Ο πλανήτης “χτυπιέται” άσχημα από τον κορωνοϊό, με τον οποίο δεν θα ξεμπερδέψουμε και τόσο εύκολα. Τώρα μπορεί να βρίσκεται σε έξαρση, αλλά θα ακολουθήσει ύφεση και στη συνέχεια ανάλογα με την εποχή θα έχουμε ανοδικά και καθοδικά σημεία στην καμπύλη.
Αν δεν βρεθεί το φάρμακο, η παγκόσμια οικονομία κινδυνεύει να γνωρίσει τις ιστορικά μεγαλύτερες απώλειες των τελευταίων δεκαετιών.
Του Λουκά Γεωργιάδη
Η σημερινή κατάσταση και οι εκτιμήσεις πολλών για μικρή ύφεση, φαίνεται να απέχει πάρα πολύ από την πραγματικότητα. Μάλλον, αυτοί που τα λένε δεν έχουν καταλάβει τι έχει συμβεί και τι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον.
Αυτή τη στιγμή ο μισός πλανήτης σχεδόν έχει κατεβάσει… ρολά. Επί της ουσίας μιλάμε για τις αναπτυγμένες χώρες, ενώ είναι ακόμη αμφίβολο αν στην Κίνα, υπάρχει πραγματική μείωση των κρουσμάτων και των θανάτων.
Από εκεί ξεκίνησε η ζημιά και τώρα τρέχουμε όλοι. Οικονομικά μοντέλα, αξίες, προτεραιότητες, θα αλλάξουν και μάλιστα με καταιγιστικό ρυθμό. Είναι μια πανδημία που θα αλλάξει τις σχέσεις των ανθρώπων και συνεπώς την καταναλωτική τους συμπεριφορά.
Η ζήτηση για ταξίδια θα περιοριστεί δραστικά μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια και γενικώς το μοντέλο της παγκοσμιοποίησης που συνοδευόταν από την υπερκατανάλωση θα κάνει ένα γερό… restart.
Ο δραστικός περιορισμός συνηθειών θα φέρει μικρότερη παραγωγή αγαθών και παροχή υπηρεσιών, λιγότερες επενδύσεις, περισσότερες απολύσεις, μεγαλύτερη φτωχοποίηση και επιτάχυνση της εξαθλίωσης.
Τίποτα δεν είναι σαν χθες και η ανθρωπότητα γνωρίζει τη μεγαλύτερη καταστροφή σε περίοδο ειρήνης χωρίς να πέσει ούτε μία… σφαίρα! Αντιθέτως, ένας ιός ήρθε για να μας δείξει πόσο αδύναμοι είμαστε και πόσο ίσοι έναντι των απειλών στη δημόσια υγεία. Ωστόσο, θα έρθει η επόμενη μέρα στην οικονομία που θα είναι ακόμη δυσκολότερη.
Όσα πακέτα στήριξης και να ανακοινωθούν, αυτό δεν αρκεί, από τη στιγμή που δεν γνωρίζουμε την έκταση, την ένταση και τη διάρκεια του φαινομένου. Μπορεί να
δούμε σε μερικές μέρες περιορισμό της έκτασης του φαινομένου, αλλά και της έντασης.
Ωστόσο, η ζημιά έχει γίνει. Μετράμε ήδη τεράστιες ζημιές και υποψιαζόμαστε τι θα γίνει σε εκατομμύρια περιπτώσεις ανά τον κόσμο…
Στην Ελλάδα, η Κυβέρνηση είχε να αντιμετωπίσει την τελευταία περίοδο μία ασύμμετρη και δύο συμμετρικές απειλές. Στην πρώτη περίπτωση ήταν ο κορωνοϊός και στις άλλες δύο το Προσφυγικό-Λαθρομεταναστευτικό και οι προκλήσεις της Τουρκίας.
Η κυβέρνηση στην ασύμμετρη απειλή του κορωνοϊού φαίνεται να αντέδρασε άμεσα και καίρια υπό την καθοδήγηση άριστων καθηγητών ιατρικής και λοιμωξιολογίας.
Ο Σωτήρης Τσιόδρας αποτελεί εθνικό κεφάλαιο, κάτι που ισχύει και για τους άλλους επιστήμονες, οι οποίες συμμετέχουν ενεργά σε αυτήν την πρωτοφανή κατάσταση, στην οποία ζούμε.
