Εδώ και μήνες βομβαρδίζεστε από αναλύσεις για τα πρόσθετα φορολογικά βάρη που θα φέρουν τα εκκαθαριστικά του 2017. Και όχι άδικα, καθώς το αφορολόγητο είναι μικρότερο σε σχέση με την περυσινή χρονιά, ενώ η κλίμακα υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης φέρνει πρόσθετες επιβαρύνσεις της τάξης του 1 δισ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι. Κι όμως, μπορεί να έχετε ήδη παραλάβει το εκκαθαριστικό και να διαπιστώνετε ότι όχι μόνο δεν προκύπτουν πρόσθετα οικονομικά βάρη, αλλά σας περιμένει και μια τριψήφια επιστροφή φόρου. Εκανε λάθος ο λογιστής;
Ξέχασε να δηλώσει μέρος του εισοδήματός σας; Θα έχετε μπελάδες εκ των υστέρων; Μην ανησυχείτε. Παρά το φορολογική λαίλαπα που φέρνει η φετινή παρτίδα των εκκαθαριστικών, υπάρχουν και οι κερδισμένοι. Είναι μισθωτοί και συνταξιούχοι με μεσαία εισοδήματα της τάξης των 28.000-40.000 ευρώ με μία πηγή εισοδήματος αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες (στο σύνολό τους) με αποδοχές έως και 20.000 ευρώ, αναφέρει το ependisinews.
Πώς δικαιολογείται το όφελος; Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι προπληρώνουν τον φόρο εισοδήματος μέσα από τη διαδικασία της μηνιαίας παρακράτησης. Το 2016, η παρακράτηση, με βάση την καινούργια φορολογική κλίμακα αλλά και τον χειρότερο τρόπο υπολογισμού της εισφοράς αλληλεγγύης, ενεργοποιήθηκε από το δεύτερο εξάμηνο του 2016. Ετσι, η παρακράτηση υπολογίστηκε με την παλαιά κλίμακα για το πρώτο εξάμηνο και με τις καινούργιες για το δεύτερο. Αυτό σημαίνει ότι προέκυψαν διαφορές για το σύνολο των μισθωτών και των συνταξιούχων, περίπου 5,5 εκατομμύρια άτομα. Για τους περισσότερους, η διαφορά είναι ή μηδενική ή αρνητική, όπως φαίνεται και από τον σχετικό πίνακα. Οι περισσότεροι μισθωτοί και συνταξιούχοι δηλώνουν εισοδήματα της τάξης των 10.000 έως 12.000 ευρώ και αυτό θα τους οδηγήσει στο να πληρώσουν πρόσθετο φόρο της τάξης των 50 ευρώ.
Για παράδειγμα, από τον μισθωτό με το ετήσιο εισόδημα των 12.000 ευρώ έχει γίνει παρακράτηση 590 ευρώ, ενώ με βάση τον νέο τρόπο υπολογισμού του φόρου και της εισφοράς αλληλεγγύης αναλογούν 640 ευρώ. Η διαφορά των 50 ευρώ θα φανεί ως χρεωστικό εκκαθαριστικό.
