Έχουμε δει πλέον τα πάντα από την κυβέρνηση της «πρώτης φορά αριστεράς», συνεπώς τίποτα δεν πρέπει να μας κάνει εντύπωση.
Πιο πρόσφατο παράδειγμα, την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ να υπερασπίζεται τις… περικοπές των προηγούμενων κυβερνήσεων (Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ) αρνούμενοι όχι μόνον να τις επιστρέψουν λόγω αντισυνταγματικότητας, αλλά υποστηρίζοντας στις εφέσεις που έχουν ασκήσει ο ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ ότι είναι συνταγματικές και ότι έπρεπε να γίνουν για λόγους δημοσίου συμφέροντος!
Την ίδια στιγμή, δε, θέλουν να ακυρώσουν τις περικοπές ως 18% που οι ίδιοι ψήφισαν για να ισχύσουν από το 2019!
Για λόγους πολιτικού φιλοτομαρισμού και μόνον, αρνούνται να πληρώσουν λογαριασμούς του παρελθόντος τους οποίους θεωρούν απολύτως νόμιμους και σύμφωνους με το Σύνταγμα, παρά την αντίθετη κρίση του Δικαστικού Σώματος, και την ίδια στιγμή «παρακαλάνε» την τρόικα να δώσει παράταση στις περικοπές που οι ίδιοι ψήφισαν και εν όψει εκλογών δεν θέλουν ούτε να τις θυμούνται!
Να θυμίσουμε, αν και δεν είναι πολύ μακριά η εποχή που ο ΣΥΡΙΖΑ ξεσπάθωνε κατά των «μνημονιακών κυβερνήσεων» που δικαιολογούσαν τις περικοπές των συντάξεων στο όνομα του «δημόσιου συμφέροντος». Τώρα κάνει το ίδιο για να μπλοκάρει τις προσφυγές των συνταξιούχων για τα αναδρομικά στις συντάξεις.
Πιο προκλητικούς από όλους ήταν ο Τάσος Πετρόπουλος ο οποίος με δηλώσεις του παρότρυνε τους συνταξιούχους να μην κάνουν προσφυγές «γιατί χαλάνε λεφτά χωρίς λόγο».
Συγκεκριμένα ο αρμόδιος υπουργός δήλωσε ότι το δημόσιο θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης που δικαίωσε συνταξιούχο και υποστήριξε ότι:
«Υπάρχει μεγάλη πλάνη. Οι προσδοκίες που καλλιεργούνται είναι παραπλανητικές. Οι αγωγές δεν είναι λύση. Είναι μεγαλύτερο από 9 δισ το κόστος από την επιστροφή αναδρομικών στους συνταξιούχους. Το ΣτΕ έχει πει ότι η θετική απόφαση δεν θα ισχύσει για όλες τις προσφυγές και δεν θα έχουν αναδρομική ισχύ.
Δεν είναι ίδια η βάση των νέων αγωγών με εκείνη την οποία έκρινε το ΣτΕ. Εκείνη η απόφαση είχε άλλο αντικείμενο. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην εφαρμόσει η κυβέρνηση μας απόφαση του ΣτΕ. Στην ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ μπορεί κανείς να υποβάλει αίτηση, δεν χρειάζονται προσφυγές».
Βέβαια νομικοί κύκλοι επιμένουν ότι δεν μπορούν να επαφίενται οι συνταξιούχοι απλώς στη σχετική αίτηση, αλλά είναι σημαντικό να υπάρχουν και δικαστικές προσφυγές, ακριβώς επειδή η κυβέρνηση προσπαθεί με κάθε τρόπο να μπλοκάρει τη χορήγηση των σχετικών αναδρομικών.
Πώς κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές
Το 2015 με τέσσερις αποφάσεις του (2287, 2288, 2289, 2290/2015) το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε αντισυνταγματικές ως αντίθετες με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου μια σειρά περικοπές στις συντάξεις που είχαν γίνει με προηγούμενους μνημονιακούς νόμους.
Ειδικότερα, οι περικοπές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές ήταν οι ακόλουθες:
Α) αυτές του νόμου 4051/2012, που επέβαλε περικοπές επικουρικών συντάξεων κατά 10%στο σύνολο του ποσού σύναξης από 200 ως 250 ευρώ, κατά 15% από τα 250 ως τα 300 ευρώ και κατά 20% στις επικουρικές πάνω από τα 300 ευρώ. Στις τρεις αυτές περικοπές, οι επικουρικές μετά τις μειώσεις διατηρούσαν κατώτατο όριο τα 200 ευρώ, 225 ευρώ και τα 250 ευρώ αντίστοιχα.
Β) αυτές του νόμου 4093/2012, που επέβαλε μειώσεις στο άθροισμα συντάξεων με την εξής κλίμακα: 5% για άθροισμα συντάξεων από τα 1.000 ως 1.500 ευρώ, 10% μείωση από τα 1.500 ως τις 2.000 ευρώ, 15% μείωση από τις 2.000 ως τις 3.000 ευρώ και 20% μείωση επί αθροίσματος συντάξεων άνω των 3.000 ευρώ.
Γ) αυτές του νόμου 4093/2012 για την κατάργηση των Δώρων στις κύριες συντάξεις, που ήταν 800 ευρώ ετησίως με 400 ευρώ δώρο Χριστουγέννων, 200 ευρώ δώρο Πάσχα και 200 ευρώ επίδομα αδείας.
