Το βδελυρό χρονικό των προκλητικών σκοπιμοτήτων και της στρουθοκαμηλικής στάση όλων των κυβερνήσεων, οι οποίες από το 2000 απέφευγαν, όπως το διάβολος το λιβάνι, την αντιμετώπιση του μείζονος διαρθρωτικού προβλήματος, προτιμώντας αντ΄ αυτού περικοπές μισθών και συντάξεων και αύξηση παλαιών και επιβολή νέων φόρων.
Είχα την εντύπωση πως σε αυτά τα είκοσι περίπου τελευταία χρόνια στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, δηλαδή στο ευρώ, στα τελευταία 11 χρόνια σε δεινή νομισματική και οικονομική κρίση, στα τελευταία εννιά χρόνια στα περιβόητα Μνημόνια που πρόβλεπαν εκατοντάδες μεταρρυθμίσεις και διαρθρωτικά μέτρα ως προαπαιτούμενα, θα είχε «κλείσει» το θέμα των «κλειστών επαγγελμάτων», δηλαδή θα είχε σταματήσει ένα εφιαλτικό αντιαναπτυξιακό και αντικοινωνικό ταμπού, που στερεί την ελληνική οικονομία και το ΑΕΠ από πολλά δις. ευρώ.
Του Δημήτρη Στεργίου
Δηλαδή, θα είχε σταματήσει η επί δεκαετίες σκληρή ταλαιπωρία της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, της ανάπτυξης και των πολιτών από ένα μείζον διαρθρωτικό πρόβλημα, όπως και και τα λεγόμενα «κλειστά επαγγέλματα».
Α, δε! Διότι, όπως προκύπτει από πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αυτό που έγινε σε όλα τα τελευταία μνημονιακά χρόνια ήταν οι άγριες περικοπές μισθών και συντάξεων, η αύξηση παλαιών και η επιβολή νέων φόρων, την οποία ήδη δεν άντεχε η ελληνική οικονομία ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 λόγω του φορολογικού ανταγωνισμού στην Ευρώπη, ως ισοδύναμα μέτρα για όλα αυτά που δεν τολμούσαν να προωθήσουν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις που τα υπέγραφαν, όπως είναι οι μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των χρόνιων στρεβλώσεων στην ελληνική οικονομία, στα εργασιακά, στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, στις ομαδικές, ώστε ώστε, όπως επιμόνως τονιζόταν και τονίζεται, η Ελλάδα να συμβαδίζει με τις καλύτερες πρακτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με λίγα λόγια, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο κάλεσε την Αθήνα να διατηρήσει τις μνημονιακές μεταρρυθμίσεις και μετά την έξοδό της από τα μνημόνια τον Αύγουστο, τονίζοντας παράλληλα ότι η χώρα πρέπει να προχωρήσει και σε νέες μεταρρυθμίσεις.
Δηλαδή, επιμένει στην απελευθέρωση ορισμένων επαγγελμάτων, όπως μηχανικών, δικηγόρων, συμβολαιογράφων κ.α., την απελευθέρωση της αγοράς οικοδομικών υλικών αλλά και στην εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ, με άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές, την πλήρη εφαρμογή της μεταρρύθμισης για τη διευκόλυνση της αδειοδότησης νέων επενδύσεων, με την οριστικοποίηση της νομοθεσίας για τις περιβαλλοντικές δραστηριότητες.
Κι έτσι πήγαν χαμένα άλλα είκοσι χρόνια! Διότι, η «ιστορία» για το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων άρχισε από τα μέσα του 2000, δηλαδή πριν από 19 χρόνια, αλλά σε όλη αυτήν την περίοδο τα δύο μεγάλα κόμματα στην αρχή, δηλαδή το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία, και οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τώρα, με προκλητικές σκοπιμότητες και με ιδιαίτερα απίστευτη στρουθοκαμηλική στάση ως κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, παρά τις πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, «σφύριζαν αδιάφορα»!
Ως αντιπολίτευση απέφευγαν, όπως «ο διάβολος το λιβάνι», να αναφερθούν στο θέμα (κομματικό κόστος), μολονότι λαλίστατα για όλα τα άλλα θέματα (ακόμη και ευρωβουλευτές τους απείχαν από ψηφοφορία σχετικής οδηγίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο!!!), ενώ ως κυβέρνηση έσπευδαν , με επικοινωνιακούς ελιγμούς, να κάνουν δήθεν το χατίρι της τρόϊκας για να παίρνουν τις δόσεις των … δανείων!
Συγκεκριμένα, το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία ζητούσαν τα «ρέστα» το ένα κόμμα από το άλλο, που κυβέρνησαν τη χώρα επί τριάντα περίπου χρόνια για το μείζον διαρθρωτικό πρόβλημα των «κλειστών επαγγελμάτων». Αφορμή για το νέο «τροϊκό πόλεμο» μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων απετέλεσαν οι σχετικές δηλώσεις του τότε εκπροσώπου της Νέας Δημοκρατίας Πάνου Παναγιωτόπουλου με τις «συμβουλές» και τις επιφυλάξεις του κόμματος σχετικά με τον τρόπο που προσπαθεί να «ανοίξει» τα επαγγέλματα αυτά η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.
Στις δηλώσεις αυτές απάντησε στις 29 Δεκεμβρίου 2010 ο κυβερνητικός Εκπρόσωπος Γιώργος Πεταλωτής, εγκαλώντας μάλιστα τη Νέα Δηοκρατία ότι ως κυβέρνηση δεν έκανε τίποτε για το πρόβλημα αυτό.
Τις δηλώσεις αυτές αναπαρήγαγε στο Κεντρικό Δελτίο του Mega και η συνάδελφος, σημερινή εκπρόσωπο Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, Μαρία Σπυράκη, η οποία κι αυτή είπε τα ίδια για τη Νέα Δημοκρατία, ότι δηλαδή δεν έκανε … τίποτε για να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα αυτό!!!
Συγκεκριμένα, ο Πεταλωτής δήλωσε τα εξής: «Θα ήταν ευπρόσδεκτες οι συμβουλές της ΝΔ για την αντιμετώπιση του μεγάλου και σοβαρότατου, για την κοινωνία και την οικονομία θέματος των κλειστών επαγγελμάτων, εάν επί έξι χρόνια που κυβερνούσαν τη χώρα το είχαν προσεγγίσει έστω και ακροθιγώς.
Τους ενημερώνουμε, πάντως, ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μαζί με τις άλλες μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές, δρομολόγησε και υλοποιεί το άνοιγμα των λεγόμενων κλειστών επαγγελμάτων, με σοβαρότητα, μέτρο, διαβούλευση και εκτενή διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους.
Η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης και σε αυτό το ζήτημα είναι αυτονόητη, φέρνοντας συγκεκριμένα αποτελέσματα και με γνώμονα πάντα το δημόσιο συμφέρον, μεριμνώντας για όλες τις παραμέτρους του σοβαρού αυτού ζητήματος.
Για να υπάρξει, επιτέλους, κοινωνική δικαιοσύνη, ποιότητα στις υπηρεσίες προς τον πολίτη, με προσιτές αμοιβές και δυνατότητα πρόσβασης νέων ανθρώπων σε επαγγέλματα που μέχρι τώρα είχαν περιορισμούς, που προφανώς δεν συνάδουν με μια χώρα η οποία επιθυμεί να προοδεύσει».
Ουδέν αναληθέστερον από όλα αυτά. Είναι, βέβαια, αλήθεια ότι η Νέα Δημοκρατία ως κυβέρνηση, η οποία πιεζόταν όσο καμιά άλλη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων, δεν αντιμετώπισε το πρόβλημα αυτό με τη δέουσα τόλμη και αποφασιστικότητα, αλλά και από την άλλη μεριά το ΠΑΣΟΚ, που ως αντιπολίτευση επετίθετο με τις γνωστές πολύωρες συνεντεύξεις Τύπου αντίστοιχων Οικονομικών και Κοινωνικών Τομέων του εναντίον της Νέας Δημοκρατίας (ακρίβεια, τιμές βενζίνη, φτώχεια, χριστουγεννιάτικα και πασχαλιάτικα τραπέζια, τιμή … γαλοπούλας και … ντομάτας κλπ) σπανίως αναφερόταν στο «καυτό» αυτό θέμα, είτε με προτάσεις, είτε με αυτά που λέει σήμερα ως κυβέρνηση για «κοινωνική δικαιοσύνη», για «ποιότητα στις υπηρεσίες», για «δημόσιο συμφέρον» που συνεπάγεται το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων».
