Με «κρυφό» έλλειμμα 3,12 δισ. ευρώ στις συντάξεις και τις παροχές υγείας θα ξεκινήσει τη λειτουργία του, από την 1/1/2017, ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης. Σε αυτό το ύψος φτάνουν τα ταμειακά «ανοίγματα» (έσοδα μείον έξοδα) των ασφαλιστικών ταμείων ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΟΓΑ, ΝΑΤ, ΕΤΑΑ, ΕΤΑΤ, ΕΤΑΠ – ΜΜΕ και ΤΑΥΤΕΚΩ που θα συγχωνευτούν στον ΕΦΚΑ, όπως προκύπτει από τους προϋπολογισμούς του 2017 τους οποίους αποκαλύπτει η «Ημερησία».
Οι προϋπολογισμοί αποτυπώνουν τη δύσκολη οικονομική κατάσταση στην οποία παραμένει, λόγω της κρίσης στην οικονομία και στην απασχόληση αλλά και της μειωμένης κρατικής επιχορήγησης στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής, η κοινωνική ασφάλιση. Και αυτό, παρά τις «αιματηρές» (παλαιές και νέες) περικοπές στις συντάξεις, τις αυξήσεις στις εισφορές και τη σταδιακή κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων που ξεκίνησε από πέρυσι το καλοκαίρι.
Δεν περιλαμβάνουν, επίσης, όλες τις ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις (από απλήρωτες εισφορές προβλέπονται 708 εκατ. ευρώ) ούτε και τις υποχρεώσεις των Ταμείων (απονομή των δεκάδων χιλιάδων συντάξεων που είναι σε καθυστέρηση για δύο ή και τρία χρόνια).
Το έλλειμμα του υπέρ-Ταμείου, του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τον αρχικό προϋπολογισμό, που επίσης παρουσιάζει η «Ημερησία», «συγκρατείται» στο 1,124 δισ. ευρώ αφού, όμως, συνυπολογιστούν ειδική κρατική επιχορήγηση 1,124 δισ. ευρώ και επιπλέον 350 εκατ. ευρώ τα οποία θα δοθούν από τον… «κουμπαρά» του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ).
ΤΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ
Σύμφωνα με τους απολογισμούς του 2015, τις εκτιμήσεις για την πορεία των εσόδων και των δαπανών το 2016 και τους προϋπολογισμούς για το 2017 (που έχουν γίνει με βάση τις παραδοχές των αρμόδιων υπηρεσιών), η κατάσταση των Ταμείων θα έχει ως εξής:
• Το ΙΚΑ θα έχει έλλειμμα 1,774 δισ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 2,103 δισ. ευρώ το 2016 και ελλείμματος 59,6 εκατ. ευρώ το 2015. Ο περιορισμός του ελλείμματος υπολογίζεται να γίνει λόγω αυξημένων, κατά 289 εκατ. ευρώ, εσόδων από ασφαλιστικές εισφορές (προβλέπονται έσοδα 5,390 δισ. ευρώ έναντι 5,101 δισ. ευρώ το 2016, μετά τις τροποποιήσεις) και χωρίς να αυξηθεί ιδιαίτερα η δαπάνη για τις πληρωμές νέων συντάξεων (στα 11,150 δισ. ευρώ από 11,140 δισ. ευρώ). Αν συνυπολογιστεί (και γίνει) η αποπληρωμή ενός μικρού μόνο μέρους των υποχρεώσεων του Ταμείου, το έλλειμμα θα φτάσει στο 1,759 δισ. ευρώ.
• Ο ΟΑΕΕ θα εμφανίσει αυξημένο κατά 57,20% έλλειμμα, στο 1,042 δισ. ευρώ, έναντι 662,9 εκατ. ευρώ φέτος και του μικρού πλεονάσματος των 30 εκατ. ευρώ που είχε το 2015. Τα έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών δεν θα ξεπεράσουν το 1,162 δισ. ευρώ, από 1,367 δισ. ευρώ φέτος (έμμεση παραδοχή για την απώλεια που θα προκύψει μετά τη σύνδεση του ύψους των ασφαλίστρων με το δηλούμενο εισόδημα) ενώ η δαπάνη για τις πληρωμές κύριων συντάξεων προβλέπεται να φτάσουν στα 3,692 δισ. ευρώ, από 3,608 δισ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός ενσωματώνει, πάντως, έκτακτα έσοδα από περικοπές ύψους 174,5 εκατ. ευρώ σε συντάξεις του ΟΑΕΕ και του Ταμείου Ναυτιλιακών Πρακτόρων.
• Το Ταμείο των επιστημόνων (ΕΤΑΑ) θα έχει έλλειμμα 246,7 εκατ. ευρώ, αυξημένο σε σχέση με το 2016 (-70,8 εκατ. ευρώ) καθώς δεν προβλέπεται να εισπράξει παραπάνω έσοδα από ασφαλιστικές εισφορές (756 εκατ. ευρώ) ενώ θα εκποιήσει και μέρος της περιουσίας του (124,8 εκατ. ευρώ).
• Το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ), ύστερα και από την κατάργηση κοινωνικών πόρων, θα εμφανίσει έλλειμμα 47,7 εκατ. ευρώ έναντι ελλείμματος 28,8 που είχε προϋπολογιστεί για φέτος και πλεονάσματος 2,6 εκατ. ευρώ που είχε το 2015.
• Ελλειμματικό κατά 33,2 εκατ. θα είναι το ΕΤΑΠ – ΜΜΕ (χωρίς αγγελιόσημο) ενώ φέτος υπολόγιζε να κλείσει τη χρονιά με ένα μικρό πλεόνασμα (2,9 εκατ.) ύστερα από το έλλειμμα των 12,9 εκατ. που είχε το 2015. Μικρά πλεονάσματα, 6,7 εκατ. και 9,5 εκατ., προβλέπονται για το Ταμείο των ασφαλισμένων στις πρώην ΔΕΚΟ (ΤΑΥΤΕΚΩ) και τον (επιχορηγούμενο) ΟΓΑ, ενώ το ΝΑΤ εμφανίζει, μετά την απόσχιση ελλειμματικών κλάδων, καθαρή θέση κατά 176,4 εκατ. ευρώ.
ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΣΗΜΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΦΚΑ
Το… επίσημο ταμειακό «άνοιγμα» του ΕΦΚΑ, μετά την προσθήκη 1,776 δισ. ευρώ από επιχορηγήσεις του κράτους και του ΑΚΑΓΕ καθώς και του πλεονασματικού κατά 50 εκατ. ευρώ λογαριασμού του κλάδου συντάξεων του Δημοσίου, προβλέπεται να έχει συνολικά έσοδα 38, 029 δισ. ευρώ και έξοδα 39,153 δισ. ευρώ (έλλειμμα 1,124 δισ. ευρώ).
Με βάση τον προϋπολογισμό, για την καταβολή κύριων συντάξεων σε παλαιούς και νέους συνταξιούχους το κονδύλι δεν θα ξεπεράσει τα 26,7 δισ. ευρώ (περιλαμβάνονται και οι καταβαλλόμενες συντάξεις του Δημοσίου ύψους 6,3 δισ. ευρώ) ενώ δραστική θα είναι η περικοπή του ΕΚΑΣ το 2017. Η δαπάνη του ΕΦΚΑ δεν προβλέπεται να ξεπεράσει τα 338 εκατ. ευρώ, από 923 εκατ. ευρώ που ήταν το 2015 (-585 εκατ. ευρώ και σε ποσοστό -63,4%) και τα 732,8 εκατ. ευρώ στα οποία θα είναι φέτος, μετά την πρώτη περικοπή, την ένταξη νέων δικαιούχων και τα αντισταθμιστικά για όσους το έχασαν έναντι του αρχικού στόχου των 681,8 εκατ. ευρώ το 2016.
Αντώνης Κουρούκλης
Πρόεδρος Ομοσπονδίας Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής
«Παρά τις συνεχείς νομοθετικές παρεμβάσεις και περικοπές, τα ελλείμματα του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης παραμένουν, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις. Από τα στοιχεία του σχεδίου προϋπολογισμού του ΕΦΚΑ για το 2017 με τις τόσο «αισιόδοξες» παραδοχές, το έλλειμμα που προκύπτει ξεπερνά τα 3 δισ. Αυτό όμως που προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ότι η κάλυψη του ελλείμματος από τον κρατικό προϋπολογισμό, για πρώτη φορά τελεί υπό την αίρεση μιας αρνητικής εξέλιξης των συνολικών δημοσιονομικών μεγεθών. Αυτό σημαίνει πως από το 2017 και μετά δεν μπορούμε να θεωρούμε δεδομένο το ποσό της κρατικής επιχορήγησης, αφού πιθανή ενεργοποίηση του «δημοσιονομικού κόφτη» θα επιβάλει υποχρεωτική προσαρμογή των συντάξεων στα νέα δεδομένα. Δηλαδή ρήτρα μηδενικού ελλείμματος».
Γιώργος Κυριακόπουλος
Πρόεδρος Ομοσπονδίας προσωπικού ΙΚΑ)
«Ολα δείχνουν ότι η λειτουργία του ΕΦΚΑ θα ξεκινήσει με τις χειρότερες προϋποθέσεις και μάλιστα χωρίς τη συμμετοχή, με ευθύνη της κυβέρνησης, των εκπροσώπων των εργαζομένων των Ταμείων που αγνοούνται. Κρούουμε «κώδωνα κινδύνου» για τα έσοδα του ΙΚΑ και του ΕΦΚΑ και ζητάμε, έστω και την ύστατη στιγμή, να ληφθούν, επιτέλους, μέτρα για τη διασφάλιση της είσπραξης των εισφορών και την αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής. Μόνο έτσι θα σταματήσουν να πληρώνουν τα… σπασμένα οι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοι».