Τον Οκτώβριο του 1962, ξέσπασε η κρίση των Πυραύλων της Κούβας. Στις 22 του ίδιου μήνα, ο τότε Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζον Κένεντι, με διάγγελμά του στον Αμερικανικό λαό, ανακοίνωσε τον ναυτικό αποκλεισμό της Κούβας.
Μέχρι τις 28 Οκτωβρίου, η κρίση είχε εκτονωθεί. Ακριβώς εκείνες τις άγριες ψυχροπολεμικές ημέρες, ο πατέρας μου, Χρυσόστομος Χ. Λιάπης, 28χρ. τότε, βρισκόταν σχεδόν απέναντι από τις κουβανικές ακτές, στην Αεροπορική Βάση Keesler, στο Μπιλόξι του Μισισίπι, στο πλαίσιο 6/μηνης ΝΑΤΟικής εκπαίδευσης.
Του Χρίστου Χ. Λιάπη*
Μου μετέφερε το κλίμα των λεπτών ισορροπιών πυρηνικού ολέθρου που επικρατούσε σε παγκόσμιο επίπεδο και το οποίο πολλαπλασιαζόταν λόγω της εγγύτητας της Σχολής Επιχειρήσεων Αέρος – Εδάφους (Air Ground Operations School), όπου φοιτούσε, στο νησί του Κάστρο.
Από την Καλαμπάκα όπου είχε γεννηθεί, στην Πολεμική Αεροπορία, στο ΝΑΤΟ, στο Μισίπι, στο στόμα του παρ´ ολίγον πυρηνικού ολοκαυτώματος και τέλος, αφυπηρέτηση από το ΑΤΑ της Λάρισας. Οι διηγήσεις του έγιναν το έναυσμα για να ξεκινήσω να διαβάζω για τις Διεθνείς Σχέσεις και τη Διπλωματία.
Όταν οι ακαδημαϊκές μου επιλογές με έφεραν στον χώρο της Ιατρικής και αργότερα της Ψυχιατρικής, βρήκα πεδίο συνδυασμού στις δημοσιεύσεις του π. Υπουργού Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας, Λόρδου Όουεν και του Καθηγητή μου στο Παν/μιο του Tufts, Νασσίρ Γκέμι και αργότερα στην ερευνητική συνεργασία μου μαζί τους, πάνω στη σχέση ψυχικής και σωματικής νόσου και πολιτικής.
Ο Τζον Κένεντι έπασχε από τη νόσο του Addison και συχνά έκανε χρήση ψυχοτρόπων ουσιών και φαρμάκων, υπό την επίβλεψη του Δρος Τζέικομπσον. Η χαρισματική του προσωπικότητα, με την αμφίπλευρη έκφανση του υπερθυμικού του ταμπεραμέντου, στο τέλος επικράτησε της νόσου.
Όπως γράφει και η Tania Crasniaski στο βιβλίο της «Ιστορία με ιατρική συνταγή»: «Ουδείς ενσαρκώνει καλύτερα, από την άποψη της πολιτικής αλλά και των ψυχοτρόπων, τη δεκαετία του 1960 όσο ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Φ. Κένεντι και ο μυστικός γιατρός του Μαξ Τζέικομπσον. Με τη χαρισματική προσωπικότητά του και τη σαγήνη του, ο Πρόεδρος είναι το σύμβολο της νεότητας και της άνθησης….».
Ενώ ο Ντέιβιντ Όουεν, στο βιβλίο του «Ασθενείς Ηγέτες στην Εξουσία» αναφέρεται με τη δική του ξεχωριστή ματιά στα γεγονότα: «Τη Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 1962 ο Κένεντι ανακοίνωσε ότι είχαν εντοπισθεί πύραυλοι με δυνατότητα πλήγματος εναντίον της Αμερικής στην Κούβα. Το διάγγελμά του μεταδόθηκε από την αμερικανική τηλεόραση και από ραδιοφωνικούς σταθμούς σε όλον τον κόσμο…. ο Κένεντι επέδειξε μεγάλη ψυχραιμία: καθ´ όλη τη διάρκεια της κρίσης ήταν μετρημένος, συχνά υπαινικτικός, αλλά και δυναμικός και αποφασισμένος….
Το ερώτημα είναι κατά πόσο η απερισκεψία που επιδείκνυε ο Κένεντι στην ερωτική του ζωή οφειλόταν στον χαρακτήρα του, στην τεστοστερόνη και τα στεροειδή που έπαιρνε στο πλαίσιο της θεραπείας του ή σε ψυχαγωγικά ναρκωτικά, όπως οι αμφεταμίνες, το Demerol και άλλα.
Η απάντηση πρέπει να είναι συνδυασμός όλων των παραπάνω. Όπως φάνηκε και με την περίπτωση του Μπιλ Κλίντον, η απερισκεψία στην ερωτική ζωή είναι ξεχωριστό ζήτημα και δεν επηρεάζει κατ´ ανάγκην τις πολιτικές ικανότητες των υποψηφίων… και ο Κένεντι επέδειξε σύνεση και μεγάλη ικανότητα στον χειρισμό, όχι μόνον των εξωτερικών αλλά και των εσωτερικών υποθέσεων, τουλάχιστον όταν η υγεία του άρχισε να βελτιώνεται».
*Χρίστος Χ. Λιάπης MD, MSc, PhD
Ψυχίατρος, Διδάκτωρ Παν/μίου Αθηνών