Και οι λόγοι ήταν προφανείς: Πρώτον, προσπαθούσε να αποφύγει το γνωστό κομματικό κόστος, όπως έκανε και η Νέα Δημοκρατία ως αντιπολίτευση, και, δεύτερον, δεν ήθελε να αναφερθεί σε ένα κρίσιμο θέμα, για το οποίο κι εκείνο (το ΠΑΣΟΚ) δεν είχε κάνει απολύτως τίποτε, παρά τις πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Δηλαδή σε μια κρίσιμη περίοδο άνω των δέκα ετών, οι δύο κυβερνήσεις, δηλαδή του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, «σφύριζαν αδιάφορα» στις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τις απειλές του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για το «άνοιγμα» των «κλειστών» επαγγελμάτων» και στη χώρα μας.
Στη συνέχεια, με τις πιέσεις της τρόϊκας και τη σχετική πρόβλεψη που υπήρχε και στο πρώτο Μνημόνιο, η τότε κυβέρνηση προσποιούνταν ότι σπεύδει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αυτό. Μάλιστα, για να «τ΄ακούσει η πεθερά» (τρόϊκα) τότε είχε ανακοινώσει ότι έως το φθινόπωρο θα καταθέσει στη Βουλή νόμο-πλαίσιο για το άνοιγμα όλων των κλειστών επαγγελμάτων.
Η ανακοίνωση αυτή έγινε προς τους εκπροσώπους της τρόϊκας που βρίσκονταν στη χώρα μας για νέο έλεγχο της ελληνικής οικονομίας για να δοθεί το «πράσινο φως» για τη χορήγηση της δεύτερης δόσης του δανείου (9 δισ. ευρώ), αλλά την … ξεγέλασε! Διότι, όχι μόνο δεν κατέθεσε κανένα νομοσχέδιο, αλλά, τελικά, στη συνέχεια έτρεχε και δεν έφτανε για να αποφύγει το «ποτήριον»!
Τα λέμε όλα αυτά, διότι η τρόϊκα επέμενε για το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων, αφού θεωρούσε και θεωρεί ότι αυτό καθώς και η απελευθέρωση των αγορών μπορούν να αντισταθμίσουν εν μέρει τις επιπτώσεις που έχουν στην ανάπτυξη τα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα και να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Από την άλλη όμως μεριά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πιο «ελαστική».
Για το λόγο αυτό προφανώς τα προηγούμενα χρόνια ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία «σφύριζαν αδιάφορα»! Όταν όμως η τότε κυβέρνηση επεδίωκε να πάρει και την τέταρτη δόση του δανείου από την τρόϊκα, με την τελευταία να είχε εντάξει και συγκεκριμένη προϋπόθεση στο Μνημόνιο, τα πράγματα άλλαξαν!
“Η Επιτροπή δεν έχει ως αυτοσκοπό το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, αλλά επιθυμεί να διασφαλίσει την ελεύθερη διακίνηση των επαγγελματιών στο πλαίσιο της κοινής Εσωτερικής Αγοράς”.
Την απάντηση αυτή έδωσε ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς κ. Charlie Mc Creeve στον ευρωβουλευτή κ. Μανώλη Αγγελάκα, σε σχετική ερώτηση για το επιδιωκόμενο από την Επιτροπή άνοιγμα των “κλειστών επαγγελμάτων”, στις 15 Ιανουαρίου 2009.
