Τα δεδομένα που μπορούν να οδηγήσουν σε λύση τον γόρδιο δεσμό της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα που περιέγραψε, για άλλη μια φορά, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ έχουν κινητοποιήσει το οικονομικό επιτελείο και την κυβέρνηση.
Και αυτό γιατί το περίγραμμα της λύσης που κατέθεσε ικανοποιεί μεν βασικές απαιτήσεις της Αθήνας δημιουργεί όμως και νέες παγίδες που καλείται να αντιμετωπίσει.
Δεν φτάνουν…
Ο Τζ. Ράις επανέλαβε χθες ότι το ΔΝΤ επιμένει ότι τα μέτρα που έχει υιοθετήσει η Αθήνα με τη συμφωνία των ευρωπαίων «δεν φτάνουν» για να παράξουν πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ που ορίζει η συμφωνία για το 2018. Ουσιαστικά επανέλαβε πως παρότι δεν επιθυμεί το ΔΝΤ περισσότερα μέτρα και άρα νέα λιτότητα αν δεν καλυφθεί το κενό μέσω κινήσεων στο χρέος, τότε κάτι τέτοιο δείχνει αναπόφευκτο.
«Όπως έχω ξαναπεί οι υφιστάμενες πολιτικές είναι εν πολλοίς συνεπείς με πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ και δεν χρειάζονται παραπάνω μέτρα αν η ελάφρυνση χρέους εξισορροπήσει (calibrate) με βάση αυτό τον στόχο, του 1,5% του ΑΕΠ», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αυτή τη θέση άλλωστε έσπευσε να «αποκρούσει» η κυβέρνηση, η οποία δια του κυβερνητικού εκπροσώπου Δημήτρη Τζανακόπουλου δήλωσε πως η Eurostat είναι αυτή που πιστοποιεί το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος και έχει επιβεβαιώσει ότι επετεύχθει ο στόχος του 2015, ενώ η Κομισιόν εκτιμά ότι θα πιαστεί και αυτός του 2016.
Τα μέτρα για το χρέος και το conditionality
Η δήλωση όμως που άναψε τις πραγματικές «φωτιές» είναι αυτή που συνέδεσε τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος (αυτά που θα εφαρμοστούν μετά το 2018) με «ένα συμφωνημένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων», ανοίγοντας έτσι παράθυρο για απαιτήσεις των δανειστών σε συγκεκριμένα μέτρα μετά τη λήξη του προγράμματος.
«Εχουμε πει πολλές φορές ότι η ελάφρυνση χρέους δεν χρειάζεται να εφαρμοστεί «προκαταβολικά» και μπορεί να είναι υπό τον όρο ότι η Ελλάδα θα εκτελέσει ένα συμφωνημένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, αλλά θα πρέπει να μπορούμε να εξηγήσουμε στο Δ.Σ. του ΔΝΤ ότι υπάρχει ευρεία συμφωνία για τον τύπο και τον σκοπό της ελάφρυνσης χρέους που θα χορηγηθεί. Το χρειαζόμαστε για να προχωρήσουμε», σημείωσε.
Πρακτικά δηλαδή περιέγραψε μια κατάσταση που θα μπορούσε να οδηγήσει στην απαίτηση των δανειστών για μεγαλύτερη επιτήρηση από αυτή που προβλέπει ο έλεγχος μετά το πρόγραμμα (post programme surveillance) που ούτως ή άλλως επιβάλλεται στις χώρες που ολοκληρώνουν προγράμματα διάσωσης και εξακολουθούν να χρωστούν μεγάλα ποσά στον ESM.
Επ’ αυτών ο Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε στην Εφημερίδα των Συντακτών πως «το ΔΝΤ και η ελληνική κυβέρνηση θέλουν έναν καθαρό διάδρομο για το πώς θα πορευτεί η Ελλάδα και το πώς θα βγει από το πρόγραμμα το 2018». «Συστατικό στοιχείο αυτού του διαδρόμου είναι τι ελάφρυνση χρέους πρόκειται οι Ευρωπαίοι να κάνουν και τώρα και στο μέλλον», πρόσθεσε ο υπουργός Οικονομικών.
Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος τόνισε πως «δεν υπάρχει περίπτωση αλλαγής των όρων της συμφωνίας και τέταρτο μνημόνιο», συμπληρώνοντας πως με το ΔΝΤ θα υπογραφεί ξεχωριστή συμφωνία, αλλά δεν θα υπάρξουν νέα μέτρα πέραν από αυτά που προβλέπει η συμφωνία του Ιουλίου του 2015.
Αυτά που πάντως κρατά η κυβέρνηση είναι:
* Η επιμονή του ΔΝΤ στο ότι δεν βγαίνει σχεδιασμός που προβλέπει πλεονάσματα άνω του 1,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα συντασσόμενο με την ελληνική πλευρά που ζητά να πέσει μετά το 2018 ο στόχος πολύ κάτω του 3,5% του ΑΕΠ.
* Τις «νέες ιδέες» για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα στο χρέος που δεσμεύτηκαν να παρουσιάσουν οι ευρωπαίοι στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.