Αισιόδοξοι για το μέλλον και για την επίτευξη των μεγάλων στόχων που έχουν θέσει εμφανίστηκαν οι τέσσερις μεγάλοι τραπεζίτες της χώρας στη μεγάλη συζήτηση που διοργανώθηκε στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Μία συζήτηση με αρκετές ειδήσεις, αφού ο πρόεδρος του ΤΧΣ ανακοίνωσε πως μέχρι το Απρίλιο η DG Comp θα απαντήσει για το σχέδιο που πρότεινε με το υπουργείο Οικονομικών για την επίσπευση μείωσης των κόκκινων δανείων. Στο μέτωπο αυτό, μάλιστα ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς κ. Χρ. Μεγάλου άφησε να εννοηθεί ότι επίκεινται σημαντικές ανακοινώσεις απ’ την Τράπεζα με δράσεις για την επιτάχυνση της μείωσης των κόκκινων δανείων, «όπως έπραξε η Eurobank», αναφέρει το protothema.
Οι τέσσερις τραπεζίτες επίσης εμφανίστηκαν ότι με τη συμφωνία για το πλαίσιο προστασίας της α’ κατοικίας αντιμετωπίζεται αφενός με ευαισθησία το καυτό ζήτημα και αφετέρου με τρόπο κερδοφόρο για τους ίδιους καθώς θα μειωθούν τα κόκκινα δάνεια. Απομένουν, όπως τονίστηκε, παρατηρήσεις των θεσμών προκειμένου να συνταχθεί με κάθε τεχνική λεπτομέρεια το νομοσχέδιο, για το οποίο λίγο νωρίτερα ο κ. Φλαμπουράρης δήλωνε πως θα κατατεθεί στη Βουλή την ερχόμενη εβδομάδα.
Σύμφωνα με τον κ. Μεγάλου φέτος, για πρώτη φορά μετά την κρίση, θα καταγραφεί θετική πιστωτική επέκταση. «Ήδη», όπως είπε, από το 2018 είχαμε πιστωτική επέκταση σε κλάδους όπως hospitality, retail space financing, agribusiness, και ενέργεια. Αυτό φέτος θα διευρυνθεί». Μάλιστα ο κ. Μεγάλου τόνισε πως τα κόκκινα δάνεια «δεν μας εμποδίζουν να χρηματοδοτήσουμε. Είμαστε ανοικτοί σε σοβαρά σχέδια».
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της Τρ. Πειραιώς η ελληνική οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί με ρυθμό ως και 2,4%. «Αν και υπάρχουν αβεβαιότητες διεθνώς, οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας βελτιώνονται. Παράλληλα βελτιώνονται οι συνθήκες ρευστότητας. Η σχέση καταθέσεων και δανείων έχει πέσει για όλες τις τράπεζες κάτω από το 100%, έχουμε βγει απ’ το ELA και οι καταθέσεις επιστρέφουν καθώς επανέρχεται η εμπιστοσύνη στην οικονομία», τόνισε.
Μείωση κόκκινων δανείων
Η Τράπεζα Πειραιώς, όπως τόνισε, μείωσε πέρυσι κατά 5 δισ ευρώ τα κόκκινα δάνεια, που είναι η μεγαλύτερη μείωση που έγινε ποτέ στα ελληνικά τραπεζικά χρονικά και παράλληλα αυξήθηκαν οι καταθέσεις στα 44 δισ ευρώ, οι μεγαλύτερες σε σχέση με άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, βελτιώθηκε η ρευστότητα μας, βγήκαμε απ’ τον ELA. Το 2018 μειώσαμε τα λειτουργικά μας έξοδα κατά 8% και προχωρήσαμε σε σημαντικό deleveraging . Μόνο στη MIG είχαμε έκθεση 1,1 δισ ευρώ. Το μειώσαμε στα 800 εκατ. Σήμερα σχεδιάζουμε και δουλεύουμε δράσεις που θα τις ανακοινώσουμε όταν είμαστε έτοιμοι. Θα μας οδηγήσουν σε μεγαλύτερο εξορθολογισμό, στη μείωση των Risk Weighted Assets και την αύξηση των Κεφαλαίων μας. Όταν είμαστε έτοιμοι θα το ανακοινώσουμε, όπως έπραξε πρόσφατα και η Eurobank».
