Το «πάγωμα» των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών με ανάλογη μείωση των μελλοντικών συντάξεων για όσους χρωστούν στον ΟΑΕΕ και αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους επεξεργάζεται η κυβέρνηση, με στόχο την πολυπόθητη αύξηση των εσόδων του Ταμείου των ελεύθερων επαγγελματιών που βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.
Η κατάσταση στον οργανισμό κρίνεται άκρως ανησυχητική, καθώς από τους 701.148 ασφαλισμένους του οι 538.087 είναι είτε οφειλέτες (296.720 άτομα) είτε έχουν κάνει διακοπή και οφείλουν εισφορές στο Ταμείο (241.367 άτομα) – με τα ληξιπρόθεσμα χρέη να αγγίζουν πλέον τα 12 δισ. ευρώ.
Η πατρότητα της πρότασης που επεξεργάζονται τα συναρμόδια υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών, με στόχο να κατατεθεί στους εκπροσώπους των δανειστών με την έναρξη της φθινοπωρινής διαπραγμάτευσης, ανήκει στους εκπροσώπους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΕΣΕΕ και ΓΣΕΒΕΕ).
Προβλέπει το πάγωμα των οφειλών προς τον ΟΑΕΕ που δημιουργήθηκαν εντός της κρίσης και την κεφαλαιοποίησή τους, με συνυπολογισμό όλων των χρεών, καθώς και των κάθε είδους προσαυξήσεων, πρόσθετων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων σε ενιαίο κεφάλαιο.
Από την κεφαλαιοποίηση και εφεξής, το ενιαίο κεφάλαιο θα επιβαρύνεται με ένα τυπικό επιτόκιο ύψους 1% με 1,5%, ενώ ο ασφαλισμένος πρέπει να καταβάλλει εμπρόθεσμα τις τρέχουσες εισφορές του.
Ο χρόνος ασφάλισης που αντιστοιχεί στην κεφαλαιοποιημένη οφειλή θα μπορεί, εφόσον το επιθυμεί ο ασφαλισμένος, να διαγράφεται από τον ασφαλιστικό χρόνο βάσει του οποίου θα υπολογιστεί τελικά η σύνταξη.
Στην πράξη, ο οφειλέτης ως συνταξιούχος θα εισπράξει την αναλογία αυτών που έχει καταβάλει στον ΟΑΕΕ. Τα οφειλόμενα ποσά θα μειώσουν κατά αναλογία τη σύνταξή του.
Για την ώρα, οι εκπρόσωποι των δανειστών κρατούν τα χαρτιά τους κλειστά, έχοντας βέβαια ήδη αντιδράσει αρνητικά σε αντίστοιχες προτάσεις του παρελθόντος, είτε από εκπροσώπους των μικρομεσαίων, είτε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, την πρόταση αυτή κατέθεσε το οικονομικό επιτελείο κατά τη συνάντησή του με τον Ευρωπαίο επίτροπο Π. Μοσκοβισί, με την ελληνική πλευρά να θεωρεί την αντίδρασή του ιδιαίτερα θετική.
Με προσοχή άκουσε την πρόταση, αυτή τη φορά από το προεδρείο της ΕΣΕΕ, και ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο κουαρτέτο των Θεσμών Ντ. Κοστέλο, χωρίς όμως και αυτός να πάρει θέση.
Αλλωστε, οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν κατά καιρούς υποστηρίξει ότι η πιθανότητα αποποίησης ασφαλιστικού χρόνου, η εκούσια αφαίρεση του μη πληρωμένου χρόνου ασφάλισης από τον υπολογισμό της σύνταξης, αναιρεί στην πράξη την υποχρεωτικότητα της κοινωνικής ασφάλισης.
Στον αντίποδα, η ΕΣΕΕ εκτιμά ότι κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν ισχύει αλλά προβλέπεται και στον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο, καθώς ορίζεται ρητά ότι για τον υπολογισμό της σύνταξης των ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος ασφάλισης κατά τον οποίο καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές.
Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες κι εφόσον η αρχική πρόταση απορριφθεί από τους εκπροσώπους των δανειστών, εξετάζει το σενάριο μόνο της κεφαλαιοποίησης – παγώματος της οφειλής για μερικά χρόνια (πιθανότατα έως το 2018), καθώς έχει θέσει ως νούμερο ένα στόχο της: την αύξηση της εισπραξιμότητας του ΟΑΕΕ, κυρίως κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του νέου συστήματος υπολογισμού των εισφορών.
Το διοικητικό συμβούλιο του Οργανισμού, από την πλευρά του, έχει καταθέσει ήδη στο υπουργείο Εργασίας πρόταση για μία άλλη παραλλαγή του παγώματος – κεφαλαιοποίησης των οφειλών.
Αφορά αυτούς που βρίσκονται κοντά στην ηλικία θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος και προβλέπει την αποπληρωμή του συσσωρευμένου χρέους, ακόμη κι αν είναι άνω των 20.000 ευρώ, είτε μέσω της εφάπαξ καταβολής του απαιτούμενου ποσού, είτε μέσω αναλογικής παρακράτησης της χορηγούμενης σύνταξης για χρονικό διάστημα μέχρι και την πλήρη αποπληρωμή του χρέους. Τότε θα προσαρμόζεται η σύνταξη στα προβλεπόμενα επίπεδα.
Το θέμα επανέφερε στο προσκήνιο η ΕΣΕΕ με νέα επιστολή που απέστειλε στο γραφείο του πρωθυπουργού, την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και στους αρχηγούς των κομμάτων.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Συνομοσπονδίας Β. Κορκίδη, το κουαρτέτο πρέπει να δεχθεί την πρόταση που έχουμε επανειλημμένως διατυπώσει για το δικαίωμα της «αποποίησης» του οφειλόμενου ασφαλιστικού χρόνου, καθώς κάτι τέτοιο θα οδηγούσε στη βελτίωση της ταμειακής ρευστότητας του ΟΑΕΕ και θα συνδράμει καθοριστικά στη βιωσιμότητα του ενιαίου Ταμείου.