Η Ελλάδα ήρθε πιο κοντά στο χείλος του Grexit το 2015 απ’ ότι το 2012, αποκαλύπτει ο τέως επικεφαλής του EuroWorking Group Τόμας Βίζερ, διευκρινίζοντας ότι «οι συνέπειες το 2012 θα ήταν πολύ πιο δραματικές».
Σε συνέντευξή του στην ολλανδική εφημερίδα De Volkskrant, o Βίζερ θεωρεί ότι το πρώτο εξάμηνο του 2015, οπότε και εξελέγη η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, δεν κόστισε μόνον 100 δισ. Ευρώ, όπως υπολογίζει ο επικεφαλής του ESM. «Για να είμαι ειλικρινής, πιστεύω ότι μάλλον στοίχισε τα διπλά: η οικονομική συρρίκνωση, η δυσπιστία των επενδυτών, τα πλήγματα που δέχτηκαν οι ελληνικές τράπεζες. Αλλά δεν ήταν μόνον ο Βαρουφάκης: ολόκληρη η ελληνική κυβέρνηση φέρει την ευθύνη αυτή», τόνισε, σύμφωνα με το protothema.
Παράλληλα, αφήνει αιχμές για όσα γράφει γι’ αυτόν ο κ. Βαρουφάκης στο βιβλίο του. Ερωτηθείς για το εάν ήταν πιο ισχυρός από τον Γιούνκερ, τον Ντάισελμπλουμ και τον Μοσκοβισί, έκανε λόγο «περί πραγματικής ανοησίας, πλήρους ανοησίας».
Αναλυτικά, η συνέντευξη του κ. Βίζερ έχει ως εξής:
Σας έχουν ταυτίσει με τις ‘σκοτεινές δυνάμεις του κακού’ που εδρεύουν στις Βρυξέλλες….
Ποιος το λέει πάλι αυτό;
Ο Γ. Βαρουφάκης, στο τελευταίο βιβλίο του όπου περιγράφει την θητεία του στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών…
«Α, καλά. Ο πλανήτης μας είναι μεγάλος και υπάρχει χώρος για πολλά είδη».
Σύμφωνα με το Βαρουφάκη, υπήρξατε πιο ισχυρός από τον Juncker, τον Dijsselbloem και τον Moscovici και λειτουργούσατε ως μυστικός πράκτορας της Merkel. Έχει δίκιο;
(Ξεσπάει σε γέλια) «Πρόκειται περί πραγματικής ανοησίας, πλήρους ανοησίας. Σίγουρα δεν αποτελεί κομπλιμέντο να ακούς κάτι τέτοιο. Κι εγώ μπορώ να πω ότι εσύ, ο Peepercorn είσαι ένας ολυμπιονίκης του σκι. Κάτι τέτοιο ηχεί ωραίο, έτσι δεν είναι; Έλα όμως που κάποιοι θα αρχίσουν να αμφιβάλλουν για τις διανοητικές μου ικανότητες».
‘Σκάψατε το λάκκο’ της Ελλάδας, λέει ο Βαρουφάκης…
«Ένα ακόμα λεκτικό πυροτέχνημα. Όπως το βλέπω εγώ, η Ελλάδα βρέθηκε μόνη της με την πλάτη στον τοίχο. Εξαιτίας της πολιτικής ή και των παραλείψεων διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων, σίγουρα όχι μόνον αυτών του ΣΥΡΙΖΑ και του Βαρουφάκη. Χάρη σε πολλές προσπάθειες, η Ελλάδα στέκεται τώρα στα γόνατά της και εάν συνεχίσει με τη σωστή στρατηγική θα μπορέσει να σταθεί και πάλι στα πόδια της. «Standing tall» που λένε και οι Αμερικανοί αλλά σε μας εδώ στις Βρυξέλλες δεν αρέσουν και πολύ τα αμερικανικά ρητά».
Φοβηθήκατε ποτέ ότι το ευρώ έχει φτάσει στο τέλος του;
«Υπήρξαν κάποιες δραματικές στιγμές και κάποιες έντονες συζητήσεις, αλλά προσωπικά ποτέ δεν αμφέβαλα ότι το ευρώ θα επιζούσε. Με ή χωρίς την Ελλάδα».
Προτείνατε το 2012 ένα μυστικό σχέδιο «Ζ» προκειμένου να προετοιμάσετε την ευρωζώνη για ένα Grexit;
«Συνέβη πράγματι κάτι τέτοιο;»
Ναι. Από πού πήρατε το όνομα Ζ;
Είναι το τελευταίο γράμμα του αλφαβήτου.