Οι δύο τιτλοποιήσεις της Eurobank
Η κατάσταση έχει σταθεροποιηθεί, δήλωσε από την πλευρά του ο Φ. Καραβίας,CEO της Eurobank καταγράφοντας μια σειρά θετικών δεικτών στην οικονομία. Τόνισε ωστόσο ότι οι ιδιωτικοποιήσεις καθυστερούν, ενώ το εξωτερικό περιβάλλον φέτος δεν θα είναι τόσο θετικό όσο τα προηγούμενα χρόνια. «Οι προκλήσεις παραμένουν και οι αγορές μας αμφισβητούν και αυτό φαίνεται από τις διακυμάνσεις στο χρηματιστήριο». Όπως είπε τρία θέματα τίθενται ως προς τις τράπεζες από τις αγορές: τα κόκκινα δάνεια, η επάρκεια κεφαλαίων και η χαμηλή κερδοφορία. Επ’ αυτών, σημείωσε η Eurobank απάντησε με το πλάνο μετασχηματισμού που ανακοίνωσε. Εθεσε δε ως στόχο μετά και τις δυο τιτλοποιήσεις που θα γίνουν φέτος το ποσοστό των κόκκινων δανείων στην τράπεζα να μειωθεί στο 15% στο τέλος της χρονιάς και να φτάσει σε μονοψήφιο έως το τέλος του 2021. «Οι τραπεζίτες πρέπει να δηλώνουν αισιόδοξοι αλλά πραγματικά πιστεύω ότι η τράπεζα με το πλάνο που έχει με κάνει πραγματικά αισιόδοξο».
Η συμφωνία βάζει φρένο στους κακοπληρωτές
Σε ότι αφορά την πρόταση για την προστασία της α’ κατοικίας και τις ενστάσεις που έχουν διατυπώσει οι θεσμοί ο Φ. Καραβίας είπε ότι ο στόχος ήταν διπλός: να προστατευτούν οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και να σταματήσουν πρακτικές του παρελθόντος που αυτή την προσπάθεια εκμεταλλεύονταν στρατηγικοί κακοπληρωτές.
«Μετά από μακρά και εντατική διαβούλευση –και ήταν η πρώτη φορά που είχαμε την θετική εμπειρία μιας ειλικρινούς διαπραγμάτευσης- καταλήξαμε σε ένα σχέδιο που καλύπτει τα περισσότερα από τα ζητήματα». Αναγνώρισε ότι στην διαβούλευση έπρεπε να ακουστούν όλες οι απόψεις. Ακούσαμε αυτές των ευρωπαϊκών θεσμών. «Η πεποίθησή μου είναι ότι υπάρχει καλή πίστη από όλες τις πλευρές και θεωρώ θέμα χρόνου να καταλήξουμε στην οριστική λύση». Σε ότι αφορά την αντίδραση των διεθνών επενδυτών, τόνισε ότι οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές γιατί βλέπουν ότι μπορούν να γίνουν βιώσιμα πολλά από αυτά τα δάνεια.
Μείωση κόστους και προσωπικού
Στη μείωση του κόστους αναφέρθηκε ο Παύλος Μυλωνάς, διευθύνων σύμβουλος της Εθνική Τράπεζα. Η αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των τραπεζών είναι αναγκαία τόνισε, καθώς οι συνθήκες και οι αγορές αλλάζουν. Οι περισσότεροι πελάτες έχουν μάθει ευέλικτους τρόπους συναλλαγών με το διαδίκτυο και περιμένουν το ίδιο επίπεδο από τις τράπεζες. Αυτό οδηγεί στην ανάγκη περιορισμού του λειτουργικού κόστους στα παραδοσιακά δίκτυα και να αυξηθούν οι δαπάνες στην τεχνολογία και τα εναλλακτικά δίκτυα.