Ταυτόχρονα, στα ελληνοτουρκικά σύνορα, η ελληνική κυβέρνηση, πέτυχε να αποκρούσει την εισβολή λαθρομεταναστών, τους οποίους έσπρωχνε προς τη χώρα μας η Τουρκία, βλέποντας να έρχεται από πίσω η… σφαλιάρα από τον κορωνοϊό.
Το ίδιο έγινε και στα θαλάσσια σύνορα μας, όπου οι ροές έχουν περιοριστεί δραστικά. Η Ελλάδα έχει σύνορα και αυτό αποδείχθηκε από τη σθεναρή αντίσταση που προέβαλαν οι δυνάμεις εθνικής ασφάλειας και δημόσιας τάξης.
Τα παραπάνω φέρνουν την Ελλάδα αντιμέτωπη με μια νέα πραγματικότητα. Τα καταφέραμε στο σκέλος της φύλαξης των συνόρων και από την άλλη αντιμετωπίζουμε την απειλή του κορωνοϊού με αποτελέσματα που έχουν κάνει τη Δύση να αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα, μόνο τριτοκοσμικό κράτος δεν είναι.
Η παρουσία του κ. Τσιόδρα αλλά και οι επιτυχημένοι χειρισμοί της κυβέρνησης Μητσοτάκη, συνέβαλαν καθοριστικά έτσι ώστε ο απείθαρχος Έλληνας να συνετιστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό. Αν δεν γινόταν συνείδηση το “μένουμε σπίτι”, σήμερα θα παρουσιάζαμε εικόνα ανάλογη με αυτήν που βλέπουμε καθημερινά σε Ιταλία, Ισπανία, ΗΠΑ, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία κ.ά.
Πάμε τώρα στο δια ταύτα της οικονομίας. Ο ιός θα συνεχίσει να μας… ενοχλεί για σημαντικό χρονικό διάστημα. Την ίδια ώρα, η οικονομία έχει κατεβάσει ρολά. Συνέβη, κάτι αδιανόητο. Έσπασε ο βασικός κρίκος της αλυσίδας που είναι ο ιδιωτικός τομέας. Με την πραγματική οικονομία… διασωληνωμένη, δεν μπορεί κανένας να περιμένει στήριξη των δημοσίων εσόδων, από τη στιγμή μάλιστα που έχει δοθεί απαλλαγή από την πληρωμή φόρων ασφαλιστικών υποχρεώσεων κ.λπ.
Αυτή τη στιγμή επί της ουσίας, τουλάχιστον 300.000 επιχειρήσεις, 600.000 εργαζόμενοι και 500.000 ελεύθεροι επαγγελματίες είναι σε φάση “συγκεκαλυμμένης ανεργίας”. Αν προστεθούν στους σχεδόν 800.000 ανέργους που ήταν καταγεγραμμένοι από την ΕΛΣΤΑΤ, τότε αυτή τη στιγμή 2.000.000 άνθρωποι είναι στον “αέρα”, κάτι που αντιστοιχεί σε δείκτη ανεργίας 40%!!!
Επειδή, η επιστροφή στην… κανονικότητα θα αναδείξει αυτό το σοκ, ας είμαστε έτοιμοι να περιμένουμε ύφεση με διψήφιο ποσοστό και εκτίναξη της ανεργίας!
Τι κάνουμε από δω και πέρα; Λοιπόν, οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν είναι ρηξικέλευθες. Όλες οι κυβερνήσεις θα αναγκαστούν να πάρουν δρακόντεια οικονομικά μέτρα που θα συνοδευτούν και από περιορισμό δικαιωμάτων για όλους.
Μικρότεροι μισθοί και συντάξεις, λιγότερες παροχές και μέτρα προσαρμογής ανάλογα με τα συντρίμμια που άφησαν ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η “Μεγάλη Ύφεση” του 1929 στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και τα πλέον συγκλονιστικά είναι μπροστά μας…
Η Κυβέρνηση Μητσοτάκη καλείται να διαχειριστεί εν πολλοίς ερείπια. Κλειστές επιχειρήσεις σε Τουρισμό, Λιανικό Εμπόριο και θεαματικά μειωμένα έσοδα από την ναυτιλία και τις εξαγωγές, σημαίνουν στάση εμπορίου. Και αφού κάποιος δεν πουλάει και δεν έχει έσοδα, τότε και το Κράτος δεν θα μπορεί να εισπράξει, οπότε είναι θέμα χρόνου να μην μπορεί να πληρώσει στο ακέραιο μισθούς, συντάξεις επιδόματα και λοιπές παροχές.
