Υπουργείο Παιδείας: Οι αλλαγές για τα ΕΠΑΛ

Αυξάνεται ο αριθμός των μαθητών στα επαγγελματικά λύκεια (ΕΠΑΛ). Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων το 2017-2018 ο αριθμός των μαθητών στα ημερήσια και εσπερινά ΕΠΑΛ αυξήθηκε σε 91.401 από 87.816.

Οι μαθητές στην τάξη μαθητείας αυξήθηκαν από 1.175 το 2016-17 σε 3.452 το 2017-18.

Η λειτουργία του μεταλυκειακού έτους-τάξη μαθητείας συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά με τους μαθητές να παρακολουθούν θεωρητικά προγράμματα στο σχολείο και αν εργάζονται και σε επιχειρήσεις ακολουθώντας επιτυχημένα μοντέλα, όπως το γερμανικό μοντέλο μαθητείας.

Ο υφυπουργός Παιδείας, Δημήτρης Μπαξεβανάκης, περιέγραψε το “τοπίο” στα ΕΠΑΛ με κείμενο που αποτέλεσε το περιεχόμενο γραπτής απάντησης σε ερώτηση βουλευτών της ΝΔ σχετικά με την πολιτική του ΥΠΠΕΘ για τα ΕΠΑΛ.

Σύμφωνα με την απάντηση του υφυπουργού Παιδείας: “Για τη σημερινή ηγεσία του η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ) αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, γεγονός που αποδεικνύεται από το σύνολο των αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που έχουμε δρομολογήσει για την ουσιαστική της αναβάθμιση. Οι αλλαγές αυτές ήταν απαραίτητες ώστε να αναθεωρηθούν ριζικά οι εκπαιδευτικές πολιτικές του παρελθόντος, που είχαν οδηγήσει σε σταδιακή απαξίωση την ΕΕΚ’.

Και περιλαμβάνει:

Α. Αποκατάσταση ειδικοτήτων

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η απόφαση (2013) που οδήγησε στη διαθεσιμότητα χιλιάδες εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΛ, αποδυναμώνοντας το ανθρώπινο δυναμικό τους και στερώντας από τους μαθητές/-τριες την πρόσβαση σε ποιοτικά αναβαθμισμένη παιδεία. Με σεβασμό, λοιπόν, στο ανθρώπινο δυναμικό το Υπουργείο:

α) επανέφερε τους 2500 εκπαιδευτικούς της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης που ήταν σε καθεστώς διαθεσιμότητας – απόλυσης

β) επαναλειτούργησε όλες τις καταργημένες ειδικότητες και τομείς στα ΕΠΑΛ και

γ) άλλαξε τους σχεδιασμούς των προηγούμενων κυβερνήσεων να οδηγήσουν τους νέους μας στην πρόωρη κατάρτιση από την ηλικία των 15 ετών, καταργώντας την αποτυχημένη εκπαιδευτικά δομή των ΣΕΚ με τις οποίες προβλέπονταν πρόωρη κατάρτιση μετά το γυμνάσιο και μαθητεία ανηλίκων μαθητών.

Β. Σχεδιασμός

Παράλληλα, εντός του 2016 ολοκληρώθηκε ένας λεπτομερής Στρατηγικός Σχεδιασμός για την ΕΕΚ και τη Μαθητεία, με στόχο να επιτευχθεί η ποιοτική αναβάθμιση της ΕΕΚ ώστε να συναντά την αποδοχή γονέων, μαθητών/τριών, εκπαιδευτικών αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας.

Ο σχεδιασμός αυτός βασίζεται στην ολιστική θεώρηση ολόκληρου του συστήματος της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, στην αναγνώριση και ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου της, με τον περιορισμό των κοινωνικών ανισοτήτων, στην ανάγκη συνεχούς εναρμόνισής της με τις απαιτήσεις της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, στην ανάγκη παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης στους μαθητές και στις μαθήτριες που την επιλέγουν, στην ανάγκη παροχής ασφαλών επαγγελματικών διεξόδων στους αποφοίτους της, στην εμπέδωση εργασιακής ασφάλειας και στη διαμόρφωση ενός ρεαλιστικού οράματος για τους εκπαιδευτικούς.

Στόχος μας είναι η ΕΕΚ να καταστεί από μια επιλογή ανάγκης, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, σε μια συνειδητή επιλογή για τους μαθητές/τριες και τους νέους κι ως προς αυτό καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια.

Με συντονισμένες προσπάθειες του Υπουργείου Παιδείας το 2016, εξασφαλίστηκε η αναγκαία χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ για την υλοποίηση της μαθητείας, αλλά πρωτίστως για τη συνολική αναβάθμιση της ΕΕΚ, όπως αναφέρεται αναλυτικά παραπάνω.

Το Εθνικό στρατηγικό σχέδιο

Το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο για την ΕΕΚ ανταποκρίνεται και συνδέεται με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης της UNESCO ως προς τους:

στόχους 4 ‘εκπαίδευση χωρίς αποκλεισμούς, ισότιμη και ποιοτική εκπαίδευση και προαγωγή ευκαιριών δια βίου μάθησης για όλους’ (Δράση 1: Διακυβέρνηση Συστημάτων ΕΕΚ και Υιοθέτηση Συστήματος Παρακολούθησης της Υλοποίησης της Στρατηγικής της ΕΕΚ, Δράση ‘Μια νέα αρχή στα ΕΠΑ.Λ., Δράση 3: Αναβάθμιση και διεύρυνση του θεσμού της Μαθητείας, Δράση 4: Ενίσχυση της Διασύνδεσης της ΕΕΚ με την Αγορά Εργασίας και την Κοινωνία, Δράση 5: Αναβάθμιση της Ποιότητας της ΕΕΚ, Δράση 9: Ενίσχυση Υψηλού επιπέδου ΕΕΚ, , Δράση 10: Διασφάλιση – Βέλτιστη αξιοποίηση υποδομών στις δημόσιες δομές της ΕΕΚ)

