Τριπλή βόμβα απειλεί τις συντάξεις, με περικοπές στις λεγόμενες «προσωπικές διαφορές» για τους παλαιούς συνταξιούχους, ίσως και σε δόσεις μετά το 2018, εφαρμογή ενός νέου κόφτη μισθών που θα αναπροσαρμόζει προς τα κάτω, στις περισσότερες περιπτώσεις, τις αποδοχές για τον υπολογισμό των νέων συντάξεων και διατήρηση «μέχρι νεωτέρας» εκτός του κόφτη ενός μέρους ή και του συνόλου των προσωπικών διαφορών που θα έχουν οι νέοι συνταξιούχοι εφόσον αποχωρήσουν ως το 2018.
Ήδη, οι αρμόδιες υπηρεσίες έχουν κάνει μια πρώτη εμπεριστατωμένη κοστολόγηση των προσωπικών διαφορών για τις παλιές συντάξεις.
«Ψαλίδισμα»
Το κόστος αυτό εκτιμάται ότι είναι κάτω των 2 δισ. ευρώ, περίπου στο 1,5 δισ. ευρώ και σημαίνει ότι αυτό θα είναι και το ποσό που θα χρειαστεί να κοπεί από τις παλιές συντάξεις, από τη στιγμή που η προσωπική διαφορά συντάξεων έχει ήδη συμπεριληφθεί όχι μόνο στην ατζέντα μέτρων της τρόικας, αλλά και στα πεδία των δαπανών όπου η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να κάνει περικοπές αν και η ίδια ισχυρίζεται ότι τέτοια μέτρα δεν θα χρειαστούν γιατί οι στόχοι των πλεονασμάτων που έχει συμφωνήσει με τους δανειστές θα πιαστούν!
Η αποτίμηση όμως και μόνο της δαπάνης που βαρύνει το ασφαλιστικό με την καταβολή των επιπλέον ποσών στις συντάξεις, σύμφωνα με το σημερινό ρεπορτάζ του «Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής», καταδεικνύει ότι οι προσωπικές διαφορές είναι ήδη στο πακέτο των μέτρων που θα κληθεί να νομοθετήσει η κυβέρνηση για να κλείσει την αξιολόγηση.
Το σχέδιο για τις συντάξεις κρύβει τρεις βόμβες και περιλαμβάνει:
1) Επανυπολογισμό των παλιών συντάξεων με τα ποσοστά αναπλήρωσης και την προσθήκη της Εθνικής Σύνταξης του νόμου Κατρούγκαλου για όλους τους συνταξιούχους των ταμείων οι οποίοι είχαν αποχωρήσει και έπαιρναν σύνταξη ως τις 12/5/2016. Με τον επανυπολογισμό το ποσό της σύνταξης και των επιδομάτων(π.χ. οικογενειακά, ή επίδομα εξομάλυνσης για συντάξεις Δημοσίου) που υπερβαίνει τη νέα σύνταξη, θα μπει «στο κουτάκι» της προσωπικής διαφοράς.
Αυτές οι διαφορές αποτελούν δαπάνη που θα μειώνεται ανάλογα με τα μέτρα περικοπών που θα ζητάει ο κόφτης και μόνο αν πιάνονται οι στόχοι, ο κόφτης θα απενεργοποιείται.
Από την πρώτη κοστολόγηση που έχουν κάνει οι αρμόδιες δημοσιονομικές υπηρεσίες οι μεγαλύτερες διαφορές βγαίνουν στις συντάξεις του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ, που φτάνουν στο 27%, ενώ στο ΙΚΑ οι προσωπικές διαφορές είναι κατά μέσο όρο στο 20%.
Οι διαφορές αυτές είναι μειώσεις συντάξεων που θα γίνουν από το 2018 και μετά, ώστε να εξασφαλίζονται οι στόχοι των ετήσιων πλεονασμάτων που υπέγραψε η κυβέρνηση με τους δανειστές.
2) Αφαίρεση μέρους των προσωπικών διαφορών σε δόσεις. Εξετάζεται για παράδειγμα, να αφαιρείται το 1/3 της προσωπικής διαφοράς κατ’ έτος από τα μέσα του 2018, ή από το 2019 και μετά. Με αυτό το σενάριο ένας συνταξιούχος που παίρνει σήμερα 1.350 ευρώ και η σύνταξη με τον επανυπολογισμό καθοριστεί στα 1100 ευρώ, με προσωπική διαφορά 250 ευρώ, μπορεί να έχει μείωση κατά 84 ευρώ κάθε χρόνο για τρία έτη, ώστε να σβήσει η διαφορά των 250 ευρώ μεταξύ νέας και παλιάς σύνταξης από το 2018-2019 ως το 2021. Στην περίπτωση όμως, που απαιτηθούν μεγαλύτερες περικοπές, τότε οι δόσεις αφαίρεσης της προσωπικής διαφοράς μπορεί να περιοριστούν σε δυο αντί για τρεις.
3) Εφαρμογή του δείκτη αναπροσαρμογής μισθών για τις νέες οριστικές κύριες συντάξεις, που θα αρχίσει να απονέμει ο ΕΦΚΑ σε όσους υπέβαλαν αίτηση από 13/5/2016 και μετά. Ο δείκτης αναπροσαρμογής μισθών θα βγει από τη Στατιστική Αρχή με μια ειδική μεθοδολογία. Είναι ένας νέου τύπου κόφτης που θα κατεβάζει αυτόματα ή θα διατηρεί παγωμένους τους μισθούς των εργαζομένων για τον υπολογισμό των νέων συντάξεων.
Προβλέπεται στο νόμο Κατρούγκαλου(ν.4387/2016) και θα λειτουργήσει σύντομα με την έκδοση των σχετικών οδηγιών από το υπουργείο Εργασίας. Ο δείκτης θα μετράει την εξέλιξη των μισθών κάθε χρόνο με βάση το μέσο όρο της μεταβολής των αποδοχών των εργαζομένων στο σύνολο της οικονομίας από το 2002 και μετά.
Αν δηλαδή ένας εργαζόμενος είχε αύξηση από την επιχείρησή του κατά 5% το 2005 και κατά 4% το 2006, αλλά στο σύνολό της οικονομίας οι μισθοί είχαν μικρότερη αύξηση(έστω 2%), τότε οι αποδοχές για τα συγκεκριμένα έτη θα αναπροσαρμοστούν με τα ποσοστά του δείκτη μισθών για το σύνολο της οικονομίας.
Ο τελικός μέσος όρος των αποδοχών που θα ληφθούν υπόψη για να βγει η σύνταξη, δεν θα είναι από τις αποδοχές που πραγματικά είχαν οι εργαζόμενοι, αλλά θα βγαίνει από τις αποδοχές που θα αναπροσαρμόζονται με τα ποσοστά εξέλιξης των μισθών στο σύνολο της οικονομίας.