Μία ιδιότυπη σχολική χρονιά θα αρχίσει την ερχόμενη εβδομάδα καθώς βρισκόμαστε ακόμα στη δίνη της πανδημίας του κορωνοϊού. Το μόνο σίγουρο είναι, όπως λένε οι ειδικοί, ότι τα σχολεία πρέπει να ανοίξουν για το καλό των μαθητών με κανόνες ασφαλείας, όπως η τήρηση αποστάσεων, η χρήση μάσκας, αλλά και τα «διαλείμματα μάσκας» για αποφόρτιση, την τάξη-«φυσαλίδα» που θα περικλείει τους μαθητές μίας και μόνο τάξης σε διάφορες δραστηριότητες, τον σχολαστικό καθαρισμό των αιθουσών και καθημερινή ρουτίνα υγιεινής με χρήση αντισηπτικών από όλους τους μαθητές.
Το πρώτο κουδούνι θα χτυπήσει τελικά στις 14 Σεπτεμβρίου όπως ανακοίνωσε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, ενώ την ίδια ημέρα θα γίνει και ο αγιασμός – μετά τις 11 το πρωί καθώς είναι η ημέρα εορτασμού της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού και οι ιερείς έχουν το πρωί λειτουργίες. Σε ό,τι αφορά τον αγιασμό, η υπουργός είπε ότι θα το συζητήσει με την Εκκλησία, να γίνει ανά τάξη, σε εξωτερικούς χώρους και με όλα τα μέτρα προστασίας.
Το νέο σχολικό σκηνικό περιλαμβάνει χρήση μασκών, οι οποίες θα διανεμηθούν στους μαθητές δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων. Θα είναι υφασμάτινες σε δύο μεγέθη, μια πιο μεγάλη για τα μεγαλύτερα και μια μικρή για τα μικρά παιδιά, οι οποίες θα έχουν δύο στρώσεις υφάσματος καλής ποιότητας με πυκνή ύφανση αλλά λεπτή ίνα. Οι γονείς ανησυχούν όπως προκύπτει από τις ομοσπονδίες γονέων και κηδεμόνων σε όλη τη χώρα, με τον προβληματισμό τους να εστιάζεται, εκτός από τη χρήση μάσκας, στον αριθμό των μαθητών ανά τμήμα, αλλά και στο θέμα της καθαριότητας των σχολείων.
Με «διάλειμμα μάσκας»
Τα πολλαπλά εφαρμοστικά προβλήματα που υπάρχουν στο μέτρο της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας ιδιαίτερα στα νήπια, αλλά και στα παιδιά των πρώτων τάξεων του δημοτικού, επεσήμανε ο λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας, τονίζοντας ότι σε αυτές τις ηλικίες η μάσκα θα έχει περισσότερο εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Συνέστησε μάλιστα στους εκπαιδευτικούς κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας και σε συνθήκες ηρεμίας των παιδιών στην τάξη να δίνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα τη δυνατότητα για ένα «διάλειμμα μάσκας» προκειμένου να αποφορτίζονται και να ενισχύεται η σωστή χρήση της. Ο κ. Τσιόδρας απευθύνθηκε ιδιαίτερα στους γονείς, τονίζοντας ότι οι μεγάλοι είναι εκείνοι που δίνουν το παράδειγμα στα παιδιά με τη συμπεριφορά τους. Αν οι γονείς φοράνε μάσκα όπου απαιτείται, τότε περνάνε το μήνυμα ότι δεν είναι κάτι δυσάρεστο και τα βοηθούν να κατανοήσουν τον σκοπό της χρήσης της και να τη φορούν ως μια ευχάριστη δραστηριότητα και όχι ως πρόσθετο βάρος. Στα μικρά παιδιά εξήγησε ότι το μήνυμα θα περνά με το παιχνίδι, ενώ τα μεγαλύτερα θα πρέπει να τα ωθήσουμε να λαμβάνουν τη σωστή πληροφορία από τις επίσημες δομές και όχι από ιστοσελίδες που προβάλλουν ψευδείς πληροφορίες ότι δεν υπάρχει ο ιός.