στόχους 8 ‘Προαγωγή της διαρκής, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής ανάπτυξης και της πλήρης απασχόλησης και αξιοπρεπής εργασίας για όλους’ (Δράση 6: Ενίσχυση της Αποτελεσματικότητας της ΕΕΚ, Δράση 7: Ενίσχυση της Διαπερατότητας και της Διασυνοριακής Κινητικότητας στην ΕΕΚ, Δράση 8: Ενίσχυση της Ελκυστικότητας της ΕΕΚ)

Γ. Αλλαγές στη δομή του ΕΠΑΛ

Με τη νέα δομή των ΕΠΑ.Λ. εξασφαλίζεται στους μαθητές η παροχή αφενός στέρεων γενικών γνώσεων, αφετέρου εξειδικευμένων τεχνολογικών και επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων, αποφεύγοντας την πρόωρη ειδίκευση.

Παρέχεται, δηλαδή η ενιαία βάση, όπου ο μαθητής διαμορφώνει την επιλογή του ως προς την ειδικότητα που ακολουθεί, βάσει των ενδιαφερόντων, των κλίσεων και των ικανοτήτων του.

Για το λόγο αυτό προωθείται πρόγραμμα δράσεων και υποστήριξης των μαθητών/-τριών μας μέσω συμβουλευτικής και ενισχυτικής διδασκαλίας (προσαρμοσμένης στις μαθησιακές ανάγκες τους) καθώς και υποστήριξης των εκπαιδευτικών των ΕΠΑ.Λ. κυρίως μέσω επιμορφωτικών προγραμμάτων.

– Στην Α΄ ΤΑΞΗ οι μαθητές και οι μαθήτριες ακολουθούν ένα πρόγραμμα σπουδών με μαθήματα γενικής παιδείας (22 ώρες), μαθήματα προσανατολισμού (7 ώρες) και μαθήματα επιλογής (τεχνολογικά– επαγγελματικά, 6 ώρες), προκειμένου να τους δοθεί η δυνατότητα να διερευνήσουν τις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές επιλογές τους.

– Στη Β΄ ΤΑΞΗ οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται να επιλέξουν έναν από τους 9 τομείς επαγγελματικών σπουδών και διδάσκονται μαθήματα γενικής παιδείας (12 ώρες) και τεχνολογικά – επαγγελματικά μαθήματα (23 ώρες, θεωρητικά και εργαστηριακά) του τομέα σπουδών που έχουν επιλέξει.

– Στη Γ΄ ΤΑΞΗ προσφέρονται συνολικά 35 ειδικότητες, οι μαθητές/μαθήτριες επιλέγουν μια από αυτές που περιλαμβάνονται στον τομέα σπουδών της επιλογής τους και διδάσκονται μαθήματα γενικής παιδείας (12 ώρες) και μαθήματα της ειδικότητας που έχουν επιλέξει (23 ώρες, θεωρητικά και εργαστηριακά).

Οι τομείς και οι ειδικότητες των ΕΠΑ.Λ. είναι:

1. Τομέας Γεωπονίας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος

(α) Τεχνικός Φυτικής Παραγωγής

(β) Τεχνικός Ζωικής Παραγωγής

(γ) Τεχνικός Τεχνολογίας Τροφίμων και Ποτών

(δ) Τεχνικός Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου

2. Τομέας Διοίκησης και Οικονομίας

(α) Υπάλληλος Διοίκησης και Οικονομικών Υπηρεσιών

(β) Υπάλληλος Τουριστικών Επιχειρήσεων

(γ) Υπάλληλος Εμπορίας και Διαφήμισης

(δ) Υπάλληλος Αποθήκης και Συστημάτων Εφοδιασμού

3. Τομέας Δομικών Έργων, Δομημένου Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού

(α) Τεχνικός Δομικών Έργων και Γεωπληροφορικής

4. Τομέας Εφαρμοσμένων Τεχνών

(α) Γραφικών Τεχνών

(β) Αργυροχρυσοχοΐας

(γ) Συντήρησης Έργων Τέχνης – Αποκατάστασης

(δ) Σχεδίασης και Παραγωγής Ενδύματος

(ε) Σχεδιασμού-Διακόσμησης Εσωτερικών Χώρων

(στ) Επιπλοποιίας –Ξυλογλυπτική

5. Τομέας Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού

(α) Τεχνικός Ηλεκτρονικών και Υπολογιστικών Συστημάτων, Εγκαταστάσεων, Δικτύων και Τηλεπικοινωνιών

(β) Τεχνικός Ηλεκτρολογικών Συστημάτων, Εγκαταστάσεων και Δικτύων

6. Τομέας Μηχανολογίας

(α) Τεχνικός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων και Κατασκευών

(β) Τεχνικός Θερμικών και Υδραυλικών Εγκαταστάσεων και Τεχνολογίας Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου

(γ) Τεχνικός Εγκαταστάσεων Ψύξης Αερισμού και Κλιματισμού

(δ) Τεχνικός Οχημάτων

(ε) Τεχνικός Μηχανοσυνθέτης Αεροσκαφών

7. Τομέας Ναυτιλιακών Επαγγελμάτων

(α) Πλοίαρχος Εμπορικού Ναυτικού

(β) Μηχανικός Εμπορικού Ναυτικού

8. Τομέας Πληροφορικής

(α) Τεχνικός Εφαρμογών Πληροφορικής

(β) Τεχνικός Η/Υ και Δικτύων Η/Υ

9. Τομέας Υγείας – Πρόνοιας – Ευεξίας

(α) Βοηθός Νοσηλευτή

(β) Βοηθός Ιατρικών –Βιολογικών Εργαστηρίων

(γ) Βοηθός Βρεφονηπιοκόμων

(δ) Βοηθός Φυσικοθεραπευτή

(ε) Βοηθός Οδοντοτεχνίτη

(στ) Βοηθός Ακτινολογικών Εργαστηρίων

(ζ) Βοηθός Φαρμακείου

(η) Αισθητικής Τέχνης

(θ) Κομμωτικής Τέχνης

Στους αποφοίτους των ΕΠΑ.Λ. χορηγείται απολυτήριο Λυκείου, ισότιμο του Γενικού Λυκείου και επαγγελματικό πτυχίο ειδικότητας επιπέδου 4 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (αντίστοιχο των Ευρωπαϊκών).

Επίσης στη Β΄ τάξη των ΕΠΑΛ μπορούν να εγγράφονται και απόφοιτοι όλων των τύπων Λυκείων οι οποίοι μπορούν, αφού παρακολουθήσουν ΜΟΝΟ τα μαθήματα τομέα και ειδικότητας (23 ώρες στη Β΄ τάξη και 23 ώρες στη Γ΄ τάξη), να αποκτήσουν πτυχίο της ειδικότητας που θα επιλέξουν και να δοκιμάσουν μια δεύτερη ευκαιρία για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με τις ειδικές εξετάσεις των ΕΠΑ.Λ..

Δ. Διεύρυνση των εκπαιδευτικών και εργασιακών δυνατοτήτων μετά την αποφοίτηση από τα ΕΠΑ.Λ.:

1. Απευθείας ένταξη στην αγορά εργασίας στην επαγγελματική ειδικότητα που έλαβε πτυχίο.

2. Συνέχιση των σπουδών σε αντίστοιχους τομείς στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω ειδικών εξετάσεων σε 4 μαθήματα (Νέα Ελληνικά, Μαθηματικά και 2 μαθήματα ειδικότητας). Στα ΤΕΙ εισάγονται σε ειδικό ποσοστό θέσεων, αναλογικό του αριθμού των υποψηφίων από ΕΠΑ.Λ. και ΓΕ.Λ. (με κατώτατο πλαφόν το 20%) και στα Πανεπιστήμια σε ειδικό ποσοστό, που από το σχολικό έτος 2017-18 γίνεται 5%, των θέσεων του συνολικού αριθμού εισακτέων. (Για τη φετινή σχολική χρονιά στο νέο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής το ποσοστό των θέσεων θα είναι 10%). Επίσης οι απόφοιτοι έχουν πρόσβαση σε κοινή ομάδα σχολών (Πανεπιστημίων, ΤΕΙ και Στρατιωτικές) ανεξάρτητα του τομέα αποφοίτησής τους. Στα εσπερινά ΕΠΑΛ επαναφέραμε το ειδικό ποσοστό 1% επιπλέον θέσεων στα ΤΕΙ, που είχε καταργηθεί το 2013, με δυνατότητα μάλιστα επιλογής στους απόφοιτους των εσπερινών να διαγωνιστούν μαζί με τους απόφοιτους των ημερησίων. Έτσι για πρώτη φορά μπορούν να εισαχθούν και σε πανεπιστήμια και στρατιωτικές σχολές.

3. Συνέχιση σπουδών στα ΙΕΚ στην ίδια (για 3 εξάμηνα) ή άλλη ειδικότητα (για 5 εξάμηνα) όπου επίσης με εξετάσεις πιστοποίησης αποκτούν πτυχίο επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων.

4. Δυνατότητα εγγραφής των αποφοίτων στη Β΄ τάξη του ΕΠΑ.Λ. σε άλλο τομέα σπουδών ή στη Γ΄ τάξη σε άλλη ειδικότητα του ίδιου τομέα, παρακολουθώντας μόνο τα τεχνολογικά μαθήματα (23 ώρες) για απόκτηση και δεύτερης ειδικότητας.

5. Πρόσβαση σε 2ετή τμήματα επαγγελματικής εκπαίδευσης των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, μόνον για αποφοίτους ΕΠΑ.Λ., χωρίς εξετάσεις με το βαθμό απολυτηρίου και χορήγηση πτυχίου επιπέδου 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων.

6. Με το νέο θεσμό του προαιρετικού «Μεταλυκειακού Έτους-Τάξη Μαθητείας», οι κάτοχοι απολυτηρίου Λυκείου και πτυχιούχοι ΕΠ.ΑΛ., οι οποίοι βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης αφενός προγράμματος εκπαίδευσης σε πραγματικό εργασιακό περιβάλλον υπό την εποπτεία του σχολείου (με πλήρη εργασιακά δικαιώματα, μισθό στο 75% του κατώτατου μισθού και ασφάλιση) σε αντικείμενα αντίστοιχα της ειδικότητας του και αφετέρου συμπληρωματικού εργαστηριακού μαθήματος της ειδικότητάς του στο σχολείο.

Ε. αναπτυξη του «μεταλυκειακού έτος – τάξηΣ μαθητείας»

Με το «Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας», που αποτελεί εκπαιδευτική μεθοδολογία αναβάθμισης δεξιοτήτων, δίνεται μεγάλη βαρύτητα στην αναβάθμιση της εργασιακής προοπτικής των αποφοίτων των ΕΠΑ.Λ., στην ομαλή και ασφαλή είσοδό τους στην αγορά εργασίας με στόχο τη σύζευξη της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την απασχόληση και τη στήριξη των αποφοίτων, μετά την απόκτηση του πτυχίου τους.

