Κάλεσμα στην κυβέρνηση να συνεργαστεί μαζί τους για την άμεση προώθηση των απαραίτητων αλλαγών στο νομικό πλαίσιο που αφορά τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων απηύθυναν οι διοικήσεις της Alpha Bank και της Εθνικής κατά τη διάρκεια των γενικών συνελεύσεων των μετόχων τους την Πέμπτη.
Χαρακτήρισαν επιτακτική την ανάγκη αναμόρφωσης του πτωχευτικού κώδικα και επίλυσης ζητημάτων που σχετίζονται με τις ποινικές ευθύνες τραπεζικών στελεχών που θα βάλουν την υπογραφή τους για την αναδιάρθρωση επιχειρηματικών κυρίως δανείων.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Bank Δημήτριος Μαντζούνης, αφού αναφέρθηκε στις ενέργειες της διοίκησης της τράπεζας για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, τόνισε ότι απαραίτητη προϋπόθεση για να εφαρμοστεί με επιτυχία η στρατηγική της αποτελεί η αλλαγή των «κανόνων του παιχνιδιού» με συγκεκριμένες νομοθετικές πρωτοβουλίες.
Με τον τρόπο αυτόν θα αντιμετωπίζονται με μεγαλύτερη αυστηρότητα οι μη συνεργάσιμοι μέτοχοι των υπερδανεισμένων εταιρειών και θα μπορέσουν οι τράπεζες να προχωρήσουν σε μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις μεγάλων οφειλών χωρίς ποινικούς κινδύνους για το προσωπικό τους.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Εθνικής Λούκα Κατσέλη, απευθυνόμενη στο σώμα των μετόχων της τράπεζας, υποστήριξε μεταξύ άλλων ότι «όσο πιο επιτυχημένα αντεπεξέλθουμε στην πρόκληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τόσο πιο επιτυχημένα θα υπηρετήσουμε τον ρόλο μας ως διαμεσολαβητή μεταξύ καταθετών και δανειοληπτών».
Χαρακτήρισε δε τη μεγαλύτερη πρόκληση για τον εγχώριο κλάδο την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων, σε πολλά από τα οποία εμπλέκονται περισσότερες από μία τράπεζες.
«Εκεί χρειάζεται να ληφθούν σημαντικές πρωτοβουλίες που αναγκαστικά θα χρειαστεί να εμπλέξουν και εταιρείες διαχείρισης δανείων και αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων» τόνισε η κυρία Κατσέλη.
Και συμπλήρωσε ότι «η επίλυση νομικών εμπλοκών στη διαδικασία αναδιάρθρωσης και η αναμόρφωση του πτωχευτικού δικαίου θα απαιτήσουν στενή συνεργασία κυβέρνησης και τραπεζών ώστε να καταστεί το εγχείρημα επιτυχές».
Η στρατηγική των τραπεζών
Τα επισφαλή ανοίγματα (NPEs) στην εταιρική πίστη διαμορφώθηκαν στο τέλος του 2015 στο 43,8%, στα επίπεδα των 40 δισ. ευρώ περίπου.
Τα συνεχή «κανόνια» τους τελευταίους μήνες μεγάλων επιχειρήσεων, που μέχρι και πριν από δύο χρόνια είχαν πιθανότητες επιβίωσης, είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας των τραπεζών να τις στηρίξουν.
Ενδεικτικές είναι οι περιπτώσεις της Ηλεκτρονικής Αθηνών, του ξενοδοχείου Ledra Athens και της Πυρσός Security που έκλεισαν, αλλά και του ομίλου Μαρινόπουλου, ο οποίος βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού.
Οι οδηγίες που έχουν δοθεί από τις εποπτικές αρχές για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι σαφείς: Αναδιαρθρώστε όσα σχήματα μπορούν να καταστούν ξανά βιώσιμα και θέστε σε εκκαθάριση όσα είναι ήδη «νεκρά»
Μόνο έτσι το τραπεζικό σύστημα θα απεμπλακεί από ζημιογόνες δραστηριότητες απελευθερώνοντας με τον τρόπο αυτόν ρευστότητα προς την πραγματική οικονομία, με τη στήριξη νέων δράσεων και την αναχρηματοδότηση επιχειρήσεων που έχουν προοπτικές ανάκαμψης.
Τα εμπόδια
Αυτή η στρατηγική ωστόσο κολλάει ως σήμερα διότι δεν υπάρχουν τα κατάλληλα εργαλεία πίεσης προς τους μετόχους των υπερχρεωμένων εταιρειών-πελατών.
Οι τελευταίοι, εκμεταλλευόμενοι τα νομικά κενά, «παίζουν καθυστέρηση» και δεν λαμβάνουν μια απόφαση για το τι θέλουν να κάνουν: να συνεισφέρουν στα πλάνα αναδιάρθρωσης που θα σχεδιαστούν ή να αποχωρήσουν άμεσα ώστε η τράπεζα να αναζητήσει νέο επενδυτή.
Ταυτόχρονα οι αρμόδιες διευθύνσεις εξακολουθούν να έχουν νομικές ευθύνες σε περίπτωση που προχωρήσουν στην ελάφρυνση του δανεισμού των πελατών τους, ακόμη κι αν αυτό αποτελεί μονόδρομο.
Παρά τις πιέσεις των θεσμών για την τροποποίηση της νομοθεσίας προς την κατεύθυνση αποποίησης των ευθυνών των τραπεζικών στελεχών, η κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει ακόμη στις απαραίτητες αλλαγές.