Επικοινωνιακά παιχνίδια με την ανεξαρτησία της Καταλονίας…
Γνωστό εργαλείο της κουζίνας το mixer. Βάζεις, ας πούμε, ντομάτες και τις μετατρέπει σε μια άλλη μορφή, ντομάτας πάντα.
Του Κώστα Νεοφώτιστου
Μπορεις, επισης, να βαλεις ενα συνολο ειδων και να παρεις ενα μιγμα τους, στο οποιο ο καθενας θα εντοπισει την υπαρξη των διαφορετικων συστατικων, αναλογα με το ποσοστο συμμετοχης ενος εκαστου.
Ενα τετοιου ειδους mixer εγινε και η εννοια της επικοινωνιας, κι αρχισαμε να διαχειριζομαστε επικοινωνιακα ολα τα ζητηματα, σοβαρα και ασοβαρα. Ριχνουμε, για παραδειγμα, ενα σημαντικο θεμα στο επικοινωνιακο mixer, προσθετουμε μια κουταλια της σουπας σκοπιμοτητες, ενα φλυτζανι προπαγανδα, μισο κουταλακι του γλυκου καυτερα τοπικα συμφεροντα και αναδευουμε για μισο λεπτο.
Τοσο χρειαζεται μεχρι να παρουμε μια υδαρη μαζα του σημαντικου ζητηματος, στην οποια ο ενας θα γευτει τη σκοπιμοτητα, ο αλλος την προπαγανδα και αρκετοι θα γοητευθουν απο την πικαντικη γευση των συμφεροντων.
Και παιζοντας με τις αναλογιες, θα μπορουμε να παιρνουμε διαφορετικες γευσεις απο το ιδιο κεντρικο συστατικο, απο σαγηνευτικα καλες μεχρι αηδιαστικα κακες. Μεχρι και επιβλαβες μπορει να ειναι το προϊον του επικοινωνιακου mixer.
Για την εγκυροτητα του προσφατου δημοψηφισματος στην Καταλονια, εχω καποιες αποριες.
Συντριπτικα μεγαλο το ποσοστο του ΝΑΙ στην ανεξαρτητοποιηση, αλλά κανοντας μερικες πραξεις με τα ποσοστα συμμετοχης και τα ΝΑΙ επι του συνολου, δεν μου βγαινει ενα πλειοψηφικο αποτελεσμα.
Λογικα, για ενα τοσο σημαντικο ζητημα, θα επρεπε να εκφρασουν θετικη αποψη τουλαχιστον το 50% + 1 των πολιτων της, και τετοιο νουμερο δεν προκυπτει.
Ανεξαρτητα αν η κεντρικη κυβερνηση της Ισπανιας εκρινε το δημοψηφισμα παρανομο, το αριθμητικο του αποτελεσμα δεν φαινεται να εκφραζει την πλειοψηφια των Καταλανων.
Δεν εχει σημασια αν οσοι απειχαν της ψηφοφοριας το εκαναν γιατι διαφωνουσαν ή φοβηθηκαν ή γιατι ειχαν μπουγαδα που επρεπε ν’απλωσουν. Σημασια εχει πως αυτοι που επιλεγουν την ανεξαρτητοποιηση φαινεται να ειναι λιγοτεροι απο τους μισους.
Εγκυρο ή ακυρο, ισχυρο ή ανισχυρο, το αποτελεσμα προεκυψε και η τοπικη κυβερνηση επροκειτο, κατα δηλωσιν του εκπροσωπου της, να ανακηρυξει την ανεξαρτησια της επαρχιας. Βγηκε, λοιπον, ο ‘’πρωθυπουργος’’ ή κυβερνητης ή οπως αλλοιως ονομαζεται ο τοπικος αρχων, και δηλωσε οτι ‘’υπογραφει την προθεση για ανεξαρτητοποιηση, αλλά αναστελει την υλοποιηση της, προκειμενου να προηγηθουν διαπραγματευσεις’’.
Κι εχω μεινει με αυτη την αμορφη μαζα που προεκυψε απο το επικοινωνιακο mixer, και προσπαθω να καταλαβω τι γευση εχει, τι πραγμα ειναι αυτο, αν τρωγεται και μπορω να το καταναλωσω αφοβα ή αν πρεπει να παει στα σκουπιδια. Διοτι ανεξαρτησια με αναστολη δεν θυμαμαι να εχω ξανακουσει.
Δηλωνει, ας πουμε, ο Θεοδωρος Κολοκοτρωνης οτι εκανε δημοψηφισμα για να παρουν οι ελληνες τα οπλα και να ξεσηκωθουν εναντιον των τουρκων, υπογραφει την προθεση του να ξεκινησει ενοπλο αγωνα αλλα αναστελει την εναρξη των συγκρουσεων για να προηγηθουν διαπραγματευσεις με τον Ιμπραημ (ή οποιον αλλον ειχαν ευκαιρο οι τουρκοι).
Με τους σημερινους κανονες, αυτο συνηθως ονομαζεται ‘’επικοινωνιακος ελιγμος’’ αλλα στην εποχη του Κολοκοτρωνη θα το ελεγαν ‘’σαχλαμαρες’’, ‘’μπουρδες’’ ή κατι αλλο που δεν ειναι πρεπον να γραφτει.
Οι διαπραγματευσεις ειναι ολοκληρη τεχνικη που καταληγει να ειναι ενα ειδος δεξιοτητας των ανθρωπων, γι’αυτο και εχει γινει γνωστικο αντικειμενο σε ορισμενες πανεπιστημιακες σχολες του εξωτερικου.
Δεν αναφερομαι στην θεωρια των παιγνιων και στην καταστροφικη της χρηση κατα το πρωτο εξαμηνο του 2015 απο τον Γιανη, αλλα στην ουσιαστικη διαπραγματευση.
Βασικη της προϋποθεση ειναι οτι υπαρχουν 2 αντισυμβαλλομενα μερη που εχουν διαφορες τις οποιες ειναι διατεθειμενα να εξομαλυνουν με αμοιβαιες παραχωρησεις. Αν δεν υπαρχουν αυτες οι δυο πλευρες, τοτε δεν προκειται περι δια-πραγματευσης αλλα περι μονομερων απαιτησεων.
Η υπαρξη προθεσης για αμοιβαιες παραχωρησεις σημαινει οτι και οι 2 πλευρες αντιλαμβανονται οτι η συνεχιση μιας διαφωνιας και η τελικη ρηξη δεν ειναι συμφερουσα, οποτε καθεμια δεχεται να υποχωρησει σε καποια σημεια. Αν η διαφωνια ή και η ρηξη δεν ενδιαφερει καποια πλευρα, δεν εχει λογο να διαπραγματευτει.
Μια χαρα πορευεται διαφωνωντας μεχρι και τελικης συμπλοκης. Κατα συνεπεια, καθε πλευρα οφειλει να ξεκαθαρισει με τον εαυτο της (και τους ακολουθους της) μεχρι που ειναι διατεθειμενη να τραβηξει το σκοινι.
Με αλλα λογια, να προσδιορισει την ‘’τελευταια γραμμη αμυνας’’ οπως συνηθως ονομαζεται στη γλωσσα των διαπραγματευσεων. Προφανως, εννοουμε την πραγματικα τελευταια γραμμη, κι οχι τις ‘’κοκκινες γραμμες’’ και τις ‘’ροζ κορδελες’’ των ελληνικων διαπραγματευσεων.
Δεν ειναι σαφες τι ακριβως εχει προηγηθει στην περιπτωση της Καταλονιας. Αν προηγηθηκαν διαπραγματευσεις που απετυχαν, αν καποια πλευρα αποσυρθηκε απο τη διαδικασια ή αν τις κατηγγειλε και ανακοινωσε οτι θα προχωρησει σε μονομερεις ενεργειες.