O επίτροπος αναφέρθηκε στην υποχρέωση των κρατών μελών να εξετάσουν τα εθνικά νομοθετικά πλαίσια, σχετικά με τους πιθανούς περιορισμούς που έχουν επιβάλει στην άσκηση συγκεκριμένων επαγγελμάτων και να υποβάλουν σχετική έκθεση στην Επιτροπή μέχρι την 28η Δεκεμβρίου 2009. Μέσα από την έκθεση αυτή, κάθε κράτος μέλος θα μπορεί να στοιχειοθετήσει τις πιθανές αρνητικές συνέπειες που θα έχει το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων και να δικαιολογήσει τα περιοριστικά μέτρα που έχει επιβάλει.
Με βάση τις εκθέσεις αυτές η Επιτροπή θα παρουσιάσει, στις 28 Δεκεμβρίου 2010, έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και προς το Συμβούλιο σχετικά με τη διαδικασία αμοιβαίας αξιολόγησης. Την ίδια στιγμή έχουν ξεκινήσει διαδικασίες προσαγωγής σε δίκη, για όσες περιπτώσεις οι εθνικοί νόμοι παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία σε θέματα ίσων ευκαιριών ή διακρίσεων.
Τέλος, οι Εθνικές Αρχές Ανταγωνισμού θα πρέπει να εξετάζουν τις περιπτώσεις όπου παραβιάζονται οι κανόνες ανταγωνισμού, μέσα από επαγγελματικές ρυθμίσεις που έχουν θεσπιστεί από τα κράτη μέλη», τόνισε.
Έτσι, η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ την ανάγκη φιλοτιμίαν ποιήσασα έπευδε όχι, φυσικά, για να μη χαλάσει το χατίρι της τρόϊκας, αλλά για να πάρει την πολυπόθητη δόση του δανείου. Έτσι, έκαναν πάντοτε οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας για να παίρνουν … δάνεια (βλέπε σκληρή λιτότητα του 1985!).
Το χρονικό
Σε επιβεβαίωση όλων αυτών των διαπιστώσεων, παραθέτουμε ένα σύντομο χρονικό που προκύπτει από τα πλούσιο αρχείο μας:
Η πρώτη προσπάθεια για το «άνοιγμα» των «κλειστών» επαγγελμάτων στη χώρα μας στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισε από τα μέσα του 2000. Από το τότε το χρονικό αυτό έχει ως εξής:
- Την 1η Ιουνίου 2000 συνεδρίασε για πρώτη φορά η Επιτροπή Οικονομικής και Κοινωνικής Πολιτικής, υπό την προεδρία του τότε υπουργού Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών Γιάννου Παπαντωνίου, για τον εντοπισμό των «κλειστών» επαγγελμάτων και τον καθορισμό των κριτηρίων για τις αναγκαίες παρεμβάσεις. Κατά τη συνεδρίαση αυτή συμφωνήθηκε να δημιουργηθεί μια Διυπουργική Επιτροπή για να ολοκληρώσει την καταγραφή ως το τέλος του καλοκαιριού και να διατυπώσει προτάσεις για αλλαγές που θα εφαρμοσθούν ως το τέλος του 2000!
- Στις αρχές του Φεβρουαρίου του 2001 και συγκεκριμένα στις 6 Φεβρουαρίου 2001 συνεδρίασε πάλι η Επιτροπή Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του κ. Παπαντωνίου, αποφασίστηκε η παραπομπή του θέματος αυτού εις τα καλένδας, με τη γνωστή μεθόδευση του … διαλόγου. Σε σχετικές δηλώσεις του ο κ. Παπαντωνίου τόνισε τα εξής: «Συμφωνήθηκε το κάθε υπουργείο να ξεκινήσει άμεσα διάλογο με τους ενδιαφερομένους φορείς που ανήκουν στο δικό τους χώρο ευθύνης και αρμοδιότητας και εντός δύο μηνών να επανέλθει το θέμα στην ΟΚΕ (κατ΄ αρχήν λέμε δύο μήνες, αλλά μπορεί να πάρει λίγο περισσότερο, ανάλογα με τις διαδικασίες διαλόγου που θα διεξαχθούν από κάθε υπουργείο), όπου θα ληφθούν οι οριστικές αποφάσεις».
- Στο τέλος του 2003 το Κέντρο Προγραμματισμού και Ερευνών (ΚΕΠΕ) κατάρτισε μεγάλη μελέτη, όπου απαριθμούνται περίπου 90 «κλειστά» επαγγέλματα, επισημαίνονται οι περιορισμοί που προτείνει να καταργηθούν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σημειώνεται ότι η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας στην εθνική νομοθεσία και η εφαρμογή της πρέπει να γίνει το 2007!
Μετά τις εκλογές του Μαρτίου του 2004 που ανέδειξαν τη Νέα Δημοκρατία ως κυβέρνηση πύκνωσαν οι πιέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα «κλειστά επαγγέλματα». Αναφέρουμε μερικές:
- Τον Απρίλιο του 2005 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προώθησε σχέδιο οδηγίας για την επιτάχυνση της απελευθέρωσης των «κλειστών» επαγγελμάτων. Στόχος ήταν η οδηγία να υιοθετηθεί εντός του 2005 και να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκτυο των κρατών – μελών έως το τέλος του 2007! Επίσης, στόχος ήταν έως το 2010 κάθε κράτος – μέλος να δηλώσει ποια επαγγέλματα θέλει να εξαιρεθούν, ώστε η λειτουργία μιας πλήρους απελευθερωμένης αγοράς να αρχίσει από το 2011.
- Στις 5 Σεπτεμβρίου του 2005 δόθηκε στη δημοσιότητα έκθεση της Ευρωπαϊκή Επιτροπής στην οποία επισημαινόταν ότι η Ελλάδα δεν έχει υλοποιήσει καμία μεταρρύθμιση όσον αφορά το άνοιγμα των λεγόμενων «κλειστών» επαγγελμάτων.
- Στις 16 Φεβρουαρίου 2006 συζητήθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο οδηγία για την απελευθέρωση «κλειστών» επαγγελμάτων. Επρόκειτο, στην ουσία, για ψηφοφορία της έκθεσης Gebhardt σχετικά με την πρόταση οδηγίας, η οποία τροποποιούσε την οδηγία Μπολκεστάϊν και προστάτευε ορισμένες δραστηριότητες λόγω ιδιαίτερων χαρακτηριστικών.
- Στις 30 Μαϊου 2006 υιοθετήθηκε από τους υπουργούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την οποία καταργούνταν μερικά «κλειστά» επαγγέλματα και τα αντίστοιχα προνόμια και «κεκτημένα».
- Με βάση την πρόταση αυτή, η οποία απείχε σημαντικά από την αρχική ιδέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χωρίς περιορισμούς παροχή υπηρεσιών από μια εταιρεία ή επαγγελματία σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, καταρτίσθηκε η σχετική πρόταση που ψηφίσθηκε από τους ευρωβουλευτές.
- Με την έγκριση αυτή από τους ευρωβουλευτές της πρότασης οδηγίας για το άνοιγμα στον ανταγωνισμό μιας σειράς από προστατευόμενα επαγγέλματα τερμάτισε ένας επταετής σχεδόν μαραθώνιος αναβολών, διαβουλεύσεων, αντιδράσεων τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στα κράτη – μέλη της. Με ψήφους, λοιπόν, 405 υπέρ και 105 κατά, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν στις 15 Νοεμβρίου 2006 την πρόταση οδηγίας στην οποία κατέληξε στις 26 Μαϊου 2006. Όπως τονιζόταν, η εφαρμογή της οδηγίας αυτής θα επηρέαζε σημαντικά την ευρωπαϊκή οικονομία και, κυρίως, των ανταγωνισμό στα κράτη μέλη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού πια δεν θα μπορούσαν να θέτουν περιορισμούς στη δράση των ευρωπαϊκών εταιρειών παροχής υπηρεσιών, παρά μόνο για λόγους δημόσιας τάξης. Εκτιμάτο μάλιστα ότι ο προς απελευθέρωση κλάδος αυτός θα συνεισέφερε το 70% του ευρωπαϊκού ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) και θα απασχολούσε το 60% των Ευρωπαίων εργαζομένων.
- Η νέα οδηγία αναμενόταν να λάβει την τελική έγκριση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το Δεκέμβριο 2007 και προβλεπόταν να τεθεί σε λειτουργία εντός των επόμενων τριών ετών.
