Δυσάρεστες είναι οι εξελίξεις στην Τουρκία με το θέμα της Αγίας Σοφίας, όπως προκύπτει και από το tweet που έκανε στον επίσημο λογαριασμό του στα social media o Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Κατόπιν της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου της Τουρκίας, ο Ερντογάν υπέγραψε το διάταγμα με το οποίο επιτρέπεται η αλλαγή του καθεστώτος της Αγίας Σοφίας, κάτι που σημαίνει ότι μετατρέπεται σε τζαμί. “Με τις ευχές μου” γράφει ο Τούρκος Πρόεδρος και επισυνάπτει την απόφαση.
Η απόφαση του δικαστηρίου
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Τουρκία ακύρωσε το διάταγμα του 1934 με το οποίο η τότε τουρκική κυβέρνηση είχε μετατρέψει την Αγία Σοφία της σε μουσείο. Με την απόφαση του τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας άνοιξε ο δρόμος για την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, παρά τις διεθνείς προειδοποιήσεις και αντιδράσεις εναντίον μιας τέτοιας ενέργειας. Το Συμβούλιο της Επικρατείας αποδέχθηκε σχετικό αίτημα που είχαν καταθέσει ενώσεις, ενώ υπενθυμίζεται ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είχε προτείνει τη μετατροπή σε τζαμί της Αγίας Σοφίας, η οποία έχει καθεστώς μουσείου και περιλαμβάνεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Υπενθυμίζεται ότι η υπόθεση συζητήθηκε στις 2 Ιουλίου στο 10ο τμήμα του τουρκικού Συμβουλίου της της Επικρατείας (Danistay), σε μία δίκη-εξπρές που διήρκησε μόλις 17 λεπτά. Η δίκη αφορούσε σε μία παλιά προσφυγή του 2016 που έκανε ο, κατά τα άλλα άγνωστος, «Σύνδεσμος Προσφοράς στα Βακούφια, τα Ιστορικά Μνημεία και το Περιβάλλον».
Πριν ανακοινωθεί η απόφαση ο γαμπρός του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και υπουργός Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ έκανε ένα tweet χρησιμοποιώντας τον στίχο του γνωστού Τούρκου ποιητή, Necip Fazil Kisakürek: «Υπομονή νέοι μου! Δεν ξέρω αν θα γίνει σήμερα ή αύριο αλλά η Αγιά Σοφιά θα ανοίξει».
Διάγγελμα Ερντογάν
Ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θα προβεί στις 20:53 ώρα Ελλάδος σε έκτακτο διάγγελμα μετά την απόφαση του τουρκικού ΣτΕ που ανοίγει τον δρόμο για τη μετατροπή της Αγιά Σοφίας σε τζαμί.
O υπεύθυνος επικοινωνίας του τουρκικού προεδρείου, Φαχρετίν Αλτούν ανακοίνωσε ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν «θα μιλήσει στο έθνος σήμερα το απόγευμα, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας».
Η ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση που πήρε η Τουρκία
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία εκφράζει τη λύπη της για το ότι η δική της ανησυχία, όπως και άλλων ορθόδοξων εκκλησιών, για την προοπτική να μετατραπεί ο Ναός της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη από μουσείο σε τζαμί, δεν εισακούσθηκε από τις τουρκικές αρχές. Τη δήλωση αυτή έκανε στο πρακτορείο TASS ο πρόεδρος του τμήματος για τις αμοιβαίες σχέσεις της εκκλησίας με την κοινωνία και τα ΜΜΕ της Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου της Μόσχας, Βλαντίμιρ Λεγκόϊντα.
«Είναι πολύ λυπηρό ότι η ανησυχία της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, άλλων ορθόδοξων εκκλησιών δεν εισακούσθηκε. Η εν λόγο απόφαση, δυστυχώς, δεν στοχεύει στην ειρήνευση των υπαρχουσών αντιθέσεων, αλλά, αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερες διαιρέσεις, όπως είχε πει στις 6 Ιουλίου σε δηλώσεις του ο Πατριάρχης (Μόσχας και Πασών των Ρωσιών) Κύριλλος», δήλωσε ο Νεγκόϊντα.
Μενδώνη: Ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο η απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου
Η απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου για αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας, είναι «αποτέλεσμα της πολιτικής βούλησης του Προέδρου Ερντογάν» και «αποτελεί ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικουμενικότητα του μνημείου» τονίζει σε δήλωσή της η υπουργός Πολιτισμού & Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
Σημειώνει ότι «ο εθνικισμός που επιδεικνύει ο Πρόεδρος Ερντογάν δεν συνιστά σωστό σύμβουλο, οδηγώντας τη χώρα του έξι αιώνες πίσω» και υπογραμμίζει: «Η Αγία Σοφία δεν χάνει από την αίγλη της και το πανανθρώπινο μήνυμά της, επειδή το τουρκικό δικαστήριο υπέκυψε. Ο Πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε για την Τουρκία την πολιτιστική απομόνωση της».
Αναλυτικά η υπουργός Πολιτισμού αναφέρει στη δήλωσή της:
«Την επόμενη μέρα από τις επισημάνσεις της UNESCO για τα σοβαρά θεσμικού τύπου κωλύματα τα οποία υφίστανται στην αλλαγή του status της Αγίας Σοφίας, από μουσείο σε ισλαμικό τέμενος, ήρθε η σημερινή απόφαση του τουρκικού δικαστηρίου που επιβεβαιώνει απόλυτα ότι στη γείτονα χώρα δεν υφίσταται ανεξάρτητη δικαιοσύνη. Αποτελεί παρακολούθημα της προεδρικής εξουσίας. Πολλώ μάλλον όταν πριν από μερικά χρόνια, σε ανάλογη επιχείρηση εξισλαμισμού του περικαλλούς ναού, ο οποίος αποτελεί μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς, το ίδιο δικαστήριο είχε απορρίψει τη σχετική προσφυγή.
Η σημερινή απόφαση, αποτέλεσμα της πολιτικής βούλησης του Προέδρου Ερντογάν, αποτελεί ανοικτή πρόκληση προς όλο τον πολιτισμένο κόσμο που αναγνωρίζει τη μοναδική αξία και την οικουμενικότητα του μνημείου.
Κανείς δεν επιχειρεί να αναμειχθεί στις εσωτερικές υποθέσεις της Τουρκίας. Ωστόσο, η Αγία Σοφία που βρίσκεται στο έδαφός της, στην Κωνσταντινούπολη, αποτελεί μνημείο όλης της ανθρωπότητας, ανεξάρτητα από θρησκευτική πίστη. Ο εθνικισμός που επιδεικνύει ο πρόεδρος Ερντογάν δεν συνιστά σωστό σύμβουλο, οδηγώντας τη χώρα του έξι αιώνες πίσω.
Η Αγία Σοφία δεν χάνει από την αίγλη της και το πανανθρώπινο μήνυμά της, επειδή το τουρκικό δικαστήριο υπέκυψε. Ο Πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε για την Τουρκία την πολιτιστική απομόνωση της».
