Οι μεγαλόστομες υποσχέσεις και τα ηρωικά έπη από τα το βήμα της ΔΕΘ συνοδεύθηκαν από 885 δις. ευρώ από τα πολύχρωμα Μνημόνια και τη λεηλασία των ελληνικών νοικοκυριών και της ελληνικής οικονομίας, αντί μόνο 3 δις. από αποκρατικοποιήσεις και από έλεγχο του σπάταλου δημόσιου τομέα.
Κάθε χρόνο, κάθε Σεπτέμβριο, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) υποτιμούνταν και συνεχίζεται να υποτιμάται προκλητικότατα η νοημοσύνη του ελληνικού λαού με τις ομιλίες των εκάστοτε πρωθυπουργών και εκάστοτε, κυρίως, αρχηγών της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη Θεσσαλονίκη καθώς και με τις αντίστοιχες συνεντεύξεις Τύπου που επακολουθούσαν.
Του Δημήτρη Στεργίου
Έτσι, η ΔΕΘ, ένας θεσμός, έγινε εσμός ασύδοτων δημαγωγών και ατιμώρητων εξουσιομανών και ψευτών πολιτικών. Όλα αυτά τα εφιαλτικά για τη χώρα δημαγωγικά τερτίπια, μού θύμισαν τη ρήση του Αριστοτέλη για το «αρχικόν ψεύδος» (Αναλυτικά, πρότ . 66α. 16): «Ο δε ψευδής λόγος γίνεται παρά το πρώτον ψεύδος», έλεγε, θέλοντας να προφυλάξει από τα κακά συμπεράσματα που ακολουθούν μια πλανεμένη βασική σκέψη και πού αφορά ένα ψέμα που μπορεί να έχει για επακόλουθα και άλλα ψέματα.
Η ρήση αυτή επιβεβαιώθηκε περίτρανα και από τους πρόσφατους (μετά το 2009) «αστέρες» του ελληνικού πολιτικού στερεώματος, οι οποίοι ζηλώσαντες τις «επιτυχίες» της δημαγωγίας όλων των προηγούμενων «μπαλκονάτων» επιδόθηκαν με μεγαλύτερη μανία και αιδώ στον εμπαιγμό των Ελλήνων πολιτών και έκαναν χλεύη της Ευρώπης τη χώρα μας.
Μάλιστα, αυτός ο προβληματισμός μου οξύνθηκε με την ομιλία του τότε πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου στο πλαίσιο της ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο του 2010 και με τη συνέντευξη Τύπου που επακολούθησε, ο οποίος είχε άλλα, αντίθετα, υποσχεθεί πριν από ένα προεκλογικά ως αρχηγός τη αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Στη συνέχεια, τη, «εθιμική» θρασύτητα στην υποτίμηση και του εμπαιγμού του ελληνικού εζήλωσαν στη συνέχεια οι Αντώνης Σαμαράς το 2011 και ο Αλέξης Τσίπρας το 2014 ως αρχηγοί της αξιωματικής αντιπολίτευσης, οι οποίοι υπόσχονταν πολλά και στη συνέχεια ως πρωθυπουργοί έκαναν τα εντελώς, τραγικά, αντίθετα για τη χώρα, τους κατοίκους, την ελληνική οικονομία, τα ελληνικά νοικοκυριά και τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Τότε, με αφορμή τη, προκλητικότατη συνέντευξη Τύπου του Γιώργου Παπανδρέου ως πρωθυπουργού πια, ανάρτησα στον ιστότοπό μου στις 12 Σεπτεμβρίου 2010 το ακόλουθο άρθρο:
«Με τέτοιες πρωθυπουργικές απαντήσεις σε εύστοχες ερωτήσεις δημοσιογράφων στο πλαίσιο της ΔΕΘ δεν μπορεί να προάγεται η σωστή ενημέρωση των πολιτών. Με «άλλα λόγια ν΄αγαπιόμαστε» και με αναλήθειες και στρέβλωση της πραγματικότητας αχρηστεύεται ο ρόλος των μέσων μαζικής επικοινωνίας, στα οποία για μιαν ακόμη φορά ο κ. Γιώργος Παπανδρέου επιτέθηκε, καταγγέλλοντάς τα μάλιστα ότι εκείνα φταίνε για τη σύγχυση που δημιουργούν στους πολίτες από μέτρα, αποφάσεις και παραλείψεις της ίδιας της κυβέρνησής του. Θα σταθούμε σε τέσσερα σημεία των απαντήσεων του πρωθυπουργού στη συνέντευξη Τύπου στη Θεσσαλονίκη, τα οποία υποτιμούν τη νοημοσύνη του ελληνικού λαού και προκαλούν το κοινό αίσθημα.
Πρώτον, προεκλογική οικονομική πραγματικότητα: «Προεκλογικά το σύνθημα ήταν «ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε» και σήμερα είναι «ή αλλάζουμε την Ελλάδα ή καταδικάζουμε την Ελλάδα», τόνισε ο κ. Παπανδρέου. Επεσήμανε, ακόμα, ότι ήταν λάθος που πίστεψε ότι το έλλειμμα ήταν 6%, που έλεγε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, ή 8% ή 9%, αλλά, σημείωσε ότι το 13% δεν το περίμενε. Αν το ήξερε, είπε, θα έκανε διαφορετική αντιπολίτευση στην κυβέρνηση Καραμανλή.
Η πραγματικότητα είναι διαφορετική και επίτηδες ο κ. Παπανδρέου αποστρέφει το πρόσωπό του για να δικαιολογήσει τη δίψα του για την κατάκτηση της εξουσίας.
Διότι, όπως έχουμε επανειλημμένα υπογραμμίσει με ντοκουμέντα, ο κ. Παπανδρέου γνώριζε την τραγική οικονομική κατάσταση της χώρας μας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (προεκλογικές δηλώσεις Αλμούνια), από το διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιώργο Προβόπουλο (προεκλογικές δηλώσεις) και από τον ίδιο τον τότε πρωθυπουργό κ. Κώστα Καραμανλή, ο οποίος συνεχώς υπογράμμιζε ότι «θα είναι δύσκολη η επόμενη διετία» και θα χρειαστεί να ληφθούν οδυνηρά μέτρα.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή (ομιλία του στη ΔΕΘ στις 12 Σεπτεμβρίου 2009 και «τηλεμαχία» στις 30 Σεπτεμβρίου 2009), ο κ. Παπανδρέου τόνιζε συνεχώς ότι υπάρχουν λεφτά και ότι την κρίση δεν θα την πληρώσει ο κοσμάκης με πάγωμα μισθών και συντάξεων.
Δεύτερον, πάλι «υπάρχουν λεφτά»: Κι ενώ, λοιπόν, στους δώδεκα αυτούς μήνες διακυβέρνησης της χώρας μας από το ΠΑΣΟΚ λεηλατήθηκαν στην κυριολεξία η οικονομία, τα ελληνικά νοικοκυριά, οι φορολογούμενοι, οι καταναλωτές, οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι, αλγεινή εντύπωση προκάλεσε η επανάληψη στην ίδια συνέντευξη Τύπου της ίδιας φράσης ότι «υπάρχουν λεφτά»:
«Λεφτά υπάρχουν, το θέμα είναι πού πάνε», είπε χαρακτηριστικά. Και επανέλαβε αυτό που έλεγε προεκλογικά ότι πάνω από 1 εκατ. Έλληνες έχουν ανοιχτές υποθέσεις φορολογίας. «Θα τα κλείσουμε όλα με καθαρό και δίκαιο τρόπο», διευκρίνισε και πρόσθεσε ότι στόχος είναι να πληρώσουν αυτοί που πρέπει να πληρώσουν, με διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Και ποιος τον εμπόδισε να εισπράξεις αυτά τα 31 δις. ευρώ που αντιστοιχούν σε βεβαιωμένες οφειλές διάφορων φυσικών και νομικών προσώπων;
Τρίτον, ξανά «περαίωση» εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων: Κι επειδή όλοι γνωρίζουν ότι χωρίς ισχυρή πολιτική βούληση, οργάνωση και δίκαιο φορολογικό σύστημα δεν μπορούν να εισπραχθούν αυτές οι οφειλές, ανακοίνωσε ότι για 100ή φορά θα εφαρμοστεί το γνωστό μέτρο της «περαίωσης» των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων, το οποίο, όπως έχουμε επανειλημμένως υπογραμμίσει, ενισχύει τη φοροδιαφυγή, αφού δημιουργεί νέους φοροφυγάδες από τις τάξεις των κορόϊδων – συνεπών φορολογουμένων. Τα γνωστά κομματικά και πολιτικά λόγια, τα ευκολοπίστευτα και μεγάλα, κατέρρευσαν για μιαν ακόμα φορά, αλλά πάντοτε τα πληρώνουν οι ΄Ελληνες πολίτες.
Τέταρτον, «δεν υπάρχει συζήτηση για αναδιάρθρωση χρέους»: Ο πρωθυπουργός διέψευσε φήμες για εκ νέου σκέψεις αναδιάρθρωσης του χρέους, υπογραμμίζοντας ότι μια στάση πληρωμών θα ήταν καταστροφική για την οικονομία, την αξιοπιστία και το μέλλον της Ελλάδας. «Δεν υπάρχει συζήτηση», είπε. Ουδέν αναληθέστερον. Και το γνωρίζουν πολύ καλά οι αναγνώστες μας γιατί είναι αναληθές από το άρθρο μας που δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα μας αυτή στις 24 Αυγούστου 2010. Συγκεκριμένα στο άρθρο αυτό υπό τον τίτλο «Γιατί, αντί μιας επωφελούς αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους προτιμούν επαχθή Μνημόνια» επισημαίναμε τα ακόλουθα:
«Αβάσιμες χαρακτηρίζει τις ανησυχίες για αναδιάρθρωση του χρέους ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της ΕΕ, Όλι Ρεν, σε άρθρο του στη Wall Street Journal με τίτλο «Ελληνική Αναγέννηση». «Γνωρίζω ότι οι ελληνικές μεταρρυθμίσεις δεν έχουν δώσει τέλος στις ανησυχίες πως η Αθήνα θα αναγκαστεί να αναδιαρθρώσει το χρέος της. Όμως, για πολλούς αλληλένδετους λόγους, βρίσκω αυτές τις ανησυχίες αβάσιμες», επισημαίνει ο κ. Ρεν. Όπως αναφέρει η Ελλάδα πήρε δραστικά μέτρα για να αντιστρέψει την δύσκολη κατάσταση και τα μέτρα αυτά θα πείσουν.
Έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην πάταξη της φοροδιαφυγής, στην απελευθέρωση της αγοράς εργασίας, στην περικοπή των συντάξεων, την αύξηση του ηλικιακού ορίου συνταξιοδότησης και στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος με μείωση της γραφειοκρατίας.
Σύμφωνα με τον επίτροπο, το πρόγραμμα της Ελλάδας είναι φιλόδοξο, αλλά και ρεαλιστικό, ενώ η πιστή εφαρμογή του είναι πολύ πιθανό να αυξήσει τον αριθμό ανάπτυξης από το αναμενόμενο.
Αλλά, προς τι οι ανησυχίες; Το ερώτημα, ύστερα και από πολλές αντιδράσεις που εκδηλώνονται εντός και εκτός της χώρας μας για το θέμα αυτό είναι: γιατί προκαλεί ανησυχίες μια αναδιάρθρωση του (υψηλού) δημόσιου χρέους; Η απάντηση, προφανώς, εντοπίζεται στη διαπίστωση ότι όλοι αυτοί οι «τρομολογάνοι» της αναδιάρθρωσης του (ελληνικού) δημόσιου χρέους επιδιώκουν με συνεχή Μνημόνια να καταλύουν οιονεί την εθνική κυριαρχία με τις ιταμές παρεμβάσεις τους και να εξοντώσουν την ελληνική οικονομία και τη χώρα με τα «βάρβαρα» μέτρα που κάθε φορά προτείνουν. Διότι, η κακοδαιμονία του ελληνικού οικονομικού προβλήματος είναι γνωστή: δεν προωθούνται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις διότι δεν τις αντέχουν οι ελληνικές κυβερνήσεις. Κι εκεί «πατάνε» και μιλούν για ανησυχίες στην περίπτωση αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους.
Την απάντηση σε όλους αυτούς «τρομολογάνους» την έχει δώσει ο καθηγητής μου και ακαδημαϊκός Άγγελος Αγγελόπουλος με τη συνεχή διεθνή αρθρογραφία του για την ανάγκη και τις επωφελείς επιπτώσεις μιας απόφασης για αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους μιας (τριτοκοσμικής) χώρας.
Το σχετικό τελευταίο δημοσίευμα του καθηγητή Άγγελου Αγγελόπουλου, σε συνεργασία με τον Αμερικανό καθηγητή Lawrence R. Klein (βραβείο Νόμπελ) του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια δημοσιεύθηκε στη Νέα Υόρκη το 1989. Στο άρθρο αυτό, επισημαίνονταν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
«Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η αδυναμία των χωρών του Τρίτου Κόσμου να εξοφλήσουν το εξωτερικό χρέος τους επιδεινώνει το χάος και απειλεί με κατάρρευση το παγκόσμιο τραπεζιτικό και πιστωτικό σύστημα με συνέπεια την έκρηξη μιας παγκόσμιας οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής κρίσης σοβαρών διαστάσεων. Έτσι, ήρθε η στιγμή να αναθεωρήσουμε το περιεχόμενο της παγκόσμιας στρατηγικής και να βρούμε ρεαλιστικές λύσεις προτού είναι πολύ αργά…»
Και οι δύο καθηγητές πρότειναν, πράγματι, ρεαλιστικές λύσεις, όπως αναστολή για δέκα χρόνια όλων των πληρωμών με ένα επιτόκιο 4%, παράταση της προθεσμίας εξόφλησης του κεφαλαίου μετά περίοδο χάριτος δέκα ετών για είκοσι χρόνια ακόμη κλπ.
