Για τις επιπτώσεις της ελληνικής κρίσης χρέους στον τραπεζικό κλάδο, μίλησε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, σε εκδήλωση του London Business School Greek Alumni Association και του Stanford Club of Greece. “Ένα σημαντικό μάθημα της κρίσης στην ευρωζώνη είναι πως η πραγματοποίηση της τραπεζικής ένωσης είναι ένα ζωτικής σημασίας προαπαιτούμενο για να κάνει τη νομισματική ένωση βιώσιμη”, τόνισε ο διοικητής της ΤτΕ. Είπε πως οι στόχοι της είναι:
α) να στηριχθούν οι χρηματαγορές όταν εμφανίζονται δυσλειτουργίες,
β) να παρασχεθεί ρευστότητα στις τράπεζες για μεγαλύτερες περιόδους και
γ) να επανεκκινηθεί ο δανεισμός στην πραγματική οικονομία.
Ο τελικός σκοπός είναι να αποφευχθεί ο αποπληθωρισμός και να πιάσει ο πληθωρισμός της ευρωζώνης το στόχο.
Για την ελληνική κρίση είπε πως οι ρίζες της “δεν βρίσκονταν στον τραπεζικό κλάδο”. Πρόσθεσε πως “κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η ελληνική κρίση είναι σκληρότερη από τη μεγάλη Ύφεση” του 1929. Ο κ. Στουρνάρας έκανε εκτενή αναφορά στις απώλειες που δέχτηκαν οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες έχασαν “38 δισ. το 2011, δηλαδή το 170% των βασικών ιδίων κεφαλαίων τους εκείνη την εποχή”, από το PSI. Είπε ακόμη πως από το Σεπτέμβριο του 2009 ως το Δεκέμβριο του 2015 οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 117 δισ. ή 44%, αντανακλώντας την ανησυχία των καταθετών για το μέλλον της χώρας στην ευρωζώνη. Επιπλέον, τα δάνεια προς τον ιδιωτικό τομέα μειώθηκαν κατά 54 δισ από το τέλος του 2010 ως το τέλος του 2015.
Ο κ. Στουρνάρας χαρακτήρισε την απόκριση της Ευρώπης στην παγκόσμια και στη συνέχεια στην ευρωπαϊκή οικονομική κρίση “αποτελεσματική παρά την αρχική έλλειψη μηχανισμών διαχείρισης κρίσεων”.
Για την Ελλάδα, οι προκλήσεις κατά τον κ.Στουρνάρα αυξήθηκαν όταν ανέβηκε το haircut στο δανεισμό των ελληνικών τραπεζών, και ιδιαίτερα από την άρση του waiver. Περαιτέρω, η ένταξη τους στον ELA, τις απέκλεισε από το δεύτερο γύρο του LTRO. Κατά τον ίδιο, η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί με το κλείσιμο της αξιολόγησης και την επαναφορά του waiver.
Με την επιτυχημένη ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, διαφορετικά οφέλη πιθανώς να προκύψουν για το τραπεζικό σύστημα. Η επαναφορά του waiver θα επιτρέψει τη χρήση των ελληνικών ομολόγων να χρησιμοποιηθούν ως εγγυήσεις για χρηματοδότηση από το ευρωσύστημα. Οι ελληνικές τράπεζες αναμένεται να συμπεριληφθούν στο επερχόμενο TLTRO. Αυτές οι εξελίξεις θα μειώσουν πολύ το κόστος χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών.
Πιθανώς αργότερα μέσα στη χρονιά τα ελληνικά ομόλογα να γίουν επιλέξιμα για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ. Η πτώση των spreads θα επηρεάσει θετικά το τραπεζικό σύστημα. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα προκλήσεις. Το μακροοικονομικό περιβάλλον είναι ακόμα ευαίσθητο, η ψυχολογία της αγοράς ευμεταύλητη και τα capital controls ακόμα σε ισχύ.
Η πρόκληση για την Τράπεζα της Ελλάδος είναι η συνεισφορά στη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων. Ωστόσο, όπως είπε ο διοικητής της ΤτΕ, “έχουμε φτάσει σε ένα καλό σημείο σε σχέση με αυτό το ζήτημα”. Όρισε δε ως βασικό στόχο της Τράπεζας τη συνεισφορά της σε μία βιώσιμη λύση για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
