Εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα που αντιστοιχούν σε μια πόλη έκτασης δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων, εισπράξεις από πρόστιμα όσο σχεδόν… δύο ΕΝΦΙΑ, ανακούφιση για πάνω από 2 εκατομμύρια ιδιοκτήτες και… υποσχετική για ψήφους, κλείνουν τον πολυετή κύκλο των “τακτοποιήσεων” αυθαιρέτων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος και του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, περίπου 1.900.000 κτήρια με αυθαιρεσίες, αποκαλύφθηκαν από το 2011 έως σήμερα. Ήταν μια πραγματικότητα, την οποία οι κυβερνήσεις δεν μπορούσαν να αγνοήσουν, αλλά από την άλλη, το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί. Το μεγάλο ζητούμενο φυσικά είναι τι γίνεται με τις περιπτώσεις εκείνες όπου “τακτοποιημένα” αυθαίρετα μπορεί να… ισοπεδωθούν στο μέλλον λόγω φυσικών καταστροφών, όπως σεισμοί, πλημμύρες ή πυρκαγιές.
του Λουκά Αθ. Γεωργιάδη
Το Ελληνικό Δημόσιο ορθώς κατέγραψε και… τακτοποίησε την άναρχη και αυθαίρετη δόμηση, ωστόσο, πρέπει να κάνει πολλά στο μέλλον, ώστε τα “τακτοποιημένα” να μείνουν και… όρθια! Τα έσοδα του Δημοσίου φτάνουν τα €4,5 δισ., δηλαδή όσο περίπου είναι οι εισπράξεις του ΕΝΦΙΑ δύο ετών! Ήδη, έχουν εισπραχθεί €2,5 δισ. και μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία εξόφλησης των δόσεων, θα εισπραχθούν επιπλέον €2 δισ. Τα παράβολα για την τακτοποίηση πηγαίνουν απευθείας στον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ τα πρόστιμα στο “Πράσινο Ταμείο” για έργα περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Ιδίως αυτό το δεύτερο έχει μεγάλη σημασία, για να θωρακιστούν στο μέλλον κτήρια και οικοδομές και μάλιστα αυτά που βρίσκονται εκτός σχεδίου.
Η… αποκάλυψη των επιπλέον τετραγωνικών, θα αποφέρει σημαντικά έσοδα στο Δημόσιο μέσω των φόρων στην περιουσία και κυρίως τον ΕΝΦΙΑ. Εξαιρετικά σημαντικά θα είναι και τα έσοδα για τους Δήμους, αφού θα εκτοξευτούν οι εισπράξεις από δημοτικά τελη, δημοτικούς φόρους και Τέλος Ακίνητης Περιουσίας. Το ακίνητο είναι μια “ιερή αγελάδα” που όσοι το κατέχουν, πληρώνουν και… χρυσοπληρώνουν, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι πρέπει να μπει τάξη και οι φόροι να είναι πιο λογικοί.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος,το 25% των αυθαιρέτων δεν είχαν καθόλου οικοδομική άδει, ενώ επιβαρύνθηκαν με το 28% των συνολικών προστίμων. Το 72% των κτηρίων με αυθαιρεσίες είχαν οικοδομική άδεια, κάτι που σημαίνει ότι μιλάμε για ημιυπαίθριους, δώματα κλπ. Ιδιαιτέρως σημαντικό είναι το στοιχείο ότι 3 στα 10 αυθαίρετα είναι εκτός σχεδίου, κάτι που σημαίνει ότι η Πολιτεία πρέπει να σχεδιάσει από τώρα τα έργα και τις παρεμβάσεις ώστε στο μέλλον να μην υπάρξουν… ατυχήματα από σεισμούς και πλημμύρες. Γιατι, είναι προφανές ότι στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν γίνει μάλλον… πρόχειρες δουλειές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις περιπτώσεις σεισμών και πλημμυρών. Το καλό βεβαίως είναι ότι στο εξής οι περισσότεροι ιδιοκτητες εκτός σχεδιόυ τακτοποιημένων ακινήτων, μπορούν να τα ασφαλίσουν με λίγα ευρώ, ώστε την… κακιά στιγμή, να αποτρέψουν καταστροφές δεκάδων χιλιάδων ευρώ.
Πάντως, την τελευταία στιγμή έσπευσαν πάρα πολλοί ιδιοκτήτες για να κλείσουν τις εκκρεμότητες και μάλιστα αυτό φαίνεται από τους αριθμούς, αν λάβουμε υπόψιν ότι από την 1η Οκτωβρίου σε κάθε μη τακτοποιημένο χώρο, επιβάλλεται προσαύξηση 20%, με προσαύξηση 5% για κάθε έτος… μη τακτοποίησης. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τακτοποίηση, καταγράφηκε από ιδιοκτήτες κτηρίων με “βαριές” αυθαιρεσίες (Κατηγορία 5), χωρίς οικοδομική άδεια. Από την άλλη πλευρά, τον Σεπτέμβριο, υποβλήθηκαν περισσότερες από 200.000 δηλώσεις, περιλαμβανομένων και των αντίστοιχων βεβαιώσεων. Έτσι, καταγράφηκε ιστορικό ρεκόρ νέων δηλώσεων, καθώς ξεπερνούσαν τις 10.000 ημερησίως και έφτασαν έως τις 12.500 στις 25/9/2020.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι για τις κατηγορίες αυθαιρέτων 1-4, η διαδικασία τακτοποίησης λήγει στις 31 Μαρτίου 2026, αλλα θα γίνεται με προαυξημένα ποσά. Η τελευταία εκκρεμότητα που έχει απομείνει είναι η μεταφορά κάποιων περιπτώσεων από την κατηγορία 5 στην κατηγορία 4, οπότε οι ιδιοκτήτες τους θα μπορούν να τα τακτοποιήσουν χωρίς τον κίνδυνο της κατεδάφισης, αλλά με υψηλότερα ποσά ως πρόστιμα.