Στις τρεις πρώτες εβδομάδες του Ιανουαρίου όπως όλα δείχνουν θα ξεκαθαρίσει το τοπίο με την επιστροφή ή μη των ήδη κομμένων δώρων σε υπαλλήλους του Δημοσίου και σε συνταξιούχους.
Οι αριθμοί πέφτουν βροχηδόν για το δημοσιονομικό κόστος που προκαλούν αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις για περικοπές σε δώρα και σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, συντηρώντας προσδοκίες σε χιλιάδες δικαιούχους και προκαλώντας, ευλόγως, πονοκέφαλο στο οικονομικό επιτελείο και απόλυτη σύγχυση· το τοπίο ωστόσο αναμένεται να ξεκαθαριστεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το σίγουρο είναι ότι η αναμενόμενη απόφαση του ΣτΕ θα αποτελέσει πυξίδα. Μετά τις γιορτές και συγκεκριμένα την 23 Ιανουαρίου οι εκπρόσωποι των συνταξιούχων του Δημοσίου θα παραστούν στο Ανώτατο δικαστήριο, καθώς αν και έχουν τα αρμόδια υπουργεία δεν έχουν ικανοποιήσει τα αιτήματά τους με βάση τις δικαστικές αποφάσεις.
Η κίνηση των συνταξιοδοτικών οργανώσεων του ιδιωτικού τομέα σηματοδοτεί μία ακόμη ισχυρή πίεση, μέσω της δικαστικής οδού, για καταβολή αναδρομικών για τις περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, αυξάνοντας το δημοσιονομικό κόστος.
Από την άλλη πλευρά η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι θα εφαρμόσει τη νέα απόφαση του ΣτΕ, για όλους τους συνταξιούχους, ανεξάρτητα από το αν έχουν ή δεν έχουν υποβάλει αίτηση ή αγωγή, ωστόσο δεν φαίνεται να δέχεται το ενδεχόμενο επιστροφής των περικοπών της περιόδου 2011/12-2015.
Ως πιθανότερο ενδεχόμενο επιστροφής αναδρομικών φαίνεται πως είναι για την κυβέρνηση εκείνο που αφορά τις περικοπές της περιόδου 2015-2016.
Η κυβέρνηση διαμηνύει ότι οι συνταξιούχοι ματαιοπονούν, καθώς ασκούνται εφέσεις και αναιρέσεις κατά των δικαστικών αποφάσεων που δικαιώνουν συνταξιούχους, επικαλούμενη μάλιστα το τεράστιο δημοσιονομικό κόστος μιας τέτοιας ρύθμισης καθώς θα κοστίσει πάνω από 9 δισ. στον κρατικό προϋπολογισμό.
Όλα εκτιμάται ότι θα κριθούν από την επικείμενη απόφαση του ΣτΕ για τη συνταγματικότητα του νόμου Κατρούγκαλου.
Σημείο – κλειδί θεωρείται το άρθρο 14, που αφορά τον επανυπολογισμό των παλαιών συντάξεων, καθώς πρόκειται για τον μηχανισμό με τον οποίο η κυβέρνηση επιχείρησε να «ξεπεράσει» τα δημοσιονομικά αδιέξοδα που δημιούργησε η πρώτη απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου, τον Ιούνιο του 2015, που έκρινε αντισυνταγματικές τις μνημονιακές περικοπές.
Στην περίπτωση που ο νόμος Κατρούγκαλου κριθεί συνταγματικός, δεν τίθεται θέμα επιστροφής των κομμένων νέων συντάξεων, ούτε φυσικά επαναφοράς των συντάξεων στο επίπεδο που ήταν προ του 2011. Μένουν, δηλαδή, μόνο δύο σενάρια επιστροφής των περικοπών: είτε να δοθούν αναδρομικά για την περίοδο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016 είτε να δοθούν αναδρομικά για την περίοδο Ιουνίου 2015 – Δεκεμβρίου 2018.
Σε περίπτωση που ο νόμος Κατρούγκαλου κριθεί αντισυνταγματικός, τότε θα κριθούν αντισυνταγματικά δύο βασικά σημεία του:
- Ο τρόπος υπολογισμού των νέων συντάξεων, δηλαδή των συντάξεων τις οποίες αιτήθηκαν ασφαλισμένοι μετά τις 12/5/2016. Συνεπώς θα τεθεί θέμα επιστροφής των περικοπών τις οποίες υπέστησαν μέσω του περιορισμού της αρνητικής προσωπικής διαφοράς τους.
- Ο τρόπος με τον οποίο έλαβε υπόψη την απόφαση του ΣτΕ περί αντισυνταγματικότητας των νομοθετικών παρεμβάσεων του 2011-2012.
Ετσι θα τεθεί θέμα ακύρωσης του επανυπολογισμού των συντάξεων που ήδη καταβάλλονταν στις 12/5/2016 (των «παλιών» συντάξεων), επιστροφής των περικοπών τις οποίες υπέστησαν τουλάχιστον για την περίοδο μετά το 2015, αλλά και επαναφοράς των συντάξεων στο επίπεδο που βρίσκονταν πριν από τις περικοπές του 2011.