Όταν πριν από μερικές ημέρες η Άνγκελα Μέρκελ έσπασε την ισχυρή παράδοση του συντηρητισμού στη Γερμανία και ανέβασε τον αριθμό των χωρών του κόσμου που αναγνωρίζουν το γάμο των ομοφυλοφίλων στις 25, το απέδωσε σε μια εμπειρία που όπως είπε, της άλλαξε τη ζωή. Η καγκελάριος είχε πρόσφατα δεχθεί πρόσκληση για δείπνο στο σπίτι μιας γυναίκας και της συντρόφου της, οι οποίες φροντίζουν οκτώ υιοθετημένα παιδιά. Τη στιγμή εκείνη, αποκάλυψε αργότερα η Μέρκελ, κατάλαβε ότι τα επιχειρήματα κατά του γάμου των ομοφυλοφίλων δεν ισχύουν πια, αναφέρει το ependisinews.
Στον κόσμο των επιχειρήσεων, αυτή είναι μια πραγματικότητα που οι περισσότεροι παραδέχονται εδώ και χρόνια. Όμως, σε αυτή την περίπτωση, τα κίνητρα είναι λιγότερο ανθρωπιστικά και περισσότερο οικονομικά. Οι περισσότεροι μάνατζερ έχουν αναγνωρίσει προ πολλού τη δύναμη του λεγόμενου «ροζ καπιταλισμού» και έχουν σπεύσει να αγκαλιάσουν την γκέι κοινότητα. Το καταλαβαίνει κανείς βλέποντας τα αμέτρητα άρματα που έφεραν τα λογότυπα μεγάλων επιχειρήσεων στα Pride Parades που διοργανώθηκαν μέσα στον Ιούνιο σε πολλές πόλεις του πλανήτη. Πέρυσι, στο Σαν Φρανσίσκο, ανάμεσα στα χιλιάδες άτομα που παρέλασαν με τα χρώματα του ουράνιου τόξου, κάποιοι διέκριναν τον ιδρυτή του Facebook, Μαρκ Ζάκερμπεργκ. Την προηγούμενη χρονιά, επικεφαλής των 8.000 υπαλλήλων της Apple που συμμετείχαν στο Pride Parade δεν ήταν άλλος από τον CEO της εταιρείας, Τιμ Κουκ. Με τις έρευνες να υπολογίζουν την αγοραστική δύναμη των ομοφυλοφίλων στα 3,7 τρισ. δολάρια (όσο, δηλαδή, το ετήσιο ΑΕΠ της Γερμανίας ή το 5% της παγκόσμιας οικονομίας), δεν είναι παράδοξο που οι επιχειρήσεις αναγνώρισαν αυτή τη μειονότητα πολύ πριν από τις κυβερνήσεις.
Στις ΗΠΑ, έως και το 7% των ενηλίκων αυτοπροσδιορίζονται ως LGBT (λεσβιακά, ομοφυλόφιλα, αμφισεξουαλικά ή τρανσέξουαλ άτομα), με το ποσοστό να αυξάνεται όσο οι κοινωνίες γίνονται πιο δεκτικές. «Το αποτύπωμα που έχουν σήμερα οι γκέι στην οικονομία είναι πολύ, πολύ πιο ορατό. Επίσης, οι επιχειρήσεις απευθύνονται όχι μόνο στην αγοραστική δύναμη των LGBT, αλλά απευθύνονται και σε όλους εκείνους που είναι θετικοί απέναντί τους», έχει εξηγήσει στο Bloomberg ο Μπομ Βιτέκ, που εδώ και μία δεκαετία μετρά την οικονομική δύναμη των ομοφυλοφίλων μέσω της σχετικής έρευνας που δημοσιεύει η εταιρεία επικοινωνίας του. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, οι γκέι διαθέτουν αγοραστική δύναμη 1 τρισ. δολαρίων μόνο στις ΗΠΑ, γεγονός που τους καθιστά μια από τις πιο υπολογίσιμες μειονότητες, σε οικονομικό επίπεδο. Αντίστοιχα, οι Αφρο-Αμερικανοί διαθέτουν αγοραστική δύναμη 1,2 τρισ. δολαρίων και οι
Ισπανόφωνοι 1,3 τρισ. δολαρίων, την ώρα που το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα των Αμερικανών υπολογίζεται στα 13,5 τρισ. δολάρια.