- Από τον Απρίλιο του 2008 η Επιτροπή Ανταγωνισμού διεξήγαγε δύο παράλληλες έρευνες για τα «κλειστά» επαγγέλματα: η πρώτη αφορούσε τα προνόμια και τις δεσμεύσεις στην άσκησή τους (ειδικές άδειες, γεωγραφικοί περιορισμοί κ. λπ.), ενώ η δεύτερη επικεντρωνόταν στην ύπαρξη τιμοκαταλόγων με κατώτατες αμοιβές. Στο στόχαστρο βρίσκονταν οι δικηγόροι, οι συμβολαιογράφοι, οι λογιστές, οι αρχιτέκτονες, οι μηχανικοί και οι φαρμακοποιοί, αν και στην εσωτερική αγορά υπάρχει σειρά άλλων επαγγελμάτων με χαρακτηριστικά «κλειστών», όπως οι ιδιοκτήτες βυτιοφόρων Δ. Χ. Σε ό, τι αφορά τους ιδιοκτήτες βυτιοφόρων, η Επιτροπή Ανταγωνισμού και στο πόρισμά της για την αγορά καυσίμων, επεσήμαινε την ανάγκη άρσης των περιορισμών για την έκδοση αδειών, θέμα το οποίο, όπως τονιζόταν, εξέταζαν τότε τα υπουργεία Ανάπτυξης και Μεταφορών.
- To 2010, μια ημέρα πριν ψηφιστεί από τη Βουλή το πρώτο Μνημόνιο που καθόριζε τους όρους δανειοδότησης της χώρας και την πολιτική που πρέπει να εφαρμόσει, ψηφίστηκε ένας άλλος νόμος (3844/2010) που τότε πέρασε «στα ψιλά», αλλά ήταν ένας νόμος εξαιρετικά σημαντικός καθώς με αυτόν η χώρα μας κύρωσε -μετά πολλές ως συνήθως καθυστερήσεις- μια σημαντικότατη Κοινοτική Οδηγία. Την πολυσυζητημένη στην Ευρώπη Κοινοτική Οδηγία που φέρει την κωδική ονομασία «Μπόλκενσταϊν» και αφορά το σύνθετο και ακανθώδες θέμα της απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων, διαδικασίας που μόλις άρχισε στη χώρα μας με τους μεταφορείς και του ιδιοκτήτες βυτιοφόρων, δίδοντας μια πρόγευση των δυσκολιών, των αντιδράσεων, αλλά και των αγκυλώσεων στο συγκεκριμένο θέμα. Η οδηγία «Μπόλκενσταϊν» έχει γίνει πλέον νόμος του κράτους, αλλά δεν εφαρμόσθηκε σχεδόν ποτέ, εξαιτίας του θόρυβος που είχε τότε ξεσπάσει καθώς περιλαμβάνονταν δεκάδες επαγγέλματα που έπρεπε να απελευθερωθούν. Μάλιστα, τότε δοκιμάστηκαν σοβαρά οι αντοχές της κοινωνίας με τις αντιδράσεις των μεταφορέων και των ιδιοκτητών βυτιοφόρων, με την τότε κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει έστω και με τον τρόπο που επέλεξε να το κάνει, το έσχατο όπλο της επίταξης. Ο νόμος με τον οποίο ενσωματώθηκε στο ελληνικό Δίκαιο η Οδηγία Μπόλκενσταϊν είναι ο προηγούμενος του Μνημονίου νόμος και αφορούσε το σύνολο των επαγγελμάτων που κινούνται στο πεδίο της προσφοράς υπηρεσιών, δηλαδή δικηγόρους, φαρμακοποιούς, μηχανικούς, ορκωτούς λογιστές, όσους δραστηριοποιούνται στο λιανεμπόριο και τον τουρισμό, καθώς και δεκάδες άλλα. Το σημαντικό της Οδηγίας που πια είναι νόμος του κράτους, είναι πως απαριθμεί ένα προς ένα τα επαγγέλματα που πρέπει να απελευθερωθούν, σε ποιους τομείς πρέπει να γίνει η απελευθέρωση, όπως αμοιβές, γεωγραφικοί η άλλοι περιορισμοί που ισχύουν, καθώς και τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί.
