O σάλος που έχει ξεσπάσει με αφορμή την υπόθεση της 53χρονης καθαρίστριας, η οποία καταδικάστηκε σε 10 χρόνια φυλακή γιατί παραποίησε το απολυτήριο μιας τάξης του δημοτικού, βγάζει τους σκελετούς από την ντουλάπα.
Δεκάδες ή και εκατοντάδες είναι οι περιπτώσεις που έχουν πιαστεί με πλαστά πιστοποιητικά και δεν έχουν πάει φυλακή.
Μπορεί κάποιοι να έχουν φύγει από την εργασία τους, άλλοι, όμως, παρά το καραμπινάτο σκάνδαλο έχουν καταφέρει να μπλοκάρουν αποφάσεις πειθαρχικών και να επιστρέφουν στις δουλειές του σα να μη συνέβη τίποτε,
Τα πλαστά στοιχεία στο Δημόσιο είναι πολλά και αποτελούν ντροπή για το ελληνικό κράτος.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) από το 2014 μέχρι και τον Οκτώβριο του 2018 έχουν εντοπιστεί 1.737 πλαστοί τίτλοι στο Δημόσιο και οι κάτοχοί τους (σ.σ. κάποιοι με δύο ή τρεις πλαστούς τίτλους) έχουν απολυθεί οριστικά από τις υπηρεσίες τους, ενώ ακόμα 2.002 υποθέσεις με ισχυρές ενδείξεις πλαστότητας βρίσκονται υπό διερεύνηση.
Σχετικά στοιχεία διαβίβασε στη Βουλή και η υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου προς απάντηση σε ερώτηση του τομεάρχη Εσωτερικών της ΝΔ Γιώργου Γεωργαντά:
- Το 2015 απολύθηκαν 156 υπάλληλοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία βρέθηκαν 65 υπάλληλοι με πλαστά στοιχεία από τους ΟΤΑ, 28 από το Υπουργείο Υγείας και 25 από το Υπουργείο Εσωτερικών.
- Το 2016 ανακλήθηκαν οι διορισμοί 115 υπαλλήλων, με τους περισσότερους (30) να προέρχονται από το υπουργείο Εσωτερικών (31), τους 30 από τους ΟΤΑ, τους 18 από το υπουργείο Υγείας και του 11 από το υπουργείο Παιδείας.
- Το 2017 ο αριθμός των απολυμένων έφτασε τους 62 (20 από τους ΟΤΑ, 13 από το Υπουργείο Εσωτερικών, 9 από το υπουργείο Παιδείας και 9 από το υπουργείο Υγείας).
- Το πρώτο 9 μηνο του 2018 απολύθηκαν 36 υπάλληλοι: 9 από τους ΟΤΑ, 8 από το υπουργείο Παιδείας, 5 από το υπουργείο Υγείας, κλπ.
Από το 2014 μέχρι και σήμερα, η πλειονότητα των πλαστών τίτλων έχει εντοπιστεί σε φορείς του υπουργείου Υγείας (449), σε υπουργεία (177), δήμους (144) και ΔΕΚΟ (135). Επιπλέον, 46 πλαστοί τίτλοι εντοπίστηκαν στην κατοχή υπαλλήλων που εργάζονταν σε φορείς του υπουργείου Εργασίας, 46 σε εργαζόμενους ανεξάρτητων αρχών και 17 σε φορείς του υπουργείου Υποδομών.
Ως επί το πλείστον, οι πλαστογραφημένοι τίτλοι που εντοπίστηκαν αφορούν πτυχία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (849), πτυχία πανεπιστημίου (461), πτυχία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (158), πτυχία ΤΕΙ (60). Ενα ποσοστό πλαστογραφημένων τίτλων αφορά τη γνώση ξένων γλωσσών, κυρίως αγγλικών (71), ενώ εντοπίστηκαν και 31 πλαστοί τίτλοι γνώσης ηλεκτρονικών υπολογιστών
Ποιοι ελέγχονται
Στο στόχαστρο βρίσκονται φορείς του υπουργείου Υγείας –κυρίως νοσοκομεία– υπουργεία, δήμοι αλλά και ΔΕΚΟ είναι οι τομείς του Δημοσίου όπου εντοπίζεται η πλειονότητα πλαστών τίτλων και πιστοποιητικών.