Τα βασικά χαρακτηριστικά της Μαθητείας του Υπουργείου Παιδείας είναι τα ακόλουθα:

1. Αποτελεί ένα εκπαιδευτικό σύστημα στο οποίο ο μαθησιακός χρόνος εναλλάσσεται μεταξύ χώρου εργασίας και εκπαιδευτικής δομής.

2. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε ενήλικες και μπορούν να συμμετάσχουν προαιρετικά οι απόφοιτοι Λυκείου (ΓΕΛ και ΕΠΑ.Λ.), οι οποίοι έχουν και πτυχίο ΕΠΑ.Λ. και βρίσκονται εκτός εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης, χωρίς ηλικιακό φραγμό. Για την διαδικασία επιλογής λαμβάνεται υπόψη η ικανοποίηση κριτηρίων όπως ο τύπος του απολυτηρίου Λυκείου, ο βαθμός πτυχίου του ΕΠΑ.Λ. και η ηλικία. Για την υποβολή αιτήσεων δημοσιοποιούνται προσκλήσεις των Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης.

3. Κατά την 9μηνη διάρκειά του οι μαθητευόμενοι παρακολουθούν:

Εργαστηριακό μάθημα στην ειδικότητά τους συνολικής διάρκειας 203 ωρών, 1 ημέρα την εβδομάδα στο σχολείο και Πρόγραμμα εκπαίδευσης σε χώρο εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα με ρυθμισμένο πλαίσιο που περιλαμβάνει: σύμβαση μαθητείας, εκπαιδευτή στο χώρο απασχόλησης, αμοιβή και πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα, για 9 μήνες, 4 ημέρες την εβδομάδα και 7 ώρες την ημέρα.

4. Διεξάγεται βάσει ειδικών Προγραμμάτων Σπουδών, ώστε να εξασφαλίζεται η ποιοτική υλοποίησή της.

5. Κατά την εφαρμογή του προγράμματος υπάρχει συστηματική συνεργασία μεταξύ του εκπαιδευτικού (διδάσκοντα και επόπτη από την πλευρά του σχολείου) και του εκπαιδευτή στο χώρο απασχόλησης για την τήρηση τόσο του προγράμματος σπουδών μαθητείας όσο και του πλαισίου ποιότητας μαθητείας.

6. Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, οι μαθητευόμενοι μπορούν να παρακολουθήσουν 35ωρο προπαρασκευαστικό πρόγραμμα για την προετοιμασία τους για συμμετοχή στις εξετάσεις πιστοποίησης.

7. Οι απόφοιτοι της τάξης μαθητείας, μετά από πιστοποίηση, αναβαθμίζουν τα προσόντα τους στο επίπεδο 5 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων και αποκτούν πολύτιμη εργασιακή εμπειρία που τους οδηγεί στην απόκτηση άδειας ασκήσεως επαγγέλματος, όπου αυτό απαιτείται και σε πρόσθετα προσόντα για ο δημόσιο μέσω ΑΣΕΠ (150 μόρια).

8. Οι μαθητευόμενοι του Μεταλυκειακού Έτους – Τάξης Μαθητείας παίρνουν αναβολή στράτευσης, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος.

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΘΕΣΜΟΥ

Με επιτυχία συνεχίζεται για 2η σχολική χρονιά η λειτουργία του νέου θεσμού του Μεταλυκειακού έτους – τάξης μαθητείας των ΕΠΑΛ που καθιερώθηκε με το ν.4386/16.

Με την έναρξη νέων τμημάτων από το Δεκέμβριο του 2017, που προστέθηκαν στα ήδη λειτουργούντα από τον Οκτώβριο τμήματα, παρουσιάζεται σημαντική αύξηση στη β΄ φάση του σημαντικού αυτού θεσμού που αναβαθμίζει την επαγγελματική εκπαίδευση.

Συγκεκριμένα στη β΄ φάση εφαρμογής του θεσμού παρουσιάζεται αύξηση:

Α. Στον αριθμό των ειδικοτήτων που εντάχθηκαν, από 7 το σχ. έτος 2016-17, σε 16 το σχ. έτος 2017-18.

Β. Στον αριθμό των Επαγγελματικών Λυκείων στα οποία λειτουργούν τμήματα μαθητείας, από 120 το σχολ. έτος 2016-17, σε 187 το σχολ. έτος 2017-18.

Γ. Στον αριθμό των τμημάτων που λειτουργούν, από 180 το σχολ. έτος 2016-17, σε 406 το σχολ. έτος 2017-18.

Δ. Στον αριθμό των μαθητευόμενων αποφοίτων ΕΠΑΛ που εγγράφηκαν για να παρακολουθήσουν το Μεταλυκειακό έτος – τάξη μαθητείας, από 1175 το σχολ. έτος 2016-17, σε 3452 το σχολ. έτος 2017-18.

ΣΧ.ΕΤΟΣ     ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ   ΕΠΑΛ  ΤΜΗΜΑΤΑ  ΜΑΘHTΕΥΟΜΕΝΟΙ,ΕΣ

2016-17         7                              120           180             1175

2017-18         16                            187           406             3452

Διαφορά:  +129%                   +56%       +126%        + 194%

Ιδιαίτερα σημαντικό για την ανάπτυξη του νέου θεσμού είναι το γεγονός πως τον έχει αγκαλιάσει η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών στα σχολεία. Θετικά επίσης είναι τα πρώτα σχόλια για το θεσμό από δημόσιους και δημοτικούς οργανισμούς, ιδιώτες εργοδότες και κοινωνικούς φορείς.

Πραγματοποιήθηκαν επίσης 3 πιλοτικά προγράμματα μαθητείας σε ΕΠΑΛ της Αττικής, της Κεντρικής Μακεδονίας και της Κρήτης.