Στο ίδιο άρθρο παρουσιάζονταν και οι ευνοϊκές επιπτώσεις μιας αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους για τις δανείστριες τράπεζες και για τις οφειλέτιδες χώρες (περίοδος ανάπαυλας για ανάκαμψη της οικονομίας, βελτίωση του βιοτικού επιπέδου, λήψη από τις δανείστριες τράπεζες ή χώρες ολόκληρου του δανείου με τους τόκους κλπ).
Κι όμως, όλα αυτά ο κ. Ρεν τα χαρακτηρίζει ως … ανησυχίες. Και, φυσικά, προτείνονται κείμενα Μνημονίων, τα οποία συνυπογράφει ασμένως και η ελληνική κυβέρνηση…».
Οι ομιλίες – μνημεία πολιτικού ψεύδους στη ΔΕΘ
Για την ιστορία, παραθέτουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα (προεκλογικών) ομιλιών στη ΔΕΘ των Γιώργου Παπανδρέου (12 Σεπτεμβρίου 2009), Αντώνη Σαμαρά ( 17 Σεπτεμβρίου 2014) και Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος είχε ανακοινώσει το περιβόητο κυβερνητικό Πρόγραμμα Θεσσαλονίκης, το οποίο, όπως επεσήμαινε συνεχώς προεκλογικά, θα εφάρμοζε από την πρώτη ημέρα η κυβέρνησή του και το οποίο έχει γίνει ένα εφιαλτικό κουρελόχαρτο:
Γιώργος Παπανδρέου (12 Σεπτεμβρίου 2009): «Στήριξη εισοδήματος με αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό»!
Μερικά αποσπάσματα της ομιλίας του τότε προέδρου του ΠΑΣΟΚ και αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργου Παπανδρέου στις 12 Σεπτεμβρίου 2009 στη ΔΕΘ έχει ως εξής:
-«Είμαι έτοιμος να πάρω αυτές τις αποφάσεις. Να αλλάξουμε την πορεία αυτής της χώρας. Να αλλάξουμε την πορεία μαζί. Απευθύνομαι σήμερα, από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, σε κάθε πολίτη της χώρας. Στον μικρομεσαίο επιχειρηματία που αγωνιά για τις πληρωμές του. Στην εργαζόμενη γυναίκα που αναρωτιέται αν θα έχει εργασία αύριο. Στο νέο που βλέπει τα χρόνια να περνάνε, χωρίς να του δίνεται η δυνατότητα να φτιάξει τη ζωή του. Στον μισθωτό που ακούει έντρομος ότι η λύση για όλα τα προβλήματα της χώρας είναι να παγώσει ο μισθός του. Στον ελεύθερο επαγγελματία που ζητάει να είναι πραγματικά ελεύθερος να ασκήσει το επάγγελμά του. Στον αγρότη που βλέπει το εισόδημά του να χάνεται κάθε χρόνο. Στον συνταξιούχο που ταλαιπωρείται από μια πολιτεία που έπρεπε να τον σέβεται…
-Στις 4 του Οκτώβρη αρχίζει μια νέα εποχή. Ξεκινάει μια νέα πορεία για τη χώρα με αποφάσεις για ένα Σχέδιο Εθνικής Ανάτασης. Ήρθε η ώρα να σηκώσουμε τα μανίκια, να δουλέψουμε όλοι μαζί, για να βγάλουμε τον τόπο από το τέλμα και να τον βάλουμε σε πορεία δημιουργίας. Και η σημερινή βαθιά κρίση είναι και ευκαιρία. Ευκαιρία να δούμε κατάματα τα προβλήματα του τόπου και να τα διορθώσουμε.
-Όραμά μου, να πάμε μαζί τη χώρα μπροστά. Να χτίσουμε μια Ελλάδα δυνατή, που μπορεί να διεκδικήσει μια αξιοπρεπή θέση στον κόσμο, που επιτέλους θα είναι μια Ελλάδα που σέβεται, αναγνωρίζει και επενδύει στην αξία των ανθρώπων της, του πλούτου της, της κληρονομιάς της. Μια Ελλάδα που θα κάνει τη φωνή του Έλληνα δυνατή σε κάθε γωνιά του κόσμου. Τον εθνικό μας πλούτο, τους ανθρώπινους και φυσικούς μας πόρους, μόνιμο μοχλό ανάπτυξης. Το κοινωνικό κράτος συνεχή πηγή σιγουριάς για τον πολίτη. Την παιδεία μας, μια από τις πιο ανταγωνιστικές στην Ευρώπη. Και το ελληνικό κράτος, εστία ασφάλειας, δημιουργίας και ανάπτυξης…
-Δεν οραματίζομαι το ανέφικτο. Οραματίζομαι το αυτονόητο. Το αυτονόητο που δικαιούται ο Ελληνικός λαός. Και είμαι εδώ για να σας πω ρεαλιστικά πώς μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα στη χώρα. Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε την Ελλάδα που όλοι οραματιζόμαστε…
–Στην οικονομία εφαρμόζουμε άμεσα σχέδιο 100 ημερών για τη στήριξη της αγοράς, την ενίσχυση των μεσαίων και χαμηλών εισοδημάτων, τον περιορισμό της κρατικής σπατάλης. Στόχος μας; Να κρατήσουμε την αγορά ζωντανή, να δώσουμε ζωή στην οικονομία. Έτσι θα δημιουργήσουμε τη βάση για το επόμενο απαιτούμενο βήμα: της ανάπτυξης, με ριζική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο παράγουμε πλούτο…
-Η πρόταση που ακούσαμε πριν από μια εβδομάδα, ήταν και είναι καταστροφική για τη χώρα. Αν σήμερα παγώσουμε τους μισθούς, θα παγώσουμε την αγορά. Αν αυξήσουμε τους φόρους στη μεσαία τάξη, θα μειώσουμε την αγοραστική της δύναμη, θα βαθύνουμε την ύφεση, θα μειώσουμε τα έσοδα του κράτους. Και θα επέλθει ο φαύλος κύκλος της κατάρρευσης…
–Χρειάζεται αντίθετα να στηρίξουμε την οικονομική δραστηριότητα, τον τζίρο της αγοράς. Να μπει μπροστά η μηχανή. Γι’ αυτό και θα θέσουμε σε άμεση εφαρμογή, στις πρώτες 100 ημέρες, ένα σχέδιο εξόδου της χώρας από την κρίση. Ένα σχέδιο με τέσσερις άξονες, που αντιμετωπίζει άμεσα τα μεγάλα προβλήματα και βάζει τις βάσεις για τις μεγάλες αλλαγές.
1ο. Στήριξη του εισοδήματος. Με αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό. Έκτακτο επίδομα αλληλεγγύης. Μέτρα προστασίας των δανειοληπτών. Πάγωμα των τιμολογίων των ΔΕΚΟ για ένα χρόνο
2ο. Ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας. Με αύξηση των δημοσίων επενδύσεων στο 4% του ΑΕΠ από τον πρώτο προϋπολογισμό και επιτάχυνση του ΕΣΠΑ. Ένεση ρευστότητας στην αγορά. Αλλαγή του ΤΕΙΡΕΣΙΑ. Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
3ο. Προστασία και ενίσχυση της απασχόλησης και στήριξη των ανέργων.
4ο. Νοικοκύρεμα στα δημόσια οικονομικά με την καταπολέμηση της σπατάλης και την ενίσχυση των φορολογικών εσόδων. Θα θέσουμε σε εφαρμογή αυτό το σχέδιο, ψηφίζοντας στις πρώτες 100 μέρες πέντε νομοσχέδια που αφορούν στην οικονομία…
-Νομοσχέδιο πρώτο, για τη στήριξη του πραγματικού εισοδήματος και την αναδιανομή. Με αυξήσεις μισθών και συντάξεων που καλύπτουν τον πληθωρισμό και με αναδιανομή του φορολογικού βάρους. Χορήγηση του Έκτακτου Επιδόματος Αλληλεγγύης για τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, καθώς και αύξηση της επιστροφής του ΦΠΑ στους αγρότες. Φορολόγηση όλων των εισοδημάτων – ανεξαρτήτως πηγής – με μια ενιαία, προοδευτική και δίκαιη φορολογική κλίμακα…
–Δεν θα αυξήσουμε τη φορολογία των επιχειρήσεων. Καταργούμε όμως τις χαριστικές φοροαπαλλαγές. Τα κέρδη που παραμένουν στην επιχείρηση φορολογούνται με χαμηλό συντελεστή, ώστε να γίνουν επενδύσεις και θέσεις εργασίας. Έτσι στηρίζουμε τις παραγωγικές επενδύσεις, τις επιχειρήσεις που παράγουν, αλλά φορολογούμε δίκαια τους μετόχους τους…
–Αντικαθιστούμε το ΕΤΑΚ που επιβαρύνει τους μικροϊδιοκτήτες, με την προοδευτική φορολόγηση της μεγάλης περιουσίας. Και κανείς δεν εξαιρείται, ούτε η Εκκλησία. Βεβαίως, είμαστε σε διάλογο με την Εκκλησία της Ελλάδας.
-Δέσμευσή μας: κανένα νέο φορολογικό βάρος στα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα…
-Νομοσχέδιο τρίτο, για την στήριξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και τη ρευστότητα στην οικονομία. Στηρίζουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Παγώνουμε για ένα χρόνο τις δανειακές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων, που πλήττονται από την κρίση. Τους δίνουμε τη δυνατότητα αναχρηματοδότησης ληξιπρόθεσμων οφειλών. Για να ανασάνει η μικρομεσαία επιχείρηση…
-Νομοσχέδιο τέταρτο, για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και την προώθηση των επενδύσεων. Ένας επιχειρηματίας ζητάει δύο βασικά πράγματα: σταθερό φορολογικό πλαίσιο και απλές διαδικασίες ίδρυσης και λειτουργίας. Θέτουμε ως στόχο να μπορεί να ιδρύεται μια επιχείρηση ακόμα και αυθημερόν, σε συνεργασία με τα Επιμελητήρια….
-Νομοσχέδιο πέμπτο, για την άμεση αντιμετώπιση της κρίσης στην αγορά εργασίας. Η κυβέρνηση υποτιμά τη νοημοσύνη των πολιτών, όταν με αλχημείες παρουσιάζει μείωση της ανεργίας. Η κατάσταση με τις απολύσεις, τις διαθεσιμότητες, τη μαύρη και ανασφάλιστη εργασία, την ψευτο-απασχόληση με τα «μπλοκάκια» δεν μπορεί να συνεχιστεί…
-Το επίδομα ανεργίας, σταδιακά στο 70% του βασικού μισθού…
-Όλα όσα σας ανέφερα, στοχεύουν στην αναθέρμανση της αγοράς, την επανεκκίνηση της οικονομίας. Μόνο η ανάταξη της οικονομίας θα αποφέρει και νέα έσοδα σε μόνιμη βάση. Όσους φόρους και να βάλουμε, τα έσοδα θα είναι λίγα. Η ανάταξη όμως της οικονομίας δεν είναι εφικτή, αν δεν τολμήσουμε τις τομές και ρήξεις στον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε τα χρήματα των πολιτών – με σεβασμό – τους δημόσιους πόρους.
-Φόροι: είναι 31 δισεκατομμύρια ευρώ οι ανείσπρακτοι φόροι – τριπλασιάστηκαν από το 2004. Μόνο από τον ΦΠΑ θα μπορούσαν να εισρεύσουν στα δημόσια Ταμεία περισσότερα από 3,5 δις, αν δούλευαν αποτελεσματικά, με διαφάνεια, σωστά, οι φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί…
-Αποτελεί κοινό μυστικό ότι αυτοί που φορολογούνται στη χώρα μας είναι κυρίως οι μισθωτοί και οι καταναλωτές. Ότι η φορολογία είναι άδικη…
-Σταθερό φορολογικό πλαίσιο, για να μην αιφνιδιάζεται κάθε τόσο ο φορολογούμενος…
-Η κυβέρνηση του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος, από την 5η του Οκτώβρη, ξεκινάει την προσπάθεια αλλαγής του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας…
-Το παράλληλο μεγάλο μέτωπο των 100 πρώτων ημερών είναι η λήψη άμεσων μέτρων αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τους θεσμούς, το κράτος και το πολιτικό σύστημα. Τίποτα δεν μπορούμε να πετύχουμε, αν δεν αλλάξουμε το κράτος. Αν δεν ανορθώσουμε και ενισχύσουμε τους δημοκρατικούς μας θεσμούς, από την Δικαιοσύνη, τις Ανεξάρτητες Αρχές, μέχρι την Βουλή, που καταρρακώθηκαν τα τελευταία έξι χρόνια…
-Για την Παιδεία, δέσμευσή μου το 5% του ΑΕΠ και ένα δισεκατομμύριο ευρώ επιπλέον στον πρώτο προϋπολογισμό…
-Με ρωτούν: θα ανοίξετε το Ασφαλιστικό; Απαντώ: είναι από τα μέτωπα που θα ανοίξουμε τον πρώτο χρόνο. Δεν μπορεί η χώρα που διοργάνωσε Ολυμπιακούς Αγώνες, να καθυστερεί ένα με δύο χρόνια τις συντάξεις. Δέσμευσή μας: ως το τέλος του 2010, οι συντάξεις θα απονέμονται το πολύ σε τρεις μήνες και θα παρακολουθώ τον υπουργό που θα έχει το φάκελο αυτόν.
-Καθιέρωση της βασικής σύνταξης, ως κοινής αφετηρίας για όλες τις συντάξεις.
