Η διακυβέρνηση από το λαό για τον λαό, το 2019 παρουσίασε αρκετά και σοβαρά προβλήματα στον παγκόσμιο χώρο. Είναι δε εμφανές, ότι κάποιες δυνάμεις κάνουν ό,τι μπορούν για να δώσουν την αίσθηση ότι η φιλελεύθερη δημοκρατία δεν πάει καλά.
Πιστεύουν ότι η καταστροφολογία και η απαισιοδοξία είναι σύμμαχός τους.
Του Αθ. Χ. Παπανδρόπουλου
Παίζουν με το συναίσθημα του φόβου, γιατί αυτό σπρώχνει τους ανθρώπους να ζητούν «νονούς» και άλλους «προστάτες». Στη Λατινική Αμερική στη Σικελία, αλλά και σε κάποιες περιοχές στη χώρα μας, οι «προστάτες» είναι επαγγελματίες μαφιόζοι, θρασείς, αδίστακτοι δολοφόνοι και ηλίθιοι.
Οι αυταρχικοί ηγέτες, στην ουσία δεν διαφέρουν και πολύ από αυτούς. Οι φιλελεύθεροι πολίτες έτσι, κατά πρώτον, δεν πρέπει να πιστεύουν στο επιχείρημα ότι, επειδή η δημοκρατία έχει ψεγάδια, ένας ισχυρός άνδρας μπορεί να είναι καλύτερος.
Σίγουρα oι ψηφοφόροι κάνουν ενίοτε κακές επιλογές. Αλλά οι μηχανισμοί εξισορρόπησης μιας ώριμης φιλελεύθερης δημοκρατίας περιορίζουν τη ζημιά και συνήθως την αποτρέπουν από το να γίνει μόνιμη.
Ό,τι και να νομίζετε για τον Ντόναλντ Τραμπ (επιλέγω ένα τυχαίο παράδειγμα), αυτός περιορίζεται από τους νόμους, τον ελεύθερο Τύπο και τις δημόσιες υπηρεσίες που επανδρώνονται από επαγγελματίες.
Τη χρονιά που φεύγει, μια εχθρική Βουλή των Αντιπροσώπων έβαλε εμπόδια στην εξουσία του, η οποία πάντως δεν είναι δια βίου, όπως του Κινέζου ομόλογου του Xi Jinping. Ακόμα, οι απανταχού δημοκράτες, θα πρέπει να αντισταθούν σε κάθε επίθεση κατά του πλουραλισμού.
Σε πολλές χώρες οι αυταρχικοί ηγέτες θα ισχυριστούν ότι σκιώδεις εχθροί προσπαθούν να ανατρέψουν τo κράτος, υπονομεύοντας την εθνική κουλτούρα ή προσβάλλοντας την πλειοψηφική θρησκεία. Αυτό συχνά αποτελεί πρόσχημα για την εκκαθάριση μη πειθήνιων δικαστών, τη φίμωση δημοσιογράφων που μιλούν πολύ και τηv τοποθέτηση των φίλων του ισχυρού άνδρα επικεφαλής των δήθεν ανεξάρτητων θεσμών. Οι δημοκράτες οφείλουν να αντιμετωπίζουν κάθε τέτοια πράξη ως προμήνυμα δεινών.
Τέτοιες επιθέσεις θα είναι συνηθισμένες το 2019. Ο χώρος για διαφωνία στην Κίνα θα συρρικνωθεί, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη ενδυναμώνει το κράτος επιτήρησης. Στην Τανζανία, ο πρόεδρος John Magufuli, γνωστός και ως “Bulldozer”, θα απολύσει ή θα συλλάβει όποιον μπαίνει στοv δρόμο του. Η Αίγυπτος και το Ιράν θα βασανίσουν περισσότερους αθώους διαδηλωτές. Ο λαϊκιστής πρόεδρος της Βραζιλίας, Jair Bolsonaro, θα δείξει αν δέχεται δημοκρατικούς περιορισμούς.
Στην Ευρώπη, το κυβερνών κόμμα της Πολωνίας θα αποδεκατίσει περισσότερα θεσμικά όργανα και θα τα επανδρώσει με ανίκανους πιστούς του. Ωστόσο, θα παραμείνει δημοφιλές χάρη στις άφθονες κοινωνικές δαπάνες. Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Viklor Orban, θα δεσμευτεί να προστατεύσει τον λαό του από τους μουσουλμάνους μετανάστες.
Στο μεταξύ όμως, η διαφθορά καλπάζει στην Ουγγαρία, όπου μια νέα νομενκλατούρα λύνει και δένει. Παρ’ όλα αυτά, όμως, στον ορίζοντα δεν υπάρχουν μόνον σύννεφα. Στην Αλγερία για παράδειγμα ο κόσμος απορρίπτει την δικτατορία των δήθεν απελευθερωτών του. Στην Αιθιοπία, η νέα κυβέρνηση όχι μόνον άνοιγε τη χώρα στις ξένες επενδύσεις, αλλά απελευθέρωση και χιλιάδες πολιτικούς κρατούμενους. Στη Βενεζουέλα και τη Νικαράγουα το καζάνι βράζει.
Στη δε Ρωσία, ο Βλαδίμηρος Πούτιν δεν είναι τόσο δυνατός όσο φαίνεται. Απομένει να δούμε τις εξελίξεις στο Ιράν των μουλάδων και του σκοταδισμού και μεγάλο ερωτηματικό παραμένει ο γείτονάς μας Ερντογάν.