Εις το Ινστιτούτο Σάντα Φε του Νέου Μεξικού σύμφωνα με το αρθρογράφημα του κ. Ανδρέα Αδριανοπούλου, ένας μεγάλος αριθμός επιστημόνων, μεταξύ των οποίων και αρκετοί νομπελίστες, μελετούν τα φαινόμενα των χαοτικών καταστάσεων που επηρεάζουν τις διεθνείς εξελίξεις κι’ ότι μπορεί να έχει σχέση με την εσωτερική τάξη ή αταξία.
Το 1960, ο μετεωρολόγος του M.I.T, Edward Lorenz, πρώτος πειραματιστής της θεωρίας του Χάους, υπεστήριξε ότι είναι πιθανόν να υπάρχουν αόρατες συστημικές σχέσεις μεταξύ φαινομενικά ασυσχετίστων πραγμάτων, όπως όταν μια πεταλούδα χτυπάει τα φτερά της εις την Ασία, μπορεί να προκαλέσει τυφώνα εις την Β. Αμερική.
Του Βασίλειου Γρ. Παπαδάκη*
Η Θεωρία του “Φαινομένου της Πεταλούδας” εκφράζει κάτι που θεωρείται χαρακτηριστικό απλών αλλά ιδιαιτέρως πολυσύνθετων χαοτικών συστημάτων.
Χαοτική συμπεριφορά παρατηρείται σε πολλά φυσικά συστήματα όπως το ηλιακό, οι τεκτονικές πλάκες, η ατμόσφαιρα, ο καιρός αλλά και φαινόμενα με τα οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι εις την καθημερινή μας ζωή.
• Ανεξήγητες διακυμάνσεις δεικτών εις τα χρηματιστήρια. Άνοδος-πτώσης του χρυσού, των νομισμάτων (Δολ., Ευρώ, Γιέν, Στερλίνα).
• Ανεξήγητες συγκυρίες που οδηγούν κράτη και λαούς σε φυλετικούς πολέμους, ένοπλες συρράξεις, σκιαμαχίες (Ουκρανία, Συρία, Αίγυπτος, Ιράκ, Τουρκία, Λίβανος).
• Ακατάληπτα φυσικά φαινόμενα χαοτικών καταστάσεων. Τυφώνες, πλημμύρες, επιφανειακά ωκεάνια κύματα.
• Ακόμη, πολιτικά φαινόμενα όπως η ασύνετη, με απρόβλεπτες καταστρεπτικές συνέπειες, εναλλαγή των κομμάτων εις την εξουσία πριν την συμπλήρωση της τετραετίας.
• Απεργίες δια ψύλλου πήδημα άνευ ουσιαστικών αποτελεσμάτων. Οι δανειστές δεν πείθονται, η ανεργία καλπάζει, η οικονομία στενάζει, οι μισθοί, συντάξεις μειώνονται ανά εξάμηνο.
• Πορείες, διαδηλώσεις μετατρέπονται κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες σε πεδία συγκρούσεων μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών με τα γνωστά επακόλουθα, την καταστροφή του πολύπλακτου κέντρου των Αθηνών.
Το χάος είναι, κατά την κοσμονομία, (οι νόμοι οι οποίοι διέπουν το σύμπαν), η πρωταρχική ύλη η οποία οργανούται διά την δημιουργία του κόσμου.
«Πρωτίστως το Χάος, έπονται η Γαία και Τάρταρα» εκ της ¨Θεογονίας¨ του επικού ποιητή Ησιόδου 8ος-7ος αιών π.χ.
Η ετυμολογία της λέξεως Χάος προέρχεται εκ του χαίνειν-χάος= το χαίνον διάστημα, το κενόν. Ερμηνεία του Αριστοτέλους.
Ως προς τους Ορφικούς, πρώτη αρχή εν τη κοσμογονία ήταν ο Κρόνος (αιώνιος χρόνος). Εκ του Κρόνου εγεννήθησαν το Χάος και ο Αιθήρ.
Εις την αρχαιότητα το Χάος αποτελούσε το πρώτο στοιχείο της κοσμογονίας, ύλη εν είδει νεφέλης και σκότους. Σύμφωνα με την μυθολογία το Χάος απέκτησε ένα υιό τον Έρεβο (προσωποποίησης του Κάτω Κόσμου) και μια κόρη την Νύκτα, άρρην και θήλεια αρχή του αρχέγονου σκότους.