Και, αντ΄ αυτών, εγένετο λεηλασία
Ο Γιώργος Παπανδρέου έγινε πρωθυπουργός τον Οκτώβριο του 2011 και το 2010, στις 23 Απριλίου, ενέταξε τη χώρα στο Πρώτο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής (πρώτο Μνημόνιο ή τρόικα). Στις 2 Μαΐου 2010, η Ευρωομάδα συμφώνησε να χορηγηθούν διμερή δάνεια που θα συγκέντρωνε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (η λεγόμενη «Δανειακή Διευκόλυνση για την Ελλάδα» – ΔΔΕ) συνολικού ποσού 80 δισ. ευρώ, το οποίο θα εκταμιευόταν από τον Μάιο του 2010 έως το τέλος Ιουνίου 2013. (Το ποσό αυτό μειώθηκε τελικά κατά 2,7 δισ. ευρώ, επειδή η Σλοβακία αποφάσισε να μη συμμετάσχει στη συμφωνία Δανειακής Διευκόλυνσης για την Ελλάδα, ενώ η Ιρλανδία και η Πορτογαλία αποχώρησαν από τη Διευκόλυνση, καθώς ζητούσαν και οι ίδιες χρηματοδοτική συνδρομή).
Η χρηματοδοτική συνδρομή που συμφωνήθηκε από τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης ήταν μέρος μιας κοινής δέσμης, στην οποία το ΔΝΤ συνεισέφερε επιπλέον ποσό 30 δισ. ευρώ στο πλαίσιο συμφωνίας Stand-By (SBA)
Πίνακας1: Η πρώτη λεηλασία και οι επιπτώσεις σε αριθμούς
| Στοιχεία | 2009 | 2010 (μεταβολή) | 2011 (μεταβολή) | 2012 (μεταβολή) |
| Λεηλασία (δις. ευρώ | 5,8 | 16,4 | 20,6 | |
| Επιπτώσεις: | ||||
| ΑΕΠ ονομαστικό (%) | -1,7 | -1,3 (-0,3) | -6,1 (4,4) | -7,0 (5,3) |
| ΑΕΠ πραγματικό (%) | -3,1 | -4,9 (1,8) | -7,1 (4,0) | -6,5 (3,4) |
| Άνεργοι (000) | 443 | 594 (151) | 811(368) | 1.350 (907) |
| Ανεργία (%) | 8,9 | 11,8 (2,9) | 16,3 (7,4) | 27,0 (18,1) |
| Διαθ. Εισόδημα (%) | 1,1 | -8,7 (-7,6) | -7,2 (-6,1) | -10,6 (-9,5) |
| Χρέος (% ΑΕΠ) | 129,7 | 148,3 (18,6) | 170,6 (40,9) | 175,6 (45,9) |
Και ιδού τα αποτελέσματα του ψεύδους συνοπτικά: Το 2010, το 2011 και το 2012 σημειώθηκε σωρευτική συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος κατά 26,7%, αύξηση των ανέργων κατά 907.000, της ανεργίας από 8,9% το 2009 στο 27%, του χρέους από 129,7% στο 175,6% και της εγχώριας ζήτησης κατά 30%, με σωρευτική δραματική ύφεση – 21,6%!
Η λεηλασία των ελληνικών οικογενειακών προϋπολογισμών, η οποία άρχισε από το 2010 και εντάθηκε τα επόμενα χρόνια με δραστικές περικοπές εισοδημάτων και φοροεισπρακτικές επιθέσεις, αφυδάτωσε την ελληνική οικονομία και συρρίκνωσε εφιαλτικά το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν. Κατά την περίοδο 2009 – 2012 το ονομαστικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν συρρικνώθηκε σωρευτικά κατά 16,1 εκατοστιαίες μονάδες και το πραγματικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν κατά 21,6 εκατοστιαίες μονάδες ή από 232,9 δις. ευρώ το 2008 σε 194 δις. ευρώ το 2012.
Από τη φοροεισπρακτική και εισοδηματική αυτή επίθεση κατά το 2010, το 2011 και 2012 απορροφήθηκαν από τα ελληνικά νοικοκυριά και την ελληνική οικονομία σωρευτικά πάνω από 50 δις. ευρώ, τα οποία είχαν άμεση αρνητική επίπτωση στην οικονομική δραστηριότητα, η οποία ήδη από το 2008 είχε εμφανίσει οριακή συρρίκνωση, η οποία επιδεινώθηκε το 2009.
Από τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής καταδείχθηκε ότι η εντεινόμενη δημοσιονομική καταιγίδα είχε αυξανόμενες αρνητικές επιπτώσεις στο ονομαστικό ΑΕΠ, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συνεχώς νέες αποκλίσεις από τους στόχους, να «καίγονται» τα ποσά που εξασφαλίσθηκαν με τις προηγούμενες παρεμβάσεις και να αποφασίζονται νέα μέτρα για την επίτευξη των στόχων, που πάντα αναθεωρούνταν. Αυτό έγινε το 2010, το 2011 και το 2012 και τα επόμενα μνημονικά χρόνια μέχρι σήμερα με αλλεπάλληλα νέα προγράμματα παρεμβάσεων και πρόσθετων σκληρών μέτρων ποσού άνω των 40 δις. ευρώ!
Τα αποτελέσματα της δημοσιονομικής και εισοδηματικής αυτής καταιγίδας έγιναν πιο έντονα το 2011, όταν η ύφεση συνεχώς και ανά τρίμηνο βάθυνε εφιαλτικά κι έφθασε σε -7,1%. Είναι εκπληκτική η διαπίστωση ότι σε έκθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο της τρίτης αναθεώρησης του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής (Φεβρουάριος του 2011) εκτιμούσε ότι το ονομαστικό ΑΕΠ θα μειωνόταν κατά 1,5% το 2011! Επίσης, στο πλαίσιο της … πέμπτης αναθεώρησης του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής (ΠΟΠ) η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Οκτώβριος του 2011) υπολόγιζε μείωση του ΑΕΠ κατά -4,2% το 2011. Στις 14 Φεβρουαρίου του 2012 η Ελληνική Στατιστική Αρχή ανακοίνωσε ότι το ονομαστικό ΑΕΠ υποχώρησε κατά -5,3% το 2011 και, τελικά, διαμορφώθηκε σε -6,1% και το πραγματικό σε -7,1%. Αυτή η συρρίκνωση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά 4,6 εκατοστιαίες μονάδες το 2011 συνέτριψε όλους τους στόχους για τις εισπράξεις από άμεσους και έμμεσους φόρους.
Η εφιαλτική αυτή εξέλιξη επιβεβαιώνεται από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), ο οποίος εκτιμούσε για την Ελλάδα ότι τα 2/3 της χειροτέρευσης του συνόλου των εσόδων από έμμεσους φόρους και φόρους εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων σε σύγκριση με το 2010 αποδίδόταν στην κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας, δηλαδή στη βαθιά ύφεση.
Το υπόλοιπο 1/3 αποδιδόταν σε άλλους παράγοντες, όπως είναι η φοροδιαφυγή που οφείλεται εν μέρει στην περιορισμένη ρευστότητα των ιδιωτών και των επιχειρήσεων και σε αδυναμίες του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Πράγματι, η διαπίστωση του ΟΟΣΑ για την περίπτωση της αποδοτικότητας της συλλογής των εσόδων από ΦΠΑ υστερεί σημαντικά έναντι των άλλων χωρών του διεθνούς οργανισμού. Συγκεκριμένα, ο ΟΟΣΑ διαπιστώνει ότι στην Ελλάδα είναι 0,51, ενώ στις υπόλοιπες χώρες είναι 0,71. Ο ΟΟΣΑ αποδίδει την απογοητευτική αυτή ελληνική επίδοση στην ανεπάρκεια του φοροελεγκτικού μηχανισμού και την εκτεταμένη φοροδιαφυγή, που οδηγούν σε τεράστια απώλεια εσόδων. Η διαπίστωση της Τράπεζας της Ελλάδος είναι ακόμα πιο απογοητευτική.
Όπως αναφέρει στην ενδιάμεση έκθεσή της για τη Νομισματική Πολιτική 2011 – 2012 (σελίδα 91), αν ληφθούν υπόψη η αύξηση του κύριου συντελεστή ΦΠΑ από 19% σε 21% το Μάρτιο του 2010 και σε 23% τον Ιούλιο του 2010, η εξέλιξη των εσόδων από ΦΠΑ και η εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης, προκύπτει ότι η φορολογική αποδοτικότητα του ΦΠΑ περιορίσθηκε στο 0,45 του 2011 από 0,50 και 04,8 το 2009 και το 2010 αντίστοιχα. «Συνεπώς, η αποδοτικότητα της συλλογής ΦΠΑ φθίνει δραματικά κατά τη διάρκεια της εφαρμογής του ΠΟΠ, τόσο λόγω αδυναμίας του φοροεισπρακτικού μηχανισμού όσο και λόγω της εκτεταμένης φοροδιαφυγής και έλλειψης ρευστότητας», τονίζει η Τράπεζα της Ελλάδος.
Με αυτές τις διαπιστώσεις καθώς και την εγκληματική ολιγωρία των κυβερνήσεων κατά τη διάρκεια αυτή της οικονομικής κρίσης και ύφεσης να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις τους για την υλοποίηση του αναγκαίου προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και αποκρατικοποιήσεων, έφθασε σήμερα η χώρα μας σε ακόμα πιο τραγικό αδιέξοδο και σε ένα φαύλο κύκλο από τον οποίο κανένας πια δεν γνωρίζει πώς και πότε θα βγει.
Οι επιπτώσεις
Δεν χρειάζεται να επεκταθούμε με την παρουσίαση των εγκληματικών παραλείψεων και αποδοχών από τις τελευταίες κυβερνήσεις των απαράδεκτων Μνημονίων. Αυτά είναι γνωστά και τα «ζούμε» συνεχώς και καθημερινώς. Στον παρατιθέμενο πίνακα που καταρτίσαμε με βάση τα στοιχεία του αρχείου μας παρουσιάζονται ανάγλυφα οι εφιαλτικές επιπτώσεις της εισοδηματικής και φοροεισπρακτικής καταιγίδας κατά τα έτη 2010, 2011 και 2012 και της εγκληματικής ολιγωρίας των κυβερνήσεων στη διαχείριση των ολοένα φθινόντων εθνικών εσόδων και δανείων της τρόικας (μόνο το 2010 η χώρα μας εισέπραξε από την τρόικα 31,7 δις. ευρώ). Από την εξέταση των στοιχείων του πίνακα αυτού προκύπτουν οι ακόλουθες διαπιστώσεις:
- Το ονομαστικό και το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκαν κατά το 2010, το 2011 και το 2012 σωρευτικά κατά 16,1 εκατοστιαίες μονάδες και κατά 21,6 εκατ. μονάδες αντίστοιχα. Στην εφιαλτική αυτή συρρίκνωση συνέβαλαν κυρίως η ιδιωτική κατανάλωση και η εγχώρια τελική ζήτηση, οι οποίες μόνο το 2011 (σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος) συνέβαλαν στη συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά -5,25 εκατοστιαίες μονάδες και -10,57 εκατοστιαίες μονάδες αντίστοιχα! Περιττό να αναφερθεί ότι η σημαντικά μεγάλη αυτή αρνητική συμβολή της κατανάλωσης και της ζήτησης στη διαμόρφωση της ύφεσης στη χώρα μας οφείλεται στη λεηλασία του εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών.
- Η εφιαλτική αυτή συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας προκάλεσε την ιλιγγιώδη αύξηση των ανέργων και του ποσοστού ανεργίας στη χώρα μας από 443.000 σε 1.350.000 ανέργους και από 8,9% σε 27% την ανεργία!
- Το διαθέσιμο εισόδημα, λόγω της καταιγιστικής εισοδηματικής επίθεσης, παρουσιάζει την ίδια περίοδο απελπιστική συρρίκνωση, αφού από 1,1% το «επάρατο» 2009, τα επόμενα τρία χρόνια εμφανίζει σωρευτική συρρίκνωση κατά 26,5%! Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι μέσες αποδοχές στην Ελλάδα μειώθηκαν σωρευτικά κατά την ίδια περίοδο κατά -17,0%, ενώ στη ζώνη του ευρώ αυξήθηκαν κατά 5,9%!
- Πιο απογοητευτική είναι η διαπίστωση ότι, παρά τις θυσίες αυτές και την εξαθλίωση της ελληνικής κοινωνίας, το δημόσιο χρέος, από το οποίο ξεκίνησε ο «Γολγοθάς» το 2009 με το 127,9% του ΑΕΠ, καλπάζει συνεχώς! Το 2010 διαμορφώθηκε στο 148,3 του ΑΕΠ (αύξηση κατά 18,6 εκατ. μονάδες), στο 170,6% του ΑΕΠ το 2011 (αύξηση κατά 40,9 εκατοστιαίες μονάδες!) και σε 175,6% του ΑΕΠ το 2012 (αύξηση κατά 45,9 εκατοστιαίες μονάδες!!) και βαίνει στο … άπειρον τα επόμενα χρόνια!!!
