μεταποιημένα τρόφιμα εφόσον πληρούνται οι προδιαγραφές και διαδικασίες, ανά κατηγορία προϊόντων, από την Υπηρεσία FDA) και
2) Δασμολογικά Εμπόδια πρόσβασης προϊόντων στην αγορά ΗΠΑ [ όπως α) οι πρόσθετοι δασμοί “Section 232”, 25% σε προϊόντα χάλυβα και 10% σε προϊόντα αλουμινίου, που εισάγονται σε ΗΠΑ — όπως επισημάνθηκε παραπάνω, προς επίλυση βάσει συμφωνίας ΕΕ- ΗΠΑ για σχετικές διαβουλεύσεις, β) οι πρόσθετοι δασμοί αντιντάμπινγκ σε εισαγόμενα στις ΗΠΑ προϊόντα ε/ εταιρειών χάλυβα και αλουμινίου, και γ) οι πρόσθετοι δασμοί “Section 301”,10% για αεροσκάφη και 25% σε σειρά προϊόντων της ΕΕ, λόγω της υπόθεσης ΠΟΕ επιδοτήσεων σε Airbus (σε βάρος ελληνικών εξαγωγών σειράς αγροδιατροφικών προϊόντων, όπως κυρίως σε εξαγωγές παρασκευασμένων ροδάκινων και φέτας, αν και εξαιρέθηκαν από εν λόγω δασμούς το ελαιόλαδο και οι ελιές από Ελλάδα ενώ επεβλήθησαν σε άλλα κ-μ, ανταγωνιστικά, όπως Ισπανία). Η αναστολή είναι έως 11.7.2021, βάσει συμφωνίας ΕΕ-ΗΠΑ ].
Πέραν των παραπάνω, οι ενδιαφερόμενοι Έλληνες εξαγωγείς καλούνται να αντιμετωπίσουν επί μέρους ζητήματα λόγω ανάπτυξης και μεγέθους της αμερικανικής αγοράς, όπως, κυρίως, έντονο ανταγωνισμό από πληθώρα εισαγόμενων προϊόντων. Κατά περίπτωση ζήτημα μπορεί να είναι η μερική διαφοροποίηση των κανόνων επιχειρηματικής δραστηριοποίησης ανά Πολιτεία, λαμβανομένου υπόψη του ομοσπονδιακού συστήματος διοίκησης της χώρας, με συναφή διαφοροποίηση επιχειρηματικού κόστους.
Επισημαίνεται ότι, αν και παραδοσιακά το μεγαλύτερο μέρος της επιχειρηματικής δράσης επικεντρώνεται στην Ανατολική Ακτή ΗΠΑ (Northeast και South Atlantic), και σε σημαντικότερες πύλες εισόδου ελληνικών προϊόντων (κυρίως Νέα Υόρκη), ωστόσο υπάρχει σημαντικό περιθώριο ανάπτυξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τόσο στις Μεσοδυτικές Πολιτείες (Midwest) και σε Πολιτείες του Νότου (South East Central και South West Central) όσο και στη Δυτική Ακτή (West/Mountain) και κυρίως West/Pacific, όπου, μεταξύ άλλων, συγκεντρώνεται η πλειοψηφία των νεοφυών επιχειρήσεων και των εταιρειών τομέα ΤΠΕ.
Επισημαίνεται, σε κάθε περίπτωση, ο δυναμικός ρόλος που διαδραματίζει η ομογένεια στις ΗΠΑ ως σθεναρή γέφυρα φιλίας, συνεργασίας και ενίσχυσης των υφιστάμενων μακρόχρονων δεσμών μεταξύ των δύο πλευρών, λαμβανομένης υπόψη της σημασίας των επαφών που η αμερικανική Κυβέρνηση διατηρεί με ομογενειακές οργανώσεις, όπως AHEPA, AHI, Hellenic Initiative.
