Σύμφωνα με όσα έχουν διαρρεύσει από το οικονομικό επιτελείο το τελευταίο διάστημα, αλλά και τις ανακοινώσεις του αρμόδιου υπουργού Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτου προς τις κοινοβουλευτικές ομάδες των δύο κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση το αφορολόγητο πέφτει κάτω από τις 6.000 ευρώ.
Για ορισμένους, μάλιστα, οι επιβαρύνσεις θα είναι πολύ σκληρές, ιδιαίτερα για τους συνταξιούχους που θα έχουν και μειώσεις στις συντάξεις τους αλλά και για τη μεσαία τάξη των ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίοι σε συνδυασμό με τις υψηλές ασφαλιστικές εισφορές του νέου νόμου θα κληθούν να πληρώσουν και περισσότερα στην εφορία.
Σύμφωνα με την έντυπη έκδοση της Καθημερινής, η μείωση του αφορολόγητου ορίου στις 5.900 ευρώ από 8.636 ευρώ που είναι σήμερα, για τον άγαμο αυτομάτως δημιουργεί επιβαρύνσεις που φθάνουν τα 602 ευρώ, ωστόσο, ακόμα και αν μειωθεί ο πρώτος φορολογικός συντελεστής στην περίπτωση που ενεργοποιηθούν τα αντίμετρα (για να συμβεί αυτό θα πρέπει να επιτευχθούν οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων), προκύπτουν επιβαρύνσεις για το σύνολο των φορολογουμένων συγκριτικά με τους φόρους που καταβάλλονται σήμερα. Επί της ουσίας, η μείωση του συντελεστή θα περιορίσει τις επιβαρύνσεις.
Πάντως, το μόνο που φαίνεται σίγουρο προς το παρόν είναι η ενεργοποίηση των μέτρων που προβλέπουν μείωση του αφορολόγητου ορίου στις 5.900 ευρώ, που ισοδυναμεί με έκπτωση φόρου 1.298 ευρώ. Αυτό που ακόμα δεν έχει διευκρινιστεί είναι εάν το αφορολόγητο όριο των 5.900 ευρώ θα αφορά το σύνολο των νοικοκυριών.
Και αυτό, διότι σήμερα το αφορολόγητο όριο κλιμακώνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση των φορολογουμένων. Για παράδειγμα, σήμερα ο άγαμος έχει έκπτωση φόρου 1.900 ευρώ, ο έγγαμος με ένα παιδί 1.950 ευρώ, ο έγγαμος με δύο παιδιά 2.000 ευρώ και ο έγγαμος με τρία παιδιά 2.100 ευρώ.
Στην περίπτωση που χρησιμοποιηθεί η ίδια πρακτική, ο έγγαμος με τρία παιδιά θα πρέπει να έχει έκπτωση φόρου 1.498 ευρώ. Σημειώνεται ότι για φορολογητέο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και συντάξεις το οποίο υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ, η έκπτωση φόρου μειώνεται κατά 10 ευρώ ανά 1.000 ευρώ του φορολογητέου εισοδήματος.
Με τα νέα μέτρα
Στην περίπτωση που μειωθεί το αφορολόγητο όριο από το 2019 ή το 2020, οι φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον φόρους που φθάνουν τα 602 ευρώ σε ετήσια βάση. Συγκεκριμένα:
1. Μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 8.000 ευρώ σήμερα δεν πληρώνει φόρο στο ελληνικό Δημόσιο, καθώς τα εισοδήματα του είναι μικρότερα από το αφορολόγητο όριο των 8.636 ευρώ. Με τη μείωση του αφορολογήτου στις 5.900 ευρώ ο ανωτέρω μισθωτός θα πληρώσει φόρο 462 ευρώ.
2. Μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ σήμερα πληρώνει φόρο 2.500 ευρώ. Με τη μείωση του αφορολογήτου ο φόρος εκτινάσσεται στις 3.102 ευρώ, δηλαδή 602 ευρώ περισσότερα.
3. Μισθωτός με τρία παιδιά και ετήσιο εισόδημα 25.000 ευρώ, σήμερα πληρώνει στην εφορία το ποσό των 3.800 ευρώ. Εφόσον: α) το αφορολόγητο διαμορφωθεί στις 5.900 ευρώ ή διαφορετικά η έκπτωση των 1.298 αφορά το σύνολο των φορολογουμένων, ο φόρος του θα αυξηθεί κατά 802 ευρώ και θα κληθεί να πληρώσει 4.602 ευρώ, β) το αφορολόγητο προσαυξηθεί και ανέλθει σε 1.498 ευρώ για οικογένειες με τρία παιδιά, ο φόρος για τον φορολογούμενο με τρία παιδιά και εισόδημα 25.000 ευρώ (έκπτωση φόρου 1.448 ευρώ) θα ανέλθει σε 4.352 ευρώ.