Σε μηνιαία βάση τα ανελαστικά έξοδα του κράτους φτάνουν στα €4,5 δισ., ενώ τα αναμενόμενα μηνιαία έσοδα είναι ζήτημα να φτάσουν τα €2 δισ. Για τον Απρίλιο και τον Μάιο, ας μην το συζητήσουμε καλύτερα. Όλοι καταλαβαίνουμε, πλην ενδεχομένως των κομμουνιστών, οι οποίοι δεν έχουν… καλή σχέση με τα Μαθηματικά.
Το τεράστιο οικονομικό πλήγμα του κορωνοϊού ακυρώνει στην πράξη το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας και στέλνει σχεδόν… άκλαφτο τον προσφάτως ψηφισθέντα ασφαλιστικό νόμο! Οι δεσμεύεις της μεταμνημονιακής εποχής έστω και με σημαντικές εκπτώσεις, εξακολουθούν να παραμένουν.
Ακόμη και ένα νέο “Σχέδιο Μάρσαλ” δεν θα είναι αρκετό για να μας φέρει στην προηγούμενη κατάσταση. Άλλωστε, κάποιος άλλος πρέπει να μας πληρώσει και αυτός ο άλλος πρέπει να βρει λεφτά για να επουλώσει τις δικές του πληγές.
Η πανδημία του κορωνοϊού, χτυπάει αλύπητα τους πάντες.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ακολουθώντας πάντα τις συμβουλές των ειδικών ιατρών για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού, θα έχει τη μοναδική ευκαιρία για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μέσα στο καλοκαίρι με την απλή αναλογική και την προοπτική επαναληπτικών στις τελευταίες μέρες του Αυγούστου ή τις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου, με το νέο εκλογικό σύστημα που ψηφίστηκε πρόσφατα.
Είναι η πιο πρόσφορη περίοδος λόγω κλιματικών συνθηκών, όπου ο ιός-“φονιάς” θα βρίσκεται σε ύφεση και ο κόσμος δειλά δειλά θα βγαίνει έξω για να διαμορφώσει μια νέα καθημερινότητα, χωρίς να έχει φυσικά στο μυαλό του σχέδια για διακοπές, αναψυχή και χαλάρωση. Άλλωστε, η φετινή χρονιά ούτε τουρισμό θα έχει, ούτε διάθεση για διακοπές, μηδέ για… χαβαλέ!
Ο κ. Μητσοτάκης δεν έχει άλλη επιλογή. Όπως προαναφέραμε, το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας αφορούσε μια άλλη περίοδο. Τώρα, έχουμε περάσει στη φάση της διαχείρισης των ερειπίων που αφήνει ένας… πόλεμος χωρίς πραγματικά πυρά. Ένας πόλεμος με έναν “αόρατο” όσο και ύπουλο εχθρό.
Ο κόσμος άλλαξε, τα πάντα άλλαξαν και όλα θα αλλάξουν. Ο πρωθυπουργός λειτουργεί με άψογο θεσμικό τρόπο και υπό τα νέα δεδομένα, σίγουρα θα… στροβιλίζεται στο μυαλό του μια αναπόφευκτη προσφυγή στις κάλπες για “σπουδαίο εθνικό λόγο”.
Και έχει πολλούς λόγους. Την αντιμετώπιση των καταστροφικών επιπτώσεων στην οικονομία από τον κορωνοϊό, την περαιτέρω σκλήρυνση της στάσης στο Προσφυγικό-(Λαθρο)μεταναστευτικό και την τουρκική προκλητικότητα.
Οφείλει να ενημερώσει τον ελληνικό λαό με πάσα ακρίβεια και με τη γλώσσα της αλήθειας σχετικά με το τι θα αντιμετωπίσουμε στην οικονομία, όταν αυτό το “θεριό” δαμαστεί. Κάτι τέτοιο είναι πρόωρο αυτή τη στιγμή, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας!