Πίνακας 2: Επτά αρνητικά ρεκόρ της ελληνικής οικονομίας σε ένα έτος (2010)
| 1. Ανεργία | % | Ετος | Κυβέρνηση |
| Νέο ρεκόρ | 12,5 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
| Προηγούμενο ρεκόρ | 12,0 | 1999 | ΠΑΣΟΚ |
| Νέο ρεκόρ από 1961 | |||
| 2. ΑΕΠ | % | Ετος | Κυβέρνηση |
| Νέο ρεκόρ | 7,0 | 2011 | ΠΑΣΟΚ |
| Προηγούμενο ρεκόρ | 4,6 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
| Νέο ρεκόρ από 1961 | |||
| 3. Πραγματική ετήσια αύξηση μισθών | % | Ετος | Κυβέρνηση |
| Νέο ρεκόρ | 11,5 | 2011 | ΠΑΣΟΚ |
| Προηγούμενο ρεκόρ | 9,0 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
| Νέο ρεκόρ από 1961 | |||
| 4. Δημόσιο χρέος (% ΑΕΠ) | % | Ετος | Κυβέρνηση |
| Νέο ρεκόρ | 142,5 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
| Προηγούμενο ρεκόρ | 126,8 | 2009 | ΝΔ |
| Νέο ρεκόρ από 1961 | |||
| 5. Ετήσιος πληθωρισμός % | % | Ετος* | Κυβέρνηση |
| Νέο ρεκόρ | 4,7 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
| Προηγούμενο ρεκόρ | 4,2 | 2008 | ΝΔ |
| Νέο ρεκόρ από 1998 | |||
| 6. Δανεισμός (δισ, ευρώ) | Ποσό | Ετος | Κυβέρνηση |
| Νέο ρεκόρ | 41,8 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
| Προηγούμενο ρεκόρ | 36,6 | 2009 | ΝΔ |
| Ρεκόρ 50 ετών | |||
| 7. Ποσοστό φτώχειας | % | Ετος | Κυβέρνηση |
| Νέο ρεκόρ | 27,7 | 2010 | ΠΑΣΟΚ |
| Προηγούμενο ρεκόρ | 19,7 | 2009 | ΝΔ |
| Ρεκόρ 30 ετών | |||
- Ο ετήσιος πληθωρισμός το 2011 ήταν 3,3% αλλά τον Σεπτέμβριο του 2010 ήταν 5,6%. Τους περισσότερους μήνες του 2011, ο πληθωρισμός ήταν πάνω από το 5%.
Πίνακας 3: Εφιαλτική εξέλιξη παραγόντων που προσδιορίζουν το ΑΕΠ
(Κι όμως συνεχώς υπόσχονταν ότι έρχεται … ανάπτυξη!)
| Παράγοντες | Μεταβολή1 2006 | Συμβολή2 2006 | Μεταβολή1 2011 | Συμβολή 2011 | Μεταβολή12012 | Συμβολή22012 |
| Ιδιωτική κατανάλωση | 4,3 | 3,0 | -7,1 | -5,6 | -9,1 | -6,5 |
| Δημόσια κατανάλωση | 2,3 | 0,4 | -5,2 | -0,9 | -4,2 | -0,8 |
| Επενδύσεις | 20,4 | 4,2 | -19,6 | -3,6 | -19,2 | -3,0 |
| Εγχώρια ζήτηση | 7,0 | 7,7 | -9,3 | -10,2 | -9,8 | -10,5 |
| Εξαγωγές | 3,1 | 0,7 | -0,3 | -0,1 | -2,4 | -0,6 |
| Τελική ζήτηση | 6,2 | 8,2 | -8,7 | -9,5 | -9,4 | -10,1 |
| Εισαγωγές | 8,2 | 2,7 | -7,3 | -2,3 | -13,8 | -4,2 |
| Ισοζύγιο | – | -2,0 | … | 2,4 | … | 3,7 |
| ΑΕΠ | 5,5 | 5,5 | -6,9 | -6,9 | -6,4 | 6,4 |
Πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή, Έκθεση διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για το 2011
- Μεταβολή σε %
- Συμβολή στη μεταβολή του ΑΕΠ σε εκατοστιαίες μονάδες
Το ηρωικόν προεκλογικό έπος του Αντώνη Σαμαρά…
Παραθέτουμε μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα από την ομιλία του τότε προέδρου της Νέας Δημοκρατίας και αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνη Σαμαρά στο πλαίσιο της ΔΕΘ, ο οποίος, όπως τότε, «φέτος θα σας πω τι θα κάνω, ενώ πέρσι σας είπα το προτείνω». Και ακολούθησε η δεύτερη λεηλασία. Μάλιστα, ο Σαμαράς στην ομιλία του αυτή «έσπασε» όλα τα έως τότε ρεκόρ κοροϊδίας του ελληνικού λέγοντας στην αρχή τα ακόλουθα «επικά»:
«Γνωρίζω την ανηφόρα που θα συνεχίσουμε, για καιρό, να ανεβαίνουμε, ως λαός και ως χώρα. Γι’ αυτό και πρέπει να δούμε κατάματα την πραγματικότητα. Δεν θα χαϊδέψω αυτιά. Απορρίπτω το εύκολο μονοπάτι των ψεύτικων υποσχέσεων. Είναι η ώρα να πούμε καθαρά όσα η Νέα Δημοκρατία μπορεί και πρέπει να κάνει. Όχι μόνο για να γλιτώσουμε από τα χειρότερα. Αλλά για να βάλουμε τέλος στον κατήφορο της Ύφεσης και να στρίψουμε το τιμόνι της Οικονομίας προς την Ανάκαμψη… Και της κοινωνίας προς την Ελπίδα. Ώστε να αναγεννηθεί ξανά, η Ελλάδα που σήμερα βουλιάζει… Τα εύκολα ψέματα τα χορτάσατε. Τις πικρές αλήθειες πια τις ξέρετε… Κάθε μέρα βλέπει γύρω του ο καθένας μας, δυστυχία, απελπισία, απόγνωση, Ψυχολογία κατάθλιψης… Φόβο!
Διάχυτο φόβο για το αύριο. Και οργή για το σήμερα… Βλέπει λουκέτα στους δρόμους, βλέπει ανέργους, βλέπει πραγματική δυστυχία, βλέπει οικογένειες με δύο εισοδήματα ως χθες, σήμερα να μην έχουν κανένα. Αλλά οι υποχρεώσεις τους να έχουν ανέβει… Βλέπει και ξέρει ότι οι ακάλυπτες επιταγές έχουν ξεφύγει από κάθε έλεγχο, κι έχουν γίνει αληθινή βόμβα στα θεμέλια της αγοράς… Βλέπει μια ολόκληρη μεσαία τάξη να μην έχει που να πιαστεί, τι να ελπίσει. Βλέπει μια νεολαία χωρίς αύριο κι έναν ολόκληρο λαό να ακούει καθημερινά να τον προσβάλλουν και να τον καθυβρίζουν.
Και κάθε τόσο να του λένε ότι τον… «σώζουν»! Και μετά από κάθε «σωτηρία» η κατάσταση να γίνεται πιο απελπιστική! Να έρχεται νέα κρίση. Και μετά να τον… ξανά-σώζουν. Και να τον βεβαιώνουν ότι «μπήκε πάτος στο βαρέλι». Κι ύστερα πάλι νέα κρίση, νέα κατάρρευση δίχως «πάτο»… Και νέα «σωτηρία», με καινούργια χαράτσια. Που κανείς δεν ξέρει πώς θα πληρωθούν…»
Και ο Σαμαράς συνέχισε το ηρωικόν έπος (με την αρχαιοελληνική σημασία» λέγοντας, μεταξύ άλλων, τα εξής:
-Αλλά δεν πρόκειται μόνο για ψέματα που αφορούν το παρελθόν… Δυστυχώς, πρόκειται και για σφάλματα που συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
-Πρώτα απ’ όλα το νέο χαράτσι: Δεν λέω στον κόσμο «να μην πληρώσει». Λέω ότι ο κόσμος δεν μπορεί να πληρώσει. Το ’χω πει πολλές φορές: είμαι αντίθετος σε κάθε μορφή «δεν πληρώνω»… Όμως, το νέο χαράτσι δεν μπαίνει για να χτυπήσει τη φοροδιαφυγή. Μπαίνει επειδή δεν μπορούν να χτυπήσουν τη φοροδιαφυγή. Κι επειδή έχουν ήδη παραλύσει την οικονομία…
-Απευθύνομαι σήμερα σε όλους τους Έλληνες. Και το εννοώ, σε όλους! Ό,τι κι αν πίστεψαν, ό,τι κι αν ψήφισαν στο παρελθόν. Θέλω τη στήριξή τους. Γιατί μόνον όλοι μαζί μπορούμε να αλλάξουμε την Ελλάδα, να αλλάξουμε τη μοίρα μας…
-Τι πρέπει να κάνουμε για να τα καταφέρουμε… Να καταλάβουμε, ότι για να ξεπεράσουμε την κρίση πρέπει να αρχίσει η Ανάκαμψη αμέσως. Όχι μετά από ένα-δύο χρόνια… Όχι «πρώτα να μειώσουμε τα ελλείμματα κι ύστερα να δούμε τι θα γίνει με την Ανάπτυξη», όπως ισχυρίζονται κάποιοι… Το ακριβώς αντίθετο: να ανακάμψουμε αμέσως, για να αρχίσουν να μειώνονται τα ελλείμματα και να ελεγχθεί το χρέος. Εκεί διαφωνήσαμε στην ουσία με την Κυβέρνηση,με το Μνημόνιο και την Τρόικα.
-Δεν είπαμε ποτέ να μη μειωθεί το σπάταλο κράτος! Το αντίθετο: ήδη από το Δεκέμβρη του 2009 ζητήσαμε πρώτοι να ληφθούν μέτρα για την περιστολή της σπατάλης. Και ανακοινώσαμε λεπτομερώς, στο Ζάππειο-ΙΙ, 18,4 δισεκατομμύρια περικοπές σπατάλης! Αλλά δεν ήταν «σπατάλη» η σύνταξη των 700 ευρώ που έκοψαν από πέρσι.Και που την είχε πληρώσει πολλαπλά ο συνταξιούχος από τις κρατήσεις του όταν δούλευε…
-Πέρα από τις περικοπές σπατάλης – που δεν έκανε η κυβέρνηση – χρειάζεται και ενίσχυση της Οικονομίας. Γιατί τα έσοδα τα παράγει η Οικονομία. Κι όταν η Οικονομία παραλύει, στερεύουν και τα δημόσια έσοδα. Και μεγαλώνουν τα ελλείμματα.
– Η Ελλάδα χρειάζεται μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές. Άλλα χρειάζεται και σωστά μέτρα. Με άμεσα αποτελέσματα. Θα σας μιλήσω τώρα επιγραμματικά για τις πέντε μεγάλες προτεραιότητές μας σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις…
-Μα δεν βλέπουν τι γίνεται τώρα; Οι φορολογικές επιδρομές μείωσαν τελικά τα έσοδα, αύξησαν τις δαπάνες και χειροτέρεψαν τα ελλείμματα. Προτείνουμε να αντιστραφεί αυτή η καταστροφική πολιτική! Γιατί τώρα ποιος να επενδύσει σε μια χώρα που υπερφορολογεί ,τι αναπνέει κι ό,τι κινείται; Τώρα φορολογούν εκτάκτως – για έκτη φορά – και τα ακίνητα! Ανεβάζουν τους φορολογικούς συντελεστές και δεν εισπράττουν φόρους. Κι ύστερα ανεβάζουν κι άλλο τους φορολογικούς συντελεστές και εισπράττουν… ακόμα λιγότερα!
-Εμείς τους προτείνουμε να μειωθούν οι φορολογικοί συντελεστές για να μπορέσει το κράτος να εισπράξει…
-Αυτή τη στιγμή, με τα απανωτά χαράτσια, πνίγουν κυριολεκτικά και τις ελάχιστες κερδοφόρες επιχειρήσεις που έχουν μείνει. Και φέρνουν νέα λουκέτα. Άντε να δούμε, τι θα βρουν να φορολογήσουν,..
— Ζητάμε φόρο επιχειρήσεων 15% και φόρο μερισμάτων 15%,
–Ο Φόρος Φυσικών προσώπων, σε πρώτη φάση να επιστρέψει στο 40% ανώτατο, και σε τρία-τέσσερα χρόνια να μη ξεπερνά το 30%, με λίγα απλά κλιμάκια.
— Το ΦΠΑ να πέσει εκεί που ήταν πριν δύο χρόνια. Με τις συνεχείς αυξήσεις του ανεβαίνουν οι τιμές, πέφτουν οι τζίροι, κλείνουν επιχειρήσεις, πολλαπλασιάζονται οι άνεργοι. Το κράτος χάνει και το έλλειμμα ανεβαίνει…
— Να μειωθούν οι εργοδοτικές εισφορές κατά 25%. Ώστε η Ελληνική επιχείρηση να αντέξει και να ορθοποδήσει.
-Το «αφορολόγητο» να επιστρέψει στις 12 χιλιάδες ευρώ.
-Ακόμα να μειωθεί και ο ΦΠΑ σε οικοδομές και κατοικία. Το ίδιο και ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων.
-Και που το ΠΑΣΟΚ δεν θέλησε ή δεν μπόρεσε. Πάντως δεν έκανε. Και γι’ αυτό χαρατσώνει τον κόσμο κάθε τόσο. Μαζί και με πολιτικές που εξασφαλίζουν δημοσιονομικό ισοδύναμο και επιτρέπουν να ξεμπλοκάρει η πολιτική μας από τις δεσμεύσεις που έχει ήδη αναλάβει η κυβέρνηση. Ώστε να εγκριθούν και τα επανορθωτικά μέτρα: η αποκατάσταση των χαμηλών συντάξεων και τα επιδόματα των πολυτέκνων…
Σημειώνεται ότι τα ίδια και περισσότερα υποσχόταν ο Αντώνης Σαμαράς και στις περιβόητες «Ζαππειάδες» του!
… και το καταστροφικό κυβερνητικό του έργο
Και ο «αντιμνημονιακός» Αντώνης Σαμαράς έγινε κι εκείνος πρωθυπουργός τoν Ιούνιο του 2012 κι έτσι άρχισε η «κωλοτούμπα» της εφαρμογής του δεύτερου Μνημονίου, δηλαδή του δεύτερου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα, το οποίο ενέκριναν στις 14 Μαρτίου 2012 οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης. Τότε, τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ διέθεσαν τα μη εκταμιευθέντα ποσά του πρώτου προγράμματος (Δανειακή Διευκόλυνση για την Ελλάδα), συν άλλα 130 δισ. ευρώ για το διάστημα 2012 – 2014. Ενώ η χρηματοδότηση του πρώτου προγράμματος βασίστηκε σε διμερή δάνεια, συμφωνήθηκε ότι, από την πλευρά των κρατών μελών της Ευρωζώνης, το δεύτερο πρόγραμμα θα χρηματοδοτούνταν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EΤΧΣ), που είχε ήδη τεθεί πλήρως σε λειτουργία από τον Αύγουστο του 2010.