Έργα και ημέραι του ΠΑΣΟΚ ως αντιπολίτευσης
Κι επειδή ο κ. Πεταλωτής είπε ότι η Νέα Δημοκρατία δεν έκανε ως κυβέρνηση τίποτε για τα «κλειστά επαγγέλματα», από στοιχεία του αρχείου μας προκύπτει ότι το ΠΑΣΟΚ και ως αντιπολίτευση αντετίθετο σε κάθε πρωτοβουλία της τότε κυβέρνησης ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προωθηθεί το θέμα. Αναφέρουμε μερικά σχετικά ντοκουμέντα:
- Κατά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις 15 Νοεμβρίου 2006 για την τροποποίηση της πρότασης οδηγίας στην οποία είχε καταλήξει το Μάϊο του 2006 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανοίγοντας το δρόμο για τα «κλειστά επαγγέλματα», οι ευρωβουλευτές της Νέας Δημοκρατίας ενέκριναν το κείμενο, ενώ αντίθετα εκείνοι του ΠΑΣΟΚ προτίμησαν την αποχή καθώς θεωρούσαν ότι περιέχει πολλές … ασάφειες που πιθανόν να πλήξουν τα …δικαιώματα των εργαζομένων. Από τη στάση αυτή διαφοροποιήθηκε ο Π. Μπεγλίτης, ο οποίος καταψήφισε την τροπολογία και πρότεινε την απόρριψη της πρότασης του Συμβουλίου και η κυρία Μαίρη Ματσούκα, η οποία την υπερψήφισε. Η κυρία Ματσούκα θεωρούσε βέβαιο ότι η ασάφεια θα οδηγήσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπου η ίδια εκτιμούσε ότι έχει ήδη διαμορφωθεί μια «ευνοϊκή για τις επιχειρήσεις νομολογία που θα προωθήσει φιλελεύθερες λύσεις στο όνομα της ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς».
Θαυμάστε τους! Δοξάστε τους! Θαυμάστε, λοιπόν, τη γνωστή τακτική του ΠΑΣΟΚ, ευρωβουλευτών τότε, βουλευτών σήμερα για το Μνημόνιο, τη λιτότητα και τα «κλειστά επαγγέλματα»! «Μια στο «καρφί, μια στο πέταλο»! Δικαίως, ο τότε ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Κωστής Χατζηδάκης σχολιάζοντας τα «τερτίπια» αυτά, σχολιάζοντας τη στάση αυτή του ΠΑΣΟΚ σε δηλώσεις του τόνισε τα εξής: «Η στάση του ΠΑΣΟΚ δείχνει βαθιά πολιτική σύγχυση. Αναρωτιέμαι τι επιζητούμε τελικά, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων ή μια αυτάρκη κλειστή οικονομία, όπως εκείνη του Χότζα» («Βήμα» 16 Νοεμβρίου 2006). Ωστόσο, όταν το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση επαιτούμε την τέταρτη δόση του δανείου, τα ξεχνούσε όλα αυτά και ο Πεταλωτής μιλούσε για «κοινωνική δικαιοσύνη», για «ποιότητα στις υπηρεσίες», για «δημόσιο συμφέρον» που συνεπάγεται το «άνοιγμα» των «κλειστών επαγγελμάτων».