Ο Πρωθυπουργός της χώρας πρέπει να τολμήσει και να θέσει στον ελληνικό λαό τα νέα δεδομένα. Αν ο λαός θεωρεί ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας δεν τα κατάφερε ή δεν είναι άξια εμπιστοσύνης, τότε θα πάμε σε εκλογές με την απλή αναλογική και ας… αναθέσει στους Τσίπρα, Γεννηματά, Κουτσούμπα, Βελόπουλο και ίσως τον Βαρουφάκη, να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Αν νομίζει ότι έτσι θα είναι καλύτερα, ας το πράξει. Βεβαίως, ο λαός θα πρέπει να αναρωτηθεί αν μια τέτοια κυβέρνηση συνασπισμού (υπόθεση εργασίας ο σχηματισμός της…), μπορεί να επιδείξει την ανάλογη αποτελεσματικότητα, όταν από τον Οκτώβριο ενδεχομένως να υπάρξει και νέα έξαρση της πανδημίας.
Τέλος πάντων, μπορεί να θεωρήσει ο ελληνικός λαός ότι 4-5 κόμματα μαζί, ίσως τα καταφέρουν. Δύσκολο να συμβεί κάτι τέτοιο με βάση τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων και έχοντας στραμμένο το βλέμμα σε χώρες όπου δοκιμάζονται από τον κορωνοϊό και κυβερνούνται από συνασπισμό κομμάτων…
Ο κ. Μητσοτάκης οφείλει να ζητήσει νωπή λαϊκή εντολή για να συνεχίσει να διαχειρίζεται τις τύχες της χώρας η Νέα Δημοκρατία. Να απαιτήσει καθαρές λύσεις. Αυτό μπορεί να γίνει οποιαδήποτε ημερομηνία μετά τις 7 Ιουλίου.
Αν δεν σχηματιστεί κυβέρνηση μετά από εκλογές με την απλή αναλογική, τότε πάμε στις εκλογές με το νέο νόμο που ψήφισε η σημερινή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Εκεί θα φανεί ποια είναι η βούληση του ελληνικού λαού.
Απλά, ας έχουμε υπόψιν τι συνέβη σε χώρες όπου υπάρχει κυβερνητικός συνασπισμός, συγκρίνοντας ταυτόχρονα τη μονοκομματική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με τις αντίστοιχες, όπως των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας.
Γιατί, πρέπει να πάμε σε νέα εκλογική αναμέτρηση μετά την απλή αναλογική, η οποία δεν θα οδηγήσει κατά τα φαινόμενα σε κυβέρνηση; Είναι πολύ απλό. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα εκλεγεί με μεγάλο ποσοστό και την επόμενη μέρα θα μπορεί με λυμένα χέρια να προχωρήσει σε πραγματικά τεκτονικές αλλαγές. Τι θα έχει πετύχει; Θα έχει οδηγήσει σε άλλες δύο ήττες τον βασικό του αντίπαλο, ρίχνοντας του στο κεφάλι έξι “σφαλιάρες” μέσα σε 17 μήνες!
Αυτομάτως, θα έχει απονευρώσει τον αριστερό πόλο, προχωρώντας σε μεγάλης έκτασης παρεμβάσεις στο Κράτος και στην οικονομία. Ταυτόχρονα, προκειμένου να αποφύγει μια επανάληψη των απεργιών της περιόδου 1990-93, θα μπορεί να προχωρήσει σε επίταξη μέσων και επιστράτευση ανθρώπων. Μαγικές λύσεις και… γαρίφαλα δεν υπάρχουν.
Ας είμαστε ρεαλιστές. Στο σημείο που έχουμε φτάσει, όποιος πιστεύει ότι η χώρα μπορεί να ανασυγκροτηθεί μετά από έναν τέτοιο σεισμό λόγω κορωνοϊού, μέσα από πορείες, συγκεντρώσεις και αιτήματα για να μην θιγούν “κεκτημένα”, τότε είναι εκτός πραγματικότητας.