Συνολικά, το δεύτερο πρόγραμμα προέβλεπε χρηματοδοτική συνδρομή ύψους 164,5 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2014 (στη συνέχεια η περίοδος αυτή παρατάθηκε έως τα τέλη Ιουνίου του 2015). Από το ποσό αυτό, τα 144,7 δισ. ευρώ αποτελούν τη συνεισφορά της Ευρωζώνης και θα διατεθούν μέσω του EΤΧΣ, ενώ το ΔΝΤ θα συνεισφέρει τα υπόλοιπα 19,8 δισ. ευρώ. (Αυτό αποτελεί μέρος ρύθμισης τετραετούς διάρκειας, ύψους 28 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο του Διευρυμένου Πιστωτικού Μηχανισμού για την Ελλάδα, που εγκρίθηκε από το ΔΝΤ τον Μάρτιο του 2012).
Επιπλέον, κατά την έναρξη του δεύτερου προγράμματος συμφωνήθηκε ότι για να βελτιωθεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους πρέπει να υπάρχει συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα (PSI). Η υψηλή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην προσφορά ανταλλαγής του χρέους της Ελλάδας την άνοιξη του 2012 συνέβαλε σημαντικά στον σκοπό αυτό. Από το συνολικό ποσό των 205,6 δισ. ευρώ σε ομόλογα επιλέξιμα για την προσφορά ανταλλαγής, ανταλλάχθηκαν περίπου 197 δισ. ευρώ, δηλαδή το 95,7%.
Τα μέτρα που περιελάμβανε το δεύτερο Μνημόνιο και που θα εφάρμοζε ο αντιμνημονιακός Αντώνης Σαμαράς ήταν τα ακόλουθα:
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ
1) Κατάργηση των φοροαπαλλαγών
2) Ενσωμάτωση σε ένα όλων των φόρων ακινήτων
3) Κατάργηση των μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α στα νησιά του Αιγαίου
4) Αύξηση των συντελεστών Φ.Π.Α στα τρόφιμα,, φάρμακα, περίθαλψη, ηλεκτρισμό ,ύδρευση, εισιτήρια μεταφοράς, φυσικό αέριο κλπ.
ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ
5) Μειώνεται κατά 22% ο κατώτατος μισθός. Ο μισθός του νεοεισερχόμενου στην αγορά εργασίας θα μειωθεί στα 586 ευρώ μεικτός (από 751 ευρώ) και στα 527 ευρώ ( 22%+10%) για τους νέους ηλικίας κάτω των 25 ετών. Συνεπώς ο καθαρός μισθός διαμορφώνεται στα 489 ευρώ την πρώτη περίπτωση και 440 ευρώ την δεύτερη
6) Μειώνονται κατά 15% οι κύριες συντάξεις σε ΔΕΗ, ΟΤΕ και Τραπεζών
7) Μειώνονται κατά 7% οι κύριες συντάξεις του ΝΑΤ
8) Μειώνονται κατά 15% οι επικουρικές συντάξεις πάνω από ένα όριο
9) Καταργείται η μονιμότητα σε ΔΕΚΟ και Τράπεζες ,και καταργούνται οι κανονισμοί εργασίας
10) Μειώνεται σε τρεις από έξι μήνες η λήξη της μετενέργειας των συμβάσεων. Σημειώνεται ότι εάν δεν υπάρξει νέα κλαδική σύμβαση εντός τριών μηνών θα λαμβάνεται ως βάση ο κατώτατος μισθός με διατήρηση των επιδομάτων θέσης, παιδιών, εκπαίδευσης και επικινδυνότητας
11) Παγώνουν οι ωριμάνσεις ώσπου να πέσει η ανεργία από το 21% στο 10%
12) Παράλληλα, κλείνουν ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας και ο Οργανισμός Εργατικής Εστίας και καταργούνται οι εισφορές 2% υπέρ αυτών
13) Μειώνονται κατά 3% οι εισφορές του Ι.Κ.Α από 1.1.2013
ΛΟΙΠΑ
14) Απελευθερώνονται όλα τα κλειστά επαγγέλματα
15) Εφεδρεία και απολύσεις στο Δημόσιο 15000 υπαλλήλων μέχρι το τέλος του 2012
16) Κλείσιμο δημόσιων οργανισμών
Από όλα αυτά τα μέτρα, αυτά που προωθήθηκαν και εφαρμόσθηκαν γρήγορα και σκληρά είναι μόνο σχεδόν τα φορολογικά και τα εργασιακά, ενώ τα λοιπά, τα οποία ήταν στο σύνολό τους σχεδόν διαρθρωτικά, αποφεύχθηκαν δια «τους στρίβειν» με διάφορα προσχήματα ή καθυστερήσεις ή εμπλοκές με την τρόικα. Και ιδού τα θλιβερά αποτελέσματα από την εφαρμογή του δεύτερου Μνημονίου:
Πίνακας 4: Εξέλιξη βασικών οικονομικών μεγεθών επί δεύτερου Μνημονίου
| Έτος | ΑΕΠ (δις. ευρω) | ΑΕΠ (μεταβολή %) | Χρέος (δις. ευρώ) | Χρέος (% ΑΕΠ) | Ανεργία (%) |
| 2009 | 237,5 | -1,8 (ύφεση) | 299,1 | 126,7 | 9,6 |
| 2010 | 226,0 | -4,8 (ύφεση) | 329,3 | 146,2 | 12,7 |
| 2011 | 207,0 | -8,4 (ύφεση ) | 355,0 | 172,1 | 17,9 |
| 2012 | 191,2 | -7,6 (ύφεση) | 304,7 | 156,9* | 24,4 |
| 2013 | 180,3 | -6,0 (ύφεση) | 319,2 | 177,0 | 27,5 |
| 2014 | 177,6 | -1,6 (ύφεση) | 317,1 | 178,6 | 26,5 |
*Προσωρινή ανάσα λόγω «κουρέματος, που πήγε στράφι (βλέπε αμέσως πιο κάτω)
«Κούρεμα» 2012: Πώς πήγε στράφι η αγριότερη λεηλασία του ιδιωτικού τομέα
Από τα μέσα του 2011 και παρά την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2011- 2015 και την πρώτη λεηλασία των ελληνικών νοικοκυριών από τις φορολογικές παρεμβάσεις (αύξηση ΦΠΑ, φόρου καυσίμων, ποτών, καπνού κλπ) καθώς και από τις επιδρομές στο εισόδημα (περικοπές μισθών και συντάξεων, περικοπή του 13ου και 14ουμισθού κλπ) ποσού 5,8 δις. ευρώ το 2010 και συνολικού ποσού 17 περίπου δις. ευρώ το 2011, οι οικονομικές εξελίξεις στη χώρα μας επιδεινώθηκαν σημαντικά, με αύξηση, αντί μείωσης, του ελλείμματος και του χρέους. Αποτέλεσμα της επιδείνωσης αυτής ήταν η απόφαση στη Σύνοδο Κορυφής στις 26 Οκτωβρίου 2011 για περαιτέρω βοήθεια προς την Ελλάδα, δηλαδή για ένα νέο πρόγραμμα με αύξηση της βοήθειας των 109 δισ. ευρώ του Ιουλίου σε 130 δισ. ευρώ, το οποίο μαζί με το υπόλοιπο του πρώτου προγράμματος έφτανε στο ιλιγγιώδες ποσό των 167 δις. ευρώ!!! Το πρόγραμμα όμως αυτό που περιελάμβανε την εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων που διακρατούσε ο ιδιωτικός τομέας με νέα ομόλογα, με παράλληλη περικοπή της ονομαστικής αξίας κατά 50%. Πρόκειται, δηλαδή, για το γνωστό «κούρεμα» ή PSI, που αποτελεί την αγριότερη παρέμβαση σε οικονομία και την εφιαλτικότερη λεηλασία της ιδιωτικής περιουσίας, των τραπεζών και των ασφαλιστικών ταμείων.
Αλλά, η απογοήτευση και η αγανάκτηση αυτή διατρανώνεται και από τη μελαγχολική διαπίστωση ότι πήγε στράφι και η τεράστια αυτή θυσία του ελληνικού λαού, όπως και όλες στη συνέχεια και οι σημερινή. Το πρώτο δίμηνο του 2012 ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις για το πρόγραμμα αυτό, για το «κούρεμα», δηλαδή. Όπως προκύπτει από την έκδοση της Τράπεζας της Ελλάδος «Το Χρονικό της Κρίσης: 2010-2013», το συνολικό καθαρό όφελος (μείωση του χρέους) των 137,9 δις. ευρώ που προέκυψε από το «κούρεμα» μετριάστηκε σημαντικά λόγω:
α) της ανάγκης για ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με έκδοση νέου χρέους ύψους 41 δις. ευρώ εντός του 2012,
β) του δανεισμού ύψους 11,3 δις. ευρώ για την επαναγορά χρέους το Δεκέμβριο,
γ) του γεγονότος ότι η μείωση της αξίας των ομολόγων που διακρατούσαν τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία ή άλλοι φορείς, ύψους 16,2 δις. ευρώ, δεν οδήγησε σε μείωση του χρέους, επειδή επρόκειτο για ενδοκυβερνητικό χρέος,
δ) του δανεισμού 4,5 δις. ευρώ για την παροχή ομολόγων του ΕΦΣΕ στα ασφαλιστικά ταμεία ως αντισταθμικού οφέλους έναντι της μείωσης των απαιτήσεων που υπέστησαν, ε) της ανάγκης δανεισμού 11,9 δισ. ευρώ για την κάλυψη του ελλείμματος του 2012 και στ) λοιπών υποχρεώσεων του Δημοσίου (π.χ. πληρωμές στον ΕΜΣ, πληρωμές παλαιών οφειλών κλπ) συνολικού ύψους 1,9 δισ. ευρώ.
Το καθαρό αποτέλεσμα όλων αυτών των συναλλαγών ήταν η μείωση του χρέους εντός του 2012 μόνο κατά 51,2 δισ. ευρώ. Πράγματι, το χρέος που το 2011 είχε διαμορφωθεί σε 355,1 δισ. ευρώ το 2011 (από 329,4 δισ. ευρώ το 2010!!!), το 2012 συρρικνώθηκε στα 303,9 δισ. ευρώ, δηλαδή μειώθηκε κατά 51,2 δισ. ευρώ, αλλά την επόμενη χρονιά (2013) αυξήθηκε κατά 16 περίπου δισ. ευρώ, δηλαδή στα 319,2 δισ. ευρώ, δηλαδή στα ίδια επίπεδα που προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί και το 2017, παρά τη σημαντική συρρίκνωση των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους σε όλη αυτή την περίοδο.
Συμπέρασμα: Από τα 167 δις. ευρώ του «κουρέματος» μόνο 35 δις. ευρώ πήγαν σε μείωση του χρέους. Δηλαδή, δεν θα γινόταν καθόλου «κούρεμα» αν είχε επιτευχθεί ο στόχος για έσοδα 50 δις. ευρώ από αποκρατικοποιήσεις έως το 2015…
Και η εφιαλτική πορεία συνεχίσθηκε και τα επόμενα χρόνια και συνεχίζεται έως σήμερα, παρά τα τερατώδη ψέματα στη ΔΕΘ, διότι τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα. Κυβερνήσεις και αντιπολιτεύσεις συμπεριφέρονται όπως τα προηγούμενα χρόνια της τεχνητής «εύφορης κοιλάδας», και ότι οι παραδοσιακές μειοψηφίες καλοβολεμένων αντιστέκονται λυσσαλέα σε κάθε μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία, στηριζόμενες από εξουσιομανείς κομματικούς σχηματισμούς.
Αλέξης Τσίπρας: ο τα Μνημόνια τάχα σχίσας και την Ελλάδα, πράγματι, κάψας
Στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 έφθασαν στην Αθήνα κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ για να ξεκινήσουν συζητήσεις πολιτικής στο πλαίσιο της πέμπτης αξιολόγησης του δεύτερου προγράμματος προσαρμογής για την Ελλάδα. Οι συζητήσεις διακόπηκαν στις αρχές Δεκεμβρίου 2014, όταν ξεκίνησε η διαδικασία για την εκλογή του νέου προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, και, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει το ελληνικό Σύνταγμα, μετά την τρίτη ανεπιτυχή ψηφοφορία στις 29 Δεκεμβρίου, προκηρύχθηκαν πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές για τις 25 Ιανουαρίου 2015. Η προκήρυξη των εκλογών προκάλεσε σημαντική πολιτική αβεβαιότητα, εν όψει μάλιστα της προγραμματισμένης λήξης του προγράμματος στις 28 Φεβρουαρίου. Τις εκλογές κέρδισε το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που βρισκόταν μέχρι τότε στην αντιπολίτευση, ο οποίος, με τη συμμετοχή των Ανεξάρτητων Ελλήνων του Πάνου Καμμένου σχηματίσθηκε κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα.
Στις 18 Φεβρουαρίου, ύστερα από εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της νεοεκλεγείσας κυβέρνησης και των κρατών μελών της Ευρωζώνης και με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε την παράταση της «κύριας σύμβασης χρηματοδοτικής διευκόλυνσης» για την Ελλάδα. Η Ευρωομάδα συμφώνησε να παραταθεί το πρόγραμμα για τέσσερις μήνες, αφού η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε να πραγματοποιήσει μια ολοκληρωμένη σειρά μεταρρυθμίσεων και να ολοκληρώσει τις εθνικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Στις 27 Φεβρουαρίου οριστικοποιήθηκε η παράταση με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΤΧΣ.