Παράλληλα ολοκληρώθηκαν 16 προγράμματα σπουδών για τη μαθητεία και προχωράμε στην σύνταξη προγραμμάτων για όλες τις ειδικότητες των ΕΠΑΛ και στο σχεδιασμό των διαδικασιών πιστοποίησης των αποφοίτων της τάξης μαθητείας, καθώς και στην οργάνωση προγραμμάτων επιμόρφωσης εκπαιδευτικών και εκπαιδευτών στη μαθητεία. Ήδη από τη σχολική χρονιά 2018-19 θα ενταχθούν στα προγράμματα μαθητείας 5 ακόμη ειδικότητες.

Σχεδιάζεται η υλοποίηση της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών των ΕΠΑΛ στη μαθητεία, μέσα από την πράξη του ΕΣΠΑ «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών/εκπαιδευτών σε θέματα μαθητείας», συνολικού προϋπολογισμού 0,917 εκατ. Ευρώ.

Τέλος σχεδιάζουμε προγράμματα τοπικών συμπράξεων με επιμελητήρια και κοινωνικούς εταίρους με στόχο την προσφορά ποιοτικών θέσεων μαθητείας.

Η υλοποίηση της μαθητείας έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό 30.270.282 € για δύο χρόνια με προοπτική παράτασης μέχρι το 2023.