Ζει σε άλλον πλανήτη. Θα έχει βεβαίως και πλάκα να ακούσουμε τον αμετανόητο Τσίπρα, ο οποίος θα μιλάει για “ανάλγητο νεοφιλελευθερισμό”, προσπαθώντας για ακόμη μία φορά να εξαπατήσει το εκλογικό σώμα, όπως άλλωστε το έκανε και το 2015, υποσχόμενος την κατάργηση του μνημονίου με ένα νόμο και σ΄ ένα άρθρο…
Η χώρα πρέπει να αντιμετωπίσει το τεράστιο κόστος του κορωνοϊού αλλά και μια νέα έξαρση από τον Οκτώβριο, με επιθετικές πολιτικές, οι οποίες θα έχουν ως κύριο στόχο τον όσο γίνεται μικρότερο και δικαιότερο καταμερισμό της ζημιάς. Δυστυχώς, αυτή είναι η αλήθεια. Γιατί αν βρεθεί κάποιος ηλίθιος και πει το γνωστό σύνθημα “την κρίση να πληρώσει η ολιγαρχία”, τότε θα είναι για πολλές..,. φάπες!
Με διαλυμένο τον ιδιωτικό τομέα, είναι ακατόρθωτο να παραμείνουν αλώβητοι οι μισθοί στο Δημόσιο, οι συντάξεις, τα επιδόματα και πολλά ακόμη. Είναι προφανές ότι για να αποφύγουμε την πλήρη εξαθλίωση, θα υπάρξει αναγκαστικά επιμερισμός των ζημιών. Και θα υπάρξουν και πολλά θύματα.
Είναι αυτονόητο ότι η αλλαγή των συνηθειών των πολιτών και η πίεση στα εισοδήματα τους, θα οδηγήσουν σε μαζικά λουκέτα επιχειρήσεων.
Η επόμενη μέρα της διαχείρισης των οικονομικών επιπτώσεων, απαιτούν σκληρά μέτρα και ακραίες αποφάσεις. Αποφάσεις σαν να βρισκόμαστε σε πόλεμο.
Με δεδομένο το καρκίνωμα της Αριστεράς, αυτά τα μέτρα θα προκαλέσουν κοινωνικές συγκρούσεις και αναταραχή. Την ίδια ώρα που ο ιδιωτικός τομέας θα είναι… διασωλημένος, κάποιοι θα ζητούν διατήρηση προνομίων για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους.
Χωρίς δραστική αντιμετώπιση αυτών των ανεύθυνων νοοτροπιών, οι σημερινές ζημιές λόγω κορωνοϊού, θα μοιάζουν με υγιεινό περίπατο στην… παραλία! Έτσι, όπως έχουν διαμορφωθεί τα δεδομένα και επειδή δεν μπορεί η χώρα να σέρνεται αλλά ούτε και να έχει να αντιμετωπίσει τους ανεύθυνους τυχοδιώκτες της αντιπολίτευσης, είναι προφανές ότι πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη ορατότητα για να… λογαριαστούμε εκεί που πρέπει: στην κάλπη.
Ο κυρίαρχος ελληνικός λαός καλείται να συνειδητοποιήσει το μέγεθος της συμφοράς και να αναθέσει σε αυτούς, που εκείνος νομίζει, τις τύχες του για την επόμενη μέρα. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος και δεν είμαστε σε εποχές που να προσφέρονται για ιδεολογική αντιπαράθεση.
Έπεσε μια ατομική “βόμβα” και καλούμαστε πάνω στα ερείπια να χτίσουμε το αύριο της χώρας. Δυστυχώς, με πολλές θυσίες για όλους μας, αλλά και με πολλές προσδοκίες για την ταχύτερη επιστροφή στην κανονικότητα, η οποία θα αργήσει κάποια χρόνια. Πρέπει να κληθούμε για να αποφασίσουμε ποιοι θα διαχειριστούν τις τύχες μας και μπορούν να καταφέρουν καλύτερα την επούλωση των βαρύτατων τραυμάτων που θα αφήσει ο κορωνοϊός στην οικονομία και στην κοινωνία.
Ραντεβού στις κάλπες λοιπόν, γιατί είναι μονόδρομος. Μόνο εκεί λύνονται οι πραγματικοί… λογαριασμοί. Γιατί οι καλοί λογαριασμοί κάνουν και τους καλούς φίλους…