- Στις 11 Δεκεμβρίου 2006 37 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, μεταξύ των οποίων σήμερα είναι επιφανή στελέχη της κυβέρνησης του κ. Παπανδρέου (Θεόδωρος Πάγκαλος, Γιάννης Μανιάτης, Άννα Διαμαντοπούλου, Μιχάλης Καρχιμάκης, Μιχάλης Χρυσοχοίδης, Χρήστος Παπουτσής) κατέθεσαν επερώτηση στη Βουλή με θέμα «Επιδείνωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος» στην οποία αναφέρουν για τα «κλειστά επαγγέλματα» μόνο τα εξής λίγα: «Δεν δημιουργήθηκε αποτελεσματικό ρυθμιστικό περιβάλλον που διασφαλίζει τους όρους του υγιούς ανταγωνισμού. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού δεν έχει αντιμετωπίσει ως τώρα τις εναρμονισμένες πρακτικές στην αγορά Το «άνοιγμα» αγορών και επαγγελμάτων καθυστερεί ή και προωθείται με στρεβλό τρόπο, πράγμα που δεν οδηγεί στην παροχή φθηνών και ποιοτικών υπηρεσιών στον καταναλωτή». Αυτά ως απάντηση στην επισήμανσή του κ. Πεταλωτή ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν είχε αντιμετωπίσει το πρόβλημα ούτε ακροθιγώς!
- Αποφεύγοντας, λοιπόν, το πρόβλημα των «κλειστών επαγγελμάτων» όπως «ο διάβολος το λιβάνι» σε όλη σχεδόν την περίοδο είτε ως κυβέρνηση, είτε ως αντιπολίτευση, ευθεία αναφορά στο θέμα κάνει ο Γιώργος Παπανδρέου, δύο ημέρες πριν από τις εκλογές του Οκτωβρίου 2009 σε συνέντευξή του στη «Ναυτεμπορική» (2 Οκτωβρίου 2009) και στο συνάδελφο Δημήτρη Χατζηδημητρίου. Στην ερώτηση του δημοσιογράφου: «Πρόσφατα, ο καθηγητής Θόδωρος Πελαγίδης, σημείωσε ότι «το κράτος προστατεύει την κερδοφορία τομέων της οικονομίας, όπως τα «κλειστά επαγγέλματα», με επιπτώσεις στα έσοδα και τη διεύρυνση των ελλειμμάτων. Είστε διατεθειμένος να συγκρουσθείτε για να σπάσουν αυτά τα στεγανά;» ο Παπανδρέου απάντησε: «Το έχω ήδη δηλώσει. Θα ανοίξουμε το διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους, ώστε να επανεξεταστεί το υπάρχον πλαίσιο για τα κλειστά επαγγέλματα. Θα γίνει με αποφασιστικότητα αλλά και σεβασμό στα κοινωνικά δικαιώματα, έχοντας μελετήσει τις επιπτώσεις είτε από τη διατήρηση είτε από την άρση του υπάρχοντος πλαισίου για κάθε κατηγορία επαγγελμάτων».
Οι επιπτώσεις
Η τότε υπουργό Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ Βάσω Παπανδρέου, είχε εκτιμήσει ότι η απελευθέρωση των «κλειστών επαγγελμάτων» θα συμβάλει στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,5 εκατοστιαίες μονάδες! Αλλά, πριν από δέκα χρόνια από τις εκτιμήσεις αυτές για τις επιπτώσεις της απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρχαν κατά καιρούς οι ακόλουθες εκτιμήσεις:
Πρώτον, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) θα δημιουργηθούν 2.500.000 νέες θέσεις εργασίας, ενώ, σύμφωνα με μετριοπαθέστερες εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα δημιουργηθούν 600.000 νέες θέσεις εργασίας.
Δεύτερον, όπως υποστηρίζει σε σχετική έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων, πέρα από την απασχόληση, θα ενισχύσει και την παραγωγικότητα.
Τρίτον, επίσης, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, από την απελευθέρωση των επαγγελμάτων αυτών θα μειωθούν οι τιμές που πληρώνουν για τις υπηρεσίες του κλάδου αυτού οι Ευρωπαίοι καταναλωτές.
Τέταρτον, όσον αφορά τη χώρα μας, εκτιμάται η απελευθέρωση μόνο 15 από τα κλειστά αυτά επαγγέλματα θα ενισχύσει το ΑΕΠ της Ελλάδος κατά 1,6 εκατοστιαίες μονάδες. Αυτό σημαίνει ότι το ΑΕΠ της χώρας μας θα αυξηθεί, μόνο από την απελευθέρωση των επαγγελμάτων αυτών κατά 3,2 δις. ευρώ και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 3.000 περίπου ευρώ.
Πέμπτον, σύμφωνα με μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 13,2%.