Εκεινο που οι περισσοτεροι εχουν αντιληφθει ειναι πως η τοπικη κυβερνηση της Βαρκελωνης αποφασισε να προχωρησει σε δημοψηφισμα ανεξαρτητοποιησης, πραγμα που σημαινει οτι ειτε απετυχαν καποιες διαπραγματευσεις ειτε καποια πλευρα αποσυρθηκε και δεν ειναι διατεθειμενη να συνεχισει.
Κι εδω, ξαναβγαινουν στην επιφανεια μια σειρα απο ερωτηματα και αποριες:
- Προηγηθηκαν, πραγματι, διαπραγματευσεις; Κι αν ειναι ετσι, ποια πλευρα τις διεκοψε και γιατι; Κι αν δεν εγινε κατι τετοιο, πως προχωρας σε ενα δημοψηφισμα χωρις πρωτα να διαπραγματευτεις τους λογους που σε ωθουν σε ανεξαρτητοποιηση;
- Τι σημαινει ‘’υπογραφω προθεση ανεξαρτησιας αλλά αναστελω την υλοποιηση της προκειμενου να γινουν διαπραγματευσεις’’; Ειναι ενα εργαλειο πιεσης προκειμενου να φερεις πισω στο τραπεζι των διαπραγματευσεων καποιον που αποχωρησε ή προκειται για εναν εκβιασμο προκειμενου μια πλευρα να δεχτει να διαπραγματευτει κατι που, αρχικα, δεν συζητουσε καν;
- Υπαρχει καποια ‘’τελευταια γραμμη αμυνας’’; Αυτος που αποφασιζει να ‘’αναστειλει την ανεξαρτησια’’ μεχρι να γινουν διαπραγματευσεις, εχει ξεκαθαρισει τις προθεσεις του σε περιπτωση που η αλλη πλευρα δηλωσει οτι δεν διαπραγματευεται; Και γιατι να δεχτει να διαπραγματευτει μια πλευρα, για κατι που εσυ εχεις προαποφασισει και υπογραψει;
- Αν υποθεσουμε οτι η αλλη πλευρα δεν δεχτει να διαπραγματευτει υπο την απειλη μιας υπογεγραμμενης προθεσης για ανεξαρτητοποιηση, εχει εξηγηθει στο κοινωνικο συνολο ποιες προκειται να ειναι οι μετεπειτα ενεργειες; Εχει δηλωσει ρητα η τοπικη κυβερνηση στους πολιτες της Καταλονιας μεχρι που ειναι διατεθειμενη να φτασει και με ποιους τροπους;
- Ειναι αντιπροσωπευτικο και εγκυρο το αποτελεσμα του δημοψηφισματος; Ειναι οντως πλειοψηφια οι υποστηρικτες του ΝΑΙ ή προκειται για ενα απλο majority οσων προσηλθαν στις καλπες;
Για την ωρα, αυτη η ανακηρυξη της Δευτερας που μεταφερθηκε για την Τριτη κι απο Διακηρυξη Ανεξαρτησιας εγινε Υπογραφη Προθεσης και Αναστολη Διακηρυξης, φανταζει σαν καραμπινατο επικοινωνιακο παιχνιδι.
Δεν ειναι σαφες αν ο τοπικος ‘’πρωθυπουργος’’ εχει γνωση και εμπειρια διαπραγματευσεων ή αν αρκειται στην πολιτικη και επικοινωνιακη φρασεολογια που συνηθιζεται ολοενα και περισσοτερο στις μερες μας.
Παντως, οι δηλωσεις που προηγηθηκαν του δημοψηφισματος και τα πεπραγμενα που ακολουθησαν, θυμιζουν την ελληνικη φραση ‘’θεωρια επισκοπου και καρδία μυλωνα’’.