Πριν από τρία χρόνια, όταν ο γάμος των ομοφυλοφίλων δεν ήταν ακόμα νόμιμος σε όλες τις αμερικανικές πολιτείες, η Credit Suisse είχε υπολογίσει ότι η αμερικανική οικονομία «έχανε» 2,62 δισ. δολάρια από δυνητικά έσοδα. Η Καλιφόρνια, για παράδειγμα, είχε διαπιστώσει ότι 50.000 γκέι ζευγάρια στην πολιτεία αυτή θα ξόδευαν περίπου 400.000.000 δολάρια, φέρνοντας 31.000.000 δολάρια στα δημόσια ταμεία. Σήμερα, ο γάμος των ομοφυλοφίλων είναι νόμιμος όχι μόνο στις ΗΠΑ και πολύ σύντομα στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες 14 ευρωπαϊκές χώρες.
Και σύμφωνα με τον οικονομολόγο της UBS Πολ Ντόνοβαν, όταν τα γκέι ζευγάρια μπορούν να παντρεύονται, όλοι μας γινόμαστε πλουσιότεροι. Σχετική μελέτη του ελβετικού επενδυτικού οίκου έχει διαπιστώσει ότι η νομιμοποίηση του γάμου των ομοφυλοφίλων ενισχύει εμφανώς την οικονομική ανάπτυξη, αφού πρακτικά βελτιώνει την παραγωγικότητα του 5-6% του πληθυσμού. «Οποιαδήποτε παράλογη διάκριση κατά ενός κομματιού της κοινωνίας είναι ο οικονομικός ορισμός της προκατάληψης. Εάν μία ομάδα πολιτών έχει κάποια δικαιώματα, τα οποία κάποια άλλη ομάδα στερείται, τότε δημιουργείται μία οικονομική στρέβλωση. Δεν έχει σημασία ποια είναι τα χαρακτηριστικά που προκαλούν τις διακρίσεις αυτές –εάν είναι το φύλο, η θρησκεία, η φυλή, η κοινωνική τάξη, η σεξουαλικότητα κτλ. Εάν μία κοινωνική ομάδα είναι προνομιούχα έναντι μιας άλλης και δεν υπάρχει κινητικότητα ανάμεσα στις δύο, τότε εκείνοι που στερούνται των δικαιωμάτων θα έχουν ένα οικονομικό μειονέκτημα και η οικονομία στο σύνολό της θα είναι λιγότερο παραγωγική», εξηγεί ο Ντόνοβαν.
Αντίστοιχα, μελέτη της Credit Suisse έχει διαπιστώσει ότι οι επιχειρήσεις που απασχολούν ομοφυλόφιλους εργαζόμενους τα πηγαίνουν καλύτερα σε σχέση με τις υπόλοιπες, καθώς όπως καταγράφηκε, οι μετοχές τους δίνουν αποδόσεις κατά 3% υψηλότερες το χρόνο έναντι του δείκτη MSCI World. Παρόλα αυτά, ο αριθμός των γκέι που εξακολουθούν να «κρύβονται στη ντουλάπα» στον εργασιακό τους χώρο φαίνεται πως είναι μεγάλος. Μόνο το 4% του εργατικού δυναμικού των ΗΠΑ αυτοπροσδιορίζεται ως LBGT, καθώς το 41% των γκέι εργαζομένων και το 72% των γκέι στελεχών δεν έχουν αποκαλύψει την σεξουαλική τους ταυτότητα στη δουλειά. Πολλοί το κρύβουν, υπό το φόβο των διακρίσεων και άλλοι απλά πιστεύουν ότι είναι ένα θέμα που θα πρέπει να είναι άσχετο από την εργασία τους, εξηγεί η Credit Suisse. Πραγματικά, σχετική δημοσκόπηση έχει δείξει ότι το 24% των λεσβιών, το 30% των ομοφυλόφιλων ανδρών, το 40% των αμφισεξουαλικών και το 55% των τρανσέξουαλ εργαζομένων στις ΗΠΑ φοβούνται ότι εάν αποκαλυφθούν, αυτό θα επηρεάσει αρνητικά τις πιθανότητές τους για προαγωγή. «Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει εν μέρει γιατί βρήκαμε μόνο 270 εταιρείες όπου οι LGBT εργαζόμενοι δέχονται να αποκαλύψουν την σεξουαλική τους ταυτότητα και το όνομα του εργοδότη τους», καταλήγουν οι συντάκτες της έρευνας της Credit Suisse. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον πολύ μεγαλύτερο αριθμό των εταιρειών που ακολουθούν πολιτικές υποστηρικτικές για τους LGBT.
Πάντως, οι επιχειρήσεις με τους περισσότερους γκέι εργαζόμενους εντοπίζονται κυρίως στον τεχνολογικό και το χρηματοοικονομικό τομέα καθώς και στον κλάδο των καταναλωτικών ειδών. Και σύμφωνα με τον ελβετικό οίκο, όλες οι επιχειρήσεις έχουν να κερδίσουν εάν βοηθήσουν τους γκέι υπαλλήλους τους να βγουν από τη «ντουλάπα». Οι έρευνες δείχνουν ότι όσοι είναι ανοικτοί για τη σεξουαλικότητά τους έχουν λιγότερες πιθανότητες να παραμείνουν στην ίδια εταιρεία για περισσότερα χρόνια, ενώ έχει καταγραφεί ότι οι ευτυχισμένοι εργαζόμενοι είναι κατά 12% πιο παραγωγικοί.
Άλλωστε, η στάση που κρατά μια επιχείρηση απέναντι στους γκέι υπαλλήλους της μπορεί να βελτιώσει σημαντικά το προφίλ της και στα μάτια των τελικών καταναλωτών. Το 87% των LGBT απαντά ότι θα μπορούσε να αγοράσει ένα brand επειδή αντιμετωπίζει ισότιμα τους γκέι υπαλλήλους του, ενώ το 23% λέει ότι έχει εγκαταλείψει προϊόντα ή υπηρεσίες γιατί μια ανταγωνιστική εταιρεία είναι υποστηρικτική προς την κοινότητα των LGBT. Το 71%, μάλιστα, δηλώνει ότι θα αγόραζε ένα προϊόν εάν η εταιρεία που το παράγει είναι φιλική προς τους γκέι, ακόμα και εάν αυτό το προϊόν κοστίζει ακριβότερα από κάποιο ανταγωνιστικό. Όσο για τα αμερικανικά brands που αγαπούν περισσότεροι οι γκέι, η πιο πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι αυτά περιλαμβάνουν τα Amazon, Netflix, Toyota και Target.
Τιμ Κουκ, Apple
«Είμαι υπερήφανος που είμαι γκέι», έγραψε σε άρθρο του στο περιοδικό Bloomberg Businessweek το 2014 ο διευθύνων σύμβουλος της Apple, Τιμ Κουκ, με αποτέλεσμα να γίνει ο πρώτος ανοικτά ομοφυλόφιλος CEO σε εταιρεία του Fortune 500 και ο ισχυρότερος εκπρόσωπος της γκέι κοινότητας στον επιχειρηματικό κόσμο.
Η αλήθεια είναι ότι ο περίγυρος, οι συνάδελφοι του Κουκ αλλά και πολλοί άλλοι κάθε άλλο παρά σοκαρίστηκαν από την «αποκάλυψη» αυτή. «Παρότι ποτέ δεν αρνήθηκα την σεξουαλικότητά μου, από την άλλη πλευρά δεν την έχω παραδεχθεί δημοσίως, έως τώρα», εξήγησε ο Κουκ.
Όπως είπε αργότερα σε συνέντευξή του, η έμπνευση πίσω από την απόφασή του να μιλήσει ανοικτά για το θέμα ήρθε από τη φράση που είχε πει ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: «Το πιο επίμονο και επείγον ερώτημα της ζωής είναι το τι κάνεις για τους άλλους». «Παρότι δίνω μεγάλη αξία στην ιδιωτικότητά μου, ένιωσα ότι αυτό που μπορούσα να κάνω για τους ανθρώπους είχε πολύ μεγαλύτερη αξία», δήλωσε ο CEO της Apple. «Η σημερινή ανακοίνωση του Τιμ Κουκ θα σώσει αμέτρητες ζωές», είχε τονίσει τότε ο πρόεδρος της οργάνωσης Human Rights Campaign.
Πίτερ Τιλ, venture capitalist
Ο Πίτερ Τιλ ανήκει στην «αριστοκρατία» της Silicon Valley. Ως ένας εκ των ιδρυτών του PayPal και τους πρώτους επενδυτές του Facebook, θεωρείται ένας από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες της τεχνολογίας. Τα τελευταία χρόνια, βέβαια, πολλοί πίστεψαν ότι πρόδωσε την παραδοσιακά προοδευτική Silicon Valley όταν τάχθηκε ανοικτά υπέρ της υποψηφιότητας του Ντόναλντ Τραμπ και στη συνέχεια έλαβε τη θέση συμβούλου στην κυβέρνησή του.
Όμως, ο Τιλ είναι αποφασισμένος να δείξει ότι παραμένει ο εαυτός του. «Είμαι υπερήφανος που είμαι γκέι», φώναξε από το βήμα του συνεδρίου των Ρεπουμπλικάνων πριν από ένα χρόνο (έστω και εάν το κόμμα τάσσεται κατά του γάμου των ομοφυλοφίλων). Όπως φαίνεται, πολλά άλλαξαν την τελευταία δεκαετία, από τότε που το κουτσομπολίστικο σάιτ Gawker «έβγαλε στη φόρα» την ομοφυλοφιλία του Τιλ. «Ο Πίτερ Τιλ είναι εντελώς γκέι, παιδιά», έγραφε ο τίτλος του δημοσιεύματος. Και προφανώς, ο αστέρας της Silicon Valley ενοχλήθηκε. Τουλάχιστον αυτό αποδεικνύουν οι αποκαλύψεις ότι δέκα χρόνια μετά, χρηματοδότησε μυστικά μια αγωγή εκατομμυρίων κατά του Gawker, η οποία τελικά οδήγησε το σάιτ στη χρεοκοπία και στο λουκέτο.
Ίνγκα Μπιλ, Lloyd’s of London
Δουλεύοντας στον συντηρητικό και ανδροκρατούμενο κόσμο των ασφαλειών, η Ίνγκα Μπιλ έκρυβε για χρόνια την ομοφυλοφιλία της. Όμως, σε πρόσφατη συνέντευξή της αποκάλυψε το περιστατικό που την έπεισε ότι είχε έρθει η ώρα να «βγει από την ντουλάπα». «Μία από τις βοηθούς μου με κάλεσε να βγούμε για δείπνο ένα Σάββατο βράδυ, γιατί όπως ανακάλυψα, με λυπόταν, καθώς πίστευε ότι ήμουν μόνη μου και ήθελε να με παρηγορήσει», θυμάται. «Ήταν μια πολύ ωραία χειρονομία, αλλά εγώ ένιωσα τρομοκρατημένη. Σκέψου πόσους πολλούς ανθρώπους εξαπατώ, είπα στον εαυτό μου, ώστε ακόμα και η ίδια μου η βοηθός δεν γνωρίζει ότι βρίσκομαι σε μία πολύ ευτυχισμένη σχέση με τη σύντροφό μου».
Το 2008, η Μπιλ αποκάλυψε την ομοφυλοφιλία της σε μια συνέντευξη για δουλειά και όπως λέει πλέον, μετανιώνει που δεν το έκανε νωρίτερα. Σήμερα είναι παντρεμένη με άνδρα και δηλώνει αμφισεξουαλική. Ως η πρώτη γυναίκα CEO στα 328 χρόνια της Lloyd’s of London, λέει ότι δεν θέλει οι συνάδελφοί της να κρύβονται στη δουλειά. «Γνωρίζουμε ότι χάνεις πολλή παραγωγικότητα στη δουλειά, εάν δεν είσαι ανοικτός. Η παραγωγικότητα μειώνεται από την τεράστια προσπάθεια που καταβάλεις για να κρυφτείς», λέει.
Άλαν Τζόις, Qantas
Ως ο Ιρλανδός και ανοικτά γκέι CEO της αεροπορικής εταιρείας Qantas, ο Άλαν Τζόις αναγκάζεται κάποιες φορές να επιστρατεύσει το χιούμορ του, για να σπάσει τον πάγο στην ανδροκρατούμενη επιχειρηματική ζωή της Αυστραλίας. «Κάποιες φορές, νιώθω σαν να είμαι ένα από τα κορίτσια», αστειεύτηκε σε κάποιο δείπνο για γυναίκες στελέχη.
Όμως, ο Τζόις παίρνει πολύ στα σοβαρά τα δικαιώματα των γκέι. Τόσο που όταν τόσο ο ίδιος και η Qantas τάχθηκαν δημόσια υπέρ της νομιμοποίησης του γάμου των ομοφυλοφίλων, δέχθηκε σφοδρή επίθεση από την αυστραλιανή κυβέρνηση. Είναι απαράδεκτο να χρησιμοποιεί το brand και τα χρήματα της Qantas για να προωθήσει τις προσωπικές του απόψεις, τον κατηγόρησε ένας υπουργός. Ο ρόλος των επιχειρήσεων δεν εξαντλείται στο να πουλάνε πράγματα, του απάντησε εκείνος.
Όπως φάνηκε, αυτός που δεν πείσθηκε από τα επιχειρήματα του Τζόις ήταν ένας Αυστραλός αγρότης. Ο άνδρας τον πλησίασε σε κάποια εκδήλωση και του πέταξε στο πρόσωπο μία λεμονόπιτα, πριν να απολογηθεί τελικά για αυτή την πράξη «διαμαρτυρίας» που τον οδήγησε στις αίθουσες των δικαστηρίων.
Κρίστοφερ Μπέιλι, Burberry
Όταν το 2014 ο Κρίστοφερ Μπέιλι έκατσε στην καρέκλα του διευθύνοντος συμβούλου της Burberry, έγινε ο πρώτος ανοικτά γκέι CEO στην ιστορία του λονδρέζικου χρηματιστηριακού δείκτη FTSE 100. Τη χρονιά εκείνη, ο οργανισμός OUTstanding in Business του έδωσε τον τίτλο της σημαντικότερης LGBT προσωπικότητας στον επιχειρηματικό κόσμο. Όπως είπε τότε ο ιδρυτής του οργανισμού Σούκι Σάντχου, ο Μπέιλι «αποτελεί τον ιδανικό LGBT ηγέτη του μέλλοντος: ακομπλεξάριστος, επιτυχημένος και άνετος με την γκέι ταυτότητά του στη δημόσια σκηνή. Η σεξουαλικότητά του δεν αποτελεί βαρίδι για εκείνον, αλλά ούτε και τον καθορίζει».
Η πρώην υπεύθυνη μόδας των Financial Times εξήγησε ότι αυτό που κάνει τον Μπέιλι να ξεχωρίζει μέσα σε έναν κλάδο γεμάτο με «ντίβες» δεν είναι ότι είναι γκέι, αλλά ότι είναι «διάσημος για τον καλό χαρακτήρα του, διάσημος για την κανονικότητά του και διάσημος για το ότι δεν είναι ντίβα».