Βασικό στοιχείο για τη λειτουργία των σχολείων στο νέο περιβάλλον είναι τα διαφορετικά διαλείμματα προκειμένου να μην έρχονται σε επαφή μαθητές πολλών τάξεων – όσο αυτό είναι εφικτό. Τα κυλικεία θα λειτουργήσουν προσαρμοσμένα στις νέες συνθήκες, με τα τρόφιμα σε ατομικές συσκευασίες, ενώ υπάρχει ισχυρή σύσταση από το υπουργείο Παιδείας για χρήση παγουριού ή ατομικού νερού. Για την κάλυψη αυτής της ανάγκης το υπουργείο συνεργάζεται με το Κοινωφελές ίδρυμα Αθανασίου Λασκαρίδη, το οποίο θα δωρίσει από ένα παγούρι σε όλους τους μαθητές δημοτικού της χώρας.
Οδηγίες χρήσης
Οι μάσκες για τα μικρά παιδιά θα έχουν σχέδια και ήρωες ενώ για τα μεγαλύτερα θα είναι πιο απλές. Η εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Ειδικών είναι η υποχρεωτική χρήση μάσκας σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, με ιδιαίτερη έμφαση από το Νηπιαγωγείο έως και τη Γ’ Δημοτικού. Ειδικές οδηγίες του ΕΟΔΥ για την ενδεδειγμένη χρήση μάσκας και τις προδιαγραφές της αποστέλλονται πριν την έναρξη της χρονιάς στις σχολικές μονάδες. Η μάσκα πρέπει να χρησιμοποιείται μέσα στις αίθουσες, στους διαδρόμους του σχολείου, σε κάθε κλειστό χώρο και στα μέσα μεταφοράς μαθητών. Σε ανοικτούς χώρους θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όπου υπάρχει συγχρωτισμός. Κατά τη διάρκεια του φαγητού, του παιχνιδιού σε ανοικτό χώρο, καθώς και κατά τη διάρκεια της γυμναστικής δεν συστήνεται η χρήση μάσκας.
Η υπουργός Παιδείας δήλωσε ότι θα αποβάλλονται από το μάθημα οι μαθητές που δεν θα φορούν μάσκα. Συγκεκριμένα, είπε ότι θα επιβάλλεται ωριαία απομάκρυνση από την τάξη σε αυτούς που αρνούνται να τη φορέσουν. Τόνισε ότι είναι υποχρεωτική, άρα δεν υπάρχει περίπτωση να έρθει κάποιος στο σχολείο χωρίς μάσκα. «Οποιος έρθει χωρίς μάσκα δεν θα μπορεί να μπαίνει στο σχολείο. Δεν θα μπορεί να συμμετάσχει στο μάθημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται», είπε η υπουργός.
Τα οφέλη
Την ανάγκη εκπαίδευσης των παιδιών για τη σωστή χρήση μάσκας, η οποία αποτελεί «ένα σημαντικό εργαλείο για τον έλεγχο της μετάδοσης της COVID-19», και υπενθύμισης των κανόνων υγιεινής των χεριών και τήρησης των αποστάσεων τόνισε η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας του ΕΚΠΑ Βάνα Παπαευαγγέλου. Σημείωσε ότι τις πρώτες εβδομάδες πρέπει να δοθεί έμφαση στην εκπαίδευση των μαθητών στη σωστή χρήση μάσκας, καθώς και τα παιδιά μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο και ότι ο ιός μεταδίδεται μέσω των σταγονιδίων τόσο από συμπτωματικούς όσο και από ασυμπτωματικούς και προσυμπτωματικούς ασθενείς και αν η μάσκα χρησιμοποιείται σωστά προστατεύει τόσο αυτόν που τη φορά όσο και τους γύρω του.
