Πριν προλάβει στεγνώσει το μελάνι στην πρόσφατη ασφαλιστική μεταρρύθμιση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην έκθεσή του υποστηρίζει ότι δεν είχε την έκταση που χρειάζεται για να λύσει το πρόβλημα του ασφαλιστικού και βάζει στο κάδρο για την επόμενη μεταρρύθμιση τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις και δη τις προσωπικές διαφορές.
Πρόκειται ουσιαστικά για το βασικό εργαλείο που χρησιμοποίησε η κυβέρνηση και συγκεκριμένα η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας για να μην μειώσει τις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις.
Και βέβαια, το Ταμείο αντιδρά, στην ύπαρξη των “προσωπικών διαφορών” όπως αντιδρούσε και κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την α’ αξιολόγηση. Η διαφοροποίησή του δε, ήταν όχι μόνο με την ελληνική κυβέρνηση αλλά και με τους άλλους τρεις ευρωπαϊκούς θεσμούς που εκπροσωπούνται στο κουαρτέτο των δανειστών, και γι’ αυτό το λόγο άλλωστε, η θέση του ΔΝΤ δεν πέρασε τελικά.
Το Ταμείο βέβαια επανέρχεται και τονίζει ότι στο μέλλον, οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στο ασφαλιστικό, με περικοπές που θα αφορούν τους ήδη συνταξιούχους, οι οποίοι όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η έκθεση “προστατεύονται από τις τρέχουσες πολιτικές”.
Θέτει δε την αναγκαιότητα νέων μειώσεων, στο πλαίσιο της εξεύρεσης πόρων για τις απαραίτητες κοινωνικές δαπάνες. Αναλυτικά, το ΔΝΤ εκτιμά ότι οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό έχουν στόχο να περικόψουν τις δαπάνες κατά 1% του ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμη βάση, κάτι που το χαρακτηρίζει καλοδεχούμενο, αν και δύσκολο πολιτικά μέτρο.
Η πρόσφατη μεταρρύθμιση σύμφωνα με το ταμείο δεν έχει την έκταση που χρειάζεται επειδή το έλλειμμα του συνταξιοδοτικού συστήματος βρίσκεται στο μη βιώσιμο επίπεδο του περίπου 10% του ΑΕΠ (σε σύγκριση με τον μέσο όρο του 2,5% στη ζώνη του ευρώ). Μάλιστα, επικαλείται λόγους ισότητας των γενεών, το επιχείρημα που χρησιμοποιεί και η ελληνική πλευρά για να στηρίξει τη μεταρρύθμιση, για να καταλήξει όμως στο ακριβώς αντίθετο συμπέρασμα: ότι η μεταρρύθμιση θα καταστεί μη βιώσιμη.
Προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος για απαραίτητες κοινωνικές δαπάνες που θα προστατεύουν τις ευάλωτες ομάδες και θα παρέχουν απαραίτητες δημόσιες υπηρεσίες, το ταμείο χαρακτηρίζει απαραίτητη μια περαιτέρω μείωση των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων.
Και πως θα γίνει αυτό: Προτείνεται το ξεπάγωμα των σημερινών συντάξεων και η εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού που εφαρμόστηκε στις νέες συντάξεις, και στις παλαιές. Στην πράξη, ζητεί να κοπούν οι προσωπικές διαφορές, καθώς ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει επανυπολογισμό όλων των κύριων – ήδη καταβαλλόμενων – συντάξεων και πάγωμα, μέχρις ότου τα ποσά των παλαιών εξισωθούν με τα ποσά των νέων, που κάποια στιγμή θα ξεκινήσουν να αυξάνονται σύμφωνα με την αύξηση του ΑΕΠ και την πορεία του πληθωρισμού. Το ΔΝΤ τέλος, ξεκαθαρίζει ότι πρέπει να αποφευχθούν οι περαιτέρω οριζόντιες διακριτικές περικοπές δαπανών, είτε αυτόματες, είτε όχι, γιατί δεν βοηθούν την ανάπτυξη και δεν είναι βιώσιμες.
Μην κάνετε αλλαγές στα εργασιακά
Ηπιότερο εμφανίζεται το Ταμείο στο θέμα της μεταρρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, αφού η βασική του θέση είναι να μην αντιστραφούν οι αλλαγές του παρελθόντος, στην αγορά εργασίας, τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τον κατώτατο μισθό, οι οποίες όπως υποστηρίζει ήταν σημαντικά βήματα μπροστά όπως και φαίνεται στην επακόλουθη και αξιοσημείωτη βελτίωση του εργατικού κόστους.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συμπληρωθούν με πιο φιλόδοξες προσπάθειες για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που είναι σε εξέλιξη για το πλήρες άνοιγμα των υπόλοιπων κλειστών επαγγελμάτων, για τη δημιουργία ανταγωνισμού, και τη διευκόλυνση παροχής αδειών για επενδύσεις και για ιδιωτικοποιήσεις, καθώς και με μέτρα για την ευθυγράμμιση των πλαισίων της Ελλάδας για τις συλλογικές απολύσεις και την συλλογική δράση με διεθνείς βέλτιστες πρακτικές.