Ενδεικτικά και μόνο: Αποσπάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, άσκηση ιατρικών καθηκόντων και μάλιστα χειρουργικής φύσεως, διορισμός αδελφού δημάρχου σε δήμο με τίτλο σπουδών του… δημάρχου. Στην περίπτωση αυτή ο αδερφός πήρε το πτυχίο του δημάρχου κι έχοντας το ίδιο επώνυμο κατάφερε να πιάσει δουλειά.
Έχουν πιαστεί δύο γιατροί, ένας χειρουργός και ένας παθολόγος, οι οποίοι ασκούσαν κανονικά τα καθήκοντά τους σε δημόσιο νοσοκομείο και σύντομα θα βρεθούν αντιμέτωποι με το ιταλικό Δημόσιο λόγω του ότι οι πλαστοί τίτλοι εμφανίζονταν να προέρχονται από ιταλικά πανεπιστήμια.
Άλλη ενδιαφέρουσα περίπτωση, με διεθνείς προεκτάσεις, είναι αυτή υπαλλήλου Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου, ο οποίος αποσπάστηκε στην Ε.Ε. καταθέτοντας πλαστές πράξεις αναγνώρισης για μεταπτυχιακό και διδακτορικό που απέκτησε στο εξωτερικό. Εκτός από τις πράξεις, όμως, πλαστοί ήταν και οι τίτλοι.
Άλλα παραδείγματα
- Γιατρός χειρουργός στο Γενικό Νοσοκομείο Αιγίου με πλαστό πτυχίο Ιατρικής Χειρουργικής. Εργάστηκε συνολικά 21 μήνες εισπράττοντας αποδοχές ύψους 57.054,40 ευρώ. Ουδέποτε προσκόμισε το πρωτότυπο του πτυχίου της, ισχυριζόμενη ότι της το είχε κλέψει ο πρώην σύζυγός της για να την εκδικηθεί και η ίδια δεν είχε χρήματα για να ταξιδέψει στην Αρμενία και να το πάρει. Αντ’ αυτού, στο ΔΙΚΑΤΣΑ είχε καταθέσει για αναγνώριση ένα πτυχίο της Παιδαγωγικής με το επώνυμο του συζύγου της και το πτυχίο της Ιατρικής με το επώνυμο του πατέρα της. Το 2014, το Τριμελές Εφετείο της Αθήνας την καταδίκασε σε φυλάκιση 2 ετών και 5 μηνών, με αναστολή.
- Νοσηλεύτρια στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Λάρισας φέρεται ότι παραποίησε το πτυχίο της από τη Μέση Τεχνική Επαγγελματική Νοσηλευτική Σχολή Γενικού Νοσοκομείο, αλλάζοντας το βαθμό σε 19.8. Υποστήριξε πως δε γνώριζε ότι είχε παραποιηθεί το πτυχίο της. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση 4 ετών, εξαγοράσιμη προς 5 ευρώ την ημέρα.
- Νοσηλεύτρια στο Γενικό Νοσοκομείο της Λάρισας, μετέτρεψε το βαθμό του πτυχίου της σε 20. Καταδικάστηκε σε φυλάκιση 4 ετών, εξαγοράσιμη προς 5 ευρώ, ημερησίως.