Υπάρχει μια «περιοχή» εισοδημάτων -από τα 28.000 έως και τα 40.000 ευρώ- για την οποία θα προκύψουν επιστροφές φόρου. Οι επιστροφές μπορεί να φτάσουν ακόμα και τα 200 ευρώ (σ.σ.: εφόσον υπάρχει μία πηγή εισοδήματος). Προκύπτουν από το γεγονός ότι άλλαξε ο τρόπος υπολογισμού της έκπτωσης φόρου. Μέχρι και πέρυσι, η έκπτωση φόρου μπορεί να έφτανε στα 2.100 ευρώ αλλά για όσους ξεπερνούσαν τα 20.000 ευρώ εισόδημα μειωνόταν κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος. Ετσι, στα 21.000 ευρώ η έκπτωση φόρου ήταν 2.000 ευρώ, στα 22.000 ευρώ 1.900 ευρώ κ.ο.κ. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού, η έκπτωση μειώνεται κατά μόλις 10 ευρώ ανά 1.000 ευρώ εισοδήματος. Ετσι, αυτοί που έχουν 30.000 ευρώ εισόδημα δικαιούνται πλέον πολύ μεγαλύτερη έκπτωση σε σχέση με πέρυσι. Αυτό οδηγεί και στην εξασφάλιση του δικαιώματος επιστροφής φόρου.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιτηδευματίες φορολογούνται πλέον με βάση την κλίμακα των μισθωτών, χωρίς, όμως, να έχουν δικαίωμα στην έκπτωση φόρου. Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι οι περισσότεροι θα φορολογηθούν για το σύνολο του εισοδήματός τους με συντελεστή 22%, αντί για 26% που προέβλεπε το προηγούμενο καθεστώς. Δεδομένου ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν υποστεί ήδη την παρακράτηση του 20% επί της αμοιβής τους και ότι η παρακράτηση έχει γίνει επί των μικτών αποδοχών, μετά την εμφάνιση των επαγγελματικών δαπανών στη φορολογική δήλωση, θα προκύψουν επιστροφές φόρου.
Αυτοί που θα βγουν χαμένοι σε κάθε περίπτωση είναι οι έχοντες εισόδημα από ακίνητα. Και για ένα ευρώ ο φορολογικός συντελεστής θα είναι υψηλότερος. Στην καλύτερη περίπτωση, που το εισόδημα από ενοίκια δεν ξεπερνά τα 15.000 ευρώ, ο φόρος θα υπολογιστεί με συντελεστή 15%, ενώ μπορεί να φτάσει και στο 45%, αν το συνολικό εισόδημα ξεπερνά τα 40.000 ευρώ.
Οι παγίδες που κρύβει η συμπλήρωση των εντύπων και πώς θα τις αποφύγετε
Μόλις την προηγούμενη Πέμπτη, οι υποβληθείσες φορολογικές δηλώσεις έφτασαν να αντιστοιχούν κοντά στο 50% του συνολικού αριθμού που πρέπει να κατατεθούν μέσα στις επόμενες 10 εργάσιμες ημέρες. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι περισσότερα από τρία εκατομμύρια πολίτες θα υποβάλουν δηλώσεις υπό καθεστώς άγχους. Ο,τι γίνεται υπό πίεση μπορεί να γίνει και λάθος. Και όταν αναφερόμαστε σε φορολογικές δηλώσεις, το λάθος μεταφράζεται σε επιπλέον οικονομικά βάρη, τα οποία για να διορθωθούν εκ των υστέρων απαιτείται και κόπος και χρόνος. Οι οδηγίες της τελευταίας στιγμής αποσκοπούν στο να περιορίσουν το λάθος της τελευταίας στιγμής και έχουν ως εξής:
Οι προσυμπληρωμένοι κωδικοί
Προσοχή στους προσυμπληρωμένους κωδικούς της δήλωσης: Είναι οι κωδικοί με πορτοκαλί χρώμα, οι οποίοι συμπληρώνονται από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΑΑΔΕ, ενώ πηγή της πληροφόρησης είναι οι διάφοροι φορείς (όπως, για παράδειγμα, οι εργοδότες, οι επιχειρήσεις και τα ασφαλιστικά ταμεία) που υποχρεούνται να στείλουν στοιχεία στο TAXIS. Για τους πορτοκαλί κωδικούς το περιεχόμενο δεν μπορεί να αλλάξει από τον χρήστη, καθώς είναι κλειδωμένο από την υπηρεσία. Αν χρειαστεί, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με τον φορέα αποστολής των στοιχείων για διορθωτική αποστολή. Π.χ., μπορεί ο εργοδότης να έχει δηλώσει και μισθούς που δεν έχετε εισπράξει.
Είναι δικαίωμά σας να ζητήσετε να φορολογηθείτε μόνο για τα ποσά που πραγματικά καταβλήθηκαν από μισθούς μέσα στο 2016. Γι’ αυτό απαιτείται ένας έλεγχος των «πορτοκαλί κωδικών» πριν να ολοκληρώσετε τη διαδικασία υποβολής. Προσυμπληρωμένοι είναι οι ακόλουθοι κωδικοί:
301-302: Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες
303-304: Εισόδημα από συντάξεις
321-322: Εισόδημα από επικουρικές συντάξεις
325-326: Αμοιβές μελών Δ.Σ.
309-310: Αθροισμα καθαρών ποσών από παροχή εργασίας με εργόσημο
313-314, 315-316, 333-334: Παρακρατούμενοι φόροι στις αμοιβές
393-394: Αποδοχές για υπηρεσίες που παρέχονται στην αλλοδαπή από φορολογικό κάτοικο Ελλάδας και καταβάλλονται από ημεδαπές εταιρείες
255-256: Αμοιβές πληρωμάτων εμπορικού ναυτικού
257-258: Φόρος που αναλογεί με βάση τις βεβαιώσεις αποδοχών
403-404: Εσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα για μη επαγγελματίες
601-602, 605-606: Παρακρατούμενοι φόροι επαγγελματιών
619-620: Εισοδήματα που απαλλάσσονται του φόρου ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο
617-618: Εισοδήματα που εξαιρούνται του φόρου και της εισφοράς αλληλεγγύης
335-336: ΕΚΑΣ
613-614: Φόρος που παρακρατήθηκε στα εισοδήματα της περ. 3 (εισοδήματα που απαλλάσσονται ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο)
Δόκανο οι τόκοι καταθέσεων
Στη δήλωση εμφανίζονται στοιχεία τόκων (προ φόρου και πάντοτε ημεδαπής προέλευσης) αλλά και στοιχεία τοκοχρεολυτικής απόσβεσης δανείων. Πηγή αυτών των στοιχείων είναι οι ίδιες οι τράπεζες, οι οποίες απέστειλαν μαζικά τις πληροφορίες στη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της ΓΓΔΕ. Τι πρέπει να κάνει ο φορολογούμενος;
– Πρέπει να ελέγξει αν ο τραπεζικός του λογαριασμός υπάρχει στον σχετικό πίνακα (τα στοιχεία που εμφανίζονται ανά λογαριασμό είναι τα 2 τελευταία ψηφία του ΙΒΑΝ, το πιστωτικό ίδρυμα, το ποσό των τόκων προ φόρων, ο φόρος που παρακρατήθηκε καθώς και η ένδειξη -check box- του πρώτου δικαιούχου του λογαριασμού). Αν ο λογαριασμός δεν υπάρχει (πιθανότατα διότι δεν υπάρχει κάποιος ΑΦΜ), τότε είναι υποχρέωση του φορολογουμένου να αναζητήσει τα στοιχεία για τους τόκους. Δεν δικαιολογείται μη αναγραφή των ποσών μόνο και μόνο επειδή αυτά δεν εμφανίζονται στον πίνακα, ο οποίος έχει καθαρά βοηθητικό χαρακτήρα.
– Να προσέξει ώστε οι τόκοι να δηλωθούν με βάση το πραγματικό γεγονός. Αν, για παράδειγμα, υπάρχει ένας κοινός λογαριασμός του πατέρα με το παιδί, θα είναι καλό να προσέξετε τις συνέπειες σε περίπτωση που εμφανιστούν τόκοι στο όνομα του παιδιού. Μπορεί αυτή η απλή και αθώα κίνηση να τον μπλέξει με τα τεκμήρια και να επιβαρυνθεί με φόρους χωρίς λόγο.
– Στα δάνεια εμφανίζονται τα στοιχεία για τον υπόχρεο και τη σύζυγο. Σε περίπτωση που το δάνειο είναι κοινό, στη στήλη των συμβαλλομένων εμφανίζεται το ζευγάρι των ΑΦΜ υποχρέου και συζύγου. Προσοχή να μη συμπληρώσετε τα ποσά δύο φορές, καθώς αυτό θα «φουσκώσει» τα τεκμήρια χωρίς λόγο.
Τα όπλα κατά των τεκμηρίων
Προτού οριστικοποιήσετε την υποβολή της δήλωσης, θα ελέγξετε αν πέφτετε στην παγίδα των τεκμηρίων. Αυτό θα φανεί με το που κάνετε μια πρώτη εκκαθάριση, το τελευταίο βήμα πριν από την έκδοση του οριστικού εκκαθαριστικού. Αν αντιληφθείτε ότι πέφτετε στην παγίδα, σπεύσετε να σώσετε ό,τι σώζεται μέσα από τα όπλα που έχετε στη διάθεσή σας:
1. Επικαλεστείτε εισοδήματα «φορολογούνται με ειδικό τρόπο». Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν η αποζημίωση απόλυσης, το επίδομα ανεργίας, το ΕΚΑΣ, τα κέρδη από μετοχές και αμοιβαία κεφάλαια, εφόσον υπάρχουν, οι πάσης φύσεως τόκοι (από repos, έντοκα γραμμάτια και ομόλογα). Τα εισοδήματα αυτά πρέπει να δηλωθούν στον κωδικό 659 ή 660 της φορολογικής δήλωσης. Σχετικά ποσά μπορεί να εμφανιστούν και στον κωδικό 619-620, εφόσον η σχετική πληροφορία έχει σταλεί από τον καταβάλλοντα.
2. Βεβαιωθείτε ότι έχουν δηλωθεί τα ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται το εφάπαξ που μπορεί να έλαβε ο φορολογούμενος μέσα στο 2016, η αποζημίωση που καταβλήθηκε από ασφαλιστική εταιρεία κλπ.
3. Αν πουλήθηκαν περιουσιακά στοιχεία, πρέπει να δηλωθεί το αντίτιμο, ακόμα και αν δεν χρειάζεται φέτος. Εκτός από ακίνητα, λαμβάνονται υπόψη και οι μεταβιβάσεις άλλων περιουσιακών στοιχείων, όπως τα αυτοκίνητα ή οι κινητές αξίες.
4. Η «ανάλωση κεφαλαίου προηγούμενων ετών» είναι το πιο χρήσιμο όπλο. Είναι ο περίφημος «κουμπαράς» που αναφέρθηκε και στην αρχή του αφιερώματος. Ο φορολογούμενος μπορεί να επικαλεστεί ποσά που είχαν συγκεντρωθεί μέχρι και τις 31/12/2015. Το σύστημα TAXIS υπολογίζει μόνο του το διαθέσιμο ποσό και δεν επιτρέπει στον φορολογούμενο να αυθαιρετήσει αναγράφοντας όποιο ποσό επιθυμεί. Σε περίπτωση που χρειάζεται, εσείς θα γράψετε το ποσό που απαιτείται για να μην επιβαρυνθείτε και στη συνέχεια θα πράξετε ανάλογα με τις υποδείξεις του συστήματος.
5. Τα δάνεια επίσης χρησιμεύουν κατά των τεκμηρίων. Προσοχή, όμως: Ειδικά, όταν πρόκειται για την κάλυψη διαφοράς τεκμηρίων, κατά το ποσό που προέρχεται από δαπάνη απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, το ποσό του δανείου λαμβάνεται υπόψη εφόσον από το οικείο έγγραφο αποδεικνύεται ότι έχει ληφθεί πριν από την πραγματοποίηση της σχετικής δαπάνης.
Τα ανείσπρακτα ενοίκια
Για να δηλώσετε τα ανείσπρακτα ενοίκια, θα πρέπει να απευθυνθείτε στην αρμόδια ΔΥΟ, προ κειμένου να προσκομίσετε τα απαραίτητα δικαιολογητικά πριν από την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. Θα χρειαστούν φωτοτυπίες των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή αγωγών που έχουν ασκηθεί, έως και την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης. Τα ανείσπρακτα εισοδήματα θα πρέπει να δηλωθούν στο έντυπο Ε2, ενώ θα μεταφερθούν και σε ειδικό κωδικό του εντύπου Ε1. Τα ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας που δηλώθηκαν στο προηγούμενο φορολογικό έτος στους κωδικούς 125-126 και εισπράχθηκαν κατά το έτος 2016 δηλώνονται ανά κατηγορία ακινήτου και είδος μίσθωσης στο έντυπο Ε2 του φορολογικού έτους 2016.
