Η ψήφιση του νόμου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, στον οποίο έχουν επενδυθεί τεράστιες προσδοκίες που αναπόφευκτα θα “κοντύνουν” δραματικά στην πράξη, οι δύσκολοι στόχοι για τη μείωση των NPLs και η κλεψύδρα του χρόνου που αδειάζει σηματοδοτούν την κρίσιμη καμπή στην οποία βρίσκονται τράπεζες και επιχειρήσεις.
Μια καμπή στην οποία 350.000 επιχειρήσεις αναμένεται να βρεθούν “επί ξύλου κρεμάμενες”.
Ο αριθμός των επιχειρήσεων αυτών προκύπτει από τη διαφορά στις εκτιμήσεις Πολιτείας και τραπεζών σχετικά με το εύρος εφαρμογής του νόμου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
Το υπουργείο Οικονομίας εκτιμά ότι από τον εξωδικαστικό συμβιβασμό θα μπορέσουν να επωφεληθούν δυνητικά 400.000 μικρές, μεσαίες και μεγάλες υπερχρεωμένες επιχειρήσεις.
Οι τράπεζες, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του “Κεφαλαίου”, έχουν υπολογίσει ότι, στην καλύτερη περίπτωση, ο όγκος των περιπτώσεων “κόκκινων” επιχειρηματικών δανείων που θα μπορούσαν να αναδιαρθρωθούν μέσω της πλατφόρμας του εξωδικαστικού συμβιβασμού δεν θα ξεπεράσει τις 50.000 επιχειρήσεις.
Πρόκειται για εκτίμηση που προσμετρά τις δυνατότητες της πλατφόρμας, την οποία θα χρηματοδοτήσουν οι ίδιες οι τράπεζες, και τις τεχνικές αδυναμίες του νόμου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό ο οποίος θα χρειαστεί στην πορεία βελτιώσεις και σίγουρα παράταση για μετά το 2018.
Θέση των τραπεζών, την οποία παρουσίασε στην κοινοβουλευτική επιτροπή που επεξεργάζεται το σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομίας ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Ν. Καραμούζης, είναι ότι, για να αποδειχθεί λειτουργικός ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, θα πρέπει:
α) να αφορά αποκλειστικά και μόνο επιχειρηματικές και όχι ατομικές οφειλές των επιχειρήσεων (στεγαστικά ή προσωπικά δάνεια),
β) το ελάχιστο ύψος οφειλών να οριστεί σε 50.000 ευρώ και όχι 20.000 ευρώ,
γ) να καταργηθεί η δικαστική διαδικασία επικύρωσης στο τέλος (η δικαστική επικύρωση, εκτιμούν οι τράπεζες, θα επιβαρύνει κατά 18 μήνες την όλη διαδικασία),
δ) η ηλεκτρονική εφαρμογή του συστήματος αιτήσεων να τεθεί σε εφαρμογή την ίδια μέρα που θα αρχίσει να ισχύει ο νόμος και να μην υποβληθεί ούτε μία αίτηση γραπτά και
ε) να καταργηθεί η αναστολή διωκτικών μέτρων που προβλέπεται από την υποβολή της αίτησης ένταξης στον μηχανισμό του εξωδικαστικού μέχρι την έκδοση δικαστικής απόφασης, καθώς θα ευνοήσει τη δημιουργία περαιτέρω οφειλών και στρατηγικών κακοπληρωτών.
Πάντως, ο νόμος για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, η διευθέτηση του ζητήματος του αναβαλλόμενου φόρου που πήραν οι τράπεζες και η νομική κάλυψη των τραπεζικών στελεχών για τις αναδιαρθρώσεις δανείων που περιμένουν διαμορφώνει τις συνθήκες για την ανάληψη εντατικοποιημένης δράσης στο μέτωπο των προβληματικών επιχειρήσεων.
Η δράση αυτή, υπό την πίεση των εποπτικών Αρχών στις τράπεζες να δείξουν απτά αποτελέσματα στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους τον Ιούνιο, θα οδηγήσει σε κινήσεις πρωτόγνωρες για το ελληνικό τραπεζικό και επιχειρηματικό τοπίο.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του “Κεφαλαίου”, οι πιέσεις που ασκούνται στις τράπεζες είναι τέτοιες, που σε ορισμένες περιπτώσεις θα τις οδηγήσουν σε κινήσεις φανερά αντίθετες και προς το ίδιο το συμφέρον τους για την ανάκτηση οφειλών.
Αυτό σημαίνει ότι το προσεχές διάστημα σε αρκετές περιπτώσεις οι τράπεζες, αντί να συνεχίσουν τον “ορό” της χρηματοδότησης σε επιχειρήσεις με πιθανότητες επιβίωσης, θα τις οδηγήσουν στην ειδική διαχείριση ή και στην εκκαθάριση.
Όπως συνάγεται από το ρεπορτάζ του “Κ”, το “εργαλείο” των τραπεζών για τον χειρισμό των “κόκκινων” επιχειρηματικών δανείων το αμέσως προσεχές διάστημα δεν θα είναι ο εξωδικαστικός, αλλά το άρθρο 68 του νόμου 4307/14 (αίτηση των πιστωτών για την υπαγωγή της επιχείρησης στην έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης), με μια πρώτη ένδειξη τις εξελίξεις στην περίπτωση του ΔΟΛ.
Το ότι οι τράπεζες δεν θα κόψουν “εισιτήριο” στο “τρένο” του εξωδικαστικού συμβιβασμού για πολλές επιχειρήσεις έχει να κάνει με το τέλος της ανοχής τους απέναντι σε επιχειρηματίες που εμμένουν ακόμα και τώρα να κρατούν τα ηνία υπερχρεωμένων επιχειρήσεων. Η τακτική αυτή μπορεί να ακολουθούνταν γενικευμένα από τις τράπεζες μέχρι το 2013, έκτοτε να συντηρούνταν θέλοντας και μη, αλλά τώρα “παίζεται” ή το κεφάλι των επιχειρηματιών ή το κεφάλι των τραπεζιτών.
Στο δίλημμα αυτό, και εν όψει της κρίσης που έρχεται τον Ιούνιο για τις τράπεζες από τον SSM, οι τελευταίες θα προχωρήσουν σε κινήσεις που θα δίνουν ισχυρό σήμα στις μη συνεργάσιμες διοικήσεις υπερχρεωμένων επιχειρήσεων.
Έτσι, στο αμέσως προσεχές διάστημα οι τράπεζες θα “ξηλώσουν”, μέσω του νόμου της ειδικής διαχείρισης, το management προβληματικών επιχειρήσεων, ελπίζοντας ότι όλοι οι υπερχρεωμένοι επιχειρηματίες θα λάβουν το μήνυμα. Οι κινήσεις αυτές θα δρομολογήσουν και την ψήφιση του λεγόμενου debt equity swap, δηλαδή της δυνατότητας άμεσης μετοχοποίησης του χρέους επιχειρήσεων και αποπομπής των διοικήσεών τους.