Μπορεί ο τουρισμός να οδεύει ολοταχώς προς νέο ρεκόρ αφίξεων αλλά οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ακολουθούν αντιστρόφως ανάλογη πορεία.
Τα οριστικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας για το ταξιωτικό ισοζύγιο είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά, όχι μόνο επιβεβαιώνουν την πτώση των εισπράξεων αλλά καταγράφονται ακόμη πιο αυξημένα από τις προσωρινές προβλέψεις.
Ειδικότερα, στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου 2016 η μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων ανέρχεται στο 7,9% και το πλεόνασμα του ταξιδιωτικού ισοζυγίου διαμορφώνεται στα 3.363 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 3.642 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2015, σημειώνοντας μείωση κατά 7,6%.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη μεγαλύτερη απόλυτη μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 330 εκατ. ευρώ ή 7,9% σε σύγκριση με τη μείωση των ταξιδιωτικών πληρωμών κατά 52 εκατ. ευρώ ή 9,8%. Η μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά την επισκοπούμενη περίοδο του 2016 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2015 ήταν αποτέλεσμα κυρίως της μείωσης της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 47 ευρώ ή 9,4% (Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 451 ευρώ, Ιανουάριος-Ιούνιος 2015: 499 ευρώ), καθώς οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 1,7%.
Αναλυτικότερα, μείωση κατά 8,3% παρουσίασε η δαπάνη ανά διανυκτέρευση (Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 68 ευρώ, Ιανουάριος-Ιούνιος 2015: 74 ευρώ), ενώ η μέση διάρκεια παραμονής διαμορφώθηκε στις 6,7 διανυκτερεύσεις, παραμένοντας σχεδόν αμετάβλητη σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 (Ιανουάριος-Ιούνιος 2015: 6,8 διανυκτερεύσεις).
Ο αριθμός των διανυκτερεύσεων την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2016 παρουσίασε οριακή αύξηση κατά 0,4% και διαμορφώθηκε στις 56.868 χιλ. διανυκτερεύσεις (Ιανουάριος-Ιούνιος 2015: 56.639 χιλ. διανυκτερεύσεις).
Ταξιδιωτικές εισπράξεις
Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2016 διαμορφώθηκαν στα 3.841 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 7,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στη μείωση των εισπράξεων από τους κατοίκους των λοιπών χωρών εκτός της ΕΕ-28 κατά 13,8%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 1.191 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 31,0% του συνόλου των εισπράξεων, όπως επίσης και στη μείωση των εισπράξεων από τους κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 κατά 6,3%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 2.487 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, κατά την επισκοπούμενη περίοδο οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 1.483 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 9,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ διαμορφώθηκαν στα 1.004 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 1,3%.
Όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών, οι εισπράξεις από τη Γερμανία μειώθηκαν κατά 11,7% και διαμορφώθηκαν στα 597 εκατ. ευρώ, οι εισπράξεις από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 26,1% και διαμορφώθηκαν στα 236 εκατ. ευρώ και οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο διαμορφώθηκαν στα 602 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 5,0%. Από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, μείωση κατά 12,8% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 110 εκατ. ευρώ, όπως και οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ, που σημείωσαν μείωση κατά 20,6% και διαμορφώθηκαν στα 268 εκατ. ευρώ.
Ταξιδιωτικές εισπράξεις ανά λόγο ταξιδιού
Αναφορικά με την κατανομή της ταξιδιωτικής δαπάνης μη κατοίκων στην Ελλάδα ανά λόγο ταξιδιού, ο κύριος όγκος των εισπράξεων σχετίζεται με ταξίδια για προσωπικούς λόγους, των οποίων το μερίδιο στο σύνολο των δαπανών ανήλθε σε 90,6% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2016, έναντι 92% την αντίστοιχη περίοδο του 2015, καθώς οι εισπράξεις τους μειώθηκαν κατά 9,3%. Εντός της κατηγορίας των ταξιδιών για προσωπικούς λόγους, τη μεγαλύτερη συμμετοχή στο σύνολο των δαπανών έχουν τα ταξίδια αναψυχής (Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 79%, Ιανουάριος-Ιούνιος 2015: 78%), των οποίων οι εισπράξεις μειώθηκαν κατά 6,7% και διαμορφώθηκαν στα 3.035 εκατ. ευρώ.
Τα ταξίδια για επίσκεψη σε συγγενείς/οικογένεια αντιστοιχούν στο 6,2% του συνόλου και παρουσίασαν αύξηση στις εισπράξεις τους κατά 12,3%. Μείωση κατά 44,7% παρουσίασαν τα ταξίδια για λόγους υγείας και οι συναφείς εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 12 εκατ. ευρώ. Τέλος, οι εισπράξεις από ταξίδια για επαγγελματικούς λόγους εμφάνισαν άνοδο κατά 7,8%, αυξάνοντας τη συμμετοχή τους στο σύνολο των εισπράξεων (Ιανουάριος-Ιούνιος 2016: 9,4%, Ιανουάριος-Ιούνιος 2015: 8,0%).
Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση
Όπως προαναφέρθηκε, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2016 αυξήθηκε κατά 1,7% και διαμορφώθηκε στις 8.508 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 8.368 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Ειδικότερα, οι αεροπορικές αφίξεις αυξήθηκαν κατά 6,1%, ενώ οι οδικές αφίξεις μειώθηκαν κατά 14,4%. Στη διαμόρφωση της ταξιδιωτικής κίνησης συνέβαλαν οι χώρες της ΕΕ-28, με ποσοστό συμμετοχής 58,1%, και οι λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, με ποσοστό 29,4% (1).
Τον ίδια περίοδο του 2016, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά 0,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά 3,5% των αφίξεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ, οι οποίες διαμορφώθηκαν στις 2.526 χιλ. ταξιδιώτες, καθώς οι αφίξεις ταξιδιωτών από τις χώρες της ζώνης του ευρώ μειώθηκαν κατά 1,8% και διαμορφώθηκαν στις 2.416 χιλ. ταξιδιώτες. Επίσης, οι αφίξεις από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασαν μείωση κατά 6,1% και διαμορφώθηκαν στις 2.504 χιλ. ταξιδιώτες.
Ειδικότερα, αύξηση κατά 0,8% εμφάνισαν οι αφίξεις από τη Γερμανία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στις 888 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ οι αφίξεις από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 20,6% και διαμορφώθηκαν στις 368 χιλ. ταξιδιώτες. Οι αφίξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 13,1% και διαμορφώθηκαν στις 928 χιλ. ταξιδιώτες.
Τέλος, από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, οι αφίξεις από τη Ρωσία παρουσίασαν αύξηση κατά 7,7% και διαμορφώθηκαν στις 162 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ οι αφίξεις από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 6,4% και διαμορφώθηκαν στις 305 χιλ. ταξιδιώτες.
Διανυκτερεύσεις
Οι διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 56.868 χιλ. την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2016, έναντι 56.639 χιλ. την αντίστοιχη περίοδο του 2015, παρουσιάζοντας μικρή αύξηση κατά 0,4%. Το γεγονός αυτό οφείλεται στην αύξηση κατά 4,7% των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών εκτός της ΕΕ-28, καθώς οι διανυκτερεύσεις των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 μειώθηκαν κατά 1,8%.
Η μείωση των διανυκτερεύσεων των κατοίκων χωρών της ΕΕ-28 είναι αποτέλεσμα της μείωσης τόσο των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ (κατά 2,2%) όσο και των διανυκτερεύσεων από τις χώρες της ζώνης του ευρώ (κατά 1,6%).
Μείωση παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Γερμανία (κατά 6,5%) και από τη Γαλλία (κατά 17,2%), ενώ αυτές από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 2,5%. Από τις λοιπές χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση (κατά 10,8%) παρουσίασαν οι διανυκτερεύσεις από τη Ρωσία, όπως και αυτές από τις ΗΠΑ (κατά 6,6%).
Κρουαζιέρες
Κατά το διάστημα αυτό καταγράφηκαν 1.487 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων (Ιανουάριος-Ιούνιος 2015: 1.490 αφίξεις), με 1.783 χιλ. εξόδους επιβατών έναντι 1.626 χιλ. εξόδων επιβατών την αντίστοιχη περίοδο του 2015. . Από τη συμπληρωματική έρευνα προέκυψε ότι το 91,9% των επισκεπτών ήταν διερχόμενοι επισκέπτες, οι οποίοι κατά μέσο όρο πραγματοποίησαν δύο στάσεις σε ελληνικά λιμάνια, όσες περίπου και την αντίστοιχη περίοδο του 2015.
Κατά την επισκοπούμενη περίοδο του 2016, οι συνολικές εισπράξεις από ταξιδιώτες κρουαζιέρας αυξήθηκαν κατά 14,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015 και ανήλθαν στα 177 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 13 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονται στα καταγραφόμενα στοιχεία από την Έρευνα Συνόρων, καθώς αφορούν ταξιδιώτες που αναχώρησαν από την Ελλάδα (last port), ενώ 164 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν πρόσθετα έσοδα που καταγράφονται στη συμπληρωματική έρευνα.
Το κυριότερο λιμάνι από πλευράς εισπράξεων κρουαζιέρας είναι το λιμάνι του Πειραιά, με συμμετοχή 45,5% επί του συνόλου. Ακολουθούν το λιμάνι της Κέρκυρας και το λιμάνι της Σαντορίνης με 13,6% και 8,4% των εισπράξεων αντίστοιχα. Οι επτά σημαντικότεροι λιμένες αφίξεως κρουαζιερόπλοιων καλύπτουν το 89,7% των συνολικών εισπράξεων από κρουαζιέρες και το 85,0% των συνολικών αφίξεων επιβατών.
Οι συνολικές διανυκτερεύσεις εκτός κρουαζιερόπλοιων αυξήθηκαν κατά 12,5% και διαμορφώθηκαν στις 1.364 χιλ. διανυκτερεύσεις, ενώ οι συνολικοί επισκέπτες κρουαζιέρας για την επισκοπούμενη περίοδο εκτιμώνται σε 1.092 χιλ. ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 29,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015, γεγονός που επηρέασε θετικά τη διαμόρφωση των εισπράξεων από την κρουαζιέρα.