Πόσο σοβαρή ήταν τότε η κατάσταση;
(Αμήχανη σιωπή) «Η πιθανότητα να συμβεί ένα Grexit το 2015 ήταν μεγαλύτερη από ό,τι το 2012. Αλλά οι συνέπειες το 2012 θα ήταν πολύ πιο δραματικές. Ο κόσμος τότε ήταν πιο ασταθής, δεν υπήρχε μια ευρωπαϊκή εποπτική αρχή για τις τράπεζες, o Draghi δεν είχε υποσχεθεί ακόμα ότι θα κάνει το παν για να σώσει το ευρώ. Δεν υπήρχε τίποτα, εξ’ ού και το σχέδιό μου. Ας αλλάξουμε όμως αντικείμενο».
Την Άνοιξη του 2015 ταξιδέψατε μυστικά στην Αθήνα για ένα γεύμα στο σπίτι του Βαρουφάκη. Ποιος ήταν ο σκοπός….
«Ήταν μεσημεριανό γεύμα, όχι βραδινό. Δεν υπήρξε επίσης καμία μυστικότητα. Απλά η δουλειά μου δεν ήταν τέτοια που ένας εκπρόσωπος τύπου θα έπρεπε να ανακοινώνει προκαταβολικά με ποιόν θα γευματίσω».
Ναι, αλλά ποιος ήταν ο σκοπός της επίσκεψής σας;
«Μια συζήτηση με τον Βαρουφάκη, τον Τσίπρα και τους υπόλοιπους στα πλαίσια της προετοιμασίας της συνάντησης που θα είχε εκείνη την εβδομάδα ο Τσίπρας με την Merkel στο Βερολίνο».
Ποιος πήρε την πρωτοβουλία;
«Όχι πάντως εγώ».
Η Merkel μήπως;
(Σιωπή). «Μου ζητήθηκε να πάω στην Αθήνα, ας αρκεστούμε σε αυτό. Το τηλεφώνημα ήλθε από τον Jean Claude Juncker. Τώρα εάν αυτός τώρα λειτουργούσε κατ’ εντολή της Merkel, δεν ξέρω, θα πρέπει να ρωτήσετε τον ίδιο. Τελικά βέβαια η συνάντηση στο Βερολίνο δεν στάθηκε ικανή να άρει το αδιέξοδο γύρω από την Ελλάδα, εντούτοις έβαλε ένα σημαντικό λιθαράκι στο δύσκολο εγχείρημα να παραμείνει η Ελλάδα στην ευρωζώνη».
Tο καλοκαίρι του 2015 ο Schaeuble κατέθεσε την πρότασή του για προσωρινή αποχώρηση της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Ήταν το Eurogroup προετοιμασμένο για κάτι τέτοιο;
«Οι υπουργοί ήταν αναστατωμένοι με αυτά που είχαν βιώσει επί έξι μήνες με το Βαρουφάκη, όλα αυτά τα μεγάλα λόγια και οι δημαγωγίες.. Ένα μεγάλο μέρος από αυτούς είχαν την άποψη ότι ‘εάν θέλουν να φύγουν, ας πάνε στο καλό!’ Μόνο ένα μικρό κομμάτι ήταν εναντίον: ο Γάλλος δηλαδή υπουργός, ο Ιταλός και ο Κύπριος. Στον Dijsselbloem χρωστάμε ότι τότε το Eurogroup δεν έφτασε να τα ‘τινάξει όλα στον αέρα’. Ο Dijsselbloem κατάφερε να συγκεράσει τις αντικρουόμενες απόψεις, με αποτέλεσμα να επιτευχθεί ένας συμβιβασμός επί του οποίου μπόρεσαν να συμφωνήσουν και οι ευρωπαίοι ηγέτες».
Ποιος έσωσε τελικά την Ελλάδα;
«Η ίδια η Ελλάδα. Εναπόκειτο στον Τσίπρα τότε κατά πόσο θα αποδεχόταν την πρόταση ή όχι. Αλλά χωρίς τον Dijsselbloem δεν θα είχε υπάρξει ποτέ μια πρόταση».
Μα ο Βαρουφάκης χαρακτήριζε τον Dijsselbloem ‘ιμάντα’ σε μια μηχανή που ούτε και ο ίδιος καταλάβαινε πώς λειτουργούσε…
«Μπορεί να ήταν ο Βαρουφάκης εκείνος που δεν καταλάβαινε πώς λειτουργούσε η μηχανή”.
Υπήρξε πραγματικά τόσο επιζήμιος; Σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΕΜΣ, το εξάμηνο του Βαρουφάκη κόστισε 100 δις ευρώ…
«Για να είμαι ειλικρινής, πιστεύω ότι μάλλον στοίχισε τα διπλά: η οικονομική συρρίκνωση, η δυσπιστία των επενδυτών, τα πλήγματα που δέχτηκαν οι ελληνικές τράπεζες. Αλλά δεν ήταν μόνον ο Βαρουφάκης: ολόκληρη η ελληνική κυβέρνηση φέρει την ευθύνη αυτή».