Εις τους Όρνιθες του Αριστοφάνους από το ένα αυγό της Νυκτός εγεννήθει ο Έρωτας. Άλλα της παιδιά αναφέρονται ο Μόρος, η Κήρα (η κακοδαιμονία και θανατηφόρος μοίρα), ο Θάνατος , ο Ύπνος, η Απάτη, η Φιλότητα, η Έριδα, το Γήρας, οι Εσπερίδες, οι Μοίρες, ο Όνειρος και η Δυσυχία.
Το Χάος, κατά τους Στωικούς, ενέχει τέσσερα στοιχεία:
Πυρ, αέρα, ύδωρ και γην, εξ’ών η άποιος ουσία και τα οποία, αενάως οργανούμενα, δημιουργούν την Τάξη (Orbo ab chao).
Την αέναον συνεργασία του χάους με την τάξη δια την δημιουργίαν της αρχικής αιτίας συμβολίζει η αρχαία αιγυπτιακή παράδοση περί συμπράξεως του Τυφώνος (υιός της Γαίας και του Ταρτάρου) προς τον Ώρον, Θεό των Αιγυπτίων: Οι Έλληνες τον ταύτιζαν με τον Απόλλωνα.
Οι επιστήμονες της Συμπεριφοράς συνδέουν το Χάος με την πλήρη σύγχυση και την αταξία. Θεωρείται από τους φυσικούς επιστήμονες ένα φαινόμενο με απρόοπτες και απρόβλεπτες καταστάσεις λόγω ελλιπούς πληροφορήσεως.
Κατά τα ειρημένα η θεωρία του Χάους είναι ένας τομέας των μαθηματικών με διάφορες εφαρμογές εις κλάδους επιστημών όπως η φυσική, η βιολογία, η μηχανολογία και οικονομία. Επίσης μελετά την συμπεριφορά ορισμένων μη γραμμικών δυναμικών συστημάτων που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα εις τις αρχικές συνθήκες, ένα αποτέλεσμα το οποίον ευρέως αναφέρεται ως το “Φαινόμενο της Πεταλούδας”. Η θεωρία του Χάους οδηγεί σε μια νέα ολιστική αντίληψη της φύσεως που συμπεριλαμβάνει φαινόμενα τα οποία στερούνται ή παραβλέπονται από τις κλασικές προσεγγίσεις.
Τα «Κβαντικά» συστήματα φυσικού χάους, και τα «Ντετερμινιστικά» μαθηματικού χάους, παρουσιάζουν την άτακτη κατάσταση δυναμικού συστήματος που προκαλείται από την δράση δυνάμεων εις την οποίαν δεν υπεισέρχεται το τυχαίο.
Η κλασική επιστήμη δίδει έμφαση εις την ισορροπία και την σταθερότητα. Σήμερα η προσοχή των “Κβαντιστών” στρέφεται προς τις ανεξέλεγκτες μεταβολές, την αστάθεια και τις διεθνείς εξελίξεις.
Εξ’ αντιθέτου οι σύγχρονοι “Ντετερμινιστές” υποστηρίζουν ότι εφ΄όσον είναι γνωστές οι αρχικές συνθήκες είναι ως οιόν τε (εφικτό) να προβλεφθούν μελλοντικές καταστάσεις.
Για πολλά χρόνια οι φυσικοί επιστήμονες δεν είχαν τρόπους να εξηγήσουν και να αντιμετωπίσουν ατμοσφαιρικά ρεύματα, στροβίλους της θάλασσας, διακυμάνσεις του ζωικού πληθυσμού, λόγω άγνοιας της αρχής της Αταξίας: Γενική σύγχυση των στοιχείων της ύλης πριν από την δημιουργία του Κόσμου.
Έν κατακλείδι, λόγω των επικειμένων διπλών εκλογικών αναμετρήσεων, συνδέεται κατά “Έρεβική” συνεργία το όνομα του οιηματία και πεφυσιωμένου προέδρου του Σύριζα με το «Φαινόμενο της Πεταλούδας»:
Ανεξέλεγκτες συγκυρίες, «κβαντικά» και «ντετερμινιστικά» φαινόμενα, ένα κόμμα του 4% διεκδικεί την Εξουσία!
Είναι ο πρόεδρος του Σύριζα ο προπομπός του Χάους? Θέμα προς εξέτασιν όσων ασχολούνται με την κοσμονομία.
*Μελος της Ενωσης Ευρωπαιων Δημισιογραφων