Οι μάσκες θα έχουν δύο στρώσεις υφάσματος. Αυτό θα πρέπει να είναι καλής ποιότητας, με πυκνή ύφανση αλλά λεπτή ίνα, έτσι ώστε η μάσκα να είναι εύκολα ανεκτή αλλά και πιο αποτελεσματική. Οι μάσκες θα έχουν δύο μεγέθη: μια μεγάλη για τα μεγαλύτερα και μια πιο μικρή για τα μικρά παιδιά έτσι ώστε να έχει καλύτερη εφαρμογή στο πρόσωπό τους, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί. Στις 91 ανήλθαν οι προσφορές εταιρειών που κατατέθηκαν στον διαγωνισμό προμηθειών μασκών για τους μαθητές όλων των σχολείων της χώρας σύμφωνα με τον πρόεδρο της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) Δημήτρη Παπαπαστεργίου. Οπως δήλωσε κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τους συναρμόδιους υπουργούς για την έναρξη της σχολικής χρονιάς, η εξέταση των προσφορών αυτών ξεκίνησε ήδη με τη συμμετοχή παρατηρητή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και θα ολοκληρωθεί άμεσα. Σημειώνεται ότι ο διαγωνισμός διενεργείται από την ΚΕΔΕ. Επίσης, διαβεβαίωσε ότι όλα τα σχολεία θα έχουν προμηθευτεί έγκαιρα τις μάσκες που τους αναλογούν. Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ υπογράμμισε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση συμβάλλει καθοριστικά στην εθνική προσπάθεια για μια ασφαλή σχολική χρονιά. Στο πλαίσιο αυτό, πρόσθεσε, έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα δρόμου και ήδη έχουν προσληφθεί οι καθαρίστριες, έχουν αγοραστεί αντισηπτικά κ.ά. Το μηνιαίο κόστος αγοράς αντισηπτικών για τα σχολεία πανελλαδικά υπολογίζεται στο 1 εκατ. ευρώ.
Το πλάνο λειτουργίας
Οι μαθητικοί διαγωνισμοί την ερχόμενη σχολική χρονιά θα πραγματοποιηθούν με υποχρεωτική χρήση μάσκας και τήρηση των λοιπών μέτρων. Οι επισκέψεις σε μουσεία, δημόσια κτίρια κ.τ.λ. θα πραγματοποιούνται ανά τμήμα. Επίσης προβλέπονται μικρές, σταθερές ομάδες για τα ομαδικά παιχνίδια, ενώ δεν θα πραγματοποιηθούν τα σχολικά πρωταθλήματα.
Ποιοι εξαιρούνται από την υποχρεωτική χρήση μάσκας
Γενικά, θα εξαιρούνται παιδιά με γνωσιακή, αναπτυξιακή ή ψυχική διαταραχή ή διαταραχή συμπεριφοράς, καθώς και παιδιά με σοβαρό νευρολογικό, μυϊκό ή άλλο νόσημα που τα εμποδίζει να χειριστούν τη μάσκα τους. Οσον αφορά τα σχολεία Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, προβλέπεται η χρήση της μόνο εφόσον αυτό είναι εφικτό.
Πότε δεν θα μετράνε οι απουσίες
Η απουσία μαθητών και εκπαιδευτικών θα δικαιολογείται στις εξής περιπτώσεις:
- Πρώτον, εάν νοσεί από COVID-19 ο ίδιος ο μαθητής/εκπαιδευτικός ή κάποιος που κατοικεί στο σπίτι του (απαραίτητη η προσκόμιση ιατρικής βεβαίωσης).
- Δεύτερον, εάν ο μαθητής ανήκει σε ομάδα αυξημένου κινδύνου, όπως αυτή ορίζεται από την επιτροπή (απαραίτητη η προσκόμιση ιατρικής βεβαίωσης από τον θεράποντα ιατρό ή από ιατρό της σχετικής ειδικότητας).
- Τρίτον, εάν ο εκπαιδευτικός ανήκει σε ομάδα αυξημένου κινδύνου, όπως έχει οριστεί από το ΥΠΕΣ. Στην περίπτωση αυτή θα παρέχει τηλεκπαίδευση σε μαθητές που παραμένουν σπίτι (απαραίτητη η προσκόμιση ιατρικής βεβαίωσης από τον θεράποντα ιατρό ή από ιατρό της σχετικής ειδικότητας).
Οι ομάδες μαθητών αυξημένου κινδύνου
1. Μαθητές που λαμβάνουν χημειοθεραπεία για κακοήθεια ή μετά από ομόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων και εάν έχουν παρέλθει λιγότερο από 6 μήνες από την ολοκλήρωσή της.
2. Μαθητές μετά από αλλογενή μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων εάν έχουν παρέλθει λιγότεροι από 12 μήνες.
3. Μαθητές μετά από μεταμόσχευση συμπαγούς οργάνου εάν έχουν παρέλθει λιγότεροι από 24 μήνες.
4. Μαθητές με δρεπανοκυτταρική αναιμία.
5. Μαθητές με σοβαρή συγγενή ή επίκτητη ανοσοανεπάρκεια (HIV και CD4<500).
6. Μαθητές υπό χρόνια κορτιζονοθεραπεία (prednisolone > 20 mg/μέρα).
7. Μαθητές με σοβαρή χρόνια νεφρική νόσο ή νεφρική ανεπάρκεια.
8. Μαθητές με αιμοδυναμική σημαντική συγγενή καρδιοπάθεια ή γνωστή μυοκαρδιοπάθεια.
9. Μαθητές με χρόνια σοβαρή πνευμονοπάθεια, όπως κυστική ιόντωση ίνωση με αναπνευστική ανεπάρκεια ή παιδιά με σοβαρό και μη ελεγχόμενο άσθμα, σύμφωνα με τη γνωμάτευση εξειδικευμένου κέντρου.
10. Μαθητές με σύνθετα μεταβολικά ή νευρολογικά προβλήματα.
Για όσους μαθητές και εκπαιδευτικούς έχουν ειδικό λόγο απουσίας από το σχολείο προβλέπεται σύγχρονη διδασκαλία και παρακολούθηση του μαθήματος εξ αποστάσεως. Ακόμη, όπως ανακοίνωσε η κυρία Κεραμέως, θα δοθούν επιπλέον πιστώσεις για αναπληρωτές εκπαιδευτικούς για την παροχή διά ζώσης ή εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Αδειες ειδικού σκοπού
Για τις άδειες εργαζόμενων γονέων (δημόσιου και ιδιωτικού τομέα) υπάρχει ειδική πρόβλεψη: άδεια ειδικού σκοπού εφόσον έχουν παιδί που ανήκει σε ομάδα αυξημένου κινδύνου και πρέπει να απουσιάσει από το σχολείο.
Τι θα γίνεται σε περίπτωση κρούσματος
Σε περίπτωση κρούσματος κορωνοϊού σε κάποιο σχολείο θα ακολουθείται το πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ: θα κλείνει το τμήμα και θα ακολουθεί ιχνηλάτηση των επαφών του μαθητή. Επίσης, προβλέπεται ορισμός υπευθύνων διαχείρισης κρούσματος εντός κάθε σχολικής μονάδας. Σε περίπτωση αναστολής λειτουργίας τμήματος /σχολείου η λειτουργία θα γίνεται αποκλειστικά μέσω τηλεκπαίδευσης.
Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ για τα Νηπιαγωγεία
Όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ, είναι σημαντικό να γίνεται συστηματική εκπαίδευση των παιδιών με επαναλαμβανόμενες δραστηριότητες εφαρμογής των μέτρων προφύλαξης για την εξοικείωση των μικρών παιδιών, με κατάλληλο για την κάθε ηλικία τρόπο.
Ένα από τα μέτρα για την αποτροπή εισαγωγής του ιού στον χώρο του Νηπιαγωγείου, είναι πως όλα τα παιδιά και τα μέλη του προσωπικού που εμφανίζουν πυρετό ή/και άλλα συμπτώματα συμβατά με λοίμωξη COVID-19, απαγορεύεται να προσέρχονται στο Νηπιαγωγείο. Στις περιπτώσεις αυτές συστήνεται η επικοινωνία από την οικογένεια με ιατρό και εξατομικευμένη αξιολόγηση σχετικά με την ένδειξη εργαστηριακού ελέγχου για την ανίχνευση του ιού.
Όσο για τα μέτρα περιορισμού των στενών επαφών μεταξύ των παιδιών, του προσωπικού και των γονέων/κηδεμόνων, κύριο μέτρο περιορισμού των στενών επαφών για τα μικρά παιδιά, και ιδίως τα παιδιά των Νηπιαγωγείων, είναι ο διαχωρισμός τους σε μικρές ομάδες που αποτελούνται σταθερά από τα ίδια παιδιά και δεν αναμιγνύονται μεταξύ τους. Ο ακριβής τρόπος εφαρμογής αυτού του μέτρου εξαρτάται από τις συνθήκες του κάθε επιμέρους χώρου.