- 55χρονη συνταξιούχος με πλαστό απολυτήριο είχε διοριστεί στο δημόσιο, εισπράττοντας επί 11 χρόνια το δημόσιο με 176.000 ευρώ. «Είχα ανάγκη τα χρήματα» , είπε στην απολογία της με τον εισαγγελέα να της απαντά: «Άνθρωποι με πτυχία τυλίγουν σουβλάκια». Τελικά καταδικάστηκε σε 8 χρόνια κάθειρξη, ενώ το δικαστήριο την απάλλαξε από την επιβαρυντική διάταξη για τους καταχραστές του Δημοσίου, ενώ της αναγνώρισε το ελαφρυντικό του προτέρου εντίμου βίου. Η 55 χρονη αφέθηκε τελικά ελεύθερη αφού η απόφαση έχει αναστέλλουσα δύναμη.
- Με πλαστό πτυχίο διορίστηκε υπάλληλος του Δήμου Κορυδαλλού ο οποίος καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών ετών με τριετή αναστολή.
- Δικαστική υπάλληλος στα Χανιά ομολόγησε πως πλαστογράφησε το πτυχίο της Νομικής το οποίο της επέτρεψε να αναλάβει καθήκοντα προϊσταμένης. « Ένοιωθα μειονεκτικά. Έβλεπα να έρχονται άλλοι με πτυχία και να με ρωτάνε για όλα. Δεν έκανα απάτη για χρήματα. Καλύτερα να με σκοτώσετε από το να μου καταλογίσετε αυτό» . «Εξεπλάγην όταν έμαθα το συμβάν» είπε, στην αγόρευσή του, ο εισαγγελέας Τελικά, το δικαστήριο απάλλαξε τη δικαστική υπάλληλο από τις κατηγορίες.
- Υπάλληλος φορέα του τομέα Υγείας και παράλληλα δημοτική σύμβουλος δήμου της Αττικής προσκόμισε πλαστούς τίτλους γνώσης αγγλικών για να συμμετάσχει σε πρόγραμμα μεταπτυχιακών.
Όταν εις βάρος της κατατέθηκε μήνυση για πλαστογραφία, διεγράφη… οικειοθελώς από το μεταπτυχιακό πρόγραμμα, παρά το γεγονός ότι είχε ολοκληρώσει τη φοίτησή της σε τρία από τα τέσσερα συνολικά εξάμηνα.
Τι και αν το πανεπιστήμιο που εξέδωσε τον επίμαχο τίτλο απάντησε σε σχετικό ερώτημα του δημάρχου ότι ο τίτλος «δεν επέχει ισότιμη θέση μεταπτυχιακού διπλώματος».
Το αρμόδιο υπηρεσιακό συμβούλιο γνωμοδότησε περί της συνάφειας του υποβληθέντος πιστοποιητικού σπουδών με το αντικείμενο του. Το αποτέλεσμα ήταν ο δημοτικός υπάλληλος να λάβει μηνιαίο επίδομα μεταπτυχιακών σπουδών, βαθμολογική και μισθολογική εξέλιξη με πλασματικό χρόνο υπηρεσίας λόγω μεταπτυχιακού και να τοποθετηθεί σε θέσεις ευθύνης.
Εις βάρος του ασκήθηκε πειθαρχική δίωξη, η οποία αφορά και το διοικητικό όργανο που δεν εισηγήθηκε, ως ώφειλε, στο υπηρεσιακό συμβούλιο την ανάκληση της πράξης με την οποία αναγνωρίστηκε η συνάφεια του… αναγνωρισμένου μεταπτυχιακού.
Μην ξεχνάμε επίσης ότι το 2012 σε έλεγχο που έγινε βρέθηκε ότι 250 γιατροί στην 1η Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής δεν προσκόμισαν το πτυχίο Ιατρικής, αλλά επέλεξαν να καταθέσουν ένα απλό βιογραφικό. Μάλιστα, ένας καρδιολόγος του πρώην ΙΚΑ αρνήθηκε να προσκομίσει το πτυχίο που υποστηρίζει ότι έχει αποκτήσει από ιταλικό πανεπιστήμιο, καθώς και την αναγνώριση μέσω ΔΙΚΑΤΣΑ.