Από τον panos12

Gacor Slot Daftar Slot Rtp Slot Gacor Hari Ini Link Gacor Thailand Slot Maxwin Hari Ini ID Slot Login Maxwin Info Slot Gacor Hari Ini Rtp Slot Gacor Situs Slot Situs Slot Gacor Slot Online Slot Gacor Maxwin Slot Gacor Hari Ini Situs Slot Gacor Terpercaya Situs Slot Gacor Hari Ini MILAN 69 Slot Daftar Slot Online Daftar Situs Judi Slot Online Terpercaya Situs Slot Online Situs Slot Terbaik 10 Situs Slot Terbaik Selot Gacor Slot Gacor Terpercaya Slot Terpercaya Situs Slot Terpercaya Slot Online Gacor Judi Slot Situs Judi Slot Gacor Situs Selot Situs Judi Slot Terbaik Dan Terpercaya NO 1 Daftar Situs Slot Gacor Daftar Situs Slot Daftar Situs Slot Daftar Judi Online Situs Slot Gacor Maxwin 2023 Situs Slot Gacor Maxwin 2024 Situs Gacor Terpercaya Situs Slot Online Terpercaya Gambar Slot Gacor Daftar Slot Langsung Dapat Saldo Gratis 2023 Slot Online Gacor Terpercaya Situs Judi Terpercaya Agen Toto Play Gambling Slot Situs Judi Slot Online Daftar Situs Slot Gacor Terpercaya Bandar Slot Terpercaya Daftar Slot Langsung Dapat Saldo Gratis Tanpa Deposit Slot Terbaik Dan Terpercaya Dewa Judi Slot Slot Gacor Terbaik Cari Situs Slot Gacor Slot Server Thailand NO 1 Agent Slot Online Agent Slot Online Situs Resmi Slot Gacor Situs Selot Gacor Slot Terpercaya DI Indonesia Judi Slot Gacor Link Slot Resmi Slot Online Terbaik Slot Terpercaya 2023 Situs Online Gacor Game Slot Terbaik Akun Resmi Slot Selot Gacorku Situs Slot Online Gacor Situs Slot Tergacor Daftar Slot Gacor Situs Slot Resmi Terpercaya Nama Situs Slot Gacor Nama Situs Slot Situs Judi Slot Online Terpercaya Cari Situs Slot Yang Gacor Nama2 Situs Slot Situs Slot Tergacor Saat Ini Situs Game Slot Terpercaya Judi Online Terpercaya Agen Slot Online Situs Togel Dan Slot Gacor Togel Dan Slot Judi Slot Online Terpercaya Daftar Judi Slot Online Permainan Slot Online Slot Yang Gaco Trik Main Slot Daftar Game Slot Agen Slot Gacor Terpercaya Nama Situs Slot Terpercaya Situs Judi Slot Terpercaya Judi Slot Terpercaya Situs Judi Terbesar Dan Terpercaya Gacor Daftar Situs Judi Slot Online Terpercaya Game Slot Terpercaya SitusSlotGacor Situs Togel Slot Bo Slot Terpercaya Gambar Slot Online Situs Online Slot Slot Resmi Gacor GameS Slot Daftar Situs Judi Online Casino Slot Situs Slot Online Gacor Terpercaya Casino Slot Online Situs Slot Terpercaya Dan Gacor Dewa Maxwin Slot MYAMAR Minimal Deposit 1000 Mesin Slot Login Daftar Situs Slot Terbaik Link Slot Terpercaya 2023 Kumpulan Situs Slot Gacor Slot Nomor 1 DI Indonesia Demo Slot Microgaming Situs Slot Gacor Terbaik Situs Slot Tergacor Dan Terpercaya Daftar Agen Slot Terpercaya Situs Slot Paling Gacor Maxwin Agen Slot Online Terpercaya Jadwal Slot Gacor Hari Ini Slot Gacor Online Daftar Slot Gacor Terpercaya Result Thailand POOLS Hari Ini Mesin KOIN Slot Demo Slot NO LIMIT Daftar Game Slot Online Slot Judi Gacor Situs Game Slot Situs Slot Terbaik Dan Terpercaya Trik Menang Slot Nama Situs Slot Paling Gacor Daftar Slot Online Terpercaya Maxwin Togel Situs Judi Online Situs Game Slot Online Slot Terpercaya Dan Terbaik Slot Terpercaya NO 1 Agen Betting Situs Slot Gacor Resmi Slot Situs Terbaik Situs Judi Slot Gacor Terbaik Dan Terpercaya NO 1 Situs Slot Indonesia Terpercaya Permainan Slot Gacor Situs Slot Resmi Indonesia Slot88JP Link Alternatif Nama Link Slot Gacor Trik Bermain Slot Nama Situs Slot Online Situs Slot Resmi 2023 Akun Slot Terpercaya Slot OFFICIAL Slot Togel Terpercaya LAPAK Judi Live CHAT Rekomendasi Situs Slot Terpercaya Akun Slot Singapore Sering Maxwin Situs Game Slot Gacor Slot Rating Tertinggi Slot Terpercaya Dan Tergacor Situs Slot Casino Slot Gacor Maxwin Situs Bagus Slot Daftar Situs Online Slot Situs Gacor Dewa Judi Slot Online Situs Slot Online Indonesia Situs Paling Gacor Terpercaya Slot Terbaik Terpercaya Situs Judi Resmi DI Indonesia Casino Togel Daftar Link Slot Terpercaya Situs Judi Online Gacor Slot Terbaik 10 Situs Poker Online Terpercaya Gambar Situs Slot Situs Togel Tergacor Slot Online Gacor Hari Ini Slot Pasti Gacor Slot Online Casino Situs Slot Daftar Dapat Saldo Nama Slot Gacor Situs Slot Yang Bagus Nama Nama Situs Slot Gacor Situs Judi Slot Terbaik Dan Terpercaya NO 1 DI Dunia Slot Online Terpercaya Daftar Situs Slot Online Terpercaya Daftar Situs Judi Slot Online Slot Online Tergacor Slot Minimal Deposit 1000 Daftar Slot Dapat Bonus Saldo Slot Pakai Dana Situs Slot NO 1 DI Dunia Situs Slot Terpercaya DI Indonesia Gambar Maxwin Togel Mobile Link Slot Terpercaya Dan Gacor Daftar Gacor Slot Slot Gacor Daftar Pasar Slot Slot Tanpa Deposit Bisa Withdraw 2023 Situs Terpercaya Gacor Daftar Nama Slot Gacor Slot Ampuh Gacor Situs YG Gacor Situs Terbaik Gacor Slot Gacor Malam Jumat Cara Jadi Bandar Slot Situs Game Online Slot Situs Slot Bagus MesinSlot Login Slot Game Gacor Website Slot Terpercaya Kakek JP Slot Link Alternatif Website Slot Terbaik Situs Slot Gacor Dan Terpercaya Situs Tergacor Dan Terpercaya Judi Slot Online 303 Trik Slot Nama Slot Online Slot Paling Bagus Slot Gacor Maxwin Pragmatic Play Slot Agen Situs Slot Resmi Dan Terpercaya Cara Main Slot itus Resmi Slot Situs Judi onlen Terpercaya Situs Yang Gacor Akun