«Πρέπει να αυξήσουμε έξοδα σε εναλλακτικά δίκτυα και νέα τεχνολογία. Αυτό αναπόφευκτο. Πρέπει όμως να μειώσουμε στα παραδοσιακά δίκτυα. Όλες οι συναλλαγές σε λίγο θα πάνε στα εναλλακτικά δίκτυα. Χρειαζόμαστε μικρότερο δίκτυο», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μυλωνάς.
Θα συνεχιστούν οι εθελούσιες – Θέμα επιβίωσης η αλλαγή
Σε ότι αφορά την πρόταση για την προστασία της α’ κατοικίας και τις ενστάσεις που έχουν διατυπώσει οι θεσμοί ο Φ. Καραβίας είπε ότι ο στόχος ήταν διπλός: να προστατευτούν οι ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και να σταματήσουν πρακτικές του παρελθόντος που αυτή την προσπάθεια εκμεταλλεύονταν στρατηγικοί κακοπληρωτές.
«Μετά από μακρά και εντατική διαβούλευση –και ήταν η πρώτη φορά που είχαμε την θετική εμπειρία μιας ειλικρινούς διαπραγμάτευσης- καταλήξαμε σε ένα σχέδιο που καλύπτει τα περισσότερα από τα ζητήματα». Αναγνώρισε ότι στην διαβούλευση έπρεπε να ακουστούν όλες οι απόψεις. Ακούσαμε αυτές των ευρωπαϊκών θεσμών. «Η πεποίθησή μου είναι ότι υπάρχει καλή πίστη από όλες τις πλευρές και θεωρώ θέμα χρόνου να καταλήξουμε στην οριστική λύση». Σε ότι αφορά την αντίδραση των διεθνών επενδυτών, τόνισε ότι οι πρώτες ενδείξεις είναι θετικές γιατί βλέπουν ότι μπορούν να γίνουν βιώσιμα πολλά από αυτά τα δάνεια.
Απ’ την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, Παύλος Μυλωνάς τόνισε πως η γενική ιδέα του σχεδίου, «που εμείς το λέμε νόμο Φλαμπουράρη», είναι πολύ σωστή. «Υπάρχουν οικογένειες που δυσκολεύονται να πληρώσουν και κινδυνεύουν τα σπίτια τους. Και μιλάμε για μικρά σπίτια. Αυτούς θέλουμε να τους στηρίξουμε. Η τράπεζα με κάποιο κούρεμα, το κράτος με κάποια επιδότηση αλλά και ο ίδιος να μπορεί να ανταπεξέρχεται».
Τόνισε βέβαια πως το εγχείρημα έχει δυσκολία στις λεπτομέρειες. «Πρώτον, έχουμε άλλες τρεις – τέσσερις ρυθμίσεις για κόκκινα δάνεια και πρέπει να δούμε πως θα τα συνδέσουμε. Επίσης πρέπει να δημιουργηθεί μία πλατφόρμα και μάλιστα γρήγορα. Και φυσικά να διασφαλιστεί πως ουδείς που θα κοκκινίσει τώρα το δάνειο του θα μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο προστασίας. Μπορεί για κάποιους να ακούγεται άδικο αλλά υπάρχουν και άλλες ρυθμίσεις. Η ημερομηνία (ως Δεκέμβριο 2018) πρέπει να γραφτεί στην πέτρα», είπε χαρακτηριστικά.
Στο σημείο αυτό έσπευσε ο επικεφαλής της Τρ. Πειραιώς κ. Μεγάλου να προσθέσει στα λεγόμενα του κ. Μυλωνά πως από τότε που ξεκίνησαν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, η τάση δημιουργίας νέων στρατηγικά κακοπληρωτών περιορίστηκε σημαντικά. «Ήρθαν πολλοί δανειολήπτες να κάνουν ρύθμιση φοβούμενοι τον πλειστηριασμό. Εφόσον έχουμε δυνατότητα να κάνουμε ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς δημιουργεί ένα κλίμα στην αγορά που μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τις πιο ευαισθητες ομάδες με αυτό το νόμο αλλά και τους στρατηγικά κακοπληρωτές».
