Η χώρα προσπαθεί να ορθοποδήσει μετά από 10 χρόνια μεγάλης ταλαιπωρίας και αλλεπάλληλων χτυπημάτων που προκάλεσαν σοκ και πολλαπλές κακώσεις στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας. Τώρα βγαίνουμε από τον σκληρό πυρήνα των μνημονίων, αλλά οι μεγαλύτερες προκλήσεις και απειλές είναι μπροστά μας.
Πιθανόν να διάβασαν αρκετοί την έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης σχετικά με τις δημογραφικές εξελίξεις στο μέλλον, οι οποίες προκαλούν ανατριχίλα, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να σημάνουν και εθνικό συναγερμό.
Του Λουκά Αθ. Γεωργιάδη
Στην Ελλάδα το 2020, οι 65άρηδες θα είναι το 37,8% του εργατικού δυναμικού, ενώ το 2060 θα φτάσουν στο 79,7%!
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι μετά από τα μνημόνια και ένα εύθραυστο ασφαλιστικό σύστημα, ο μέσος όρος των συνταξιούχων είναι τα 61,7 έτη για τους άνδρες και τα 60 για τις γυναίκες, όταν στις χώρες του ΟΟΣΑ τα αντίστοιχα μεγέθη είναι 65,4 και 63,7 έτη αντίστοιχα!
Το δημογραφικό πρόβλημα απειλεί τα συνταξιοδοτικά συστήματα όλων των προηγμένων χωρών και είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία 40 χρόνια, ο αριθμός των 65άρηδων στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ, αυξήθηκε στο 31% από 20%, ενώ το 2060 θα φτάσει στο 58%!
Εδώ αρχίζουν και τα δύσκολα, καθώς το 2060 είναι πολύ… κοντά, είτε αυτό αφορά σε χώρες της Ευρώπης, είτε πολύ περισσότερο στη δοκιμαζόμενη Ελλάδα.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου των ανθρώπων και ο καθορισμός υψηλότερων στόχων ως προς τον δείκτη ευημερίας του ατόμου, περνάνε δυστυχώς μέσα από τη μείωση των γεννήσεων.
Η σύγχρονη οικογένεια κάνει λίγα παιδιά, για τα οποία πρέπει να προνοήσει οικονομικά ώστε να τα… προικίσει. Αυτό το μέλημα είναι πρώτιστο και έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τους πένητες κυρίως του μουσουλμανικού τόξου, όπου η “παραγωγή” παιδιών είναι μαζική.
Ο δείκτης γεννήσεων στην Ελλάδα διαμορφώνεται στο 1,3, όταν σε χώρες που κατοικούν εξαθλιωμένοι ξεπαρνάει ακόμη και το διπλάσιο! Επί της ουσίας μέσα στα επόμενα 40 χρόνια θα μιλάμε για έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο και ιδίως οι προηγμένες χώρες θα δοκιμάσουν τις αντοχές τους σε όλα τα επίπεδα.
Σε αυτήν την κατηγορία ανήκει φυσικά και η Ελλάδα και μάλιστα έχοντας πολλά περισσότερα και μεγαλύτερα προβλήματα.
Το 2060 η Ελλάδα θα είναι μια χώρα γερόντων, με λιγότερους καταναλωτές και περισσότερους… αραχτούς. Αν δεν γίνουν μαζικές επενδύσεις, τότε το 2060 ίσως τα πράγματα να είναι ασυγκρίτως πολύ χειρότερα σε σχέση με σήμερα.
Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κηδεμονία της Ελλάδας από τους εταίρους-δανειστές της εκτείνεται μέχρι τότε, μετά τα “καμώματα” και της προηγούμενης κυβέρνησης, η οποία έκανε οτιδήποτε είναι δυνατόν για να μας βυθίσει ακόμη πιο βαθιά στην ανυποληψία και την ελεημοσύνη.
Οι επενδύσεις αποτελούν το ζητούμενο για να μπορέσουμε να υπάρχουμε ως χώρα μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Και πρέπει να είναι μαζικές.
Ωστόσο, με δεδομένη τη ραγδαία γήρανση του πληθυσμού και την ολοένα μικρότερη ροπή για τη δημιουργία οικογένειας και μάλιστα με αρκετά παιδιά, τίθεται το επόμενο ερώτημα: ποιοι θα δουλέψουν από τη στιγμή που ο γηγενής οικονομικά ενεργός πληθυσμός θα μειώνεται με ραγδαίους ρυθμούς; Και πάμε και στο επόμενο ερώτημα.
Ποια προοπτική μπορεί να έχουν οι σημερινοί 30άρηδες σε 40 χρόνια, όταν θα είναι συνταξιούχοι και ενδιαμέσως θα έχουν υποστεί αλλεπάλληλα “ηλεκτροσόκ” καθώς θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν ένα πανάκριβο ασφαλιστικό σύστημα που θα βασίζεται στις τεράστιες υποχρεώσεις έναντι εκατομμυρίων γηρασμένων πολιτών;
Τα επόμενα χρόνια θα δούμε μπροστά μας… πράματα και θάματα. Θα κληθούμε να τοποθετηθούμε σχετικά με το εάν θέλουμε μια οικονομία που θα στέκεται στα πόδια της και θα παράγει πλούτο αλλά και θέσεις εργασίας που σε σημαντικό βαθμό θα αφορούν ξένους μετανάστες (αφού εμείς δεν γεννάμε πλέον), ή, αν θέλουμε μια χώρα εθνικά “καθαρή” της οποίας το ασφαλιστικό σύστημα και η οικονομία θα βρίσκονται υπό την απειλή της κατάρρευσης ανά πάσα στιγμή.
Κάθε επιλογή από τις δύο κινείται στην κόψη του ξυραφιού. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι για να υπάρχει Κράτος πρέπει να υπάρχει ισχυρή οικονομία.
Για να υπάρχει ισχυρή οικονομία και συνεπώς υπόσταση στο Κράτος, απαιτούνται τομές και τολμηρές αποφάσεις σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.
Το αύριο θα δείξει εάν κάναμε σήμερα τις σωστές επιλογές, αναγνωρίζοντας τα λάθη του χθες. Προς το παρόν δεν βλέπουμε το μέλλον, γιατί αδυνατούμε να παραδεχθούμε και να αποδεχθούμε τα λάθη του χθες που μας έχουν φέρει σε ένα θολό σήμερα…