Slot Resmi Daftar Slot Tergacor Daftar Judi Slot Gacor Situs YG Paling Gacor Slot Dan Togel Terpercaya Situs Slot Terbaik Dan Terpercaya NO 1 Pragmatic Dewa Maxwin Slot Link Pragmatic Slot Thailand 777 Slot Kemenangan Tertinggi Mencari Situs Slot Daftar Game Online Slot Gambar Scatter Mahjong Kumpulan Situs Slot Terpercaya Slot Gacor Maxwin Member Baru Gacor Slot Online Info Slot Gacor Malam Ini Bandar Slot Online Terbaik Gambar JP Slot Slot Gacor Dan Togel Daftar Game Slot Online Terpercaya Pragmatic Play Login Daftar Situs Judi Slot Online Terpercaya 2020 Judi Slot Online Resmi Situs Slot Resmi Gacor Slot Gacor Situs Daftar Slot Online Gacor Situs Slot Gacor Terbaik Dan Terpercaya AkunJP Slot Daftar Situs Terpercaya Situs Slot Paling Gacor Terpercaya Rekomendasi Situs Slot Situs Gacor Online KLIK Slot Link Alternatif Cara Bermain Slot Agar Menang Slot Gacor TENGAH Malam Slot 2023 Terbaik GameS Slot Gacor Agen Casino Indonesia Daftar Nama Situs Slot Situs Slot Terbesar Situs Judi Slot Resmi Dan Terpercaya Situs Slot Gacor Sore Ini Slot RATE Tertinggi Situs Slot Gacor Maxwin Slot Paling Terpercaya Slot Cepat Maxwin Situs Slot Nomor 1 DI Indonesia Link Judi Terpercaya Slot Terpercaya Gacor Kumpulan Situs Gacor SlotTerpercaya Nama Nama Link Slot Tips Menang Slot Jenis Slot Online Situs Online Terbaik Slot Tergacor Gampang Maxwin Slot Gratis Saldo Tanpa Deposit 2023 Cara Buat Akun Slot Gacor Slot Bagus Malam Ini Cara HACK Saldo Slot Online Slot Situs Terpercaya Slot Paling Gacor DI Indonesia Situs Slot Terbaik DI Dunia Semua Situs Slot Online Situs Slot YG Paling Gacor Web Gacor Terpercaya Situs Paling Gacor Sedunia Slot Indonesia Terbaik Nama Judi Slot Nama Slot Gacor Hari Ini Pragmatic 888 Daftar Situs Slot Gacor Hari Ini Situs Judi Online Terpercaya Daftar Situs Judi Slot Situs Slot AMERIKA Terpercaya Casino Online Terpercaya Situs Judi Slot Resmi Situs Slot Ternama Situs Terpercaya Slot Selot Gacor Hari Ini Gambar Slot ZEUS Maxwin Situs Agen Slot Terpercaya Slot Gacor Lapak Pusat Cara Daftar Slot Link Judi Slot Terbaik Slot Hongkong Resmi Agen Casino Online Slot Online Indonesia Terpercaya Agen Resmi Slot Agen Gacor Slot Login Slot Gacor Resmi Terpercaya Situs Tergacor Saat Ini Daftar Situs Online Judi Terbaik Game Slot Populer Situs Togel Slot Gacor Game Slot Populer Agen Situs Slot Online Daftar Situs Slot Online Terbaik Situs Judi Slot Online Gacor Slot Resmi Terpercaya Judi Slot Gacor Terpercaya Situs Slot Deposit 1000 Slot Online Terpercaya DI Indonesia Link Alternatif Toto Slot Slot Cuan Daftar Permainan Slot Slot Judi Terbaik Slot Terbaik Hari Ini Bandar Judi indo Slot Situs Slot Populer Link Slot Yang Gacor Game Slot Tanpa Deposit Dapat Uang Asli Cara Daftar Situs Slot Situs Main Slot Situs Slot Asli Gacor Judi Slot Online Gacor Situs Slot Resmi Dan Gacor Judi Slot Terbaik Game Slot Online Slot Tergacor DI Indonesia Situs Slot Paling BANYAK Peminat Situs Slot AMAN Terpercaya Link Slot Terbaik Dan Terpercaya Situs Slot Paling Gacor Sedunia Slot Dana Situs Slot Judi Daftar Situs Slot Resmi Gambar Pragmatic Play Trik Slot Pragmatic Slot Online Terlengk Slot Gacor Deposit Pulsa Daftar Akun Judi Slot Online Slot Resmi Dan Terpercaya Situs Judi Slot Online Terbaik Kumpulan Situs Slot Bonus Slot Tanpa Deposit Situs Slot dengan Rtp Tertinggi Master Judi Slot Agen Situs Slot Terpercaya Game Slot Tanpa Deposit BISA Withdraw Bandar Casino Terpercaya Slot Gacor Saat Ini Live Rtp Slot Pragmatic Slot TerBaru Terpercaya Semua Slot Gacor Link Slot Yang Bagus Situs Slot Gacor Jam SEKARANG Slot TerBaru Gacor 2023 Agen Slot TerBaru Slot Gacor Malam Hari Ini Bandar Slot Terbaik Website Slot Online Slot Populer Situs Slot Hoki Akun JP Thailand Situs Deposit Pulsa Game Slot Online Terpercaya Poker Slot88 Trik Slot Gacor Hari Ini Akun Slot Resmi Gacor Slot Game Online Terpercaya Thailand Toto 4D Slot Gacor Microgaming Link Slot Gacor Malam Ini Agen Slot Online Terbaik Mesin Slot Login Link Alternatif Slot Gacor Slot Online Situs Judi Terpercaya DI Indonesia Daftar Judi Slot TerBaru Situs Game Slot Terbaik Jam Gacor Slot Pragmatic Hari Ini Game Slot Online Resmi Agen Slot Mania Daftar Slot Terbaik Slot Terpercaya Indonesia Link Terpercaya Slot Agen Poker Online Dewa Judi Trik Slot Olympus Terbaru Olympus Pragmatic Play Gacor.Com Situs Judi Togel Terbaik Cara Betting Bola Daftar Online Togel Login Game Slot Game Judi Slot Online Uang Asli Situs Slot Legal Togel Resmi Indonesia Main Judi Slot Online Link Togel TerBaru Cara jitu Menang Slot Slot Yang Sering Maxwin Judi Slot Uang Asli Poker Indo Pragmatic Slot Demo Rupiah Link Poker Terpercaya Slot88 Link Slot88 Daftar Situs Slot88 Slot88 Situs Gacor Cara Daftar Slot88 Slot88 Link Jam Gacor Main Slot Olympus Toto Macau Daftar Situs Slot Starlight Princes Akun Slot Demo Pragmatic Play Demo Slot Pragmatic Indonesia Agen Togel Online Terpercaya Maxwin Slot Receh Kumpulan Game Slot Game Baru Pragmatic Download Apk Judi Slot Online Judi Slot Akun Demo Cara Main Slot Gacor Olympus Bo Togel Terbesar DI Indonesia Akun Demo Pragmatic Slot Login Togel Terpercaya Daftar Akun Pragmatic Play Game Demo Slot Olympus Cara Maxwin