Ερωτηθείς ο ίδιος πάντως εάν πρέπει να υπάρχουν κάποια κίνητρα επιβράβευσης για τους συνεπείς δανειολήπτες ο κ. Μεγάλου υπογράμμισε πως «αυτοί έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Μπορούν να επανέλθουν στο τραπεζικό σύστημα και να λάβουν νέα πίστωση. Οι τράπεζες τους επιβραβεύουν και θα είναι δίπλα τους στα νέα πλάνα τους. Δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για τους μη συνεπείς», τόνισε.
Μείωση κόστους και προσωπικού
Νωρίτερα ο κ. Μυλωνάς αναφέρθηκε και στην απαιτούμενη μείωση του κόστους. Η αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας των τραπεζών είναι αναγκαία τόνισε, καθώς οι συνθήκες και οι αγορές αλλάζουν. Οι περισσότεροι πελάτες έχουν μάθει ευέλικτους τρόπους συναλλαγών με το διαδίκτυο και περιμένουν το ίδιο επίπεδο από τις τράπεζες. Αυτό οδηγεί στην ανάγκη περιορισμού του λειτουργικού κόστους στα παραδοσιακά δίκτυα και να αυξηθούν οι δαπάνες στην τεχνολογία και τα εναλλακτικά δίκτυα.
«Πρέπει να αυξήσουμε έξοδα σε εναλλακτικά δίκτυα και νέα τεχνολογία. Αυτό αναπόφευκτο. Πρέπει όμως να μειώσουμε στα παραδοσιακά δίκτυα. Όλες οι συναλλαγές σε λίγο θα πάνε στα εναλλακτικά δίκτυα. Χρειαζόμαστε μικρότερο δίκτυο», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μυλωνάς.
Θα συνεχιστούν οι εθελούσιες – Θέμα επιβίωσης η αλλαγή
Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Μυλωνάς μίλησε ευθέως για την ανάγκη περαιτέρω μείωσης του προσωπικού των τραπεζών. «Από την έναρξη της κρίσης έχουμε μειώσει κατά 40% το προσωπικό και δεν υπήρξαν απεργίες. Πρέπει να ευχαριστήσουμε όλους τους εργαζομένους και τους εκπροσώπους τους. Αυτό δείχνει ότι όλοι κατάλαβαν ότι είναι αναγκαία η προσαρμογή. Θα συνεχίσουμε τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου. Που θα τελειώσει αυτό; Ειλικρινά δεν ξέρω. Γνωρίζει κανείς που θα βρίσκεται η τεχνολογία σε πέντε χρόνια από τώρα; Το μόνο σίγουρο είναι ότι θα αλλάξει πολύ η τραπεζική. Και πρέπει να αλλάξουμε. Είναι θέμα επιβίωσης», υπογράμμισε ο κ. Μυλωνάς.
Για το ζήτημα τοποθετήθηκε και ο κ. Καραβίας. «Πρέπει να δούμε το θέμα των εσόδων των τραπεζών. Δυστυχώς η ζήτηση για τραπεζικά προϊόντα είναι μειωμένη. Ως συνάρτηση έρχεται το ζήτημα του κόστους, κάτι που αφορά όλες τις τράπεζες. Το 2013 είχαμε 600 καταστήματα, σήμερα 350. Το δίκτυο είναι κατάλληλο για τα σημερινά δεδομένα της αγοράς. Πρέπει να επενδύσουμε στην τεχνολογική εξέλιξη των τραπεζών», τόνισε.