Σε άλλη περίπτωση δειγματοληπτικός έλεγχος του γραφείου προσωπικού παιδιατρικού νοσοκομείου αποκάλυψε εργαστηριακό γιατρό με άδειο υπηρεσιακό φάκελο. Σε δειγματοληπτικό έλεγχο στο Νοσοκομείο Κομοτηνής, εντοπίστηκε νοσηλεύτρια με πλαστό πτυχίο νοσηλευτικής.
Για την ακρίβεια, το πτυχίο δεν ήταν πλαστό, αλλά ανήκει σε άλλο συγγενικό της πρόσωπο. Αλλά και στο Πανεπιστημιακό Λάρισας διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν λίγοι οι νοσηλευτές οι οποίοι είχαν παραποιήσει το πτυχίο τους, «αυξάνοντας» τη βαθμολογία ώστε να διεκδικήσουν με αυτό τον τρόπο προαγωγή.
Στο «μικροσκόπιο» των ελεγκτικών αρχών έχουν μπει και άλλοι επαγγελματίες υγείας, όπως νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό, καθώς και οι διοικητικοί υπάλληλοι του ΕΣΥ. Όπως προέκυψε, μεγάλο ποσοστό υπαλλήλων διέθετε τουλάχιστον δύο «μαϊμού» πτυχία ξένων γλωσσών, προκειμένου να αυξήσουν τον μισθό τους με τα σχετικά επιδόματα. Βρέθηκαν και περιπτώσεις με τρία πλαστά πτυχία ξένων γλωσσών.
Πλαστό τίτλο ECDL (βεβαίωση που πιστοποιεί γνώση ηλεκτρονικών υπολογιστών) αποκαλύφθηκε ότι διαθέτουν αρκετοί υπάλληλοι.
Και μην ξεχνάμε τους τυφλούς της Ζακύνθου για τους οποίους είχε γίνει χαμός. Αρχικά είχαν βρεθεί 650 επιδοματούχοι, πολλοί από τους οποίους –απ’όσο γνώριζε εκείνος και οι υπηρεσίες του δήμου- δεν πληρούσαν τα κριτήρια για τα επίδομα. Όταν ο Εισαγγελέας ανέλαβε την υπόθεση, σε συνεργασία με την Ελληνική Αστυνομία, και παρήγγειλε επανάλεγχο της τυφλότητας των επιδοματούχων από άλλους γιατρούς, στην Πάτρα, αποδείχτηκε ότι ο αριθμός ήταν μικρότερος. Τελικά, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, κλήθηκαν για έλεγχο 388 άτομα, εκ των οποίων 146 δεν προσήλθαν ποτέ. Σε άλλες 21 περιπτώσεις η εξέταση αναβλήθηκε, ενώ από τους υπόλοιπους 221 που τελικά εξετάστηκαν, διαπιστώθηκε ότι μόνο 39 ήταν τυφλοί (34 εφ’όρου ζωής και 5 για ένα έτος) και 182 δεν ήταν.
Τι προβλέπεται για τα πλαστά πτυχία στο Δημόσιο:
Σε περίπτωση διαπίστωσης ύπαρξης σχετικού πλαστού πτυχίου ή πιστοποιητικού ακολουθείται η διαδικασία της απόλυσης, είτε με την ανάκληση του διορισμού λόγω του ότι αυτός συντελέστηκε κατά παράβαση του νόμου, είτε με την καταγγελία της σύμβασης εργασίας για σπουδαίο λόγο στις περιπτώσεις των ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου υπαλλήλων. Παράλληλα στις συντριπτικά περισσότερες περιπτώσεις οι αρμόδιες υπηρεσίες -μετά τις σχετικές οδηγίες που έχουν λάβει- κινούν και τις ποινικές διαδικασίες, υποβάλλοντας κατά των εν λόγω δημοσίων υπαλλήλων μηνυτήριες αναφορές για πλαστογραφία και απάτη.
