Την ώρα που οι νέοι άνεργοι πληθαίνουν, οι ικανοί πτυχιούχοι φεύγουν, οι επιχειρήσεις κλείνουν και η ύφεση μονιμοποιείται, όλες οι διαρθρωτικές αλλαγές της τελευταίας συμφωνίας είναι στα αζήτητα…
Του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου
«Η Δίκη, το περίφημο έργο του Φραντζ Κάφκα, είναι η πιο πιστή και αποκρουστική απεικόνιση της ολοκληρωτικής γραφειοκρατίας και της ανομίας της»
Ζαν Ελλενστάϊν
Μαρξιστής Γάλλος ιστορικός
Με τον Σλοβάκο συνάδελφο υπεύθυνο Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην σλοβακική ραδιοφωνία, πίνουμε ένα κρασάκι σε μία συμπαθέστατη ταβερνούλα του Νέου Ψυχικού, που είναι κατάμεστη. «Πώς γίνεται και υπάρχει τόσος κόσμος;», με ρωτά ο Τίμπορ. «Γιατί το κλίμα στην Αθήνα είναι ήρεμο παρά τα μέτρα που αναγγέλλονται και ψηφίζονται;», προσθέτει. «Η απάντηση είναι σχετικά εύκολη», τού απαντώ. «Επί της ουσίας και σε διαρθρωτικό επίπεδο δεν γίνεται απολύτως τίποτε. Το πελατειακό κράτος ζει και βασιλεύει, οι συντεχνίες δεν έχουν χάσει σχεδόν τίποτε και η παραοικονομία τα πάει καλά».
Στην συνέχεια τον παραπέμπω σε μία έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Ρυθμιστικών Πολιτικών, η οποία έχει ακτινογραφήσει το μνημόνιο και είναι ιδιαιτέρως αποκαλυπτική.
Ο επικεφαλής του Ινστιτούτου, κ. Παν. Καρκατσούλης, διευθυντής επίσης στην κοινοβουλευτική ομάδα του Ποταμιού, ανέλυσε σε βάθος το τρίτο μνημόνιο, με την βοήθεια τριών επιστημόνων, και με μεγάλη του έκπληξη διαπιστώνει ότι, πέρα από τις δράσεις που αφορούσαν στα δημοσιονομικά και τις τράπεζες, σε διαρθρωτικό επίπεδο η ακινησία είναι πλήρης. Υπό τις ευλογίες των εταίρων-δανειστών μας.
«Η παρούσα κυβέρνηση», μάς λέει ο κ. Παν. Καρκατσούλης, «όπως και οι προηγούμενες, υλοποιούν αποφάσεις οριζόντιου χαρακτήρα και αδιαφορούν πλήρως για το τραγικό έλλειμμα διακυβέρνησης που μαστίζει την χώρα. Έτσι, το πελατειακό σύστημα είναι πάντα ζωντανό και κυρίαρχο και βεβαίως υπονομεύει την ανάπτυξη».
Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ ακολουθεί την πεπατημένη. Από τις 270 δράσεις του τρίτου μνημονίου, οι 126 αφορούν στην δημοσιονομική βιωσιμότητα, οι 114 την βιωσιμότητα και την ανάπτυξη, οι 30 το κράτος και την δημόσια διοίκηση.
Ποιες από αυτές υλοποιήθηκαν; Όσες αφορούν την δημοσιονομική βιωσιμότητα (58 παραμένουν εκκρεμείς) και τον τομέα της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (μένουν σε εκκρεμότητα 3 δράσεις). Στον τομέα της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης υλοποιήθηκαν 19 δράσεις και 31 παραμένουν εκκρεμείς, ενώ στο κράτος μόλις 7 από τις συνολικά 31 δράσεις.
Οι μνημονιακοί νόμοι ψηφίζονται αλλά δεν εφαρμόζονται. Χαρακτηριστική περίπτωση το σχέδιο για την αύξηση της χρήσης πλαστικού χρήματος, το οποίο θα εκπονούσε η κυβέρνηση σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και τον ιδιωτικό τομέα, ώστε να αρχίσει η εφαρμογή του από τον Μάρτιο 2016. Το σχέδιο παραδόθηκε τον Οκτώβριο 2015, όμως τον επόμενο μήνα το υπουργείο Οικονομικών αποφάσισε να παρατείνει την θητεία της ομάδας που είχε αναλάβει το έργο έως τον Δεκέμβριο 2016. Το σχέδιο που παραδόθηκε για αξιολόγηση ήταν προχειρογραμμένο και, όπως αναμενόταν, δεν έγινε καμμία ουσιαστική αλλαγή, αφού οι δράσεις που περιγράφονται είναι ανεφάρμοστες.
Ο ονομαστικός βαθμός συμμόρφωσης του μνημονίου –δηλαδή αυτά που ψηφίστηκαν– φθάνει στο 41%. Ο πραγματικός βαθμός συμμόρφωσης, που απεικονίζει τί έχει εφαρμοστεί, είναι μόλις 27%! Η πρόοδος του προγράμματος στηρίζεται αποκλειστικά στα προαπαιτούμενα, τα οποία τακτοποιήθηκαν νομοθετικά σε ποσοστό 70%.
Μέσα από βροχή τροπολογιών, η κυβέρνηση αλλάζει εκ των υστέρων όσα έχει ψηφίσει. Είναι ενδεικτικό ότι οι πρώτοι 19 νόμοι του ΣΥΡΙΖΑ άλλαξαν 43 φορές μέσα στον χρόνο. Το άρθρο 4Α με τίτλο «Επιτροπή Επιλογής» του νόμου Περί Ιδρύσεως Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας υπέστη 13 αλλαγές μέσα σε 18 ημέρες. Συγκεκριμένα, άλλαξαν επτά σημεία του άρθρου με τον νόμο 4340 που δημοσιεύθηκε την 1η Νοεμβρίου 2015 και έγιναν άλλες 6 αλλαγές στο ίδιο άρθρο με τον νόμο 4346 που δημοσιεύθηκε την 20η Νοεμβρίου 2015.
Ας σημειωθεί, επίσης, ότι μέσα στο καφκικό αυτό περιβάλλον η κυβέρνηση Τσίπρα έχει εκδώσει τις περισσότερες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου και Πράξεις Υπουργικού Συμβουλίου από κάθε άλλη μνημονιακή κυβέρνηση, ενώ για κάθε υπουργό, αναπληρωτή υπουργό, γενικό ή ειδικό γραμματέα, έχει δημιουργηθεί η διοικητική «σκιά» του, αυξάνοντας κατά 75 τις θέσεις των γραμματέων. Συνολικά, η κυβέρνηση έχει 44 υπουργούς και 156 γραμματείς, ενώ σε διάφορα πόστα –ορατά και μη– έχουν διοριστεί πάνω από 220 «ημέτεροι». Με άλλα λόγια, ο σκληρός συριζαϊκός και πιστός στον πρωθυπουργό πυρήνας είναι μια χαρά βολεμένος –γεγονός που έχει και ιδιαίτερη πολιτική σημασία.
Αυτό, όμως, είναι μία άλλη μεγάλη κουβέντα.