Έκτοτε, πραγματοποιήθηκαν εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των θεσμικών οργάνων και των ελληνικών αρχών για την επιτυχή ολοκλήρωση της πέμπτης επανεξέτασης. Ωστόσο, δεν κατέστη δυνατό να επιτευχθεί συμφωνία. Ως εκ τούτου, η επανεξέταση δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί και το δεύτερο πρόγραμμα έληξε στις 30 Ιουνίου 2015. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά και τα ζούμε καθημερινά μετά τις 25 Ιανουαρίου του 2015.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέλαβε την εξουσία και ο Αλέξης Τσίπρας έγινε πρωθυπουργός με τον ίδιο και τα ίδια δημαγωγικά μέσα που χρησιμοποίησαν και όλοι οι προηγούμενοι εξουσιομανείς. Παραθέτουμε, για παράδειγμα, χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ που παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας στην ΔΕΘ στις 14 Σεπτεμβρίου του 2014, δηλαδή προεκλογικά) και που θα εφάρμοζε μόλις γινόταν κυβέρνηση, όπως υποσχέθηκε:
– Όλο το πρόγραμμα που θα εφαρμόσει όταν γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ
-Δεσμεύτηκε για κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, επιστροφή του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ και του αφορολόγητου στα 12.000 ευρώ για όλους, ενίσχυση των χαμηλόμισθων και των χαμηλοσυνταξιούχων, σε 1,2 εκατ. από τους οποίους επιστρέφει το δώρο Χριστουγέννων.
-Τις επόμενες μέρες ο ΣΥΡΙΖΑ θα φέρει στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση για επ’ αόριστο παράταση της αναστολής στους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, αξίας έως 300.000 ευρώ, καθώς και νομοθετική απαγόρευση πώλησης ή εκχώρησης σε μη αναγνωρισμένους τραπεζικούς οργανισμούς ή επιχειρήσεις δικαιωμάτων δανειακών συμβάσεων και εμπραγμάτων ασφαλειών.
«Δεν θα επιτρέψουμε στα κοράκια των διεθνών distress funds να κερδοσκοπήσουν δημεύοντας τις κατοικίες των πολιτών», είπε ο Αλέξης Τσίπρας τότε ως αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
-Δεσμεύτηκε για δωρεάν ρεύμα σε 300.000 νοικοκυριά που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας, 300.000 θέσεις εργασίας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, κατάργηση των κατασχέσεων λογαριασμών, ρύθμιση οφειλών σε 84 δόσεις και «σεισάχθεια» για τα «κόκκινα δάνεια» (από το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης, ύψους 2 δισ. ευρώ με το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας, «θα αντικαταστήσει το Μνημόνιο από τις πρώτες κιόλας μέρες της νέας διακυβέρνησης, προτού και ανεξάρτητα από την έκβαση της διαπραγμάτευσης»!
-Δωρεάν ιατρική περίθαλψη για όλους και δραστική μείωση συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη. Το πρόγραμμά περιλαμβάνει δωρεάν πρόσβαση για όλους, ασφαλισμένους και ανασφάλιστους, στις δημόσιες δομές υγείας και διασφάλιση της πρόσβασης για όλους στην αναγκαία φαρμακευτική αγωγή με δραστικό περιορισμό – έως μηδενισμό για ειδικές κατηγορίες – της επιβάρυνσης στη συμμετοχή των ασθενών στη φαρμακευτική δαπάνη.
-Πρόγραμμα εξασφάλισης στέγης. Το πρόγραμμα θα υλοποιήσει ο προς επανίδρυση Οργανισμός Εργατικής Εστίας. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την αξιοποίηση των παλιών εγκαταλελειμμένων κτιρίων και κλειστών ξενοδοχείων. Στόχος η εξασφάλιση σε πρώτη φάση 25.000 διαμερισμάτων, με την επιδότηση του ενοικίου στα 4 ευρώ ανά τμ.
-Στήριξη χαμηλοσυνταξιούχων. «Αποκαθιστούμε, αμέσως το δώρο των Χριστουγέννων, ως 13η σύνταξη, σε 1.262.920 συνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη έως 700 ευρώ. Είναι το πρώτο βήμα για την πλήρη αποκατάσταση της 13ης σύνταξης και του 13ου μισθού σε όλους, σταδιακά και σε συνάρτηση με τις οικονομικές συνθήκες».
-Ειδική κάρτα μετακίνησης με τα μαζικά μέσα μεταφοράς. Ειδική κάρτα μετακίνησης με μειωμένη έως συμβολική συμμετοχή, για μακροχρόνια άνεργους και όσους διαβιώνουν κάτω από το όριο της φτώχειας.Η κάρτα θα είναι ετήσιας διάρκειας και θα ισχύει για όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς και θα απαιτεί πολύ μικρή έως συμβολική συμμετοχή από τους δικαιούχους.
-Κατάργηση της εξίσωσης του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης. «Επαναφέρουμε τη λιανική τιμή εκκίνησης του πετρελαίου θέρμανσης στα 0,90€ ανά λίτρο. Η επαναφορά του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο επίπεδο πριν από την εξίσωση με τον αντίστοιχο φόρο στο πετρέλαιο θέρμανσης, όχι μόνο δε θα έχει κόστος αλλά θα έχει και δημοσιονομικό όφελος, διότι θα αυξήσει σημαντικά την κατανάλωση. «Γιατί οι άνθρωποι θα ξανανάψουν τα καλοριφέρ τους», είπε ο Αλέξης Τσίπρας.
– Καταργείται ο ΕΝΦΙΑ: Θεσπίζεται φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ) και αναπροσαρμόζονται άμεσα οι αντικειμενικές αξίες τουλάχιστον 30% έως 35%. Σύμφωνα με τον Αλέξη Τσίπρα, ο φόρος αυτός θα έχει προοδευτική κλιμάκωση και υψηλό αφορολόγητο όριο. Δεν θα αφορά την πρώτη κατοικία εκτός από περιπτώσεις υπερπολυτελών κατοικιών, ούτε και τη μικρομεσαία ιδιοκτησία.
-Επαναφορά αφορολόγητου στα 12.000 ευρώ για όλους
-Επαναφορά κατώτατου μισθού. Ο κατώτατος μισθός θα επιστρέψει στα 751 ευρώ για όλους τους εργαζόμενους, ανεξαρτήτως ηλικίας. Σύμφωνα με το οικονομετρικό μοντέλο του ΣΥΡΙΖΑ «επαναφορά του κατώτατου μισθού όχι μόνο δεν έχει δημοσιονομικό κόστος, αλλά θα έχει από μόνη της και αναπτυξιακό αποτέλεσμα. Μόνον τον πρώτο χρόνο, θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της εγχώριας ζήτησης, κατά 0,75%, και του ΑΕΠ κατά 0,5%. Επιπλέον, θα δημιουργήσει και 7.500 νέες θέσεις εργασίας».
– «Αυτή η κυβέρνηση ούτε θέλει ούτε μπορεί να υπερασπιστεί τα εθνικά συμφέροντα και να διαπραγματευτεί, να διεκδικήσει μια βιώσιμη λύση για τον ελληνικό λαό», είπε ο Αλέξης Τσίπρας, τονίζοντας πως αυτό μπορεί να το κάνει μόνο μια κυβέρνηση «με νωπή λαϊκή εντολή και ευρεία κοινωνική στήριξη». Γι’ αυτό ζήτησε άμεσα εκλογές.
-Ο ΣΥΡΙΖΑ, είπε, δεν ζητάει εκλογές γιατί βιάζεται να κυβερνήσει αλλά γιατί «το απαιτεί το συμφέρον του λαού και του τόπου. Ζητάμε ισχυρή εντολή αυτοδυναμίας, για να διεκδικήσουμε τη καλύτερη δυνατή συμφωνία προς όφελος του λαού μας, στην Ευρώπη».
-Όπως τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, «ζητάμε άμεση προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία και ισχυρή εντολή διαπραγμάτευσης με στόχο:
– Τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους της ονομαστικής αξίας του χρέους, ώστε να γίνει βιώσιμο. Έγινε για τη Γερμανία το 1953. Να γίνει και για την Ελλάδα το 2014.
– «Ρήτρα ανάπτυξης» στην αποπληρωμή του υπόλοιπου, έτσι ώστε να εξυπηρετείται από την ανάπτυξη και όχι από το πλεόνασμα του προϋπολογισμού.
– Περίοδο χάριτος, δηλαδή «moratorium», στην εξυπηρέτησή του, για την άμεση εξοικονόμηση πόρων για την ανάπτυξη.
– Εξαίρεση του προγράμματος δημόσιων επενδύσεων από τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
– Συμφωνία για «Ευρωπαϊκό New Deal», με δημόσιες επενδύσεις για την ανάπτυξη και χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
– Ποσοστική χαλάρωση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με απευθείας αγορά κρατικών ομολόγων.
-«Η κυβέρνηση Σαμαρά είναι έτοιμη για άλλη μια φορά να αποδεχτεί ό,τι οι πιστωτές αποφασίσουν και η μόνη συμμαχία που οικοδομεί είναι με τη γερμανική κυβέρνηση. Αυτή είναι η διαφορά μας και αυτό είναι το δίλημμα: ευρωπαϊκή διαπραγμάτευση με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ή συνυπογραφή όλων των αποφάσεων των δανειστών για την Ελλάδα, από τη κυβέρνηση Σαμαρά. Με δυο λόγια, το δίλημμα είναι: Διαπραγμάτευση ή μη διαπραγμάτευση. Ανάπτυξη ή λιτότητα. ΣΥΡΙΖΑ ή Νέα Δημοκρατία».
-Ο Αλέξης Τσίπρας δεσμεύτηκε και για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία. Οι δόσεις φτάνουν έως και τις 84, ενώ παύουν οι κατασχέσεις λογαριασμών, μισθών και της πρώτης κατοικίας.
– Άμεση παύση ποινικών διώξεων και κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών, πρώτης κατοικίας, μισθών, κλπ, καθώς και χορήγηση φορολογικής ενημερότητας, σε όσους εντάσσονται στη διαδικασία ρύθμισης.
– Δωδεκάμηνη αναστολή διώξεων και αναγκαστικών μέτρων σε οφειλέτες με αποδεδειγμένο μηδενικό εισόδημα, που εντάσσονται στη ρύθμιση.
– Κατάργηση της αντισυνταγματικής αυτόφωρης διαδικασία για οφειλές προς το Δημόσιο.
– Κατάργηση της προκαταβολής 50% της βεβαιωθείσας οφειλής ως προϋπόθεση προσφυγής του φορολογουμένου στη Δικαιοσύνη, που οδηγεί σε στέρηση της δικαστικής προστασίας σε όσους δεν μπορούν να πληρώσουν. Η προκαταβολή θα ορίζεται με πράξη του δικαστή και θα κυμαίνεται από 10% έως 20%, σύμφωνα με την οικονομική δυνατότητα του οφειλέτη.
-Ο Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε τη «νέα σεισάχθεια» για τη ρύθμιση των λεγόμενων «κόκκινων δανείων» την οποία χαρακτήρισε προϋπόθεση για την εξυγίανση των χαρτοφυλακίων των τραπεζών, την αποκατάσταση της ρευστότητας, την ανακούφιση και την αναπτυξιακή επανεκκίνηση της οικονομίας.Η «νέα σεισάχθεια» θα περιλαμβάνει, κατά περίπτωση, διαγραφή μέρους των οφειλών για όσους δανειολήπτες που είναι κάτω από το όριο της φτώχειας και, ως γενική αρχή, αναπροσαρμογή των οφειλών έτσι ώστε η συνολική εξυπηρέτησή τους σε τράπεζες, Δημόσιο και ασφαλιστικούς οργανισμούς να μην ξεπερνά το 1/3 του εισοδήματος του δανειολήπτη.
-Συστήνεται δημόσιος ενδιάμεσος φορέας διαχείρισης ιδιωτικού χρέους όχι ως μία «κακή τράπεζα», αλλά, ως διαχειριστή κάθε τύπου ληξιπρόθεσμης οφειλής προς τις τράπεζες και ελεγκτή των τραπεζών ως προς την εφαρμογή των συμφωνημένων ρυθμίσεων. Ο φορέας αυτός θα διαχειρίζεται, όπου υπάρχουν, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δανειολήπτη σε τράπεζες και θα βρίσκεται σε επικοινωνία και συνεργασία με τις Ειδικές Επιτροπές εξώδικου διακανονισμού για χρέη προς το Δημόσιο και με ασφαλιστικά ταμεία για χρέη προς ασφαλιστικούς οργανισμούς, ώστε να υπάρχει συνολική εικόνα των βαρών και άρα των διευκολύνσεων του κάθε δανειολήπτη.
– Ο Αλέξης Τσίπρας εξήγησε κατά την ομιλία του και από που θα βρεθούν τα λεφτά για να υλοποιηθεί το πρόγραμμα που εξήγγειλε. Όπως είπε, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ εκλεγεί κυβέρνηση, το Δημόσιο θα ανακτήσει τον έλεγχο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
-Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Αλέξης Τσίπρας είπε πως «από τα 68 δισ. ληξιπρόθεσμων οφειλών στοχεύουμε να επαναβεβαιώσουμε και να εντάξουμε στις ρυθμίσεις τουλάχιστον τα 20, σε βάθος επταετίας. Με αυτή διαδικασία υπολογίζουμε ότι από τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών θα μπουν τον πρώτο χρόνο στα δημόσια ταμεία, περίπου, 3 δισ ευρώ».