Slot Olympus Mahjong Slot Gratis Cara Daftar Akun Togel Resmi Daftar Agen Togel Trik Pola Olympus Gacor Pragmatic Play Slot Online Hari Ini Akun Jackpot Slot Pragmatic Play Demo Maxwin Apk Togel Lengkap SlotGacor Login Slot Online Demo Pragmatic Game Slot Yang Mudah Menang Main Slot Olympus Gratis Pola Slot Gacor Hari Ini Princes Permainan Slot Gacor Hari Ini Trik Main Sweet Bonanza Judi Online Casino Idn Judi Slot IdDaftar Bo Togel Terpercaya IdSitus Judi Online Poker IdBandar Judi Casino IdBandar Toto Macau IdSlot Princess Starlight IdSlot TerBaru Gacor Hari Ini IdLink Resmi Togel IdSlot TerBaru Hari Ini IdCara Menang Taruhan Bola Link Situs Gacor Hari Ini Slot Gacor 303 Rtp Tergacor Hari Ini Bandar Togel Dan Agen Casino Online Pasang Togel Hari Ini Cara Daftar Akun Demo Slot Link Slot Olympus Betting Online Indonesia Situs Taruhan Bola Terpercaya Bo Togel Terbaru Game Slot Online Pakai Dana Slot PragmaticPlay Toto Online Login Game Slot Online Gacor Hari Ini Situs Togel Toto Macau Agen Poker Online Slot Terpercaya Situs Slot Viral Situs Baru Slot Gacor Situs Taruhan Bola Resmi Daftar Nama Situs Togel Terpercaya Slot Maxwin 5000 Slot Server Thailand Gacor Pragmatic Play Bandar Togel Terbaik Situs Bo Terpercaya Slot Deposit Tanpa Minimal Game Pragmatic Paling Gacor Daftar Situs Poker Terpercaya Link Slot TerBaru Gacor Link Slot TerBaru Gacor Rtp Tertinggi Slot Hari Ini Situs Slot TerBaru Hari Ini Login Judi Slot Game Slot Mudah Jackpot Game Slot Pragmatic Play Daftar Akun Slot Online Slot88 Alternatif Slot Rtp Tertinggi Malam Ini Link Situs Slot Gacor Hari Ini Judi Slot Terbesar DI Dunia Link Maxwin Olympus Slot Gacor Deposit 5 Ribu Daftar Slot Maxwin Akun Bo Terpercaya Situs Slot Gacor 2023 Terpercaya Situs Slot Gacor Deposit 5000 Situs Slot Thailand Paling Gacor Situs Slot Online Rtp Live Situs Slot Gacor Deposit Pulsa Pulsa Potongan itus Slot Paling Gacor Dan Terpercaya Situs Slot Gacor Member Baru Pasti Wd Slot88 Resmi Link Alternatif Slot88 Link Alternatif Play Slot88 Link Alternatif Link Alternatif Slot88 Slot88 Login Link Alternatif Slot Gacor Deposit Pulsa Pulsa Potongan Link Slot Gacor Hari Ini TerBaru Slot88 Resmi Login Slot88 Resmi Login Link Alternatif Download Apk Judi Slot Online Terpercaya Situs Judi Togel Link Judi Togel Togel Terbesar Situs Togel Online Togel Resmi Terpercaya Bandar Togel Online Situs Bandar Togel Toto Terpercaya Bandar Toto Togel Permainan Togel Togel Online Resmi Pasaran Togel Terlengkap Online Toto Idn Poker Online Poker Online Idn Situs Poker Online Idn Daftar Situs Poker Idn Online Terbaik Idn Poker Online Terpercaya Poker Online Idn Terpercaya Situs Idn Poker Online Agen Judi Idn Poker Online Link Poker Online Idn Idn Poker Online Indonesia Poker Online Idn Play itus Judi Online Idn Poker Daftar Poker Idn Online Idn Poker Sbobet Online Situs Poker Idn Online Deposit Pulsa Tanpa Potongan Poker Online Terpercaya Idn Play Login Idn Poker Online Idn Poker Slot Online Situs Idn Poker Online Terbaik Bandar Poker Online Idn Agen Poker Idn Poker Online Idn Club Poker Online Idn Poker Online Pulsa Idn Online Poker Poker Idn Online Idn Poker SERI Online Situs Idn Poker Online TerBaru Link Alternatif Judi Slot Online Situs Judi Idn Cara Curang Main Slot Deposit Pulsa Tri Tanpa Potongan Download Idn Poker Sbobet Sbobet Login Link Alternatif Sbobet Link Sbobet Sbobet Wap Wap Sbobet Sbobet Wap Login Sbobet Mobile TOTOMANIAC Login Sbobet Daftar Sbobet Sbobet Alternatif Sbobet Link Alternatif Sbobet Slot Agen Sbobet Sbobet Live Link Sbobet Terbaru Sbobet Indonesia Sbobet Play Sbobet Online Sbobet Wap Link Sbobet ASIA Sbobet Daftar Sbobet Sport Sbobet Parlay Sbobet WEB Sbobet APP Sbobet Link WAB Sbobet Situs Sbobet Alternatif Sbobet Sbobet Login Alternatif Cara Daftar Sbobet Sbobet Bola Mobile Sbobet Sbobet PlaySport Sbobet ASIA Login Sbobet Login Indonesia Agen Sbobet Terpercaya Link Wap Sbobet Sbobet ASIAN Handicap Sbobet Casino ASIAN Sbobet Sbobet Website Agen Bola Sbobet Play Sbobet Login PSlot Sbobet PSbobet Live Casino PSbobet EURO PAgen Resmi Sbobet PSbobet Link Alternatif 2024 PDaftar Agen Sbobet PLive Casino Sbobet PLive Sbobet PLink Login Sbobet PSbobet Mix Parlay PSbobet Casino Live PTaruhan Bola Sbobet PJudi Bola Online Sbobet PSitus Alternatif Sbobet PDeposit Sbobet PBandar Bola Sbobet Link Alternatif Sbobet Wap Situs Agen Sbobet Agen Sbobet Online Daftar Sbobet Terpercaya Sbobet Sports Sbobet Mobile Indonesia Sbobet Login Mobile Masuk Link Alternatif Sbobet Mobile Bandar Sbobet Login Sbobet Wap Sbobet Mobile Alternatif Agen Judi Sbobet Bandar Judi Sbobet Taruhan Sbobet Link Alternatif Sbobet 2024 Daftar Judi Bola Online Sbobet Game Sbobet Slot Server Thailand Server Thailand Slot Link Slot Thailand Slot Thailand Asli Slot Thailand 4D Slot Demo Thailand Slot Thailand Login Slot Thailand Terpercaya Sot Resmi Thailand Slot Online Thailand Link Slot Server Thailand Situs Slot Thailand Deposit 5000 Slot Tergacor Thailand Slot Terbaru Slot Gacor Malam Ini Link Slot Gacor hari Ini Slot Gacor Malam Ini Situs Gacor Malam Ini Link Gacor hari Ini Slot Gacor Gampang Menang Slot Gacor Minimal Deposit 5rb Slot Gacor Hari Ini