Τι έχει κρίνει η νομολογία για τα πλαστά πτυχία στο Δημόσιο:
Αρχικά τα κατώτερα ποινικά δικαστήρια της χώρας ακολουθώντας τυφλά απόφαση του Αρείου Πάγου, η οποία είχε απολύτως ιδιαίτερα περιστατικά, θεώρησαν χωρίς καμία διάκριση ότι οι πλαστογράφοι απολυθέντες δημόσιοι υπάλληλοι έχουν αντλήσει περιουσιακό όφελος, το οποίο συνίσταται στη συνολική άθροιση των αμοιβών που αυτοί έλαβαν για όσα χρόνια εργάστηκαν στον Δημόσιο.
Εκλάμβαναν εσφαλμένα δηλαδή ως παράνομη περιουσιακή ζημία του Δημοσίου ή του συγκεκριμένου δημοσίου φορέα και αντίστοιχη παράνομη περιουσιακή ωφέλεια του δημοσίου υπαλλήλου, το μισθό που ο υπάλληλος ελάμβανε όλα τα χρόνια, για την εργασία που πραγματικά παρείχε μετά την πρόσληψή του με πλαστό πτυχίο ή άλλο τυπικό προσόν.
Τούτο είχε ως αποτέλεσμα – καθόσον τις περισσότερες φορές το συνολικό άθροισμα των εισπραχθεισών αμοιβών ανέρχεται σε δεκάδες χιλιάδες ευρώ- η εν λόγω πλαστογραφία και απάτη με τη χρήση πλαστού εγγράφου να λαμβάνει κακουργηματική μορφή, λόγω του υψηλού ποσού, το οποίο θεωρούσαν τα Δικαστήρια ότι επωφελήθηκε ο δράστης.
Μάλιστα το γεγονός ότι οι κατηγορίες απαγγέλλονταν σε κακουργηματικό βαθμό έχει ως συνέπεια, τόσο την επιβολή υψηλότερων ποινών, όσο και την προσαύξηση του ο χρόνου παραγραφής, ο οποίος στην πλημμεληματική πλαστογραφία είναι τα πέντε έτη, με αποτέλεσμα οι εν λόγω υποθέσεις που κατά κύριο λόγο περιέχουν πράξεις που τελέστηκαν προ πολλών ετών (καθότι τα τελευταία χρόνια οι προσλήψεις στο δημόσιο σπανίζουν) να μην υποκύπτουν στην παραγραφή. Πέραν του χρηματικού ορίου το οποίο μετατρέπει την πλαστογραφία σε κακούργημα, τα ως άνω αδικήματα συχνά καταλογίζονται αδικαιολόγητα, ως τελούμενα κατ’ επάγγελμα με το ίδιο αποτέλεσμα.
Ο ορθός ποινικός χαρακτηρισμός της κατάθεσης πλαστού πτυχίου για διορισμό:
Ωστόσο, εν προκειμένω ο υπολογισμός της χρηματική ωφέλειας του δράστη και η αντίστοιχη ζημία του δημοσίου είναι εσφαλμένος. Οι χρηματικές καταβολές που πραγματοποιήθηκαν σε αυτούς τους υπαλλήλους δεν καταβλήθηκαν αχρεωστήτως, αλλά ως αμοιβή για υπηρεσίες που πράγματι παρείχαν σε εκτέλεση της εργασιακής σχέσης που τους συνέδεε με τους εργοδότες τους.
Ειδικότερα, ο μισθός είναι αντιπαροχή για την εργασία που έχει παρασχεθεί και εν προκειμένω, παρά την έλλειψη τυπικού προσόντος, πράγματι παρασχέθηκε η εργασία. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να θεωρηθεί πως το Δημόσιο ζημιώθηκε παρανόμως και μάλιστα ότι η ζημία ανέρχεται στο σύνολο του ύψους των καταβληθεισών αποδοχών, ακριβώς, διότι οι αποδοχές υπήρξαν αποτέλεσμα της παρασχεθείσας εργασίας.