Σχετικά με την τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής, τα παιδιά θα εκπαιδεύονται ανάλογα με τις δυνατότητες της ηλικίας τους και θα γίνεται συστηματική εφαρμογή της υγιεινής των χεριών. Προϋπόθεση είναι η εξασφάλιση υποδομών και υλικών, όπως νιπτήρες με τρεχούμενο νερό και υγρό σαπούνι καθώς και αλκοολούχα αντισηπτικά διαλύματα που θα εφαρμόζονται πάντα με την επίβλεψη ή βοήθεια ενήλικα.
Παράλληλα, ενισχύονται τα προγράμματα καθαριότητας χώρων και καθαρισμού ή/και εφαρμογής απολυμαντικού σε επιφάνειες, αντικείμενα και εξοπλισμό. Σημειώνεται πως τα παιδιά ΔΕΝ πρέπει να φέρνουν μαζί τους παιχνίδια στο Νηπιαγωγείο (π.χ. μπάλες, κούκλες κλπ.).
Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ για τα Δημοτικά Σχολεία
Όπως αναφέρει ο ΕΟΔΥ, είναι σημαντικό να γίνεται συστηματική εκπαίδευση των παιδιών, με επίδειξη του τρόπου εφαρμογής των μέτρων προφύλαξης, με πρακτική εξοικείωση των παιδιών υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών, με επεξήγηση της λογικής των μέτρων σε συνδυασμό με τη συζήτηση των χαρακτηριστικών του ιού και της νόσου με τρόπο κατάλληλο για την κάθε ηλικία.
Σε κάθε σχολική μονάδα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες ρυθμίσεις ώστε τα άτομα του προσωπικού που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου να αναλαμβάνουν εργασίες που έχουν πολύ χαμηλό κίνδυνο έκθεσης ή δεν απαιτούν προσέλευση στο σχολείο.
Τα παιδιά και τα μέλη του προσωπικού που εμφανίζουν πυρετό ή/και άλλα
συμπτώματα συμβατά με λοίμωξη COVID-19 απαγορεύεται να προσέρχονται στο σχολείο. Συστήνεται προς τους γονείς ο έλεγχο των παιδιών για ενδεχόμενη εμφάνιση συμπτωμάτων (πιθανώς και με θερμομέτρηση) πριν την αναχώρησή τους από το σπίτι. Κάθε σχολική μονάδα πρέπει να καταγράφει συστηματικά τις αναφορές για συμπτώματα συμβατά με COVID-19 σε παιδιά ή/και μέλη του προσωπικού και να παρακολουθεί την πορεία τους.
Επιπλέον, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους κανόνες ατομικής υγιεινής, καθώς και στην τήρηση των κοινωνικών αποστάσεων και στα περιβαλλοντικά μέτρα.
Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Όπως και στα Νηπιαγωγεία και τα Δημοτικά, έτσι και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, είναι η σημαντική η συστηματική εκπαίδευση των παιδιών, με επίδειξη του τρόπου εφαρμογής των μέτρων προφύλαξης, με πρακτική εξοικείωση των παιδιών υπό την επίβλεψη των εκπαιδευτικών και συστήνεται προς τους γονείς ο έλεγχο των παιδιών για ενδεχόμενη εμφάνιση συμπτωμάτων (πιθανώς και με θερμομέτρηση) πριν την αναχώρησή τους από το σπίτι.
Επίσης, όπως στις μικρότερες τάξεις, έτσι και οι μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου, θα πρέπει να αποφεύγουν την κοινή χρήση των μολυβιών, των στυλό, των μαρκαδόρων και άλλων προσωπικών αντικειμένων. Το κάθε παιδί θα πρέπει να χρησιμοποιεί μόνο τα δικά του αντικείμενα. Συστήνεται ακόμα, η εφαρμογή αλκοολούχου αντισηπτικού διαλύματος πριν και μετά τη χρήση εξοπλισμού, όπως πληκτρολόγιο υπολογιστή, σε περίπτωση που αυτός είναι κοινόχρηστος.
Για την καλύτερη εκπαίδευση των παιδιών, μπορεί να τοποθετούνται σεδιάφορους χώρους του σχολείου αφίσες ή εικόνες με τον ενδεδειγμένο τρόπο εφαρμογής των μέτρων ατομικής υγιεινής.