Μίλησε επίσης για αποφασιστική πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, που «απαιτεί πάνω από όλα αποφασιστικότητα και πολιτική βούληση για συγκρούσεις με μεγάλα συμφέροντα». Συνολικά από τη πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου, «μετριοπαθώς» όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας, ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει πως θα βάλει στα κρατικά ταμεία, μόνο τον πρώτο χρόνο, τρία δισ. ευρώ.
-«Σε ό,τι αφορά το κόστος κεφαλαίου εκκίνησης του δημόσιου, ενδιάμεσου φορέα και το κόστος κεφαλαίου εκκίνησης της ίδρυσης τραπεζών ειδικού σκοπού, που συνολικά είναι της τάξης των 3 δισ. ευρώ θα το χρηματοδοτήσουμε από το λεγόμενο «μαξιλάρι» των, περίπου, 11 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για τις τράπεζες, είπε.
-Σε ό, τι αφορά το συνολικό κόστος του σχεδίου για την ανάκτηση της εργασίας, αυτό ανέρχεται στα 5 δισ. ευρώ από τα οποία τα 3 δισ. ευρώ στον πρώτο χρόνο εφαρμογής του. Αυτό, το πρώτο χρόνο θα χρηματοδοτηθεί κατά 1 δισ. από τη γέφυρα του ΕΣΠΑ 2007- 2013, κατά 1,5 δισ. από τα 2,5 δισ. του ΕΣΠΑ 2014-2020 και κατά 500 εκ από άλλα εξειδικευμένα ευρωπαϊκά εργαλεία για την αύξηση της απασχόλησης».
-Ο Αλέξης Τσίπρας εξήγγειλε επίσης την άμεση επαναφορά της εργασιακής νομοθεσίας, της μετενέργειας, των εργασιακών δικαιωμάτων. Εκτός από τον κατώτατο μισθό, ο Αλέξης Τσίπρας προανήγγειλε την επαναφορά του θεσμού της μετενέργειας, των συλλογικών συμβάσεων, του ΟΜΕΔ και της διαιτησίας. Καταργούνται ρυθμίσεις για τις μαζικές και αδικαιολόγητες απολύσεις, την ενοικίαση εργαζομένων κλπ.
-Επίσης, εξήγγειλε το έκτακτο πρόγραμμα για την ανάκτηση της εργασίας, διετούς διάρκειας, συνολικού κόστους 5 δισ. ευρώ εκ των οποίων 3 δισ ευρώ για τον πρώτο χρόνο. Προβλέπει την καθαρή αύξηση των θέσεων εργασίας της τάξης των 300.000 στο σύνολο της οικονομίας – δηλαδή στον ιδιωτικό τομέα, στο δημόσιο, και στον τομέα της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας. Σύμφωνα με τον Αλέξη Τσίπρα «ένα τέτοιο σχέδιο είναι υποχρεωτικό για την απορρόφηση των μακροχρόνια ανέργων, ιδιαίτερα ηλικίας άνω των 55 ετών, και των νέων ανέργων, που θα τους προσπεράσει, σε μεγάλο βαθμό, η μεγέθυνση της οικονομίας. Δηλαδή αυτών που δε θα βρουν δουλειά, χωρίς ειδικά κίνητρα».
-Διευρύνεται ο αριθμός των δικαιούχων του επιδόματος ανεργίας. «Ένας σημαντικός αριθμός δικαιούχων του επιδόματος θα αποκτήσει εργασία, σε ισάριθμους ανέργους θα χορηγηθεί επίδομα ανεργίας, με κοινωνικά κριτήρια», τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας.
-Ο Αλέξης Τσίπρας εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στον τότε πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευάγγελο Βενιζέλο, κατηγορώντας τους πως «έχουν αναλάβει πρόθυμα τον ρόλο του υπάκουου μαθητή και του γραμματοκομιστή των γερμανικών συμφερόντων».
-«Έφτασαν στο σημείο να συναινέσουν άκριτα στις αδιέξοδες οικονομικές κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία, αδιαφορώντας για το κόστος στην ελληνική οικονομία. Εμπλέκοντας τη χώρα, παρά τη δραματική οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται, σ’ έναν επικίνδυνο οικονομικό πόλεμο που φέρνει όλη την Ευρώπη πίσω στην ψυχροπολεμική εποχή», είπε.
-Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε τον πρωθυπουργό ότι «κοροϊδεύει τον ελληνικό λαό και μαζί και τον εαυτό του», ενώ είπε και ότι είναι «απολύτως ακατάλληλος» να διαπραγματευθεί και τόνισε πως ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει τη σύγκληση «Ευρωπαϊκής Διάσκεψης Χρέους» για τη διαχείριση της υπερχρέωσης της Ευρωζώνης.
Κι αντ΄ αυτών εγένετο χάος και νέα λεηλασία. Δεν χρειάζεται να συνεχίσουμε παρουσιάζοντας στοιχεία για τα έργα και τις ημέρες της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ. Ο παρατιθέμενος πίνακας τα λέει όλα. Απλώς υπέγραφαν όλες οι κυβερνήσεις αα ογκώδη Μνημόνια με εκατοντάδες προαπαιτούμενα για να παίρνουν τις δόσεις και όταν έρχονταν οι ελεγκτές της τρόικας κάνανε τους δύσκολους και δημιουργούσαν εμπλοκές. Απλώς αναφέρω ότι μεταξύ των υποσχέσεων ή των προαπαιτούμενων ήταν και η εφαρμογή ενός μεγάλου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, το οποίο τελικά ώδινεν επί επτά χρόνια και έτεκε μόνο 3 δις. ευρώ. Διαβάστε τον πίνακα και αγανακτήστε…
Πίνακας 5: Πήγαν χαμένα 885,4 δις. ευρώ σε πέντε χρόνια
| Στόχοι (δις. ευρώ) | Έτος | Πηγές | Εισπράξεις (δις. ευρώ) | Έσοδα από παρεμβάσεις (δις. ευρώ) |
| ο | 2010 | Προϋπολογισμός 2010 | 0 | 5,8 |
| 5,0 | 2011 | Μεσοπρόθεσμο 2012-2015 | 1,6 | 16,4 |
| 10,0 | 2012 | Μεσοπρόθεσμο 2012-2015 | 0 | 20,6 |
| 8,1 | 2013 | Πρόγραμμα 2013-2016 | 1,0 | 9,3 |
| 2,3 | 2014 | Πρόγραμμα 2013-2016 | 0,3 | 4,9 |
| 1,1 | 2015 | Πρόγραμμα-2013-2016 | 0 | 1,5 |
| 3,4 | 2016 | Πρόγραμμα 2013-2016 | 0 | 5,7 |
| 1,5 | 2014 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | 0 | |
| 2,2 | 2015 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | 0,3 | |
| 3,3 | 2016 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | 0 | |
| 2,8 | 2017 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | 0 | |
| 3,0 | 2018 | Επικαιροποιημένο Μνημόνιο | 0 | |
| 50,0 | Έως το 2015 | Μνημόνιο 1ο | 3,2 | |
| 50,0 | Έως το 2022 | Δηλώσεις το 2010 | ||
| 46,0 | Έως το 2020 | Τράπεζα της Ελλάδος 2011 | ||
| 4,1 | Έως το 2014 | ΤΑΙΠΕΔ 23/10/1204 | 2,9 | |
| 6,3 | ‘Εως το 2015 | ΤΑΙΠΕΔ 23/10/14 | 3,2 | |
| 9,7 | Έως το 2016 | ΤΑΙΠΕΔ 23/10/14 | ||
| 1,8 | 2016 | Προϋπολογισμός 2017 | 0,1 | |
| 2,0 | 2017 | Προϋπολογισμός 2017 | ||
| Σύνολο εισπράξεων έως το 2016 | 3,3 | 64,2 |
Δηλαδή,
Πρώτο Μνημόνιο (2010-2013): 77,3+30,0=107,3
Δεύτερο Μνημόνιο (2012-2014, παράταση έως το 2015):164,5
Τρίτο Μνημόνιο (2015-2018): 86 δις. ευρώ
Σύνολο: 357,3 = 64,2 από μέτρα=421,5 δις. ευρώ
Συν άλλα 137,9 δις. ευρώ από το «κούρεμα» για μείωση του χρέους
Συν 326 δις.από φόρους. Σύνολο 421,5+137,9+326=885,4
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Πρώτο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα
Στις 2 Μαΐου 2010, η Ευρωομάδα συμφώνησε να χορηγηθούν διμερή δάνεια που θα συγκέντρωνε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (η λεγόμενη «Δανειακή Διευκόλυνση για την Ελλάδα» – ΔΔΕ) συνολικού ποσού 80 δισ. ευρώ, το οποίο θα εκταμιευόταν από τον Μάιο του 2010 έως το τέλος Ιουνίου 2013. (Το ποσό αυτό μειώθηκε τελικά κατά 2,7 δισ. ευρώ, επειδή η Σλοβακία αποφάσισε να μη συμμετάσχει στη συμφωνία Δανειακής Διευκόλυνσης για την Ελλάδα, ενώ η Ιρλανδία και η Πορτογαλία αποχώρησαν από τη Διευκόλυνση, καθώς ζητούσαν και οι ίδιες χρηματοδοτική συνδρομή).
Η χρηματοδοτική συνδρομή που συμφωνήθηκε από τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης ήταν μέρος μιας κοινής δέσμης, στην οποία το ΔΝΤ συνεισέφερε επιπλέον ποσό 30 δισ. ευρώ στο πλαίσιο συμφωνίας Stand-By (SBA)
Δεύτερο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα
Στις 14 Μαρτίου 2012, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ενέκριναν τη χρηματοδότηση του δεύτερου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα. Τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ διέθεσαν τα μη εκταμιευθέντα ποσά του πρώτου προγράμματος (Δανειακή Διευκόλυνση για την Ελλάδα), συν άλλα 130 δισ. ευρώ για το διάστημα 2012 – 2014. Ενώ η χρηματοδότηση του πρώτου προγράμματος βασίστηκε σε διμερή δάνεια, συμφωνήθηκε ότι, από την πλευρά των κρατών μελών της Ευρωζώνης, το δεύτερο πρόγραμμα θα χρηματοδοτούνταν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EΤΧΣ), που είχε ήδη τεθεί πλήρως σε λειτουργία από τον Αύγουστο του 2010.
Συνολικά, το δεύτερο πρόγραμμα προέβλεπε χρηματοδοτική συνδρομή ύψους 164,5 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2014 (στη συνέχεια η περίοδος αυτή παρατάθηκε έως τα τέλη Ιουνίου του 2015). Από το ποσό αυτό, τα 144,7 δισ. ευρώ αποτελούν τη συνεισφορά της Ευρωζώνης και θα διατεθούν μέσω του EΤΧΣ, ενώ το ΔΝΤ θα συνεισφέρει τα υπόλοιπα 19,8 δισ. ευρώ. (Αυτό αποτελεί μέρος ρύθμισης τετραετούς διάρκειας, ύψους 28 δισ. ευρώ, στο πλαίσιο του Διευρυμένου Πιστωτικού Μηχανισμού για την Ελλάδα, που εγκρίθηκε από το ΔΝΤ τον Μάρτιο του 2012).
Την άνοιξη του 2012, λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής αστάθειας, προκηρύχθηκαν εκλογές που δημιούργησαν ένα ιδιαίτερα τεταμένο κλίμα. Η αβεβαιότητα για το πιθανό αποτέλεσμα μιας δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης προκάλεσε μεγάλη αύξηση της διαρροής κεφαλαίων στο εξωτερικό και αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα της Ελλάδας να υλοποιήσει το πρόγραμμα προσαρμογής. Τελικά, οι εκλογές της 17ης Ιουνίου κατέληξαν στον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, αποτελούμενης από τρία πολιτικά κόμματα, η οποία είχε την εντολή να διασφαλίσει το μέλλον της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και να υλοποιήσει με αποφασιστικότητα το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Η νέα κυβέρνηση και η δημόσια διοίκηση προχώρησαν γρήγορα στη λήψη των αναγκαίων μέτρων για να καλυφθεί η υστέρηση στην υλοποίηση του προγράμματος.
Η δυσκολία εκπλήρωσης των προϋποθέσεων το διάστημα αμέσως μετά τις εκλογές καθυστέρησε σημαντικά την εκταμίευση των επόμενων δόσεων των δανείων από διεθνείς δανειστές και, παρόλο που η καθυστέρηση αυτή ήταν δικαιολογημένη, είχε ιδιαίτερα αρνητικές συνέπειες για την οικονομία.
Στο πλαίσιο αυτό, και λαμβανομένων υπόψη των μέτρων που έλαβαν οι αρχές, στις 26-27 Νοεμβρίου 2012, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ συμφώνησαν να παρατείνουν την πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής κατά δύο έτη και, ως εκ τούτου, να μειώσουν τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2014, από 4,5% στο 1,5% του ΑΕΠ, με μέση ετήσια προσαρμογή της τάξης του 1,5% του ΑΕΠ μέχρι να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 4,5% του ΑΕΠ το 2016. Συμφώνησαν επίσης σε δέσμη μέτρων για μείωση του χρέους της Ελλάδας στο 124% του ΑΕΠ μέχρι το 2020. Τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης συμφώνησαν στις ακόλουθες πρωτοβουλίες:
Μείωση κατά 100 μονάδες βάσης του επιτοκίου που εφαρμόζεται στην Ελλάδα για τα δάνεια που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο της Δανειακής Διευκόλυνσης για την Ελλάδα.
Μείωση κατά 10 μονάδες βάσης του κόστους προμήθειας εγγύησης που καταβάλλει η Ελλάδα για τα δάνεια του ΕΤΧΣ.
Επιμήκυνση κατά 15 έτη της ωρίμανσης των διμερών δανείων και των δανείων του ΕΤΧΣ και αναστολή για μια δεκαετία της καταβολής των τόκων της Ελλάδας για τα δάνεια του ΕΤΧΣ.