Με τα αντίμετρα
Στην περίπτωση που τα δημοσιονομικά μεγέθη επιτρέψουν την ενεργοποίηση των αντίμετρων, το αφορολόγητο θα μειωθεί μεν στις 5.900 ευρώ, αλλά θα μειωθεί και ο πρώτος φορολογικός συντελεστής στο 20% από 22% σήμερα. Η εξέλιξη αυτή θα οδηγήσει στον περιορισμό των επιβαρύνσεων:
1. Μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 8.000 ευρώ φέτος, με μείωση του πρώτου φορολογικού συντελεστή στο 20% θα πληρώσει φόρο 302 ευρώ, από μηδενικό σήμερα.
2. Μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 20.000 ευρώ, θα πληρώσει φόρο 2.702 ευρώ από 2.500 ευρώ σήμερα.
3. Μισθωτός με ετήσιο 40.000 ευρώ θα πληρώσει φόρο 9.502 ευρώ από 9.300 ευρώ σήμερα και 9.902 ευρώ εφόσον δεν αλλάξει ο συντελεστής και διατηρηθεί στο 22%.
4. Μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 50.000 ευρώ θα πληρώσει στην εφορία 14.102 ευρώ από 13.900 ευρώ σήμερα.
Σημειώνεται ότι μαζί με τις αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχουν μπει και οι φοροαπαλλαγές που έχουν απομείνει. Στην περίπτωση που αποφασιστούν περικοπές, θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες η κατάργηση της έκπτωσης 1,5% που γίνεται κατά την παρακράτηση φόρου στους μισθούς και στις συντάξεις αλλά και η περικοπή της έκπτωση φόρου 10% στα ιατρικά έξοδα (η οποία ενεργοποιείται όταν οι δαπάνες αυτές υπερβαίνουν το 5% του εισοδήματος).
Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 5% σε όλους
Στα αντίμετρα περιλαμβάνεται και η μείωση του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) από το 2019.
Οπως προαναφέρθηκε, αυτό θα καταστεί εφικτό μόνο εάν το πρωτογενές πλεόνασμα υπερβεί το 3,5% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν κυβερνητικοί κύκλοι, η περικοπή στον ΕΝΦΙΑ θα είναι οριζόντια και είναι της τάξεως του 5% και όχι του 30% όπως αρχικώς επιθυμούσε το οικονομικό επιτελείο.
Σε αυτή την περίπτωση, το σύνολο των ιδιοκτητών ακινήτων θα δει τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ πιθανόν από το 2019 να περιορίζονται ελαφρώς. Ειδικότερα:
1. Σήμερα ιδιοκτήτης διαμερίσματος στο Κολωνάκι 51 τ.μ., δευτέρου ορόφου, πληρώνει για ΕΝΦΙΑ το ποσό των 148,2 ευρώ. Στην περίπτωση που μειωθεί κατά 5%, ο φόρος θα περιοριστεί στα 140,6 ευρώ.
2. Ιδιοκτήτης διαμερίσματος 140 τ.μ., τρίτου ορόφου, στην περιοχή του Παπάγου, πληρώνει για ΕΝΦΙΑ το ποσό των 845 ευρώ. Στην περίπτωση που μειωθεί κατά 5%, ο φόρος θα περιοριστεί στα 802,75 ευρώ.
3. Ιδιοκτήτης διαμερίσματος 100 τ.μ., τετάρτου ορόφου, στου Γκύζη, πληρώνει για ΕΝΦΙΑ το ποσό των 381 ευρώ. Στην περίπτωση που μειωθεί κατά 5%, ο φόρος θα περιοριστεί στα 802,75 361,95 ευρώ.
4. Ιδιοκτήτης διαμερίσματος 120 τ.μ., τρίτου ορόφου, στην Αγία Παρασκευή, πληρώνει για ΕΝΦΙΑ το ποσό των 710 ευρώ. Στην περίπτωση που μειωθεί κατά 5%, ο φόρος θα περιοριστεί στα 674,5 ευρώ.