Έτος σταθμός το 2019 για τις τράπεζες
Για την σταδιακή αύξηση της διάθεσης για επενδύσεις στην Ελλάδα στάθηκε ο CEO της Alpha Bank Β. Ψάλτης. Στην βελτιωμένη εικόνα της οικονομίας συμβάλει και η αύξηση του διαθεσίμου εισοδήματος, δήλωσε αλλά τόνισε ότι αυτό που ζητούν όλοι είναι η διατήρηση του σταθερού περιβάλλοντος. Προκειμένου να μιλήσουμε για βιώσιμη ανάπτυξη πρέπει να γίνουν επενδύσεις. Το τραπεζικό σύστημα και θέλει και μπορεί να χρηματοδοτήσει. Ως προς τα νέα εργαλεία που σχεδιάζονται (ΤΧΣ και ΤτΕ) είναι σημαντικά. Δεν είναι τυχαίο ότι εσχάτως υπάρχει ενδιαφέρον για επενδύσεις στο χρηματιστήριο, σχολίασε. «Το 2019 είναι χρονιά-σταθμός για τις τράπεζες», είπε και δήλωσε ότι η Alpha Bank είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις.
Όπως είπε ο Β. Ψάλτης τα σχέδια ΤΧΣ και ΤτΕ είναι χρήσιμα και αλληλοσυμπληρώνονται αλλά οι τράπεζες δεν κάθονται να τα περιμένουν και ήδη κινούνται. Τόνισε ότι σχέδιο της ΤτΕ αφορά τα δάνεια που έχουν καταγγελθεί, ενώ αυτό του ΤΧΣ άλλες κατηγορίες.
Ως τον Απρίλιο η απάντηση για το σχέδιο του ΤΧΣ
Από την πλευρά του ο επικεφαλής του ΤΧΣ Martin Czurda, ερωτηθείς σχετικά, δήλωσε πως μέχρι τον Απρίλιο θα υπάρξει η απάντηση εκ μέρους της DG Comp αναφορικά με το σχέδιο που κατέθεσε από κοινού με τον υπ. Οικονομικών για την επιτάχυνση μείωσης των κόκκινων δανείων μέσω του σχηματισμού εταιρείας ειδικού σκοπού – ASP. Σημείωσε πως το μέγεθος των κόκκινων δανείων που θα μεταφερθούν στο σχήμα (15 δισ ευρώ) σχετίζεται με την δυνατότητα του δημοσίου να δώσει εγγυήσεις (σ.σ. θα είναι της τάξης των 5 δισ. ευρώ). Όπως είπε αυτό ήταν το ποσό που μπορούσε να σκεφτεί ο Ευ. Τσακαλώτος, ενώ σημείωσε ότι το ΔΝΤ ήταν αρνητικό στον σχεδιασμό με αποτέλεσμα να πρέπει να περιμένουμε μέχρι τον περασμένο Σεπτέμβριο για να προχωρήσει. «Νομίζω ότι τα 15 δισ. ευρώ είναι σημαντικό ποσό. Το ASP είναι ένα εργαλείο αλλά είναι ένα δυνατό εργαλείο που μπορεί να δώσει μία δυναμική και να ενεργοποιήσει και άλλες δυνάμεις», τόνισε.
Εξάλλου, σύμφωνα με τον ίδιο, το σχέδιο του ΤΧΣ, το σχέδιο της ΤτΕ αλλά και το σχέδιο που έχει ενεργοποιήσει η Eurobank με τη συγχώνευση της Grivalia είναι «game changers για τη μείωση των NPLs».
Όχι σε συγχωνεύσεις
Επίσης σε ένα άλλο σημείο της συζήτησης ο κ. Czurda ερωτηθείς για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες και τι πρέπει να γίνει τόνισε πως αφενός δεν πιστεύει στις συγχωνεύσεις, αφού «δεν προσφέρουν τίποτα από μόνες τους» και αφετέρου στις Αυξήσεις Μετοχικού Κεφαλαίου, αφού «θα καούν απ’ τα NPLs τα νέα που θα μπουν. Επομένως υπάρχει μόνο μία λύση: οι τράπεζες να νοικοκυρευτούν και να έχουν ένα ισχυρό μοντέλο λειτουργίας και ανάπτυξης. Κάθε μία να αναπτύξει το δικό της μοντέλο πχ κάποια να είναι πρωταθλήτρια στο retail banking, κάποια στο wholesale, κάποια στην ψηφιακή τραπεζική».