Τώρα στη βάση αυτών των αποφάσεων έρχονται αποφάσεις των δικαστηρίων σε συγκεκριμένες προσφυγές που δικαιώνουν πρωτόδικα τους συνταξιούχους, ανοίγοντας το δρόμο για πλήθος σχετικών προσφυγών.
Εφέσεις με μνημονιακό σκεπτικό
Σε αυτό το πλαίσιο ξεκίνησαν οι εφέσεις του Δημοσίου. Παρότι η αρμόδια υπουργός κ. Έφη Αχτσιόγλου υποστήριξε ότι απλώς το Δημόσιο «οφείλει τυπικά να εξαντλεί τα ένδικα μέσα», το ίδιο το κείμενο των εφέσεων θυμίζει πάρα πολύ το σκεπτικό με το οποίο πέρασαν τα μνημόνια.
Ειδικότερα το ελληνικό δημόσιο ουσιαστικά υπερασπίζεται τις τότε μνημονιακές ρυθμίσεις, καθώς υπογραμμίζει ότι είναι σύμφωνες με το Σύνταγμα και «ψηφίστηκαν και εφαρμόστηκαν για το δημόσιο συμφέρον το οποίο στην προκειμένη περίπτωση ταυτίζεται με το συμφέρον των πολιτών, αφού η ενδεχόμενη πλήρης κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας εξαιτίας της διεθνούς οικονομικής κρίσης, θα συμπαρέσυρε και σε πλήρη κατάρρευση και τα νοικοκυριά όλων των ελλήνων πολιτών».
Δηλαδή, έρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ τώρα και υιοθετεί πλήρως το σκεπτικό των Μνημονίων, δηλαδή την επίκληση λόγων δημοσίου συμφέροντος για τις μνημονιακές περικοπές, ενώ εκείνη την εποχή ξεσπάθωνε κατά των κυβερνήσεων που χρησιμοποιούσαν αυτή την επιχειρηματολογία.
Και όλα αυτά την ώρα που και το ΣτΕ και τα δικαστήρια έχουν κρίνει αντισυνταγματικές αυτές τις περικοπές ακριβώς επειδή «δημόσιο συμφέρον» δεν μπορεί να θεωρηθεί η εξαθλίωση των συνταξιούχων και η παραβίαση των στοιχειωδών δικαιωμάτων τους σε μια αξιοπρεπή διαβίωση.
Όμως, δεν είναι η πρώτη φορά που ο ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση υιοθετεί την ακριβώς αντίθετη επιχειρηματολογία από αυτή που είχε όταν ήταν στην αντιπολίτευση και προσπαθούσε να καπηλευτεί την κοινωνική δυσαρέσκεια.
Ποιος μπορεί να ξεχάσει ότι το κόμμα του «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη» έγινε το κόμμα που έφερε τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς για να μπορέσουν να γίνουν όσο το δυνατόν περισσότεροι πλειστηριασμοί.
Τα μυστικά και οι παγίδες στη διεκδίκηση των αναδρομικών
Το πρώτο βήμα για να έρθουν πίσω οι παράνομες μειώσεις είναι η υποβολή αίτησης στον ΕΦΚΑ και στο ΕΤΕΑΕΠ για τις μειώσεις σε κύριες και επικουρικές συντάξεις αντίστοιχα. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί και μέσω ταχυδρομείου.
Με την αίτηση οι συνταξιούχοι ενημερώνουν τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ για τις απαιτήσεις τους και ταυτόχρονα κλειδώνουν το δικαίωμα της μη παραγραφής για τα 5 προηγούμενα έτη.
Το δεύτερο βήμα είναι η άσκηση ένδικων μέσων, δηλαδή αγωγή σε ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ, είτε ατομική είτε ομαδική.
Η αγωγή δεν είναι ούτε εφεύρημα δικηγορικών γραφείων, ούτε παρότρυνση αρμοδίων και μη, αλλά αναφαίρετο δικαίωμα των συνταξιούχων που πηγάζει μάλιστα από την απόφαση του ΣτΕ η οποία λέει ότι οι αντισυνταγματικές μειώσεις των νόμων 4051 και 4093 θα έπρεπε να σταματήσουν να επιβάλλονται από τη δημοσίευσή της, δηλαδή από 11/6/2015 και μετά.
Οι πρώτες δικαστικές αποφάσεις που βγαίνουν δικαιώνουν συνταξιούχους και αναμένονται κι άλλες στο επόμενο διάστημα. Ο καθένας λοιπόν έχει «το δίκαιο με το μέρος του» από τις δικαστικές αποφάσεις και επομένως κρίνει αν θέλει ή δεν θέλει να το διεκδικήσει.
Υπάρχουν ωστόσο εκτιμήσεις από κάποιες (μικρές) ομοσπονδίες συνταξιούχων που καλούν τα μέλη τους να μη δώσουν χρήματα για αγωγές, με το αιτιολογικό ότι η κυβέρνηση οφείλει να τα επιστρέψει σε όλους.
Η κυβέρνηση δεν έχει σκοπό όμως να συμμορφωθεί με το ΣτΕ, αλλά δεν μπορεί και να μην πληρώσει αναδρομικά σε μεμονωμένες και μαζικές προσφυγές συνταξιούχων. Το υπουργείο Εργασίας δεν προσανατολίζεται σε μια συνολική επιστροφή αναδρομικών λόγω υψηλού κόστους που ο κ. Πετρόπουλος το ανέβασε προχθές στα 9 δισ. ευρώ.
