Αποκάλυψη «κρυφών» εισοδημάτων: Ποιος ο φόρος, πως θα γίνει ο έλεγχος, πότε θα ισχύσει

Σαρωτικούς ελέγχους στις καταθέσεις και τα εμβάσματα των Ελλήνων φορολογουμένων από το 2002 και μετά ετοιμάζεται να εξαπολύσει το υπουργείο Οικονομικών από τον Οκτώβριο, ψηφίζοντας παράλληλα ρύθμιση στη Βουλή για την αποκάλυψη «κρυφών» εισοδημάτων.

Η ρύθμιση, θα προβλέπει την πληρωμή του φόρου αναδρομικά, με «τόκο» όσο ο πληθωρισμός των ετών που μεσολάβησαν.

Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται η κυβέρνηση να παρουσιάσει το νομοσχέδιο για την αποκάλυψη «μαύρου χρήματος».

Οι δανειστές δέχτηκαν η επιβάρυνση να μην ξεπερνά το 50% ή 60% το πολύ, αντί για 120% που προβλέπεται και ήθελαν.

Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, η ρύθμιση θα προβλέπει τα εξής:
– κάθε φορολογούμενος θα μπορεί να δηλώσει ποσά που τυχόν παρέλειψε να περιλάβει στις δηλώσεις φόρου εισοδήματος που υπέβαλε στο παρελθόν. Δεν θα υπάρχει «αμνηστία» με ένα οριζόντιο φόρο (πχ 20% ή 30% που συζητείτο επί Βαρουφάκη).

– Για λόγους ισονομίας, ο φορολογούμενος θα κάνει συμπληρωματική δήλωση ανά έτος, για τα λεφτά που θέλει να νομιμοποιήσει και θα πληρώνει τον φόρο που θα πλήρωνε την χρονιά εκείνη, αν τα δήλωνε κανονικά (έως 40% ή 45% δηλαδή του δηλωθέντος κεφαλαίου).

– Δεν θα επιβάλλονται πρόστιμα και προσαυξήσεις που θα έφταναν στο 120% του δηλούμενα ποσού, αφού τότε δεν θα έμενε τίποτε στα χέρια του φορολογουμένου.

– Θα πληρώνει έναν «τόκο» επιπλέον όμως, πάνω στο ποσό φόρου που προκύπτει. Ο «τόκος» θα καλύπτει τον πληθωρισμό για τα χρόνια που χάθηκε, ώστε να εισπράττεται σήμερα το «ισοδύναμο» του ποσού που θα πλήρωνε κανονικά ο ενδιαφερόμενος.

– Επειδή στην τελευταία 5ετία η χώρα βυθίζεται σε αποπληθωρισμό, για ποσά που θα δηλωθούν στα έτη 2011 και μετά ο «τόκος» θα είναι πρακτικά μηδενικός. Για παλαιότερα έτη, θα συμβαδίζει με τον πληθωρισμό και την διαφορά στον δείκτη τιμών καταναλωτή. Θα προκύπτουν δηλαδή για καταθέσεις από το 2002 και μετά επιβαρύνσεις έως περίπου 5%, αλλά για δηλώσεις στα έτη 2009 και πριν μπορεί να ξεπερνούν και το 10% ή 15%.

– Και έτσι όμως το τίμημα για την αποκάλυψη του «μαύρου χρήματος» που φυλάνε στο «στρώμα» ή δεν δήλωσαν στην εφορία οι πολίτες δεν θα ξεπερνά το 50%- 60% , θα είναι δηλαδή το μισό ή και λιγότερο αυτού που αλλιώς θα κινδύνευαν να πληρώσουν.

Η ρύθμιση θα συνοδευτεί από μαζικές ηλεκτρονικές διασταυρώσεις καταθέσεων και δηλωθέντων εισοδημάτων, με τον νέο αλγόριθμο στον οποίο εκπαιδεύονται ήδη πλέον οι ελεγκτές της εφορίας. Στόχος είναι να νοιώσουν περισσότεροι την «ανάσα» της εφορίας, προκειμένου να ενταχθούν άμεσα στη ρύθμιση.

Για πρώτη φορά, ελληνικά χέρια και μυαλά υπαλλήλων της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων –χωρίς να πληρώσει το κράτος κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ή εκατομμύρια ευρώ σε ιδιωτικές εταιρίες- ανέπτυξαν και εγκατέστησαν ένα νέο ειδικό λογισμικό, όπου συγκεντρώθηκαν τα στοιχεία από όλες τις ελληνικές τράπεζες για τις κινήσεις και τους λογαριασμούς των Ελλήνων καταθετών κατά την τελευταία 15ετία (από το 2002 και μετά) προκειμένου να μπορούν να διασταυρωθούν με τις αντιστοιχες δηλωσεις εισοδήματος Ε1.

Μετά τις πρώτες δοκιμαστικές διασταυρώσεις που έγιναν σε δείγμα φορολογουμένων με πολύ καλά ποσοστά επιτυχίας (απόκλιση μόλις 1% – 3%) η ΓΓΔΕ παρουσίασε το σύστημα που δημιούργησε και στους εκπροσώπους των θεσμών, αποσπώντας ενθουσιώδη σχόλια των ξένων.

Αμέσως μετά ξεκίνησαν να περνούν από εκπαίδευση κατά δεκάδες οι ελεγκτές της ΓΓΔΕ, που έμαθαν πώς να χρησιμοποιούν το νέο σύστημα για να εντοπίζουν «αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας», δηλαδή καταθέσεις που δεν συμβαδίζουν με τα δηλωθέντα εισοδήματα. Τις γνώσεις αυτές μεταφέρουν στη συνέχεια στις ΔΟΥ όπου εργάζονται, στους υπόλοιπους ελεγκτές σε όλη τη χώρα.

Με το νέο σύστημα οι έλεγχοι θα γίνονται πλέον αυτόματα σε όλες τις ΔΟΥ, χωρίς καθυστερήσεις ή λάθη στην επεξεργασία των στοιχείων τραπεζικών λογαριασμών που παρέχονται από τις τράπεζες. Αυτό σημαίνει ότι οι έλεγχοι θα γίνονται ταχύτερα και θα πολλαπλασιαστούν, ώστε από 40.000 να φτάσουν στις 200.000 ή και 250.000 το χρόνο.

Το νέο μοντέλο ελέγχων του υπουργείου Οικονομικών βασίζεται στην άθροιση των χρηματικών ποσών που διακινούνται μέσω των τραπεζών.
Με βάση αυτό το λογισμικό θα διενεργηθούν οι έλεγχοι και θα υπολογιστεί για κάθε φορολογούμενο η καθαρή αύξηση ανά έτος των τραπεζικών του υπολοίπων, από 1.1.2002 έως και 31.12.2014. Στη συνέχεια το ποσό αυτό θα συγκριθεί με το εισόδημα που δήλωσε ο φορολογούμενος με τη φορολογική του δήλωση στο αντίστοιχο έτος.

Εφόσον προκύψουν διαφορές που δεν μπορεί να δικαιολογήσει ο φορολογούμενος, θα καλείται να πληρώσει φόρο εισοδήματος και τα σχετικά πρόστιμα.

Οι έλεγχοι για την λεγόμενη «αδικαιολόγητη προσαύξηση περιουσίας» ξεκίνησαν το 2010, με κυριότερο μέσο το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών.