Αναπάντητα ερωτήματα και μεγάλη αγωνία επικρατεί σε χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες που αμείβονται με δελτίο παροχής υπηρεσιών, το γνωστό και «μπλοκάκι». Ενας μήνας έχει μείνει από την εφαρμογή του νέου καθεστώτος με τις ασφαλιστικές εισφορές και «αγνοούνται» οι διευκρινιστικές εγκύκλιοι για το τι τελικά θα ισχύσει, ποιους θα αφορά, αν θα υπάρξουν εξαιρέσεις και ποια θα είναι η επιβάρυνση για εργαζόμενους και εργοδότες.
Οι ενδιαφερόμενοι περιμένουν πότε το υπουργείο Εργασίας θα δώσει απαντήσεις στα δεκάδες ερωτήματα που υπάρχουν, ενώ φουντώνουν τα σενάρια για αλλαγές που θα γίνουν στο παραπέντε.
Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, για τους πρώτους έξι μήνες του 2017, οι εισφορές θα έπρεπε να υπολογιστούν με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα του 2015 και το αντίστοιχο εκκαθαριστικό του 2016. Αυτό θα συνεχιζόταν και το 2017 μέχρι να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση του εισοδήματος του 2016. Αν προέκυπταν διαφορές, τα ποσά δε θα επιστρέφονταν αλλά θα συμψηφίζονταν.
Αυτή η πολύπλοκη διαδικασία όμως εγκυμονεί κινδύνους, καθώς η διετής απόσταση δεν εξασφαλίζει πως τα εισοδήματα του 2015 επαναλήφθηκαν το 2016. Είναι σύνηθες φαινόμενο ένας ελεύθερος επαγγελματίας να είχε δηλώσει μεγάλο εισόδημα το 2015 αλλά το 2016 ο τζίρος του να έχει δραματική συρρίκνωση.
Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας δήλωσε καθαρό φορολογητέο εισόδημα για το 2015 30.000 ευρώ. Το καθαρό φορολογητέο εισόδημα που δήλωσε για το 2016 ανέρχεται σε 9.000 ευρώ. Αυτό συνέβη είτε γιατί ο τζίρος του μειώθηκε δραματικά είτε γιατί προτίμησε να φορο-εισφοροδιαφύγει για να αποφύγει την επιβάρυνση.
Έτσι, τους πρώτους μήνες του 2017 θα καταβάλει 30.000Χ 26.95% = 8085 /12 =674 ευρώ το μήνα. Με το παλιό σύστημα, θα πλήρωνε 4024 ευρώ ετησίως, δηλαδή τα μισά. Αν το καθαρό φορολογητέο του 2016 είναι 9.000 ευρώ θα πρέπει να καταβάλει εισφορές ως εξής: 9.000 Χ 26.95% = 2425 , δηλαδή τα μισά από ότι θα κατέβαλε με το παλιό σύστημα.
Εφόσον έχει πληρώσει έναντι το πρώτο εξάμηνο 4044 ευρώ , δεν έχει οφειλές. Τουναντίον πρέπει να του επιστραφούν 1619 ευρώ τα οποία όμως θα συμψηφιστούν έναντι μελλοντικών οφειλών του . Δηλαδή σ΄αυτή την περίπτωση ο ασφαλισμένος βγαίνει χαμένος καθώς προπληρώνει το κράτος.
Οι υπηρεσίες του υπουργείου, επεξεργάζονται και πάλι τη βάση υπολογισμού με στόχο να προσεγγίζει πιστά το πραγματικό εισόδημα των ασφαλισμένων για το 2016, ώστε όταν θα γίνει η εκκαθάριση των φετινών εισοδημάτων τον Ιούνιο να μην προκύπτουν μεγάλα ποσά συμψηφισμού. Οι νέες εισφορές αντιστοιχούν στο 20% του εισοδήματος για την σύνταξη, 6,95% για υγεία, 7% για επικούρηση και 4% για εφάπαξ.
Με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα, προβλέπεται:
– Επιβολή ασφαλιστικής εισφοράς με συντελεστή περίπου 27% επί του καθαρού εισοδήματος που έχει ο εργαζόμενος με το μπλοκάκι
– 131 ευρώ η κατώτατη εισφορά
– «Καίγονται» όσοι είναι μισθωτοί με μπλοκάκι
– 650 ευρώ ετήσιο τέλος επιτηδεύματος
– φορολόγηση εισοδήματος ακόμα και με συντελεστή έως και 45% για τους μισθωτούς που έχουν και μπλοκάκι
Αλλο παράδειγμα
Για το 2016: 3.000 εισόδημα
ΤΩΡΑ: επιβάρυνση= φόρος+τέλος επιτηδεύματος
Από 1/1/2017: εισφορά 26,95% επί του εισοδήματος 3.000 ευρώ+ πρόσθετη επιβάρυνση 809 ευρώ+ φόρο+ τέλος επιτηδεύματος 1.941 ευρώ
«Μεγάλοι χαμένοι του νέου συστήματος»
1. Μισθωτοί με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας/νέοι ασφαλισμένοι (μετά την 1/1/1993) με παράλληλα μπλοκ παροχής υπηρεσιών: Η συγκεκριμένη κατηγορία μπορούσε να απαλλαγεί από την υποχρέωση ασφάλισης στον ΟΑΕΕ για το «μπλοκάκι», εφόσον είχε σταθερή ασφάλιση (25 ημέρες τον μήνα) ΙΚΑ σαν μισθωτός. Από 1/1/2017 η απαλλαγή αυτή καταργείται και πλέον ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα υποχρεώνεται να πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές και επί του εισοδήματος που θα έχει από το «μπλοκάκι», ενώ θα συνεχίσουν οι ασφαλιστικές κρατήσεις ως είχαν επί του μισθού του.
2. Όσοι έχουν εισόδημα στο μπλοκάκι από 1-2 εργοδότες θα πληρώνουν εισφορές ως μισθωτοί (12,72% για σύνταξη, υγεία κι επικούρηση) και για τα χρήματα που εισπράττουν από το μπλοκάκι.
3. Όσοι έχουν εισόδημα από μπλοκάκι από τρεις και πλέον εργοδότες θα πληρώνουν εισφορές σαν ελεύθεροι επαγγελματίες (26,95% για σύνταξη και υγεία) για τα χρήματα που εισπράττουν από το μπλοκάκι.