Δέσμευση των κρατών μελών να μεταφέρουν, από το οικονομικό έτος 2013, στον ειδικό χωριστό λογαριασμό της Ελλάδας ποσό ίσο με τα έσοδα από το χαρτοφυλάκιο του Προγράμματος για τις Αγορές Τίτλων (SMP) τα οποία αναλογούν στη δική τους εθνική κεντρική τράπεζα.
Παράλληλα, η Ελλάδα δήλωσε ότι εξετάζει τη λήψη ορισμένων μέτρων μείωσης του χρέους (πρόγραμμα επαναγοράς χρέους), μέσω αγορών στο πλαίσιο δημοπρασίας, των διαφόρων κατηγοριών κρατικών ομολόγων.
Στις 12 Δεκεμβρίου 2012, μετά την ολοκλήρωση των σχετικών εθνικών διαδικασιών και αφού εξέτασε το αποτέλεσμα του προγράμματος επαναγοράς χρέους που υλοποίησε η Ελλάδα, η Ευρωομάδα ενέκρινε επίσημα τη δεύτερη δόση στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα. Σε αυτή τη βάση, τα κράτη μέλη εξουσιοδότησαν το ΕΤΧΣ να αποδεσμεύσει την επόμενη δόση συνολικού ύψους 49,1 δισ. ευρώ. Η εκταμίευση της δόσης θα γινόταν τμηματικά.
Τον Δεκέμβριο του 2012 καταβλήθηκε στην Ελλάδα ποσό ύψους 34,3 δισ. ευρώ, ενώ το υπόλοιπο ποσό επρόκειτο να εκταμιευθεί το πρώτο τρίμηνο του 2013. Πρώτον, ένα επιπλέον ποσό ύψους 7,2 δισ. ευρώ θα διατίθετο για την κάλυψη του κόστους ανακεφαλαιοποίησης και εξυγίανσης των τραπεζών. Δεύτερον, τα ποσά για την κάλυψη της χρηματοδότησης του προϋπολογισμού θα εκταμιεύονταν σε τρεις επιμέρους δόσεις, σε συνάρτηση με την εκπλήρωση συγκεκριμένων ορόσημων του Μνημονίου Συνεννόησης που είχαν συμφωνηθεί από την Τρόικα.
Οι επόμενες δόσεις ύψους 2,0 δισ. ευρώ, 2,8 δισ. ευρώ και 2,8 δισ. ευρώ καταβλήθηκαν στις 31 Ιανουαρίου 2013, στις 28 Φεβρουαρίου 2013 και στις 3 Μαΐου 2013 αντίστοιχα, μετά την έγκριση από τα κράτη μέλη της Ευρωζώνης της αξιολόγησης που πραγματοποίησε η Επιτροπή όσον αφορά την επίτευξη των ορόσημων που είχαν τεθεί για τον Ιανουάριο, τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο αντίστοιχα.
Στις 15 Απριλίου 2013, κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ ολοκλήρωσαν την αποστολή τους στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της δεύτερης επανεξέτασης του δεύτερου προγράμματος προσαρμογής. Η αποστολή κατέληξε σε συμφωνία υπηρεσιακού επιπέδου με τις ελληνικές αρχές σχετικά με τις οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές που απαιτούνται για να εξασφαλιστεί ότι το πρόγραμμα παραμένει σε σωστή πορεία όσον αφορά την επίτευξη των στόχων του. Στις 13 Μαΐου 2013, η Ευρωομάδα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι συνέτρεχαν όλες οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την ολοκλήρωση από τα κράτη μέλη των απαιτούμενων εθνικών διαδικασιών για την έγκριση της επόμενης δόσης, που θα εκταμιευόταν σε δύο τμηματικές καταβολές. Μετά την ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών και την πλήρη εφαρμογή των σχετικών προαπαιτούμενων, η πρώτη επιμέρους δόση ύψους 4,2 δισ. ευρώ εγκρίθηκε από την Ομάδα Εργασίας της Ευρωομάδας (EWG) και το Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕΤΧΣ), και εκταμιεύθηκε στις 17 Μαΐου 2013. Η δεύτερη επιμέρους δόση, ύψους 3,3 δισ. ευρώ, εκταμιεύθηκε στις 25 Ιουνίου 2013, μετά την έγκριση του EWG και του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΤΣΧ, στις 13 Ιουνίου 2013. Η έγκριση βασίστηκε στη σχετική σύσταση των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, μετά την αξιολόγηση της επίτευξης των τριών συγκεκριμένων ορόσημων του Μνημονίου Συνεννόησης.
Η τρίτη επανεξέταση του δεύτερου προγράμματος προσαρμογής ολοκληρώθηκε στις 8 Ιουλίου 2013, και τα σχετικά κλιμάκια κατέληξαν σε συμφωνία υπηρεσιακού επιπέδου «ad referendum» με τις ελληνικές αρχές. Την ίδια ημέρα, η Ευρωομάδα σημείωσε με ικανοποίηση ότι το πρόγραμμα βρισκόταν γενικά στη σωστή πορεία και εξουσιοδότησε το EWG και το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΤΧΣ να εγκρίνουν την επόμενη δόση του ΕΤΧΣ, ύψους 3,0 δισ. ευρώ, που θα εκταμιευόταν σε δύο τμηματικές καταβολές.
Συγχρόνως, η Ευρωομάδα εξουσιοδότησε το EWG και το ΕΤΧΣ να εγκρίνουν την εκταμίευση ποσού ύψους 2,0 δισ. ευρώ, ίσου με τα έσοδα από το χαρτοφυλάκιο του Προγράμματος για τις Αγορές Τίτλων (SMP) το οποίο αναλογεί στις εθνικές κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης, στον ειδικό χωριστό λογαριασμό της Ελλάδας, επίσης σε δύο επιμέρους δόσεις. Η πρώτη, ύψους 2,5 δισ. ευρώ, εγκρίθηκε στις 26 Ιουλίου 2013 από το EWG και το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΤΧΣ μετά την πλήρη εφαρμογή των προαπαιτούμενων.
Το ποσό εκταμιεύθηκε στις 31 Ιουλίου 2013, μετά την ολοκλήρωση από τα κράτη μέλη των σχετικών εθνικών διαδικασιών. Με την ίδια ευκαιρία καταβλήθηκαν 1,5 δισ. ευρώ εσόδων από το χαρτοφυλάκιο SMP. Η δεύτερη, ύψους 0,5 δισ. ευρώ, εγκρίθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2013 από το EWG και το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΤΧΣ μετά την πλήρη εφαρμογή όλων των σχετικών προαπαιτούμενων και την ίδια ημέρα το εν λόγω ποσό εκταμιεύθηκε. Όπως και με την προηγούμενη επιμέρους δόση, καταβλήθηκαν με την ίδια ευκαιρία 0,5 δισ. ευρώ εσόδων από το χαρτοφυλάκιο SMP.
Στις 19 Μαρτίου 2014, στο πλαίσιο της τέταρτης επανεξέτασης του δεύτερου προγράμματος προσαρμογής, τα κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ κατέληξαν σε συμφωνία υπηρεσιακού επιπέδου με τις ελληνικές αρχές σχετικά με τις οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές που απαιτούνται για τη διατήρηση της σωστής πορείας του προγράμματος όσον αφορά την επίτευξη των στόχων του.
Με βάση την αξιολόγηση που πραγματοποίησε η Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ, η Ευρωομάδα, στη συνεδρίαση της 1ης Απριλίου 2014, κατέληξε ότι συνέτρεχαν οι αναγκαίες προϋποθέσεις για την έγκριση δόσης του ΕΤΧΣ ύψους 8,3 δισ. ευρώ, η οποία θα εκταμιευόταν σε τρεις τμηματικές καταβολές, υπό την προϋπόθεση της εκπλήρωσης των προαπαιτούμενων και των ορόσημων. Μια πρώτη επιμέρους δόση ύψους 6,3 δισ. ευρώ, εκταμιεύτηκε στην Ελλάδα στις 28 Απριλίου 2014, μετά την πλήρη εφαρμογή των προαπαιτούμενων δράσεων και την οριστικοποίηση των σχετικών εθνικών διαδικασιών των κρατών μελών.
Μετά την υλοποίηση της πρώτης σειράς ορόσημωνpdf(28 kB) Επιλέξτε μεταφράσεις του προηγούμενου συνδέσμου, που αναμενόταν έως το τέλος Μαΐου 2014, το EWG και το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΤΧΣ ενέκριναν στις 4 και 7 Ιουλίου, αντίστοιχα, την εκταμίευση της δεύτερης επιμέρους δόσης ύψους 1 δισ. ευρώ. Η εκταμίευση στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε στις 9 Ιουλίου 2014. Ομοίως, στις 13 Αυγούστου 2014 εγκρίθηκε από το EWG και το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΤΧΣ η εκταμίευση της τρίτης και τελευταίας επιμέρους δόσης ύψους 1 δισ. ευρώ, μετά την υλοποίηση της δεύτερης σειράς ορόσημωνpdf(47 kB) Επιλέξτε μεταφράσεις του προηγούμενου συνδέσμου που αναμενόταν έως το τέλος Ιουνίου. Η εκταμίευση πραγματοποιήθηκε στις 14 Αυγούστου.
Στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 έφθασαν στην Αθήνα κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ για να ξεκινήσουν συζητήσεις πολιτικής στο πλαίσιο της πέμπτης αξιολόγησης του δεύτερου προγράμματος προσαρμογής για την Ελλάδα.
Οι συζητήσεις διακόπηκαν στις αρχές Δεκεμβρίου 2014, όταν ξεκίνησε η διαδικασία για την εκλογή του νέου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, και, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπει το ελληνικό Σύνταγμα, μετά την τρίτη ανεπιτυχή ψηφοφορία στις 29 Δεκεμβρίου, προκηρύχθηκαν πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές για τις 25 Ιανουαρίου 2015. Η προκήρυξη των εκλογών προκάλεσε σημαντική πολιτική αβεβαιότητα, εν όψει μάλιστα της προγραμματισμένης λήξης του προγράμματος στις 28 Φεβρουαρίου. Τις εκλογές κέρδισε το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που βρισκόταν μέχρι τότε στην αντιπολίτευση.
Στις 18 Φεβρουαρίου, ύστερα από εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της νεοεκλεγείσας κυβέρνησης και των κρατών μελών της Ευρωζώνης και με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε την παράταση της «κύριας σύμβασης χρηματοδοτικής διευκόλυνσης» για την Ελλάδα.
Η Ευρωομάδα συμφώνησε να παραταθεί το πρόγραμμα για τέσσερις μήνες, αφού η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε να πραγματοποιήσει μια ολοκληρωμένη σειρά μεταρρυθμίσεων και να ολοκληρώσει τις εθνικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Στις 27 Φεβρουαρίου οριστικοποιήθηκε η παράταση με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΤΧΣ.
Έκτοτε, πραγματοποιήθηκαν εντατικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των θεσμικών οργάνων και των ελληνικών αρχών για την επιτυχή ολοκλήρωση της πέμπτης επανεξέτασης. Ωστόσο, δεν κατέστη δυνατό να επιτευχθεί συμφωνία. Ως εκ τούτου, η επανεξέταση δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρωθεί και το δεύτερο πρόγραμμα έληξε στις 30 Ιουνίου 2015.
Τρίτο πρόγραμμα 2015
Στις 19 Αυγούστου 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέγραψε Μνημόνιο Συνεννόησης (ΜΣ) με την Ελλάδα, αφότου το Συμβούλιο των Διοικητών του ΕΜΣ ενέκρινε περαιτέρω στήριξη σταθερότητας συνοδευόμενη από ένα τρίτο πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής. Έτσι δόθηκε συνέχεια στην πολιτική συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 14 Αυγούστου και δρομολογήθηκε η κινητοποίηση ποσού μέχρι 86 δισ. ευρώ ως χρηματοδοτικής συνδρομής στην Ελλάδα για τρία χρόνια (2015-2018). Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές υπέγραψαν σύμβαση χρηματοδοτικής διευκόλυνσης με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), με σκοπό να διευκρινιστούν οι όροι χρηματοδότησης του δανείου.
Η εκταμίευση των ποσών εξαρτάται από την πρόοδο που θα σημειώνεται στην υλοποίηση των όρων πολιτικής, σύμφωνα με το ΜΣ. Οι όροι πολιτικής σκοπό έχουν να δώσουν στην ελληνική οικονομία τη δυνατότητα να επανέλθει σε πορεία βιώσιμης ανάπτυξης που θα βασίζεται σε υγιή δημόσια οικονομικά, ενισχυμένη ανταγωνιστικότητα, αυξημένη απασχόληση και χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Η πρώτη εκταμίευση ποσών στο πλαίσιο του προγράμματος ύψους 13 δισ. ευρώ θα πραγματοποιηθεί στις 20 Αυγούστου, ενώ ένα πρόσθετο ποσό 10 δισ. ευρώ θα διατεθεί αμέσως για την ανακεφαλαιοποίηση και εξυγίανση των τραπεζών.
Τα κεφάλαια αυτά σκοπό έχουν να δώσουν στο ελληνικό κράτος τη δυνατότητα να καλύψει τις χρηματοδοτικές του ανάγκες, να εξοφλήσει ληξιπρόθεσμες οφειλές και να αντιμετωπίσει τις ανάγκες του χρηματοπιστωτικού τομέα, ώστε να περιορίσει τα κωλύματα στην οικονομική δραστηριότητα, καθώς και να εξοφλήσει ένα βραχυπρόθεσμο δάνειο-γέφυρα ύψους 7,16 δισ. ευρώ που χορηγήθηκε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοοικονομικής Σταθεροποίησης στις 20 Ιουλίου.
